Tiếp
Kiến Chung Của Đức Thánh Cha: Tuổi Già Có Thể Dẫn Lối Và Cứu Vãn Các Thế Hệ
Tương Lai
Photo:
Vatican Media
G. Trần Đức Anh, O.P. | RVA 16/03/2022
https://www.youtube.com/watch?v=9pGnrDwi8ss
(9phut)
Sáng
thứ Tư, ngày 16 tháng Ba năm 2022, Đức Thánh cha Phanxicô đã tiếp kiến chung
các tín hữu hành hương qua hai đợt: trước tiên, Đức Thánh cha tiếp 2.000 học
sinh, phụ huynh và giáo chức trường Công giáo La Zolla ở thành phố Milano, bắc
Ý, sau đó tại Đại thính đường Phaolô VI, ngài tiếp hơn 2.000 tín hữu hành hương
khác.
Như
thường lệ, sau khi Đức Thánh cha làm dấu thánh giá khai mạc, mọi người đã nghe
đọc đoạn sách Sáng thế, trích từ chương thứ 6, câu 5 đến câu 8:
“Thiên Chúa thấy rằng sự gian ác của con người quả là
nhiều trên mặt đất, và lòng nó chỉ toan tính những ý định xấu suốt ngày. Thiên
Chúa hối hận vì đã làm ra con người trên mặt đất, và Người buồn rầu trong lòng.
Thiên Chúa phán: “Ta sẽ xóa bỏ khỏi mặt đất con người mà Ta đã sáng tạo, từ con
người cho đến gia súc, giống vật bò dưới đất và chim trời, vì Ta hối hận đã làm
ra chúng. Nhưng ông Noe được đẹp lòng Thiên Chúa.”
Bài
giáo lý
Trong
bài huấn giáo tiếp đó, Đức Thánh cha đã tiếp tục loạt bài giáo lý về tuổi già.
Bài thứ ba này có tựa đề là: “Thâm niên, một nguồn lực cho tuổi trẻ vô tư”.
Mở đầu
bài huấn dụ, Đức Thánh cha nói: Anh chị em thân mến, chào anh chị em!
Trình
thuật Kinh thánh - với ngôn ngữ biểu tượng của thời đại sách này được viết ra -
nói với chúng ta một điều gây ấn tượng mạnh: Thiên Chúa cảm thấy cay đắng vì sự
gian ác lan tràn của con người, sự gian ác trở thành lối sống bình thường của
họ, nên Ngài nghĩ là đã lầm khi tạo dựng nên loài người và quyết định tiêu diệt
họ. Thật là một giải pháp quyết liệt tận căn. Điều này có thể có sắc thái trái
ngược với lòng thương xót. Không còn loài người nữa, chẳng còn lịch sử, không
còn phán xét, cũng chẳng có lên án. Và nhiều nạn nhân bị tiền định hư hỏng,
hung bạo, bất công sẽ được dung thứ mãi mãi.
Điều ấy
đôi khi chẳng xảy ra cho chúng ta - do cảm tưởng bất lực không thể chống lại sự
ác hoặc nản chí vì những “tiên tri loan báo tai ương” - khiến chúng ta nghĩ
rằng không sinh ra thì tốt hơn sao? Chẳng lẽ chúng ta phải tin nơi một số lý
thuyết gần đây, tố giác loài người như một tác nhân gây hại cho quá trình tiến
hóa sự sống trên trái đất chúng ta sao?
Con người bị giằng co
Thực
tế, chúng ta bị sức ép, chịu những quyến rũ đối nghịch làm cho chúng ta hoang
mang. Một đàng, chúng ta lạc quan về sự trẻ trung vĩnh cửu, do những tiến bộ
ngoại thường của kỹ thuật tân tiến khơi lên, diễn tả một tương lai đầy những
máy móc hiệu năng hơn và thông minh hơn chúng ta, chúng sẽ chữa lành những tai
ương của chúng ta và nghĩ ra cho chúng ta những giải pháp tốt đẹp hơn để khỏi
chết. Nhưng đàng khác, trí tưởng tượng của chúng ta dường như ngày càng tập
trung vào sự hình dung một thảm họa chung kết tận diệt chúng ta. “Ngày hôm sau”
- nếu còn có những ngày cho loài người - thì phải bắt đầu lại từ số không. Dĩ
nhiên, tôi không muốn tầm thường hóa vấn đề tiến bộ. Nhưng dường như biểu tượng
đại lụt đang chiếm chỗ trong tiềm thức của chúng ta. Vả lại, đại dịch hiện nay
đặt ra một nguy cơ không nhỏ cho sự hình dung chẳng chút lo âu của chúng ta về
những điều đáng kể đối với cuộc sống và vận mệnh con người.
Ông Noe-cụ già trung tín
Trong
trình thuật Kinh thánh, khi nói về việc cứu sự sống của trái đất khỏi bị hư
hỏng và đại lụt, Thiên Chúa ủy thác sứ mạng này cho sự trung thành của người
già nhất trong nhân loại, là ông Noe-người công chính. Phải chăng tuổi già sẽ
cứu vãn thế giới? Theo nghĩa nào? Bằng cách nào và đâu là chân trời? Cuộc sống
sau cái chết hay chỉ là một sự sống còn cho đến trận hồng thủy?
Thời đại ông Noe và ngày nay
Một câu
của Chúa Giêsu, gợi lại “thời ông Noe”, giúp chúng ta đào sâu ý nghĩa trang
Kinh thánh chúng ta đã nghe. Chúa Giêsu, về thời sau hết, đã nói rằng: “Như đã
xảy ra trong thời ông Noe, cũng vậy trong những ngày của Con Người: người ta ăn
uống, lấy vợ, gả chồng, cho đến ngày ông Noe vào tàu, và hồng thủy xảy đến, làm
cho mọi người chết” (Lc 17,26-27). Thực vậy, ăn uống, lấy vợ gả chồng, là những
điều rất bình thường và dường như không phải là thí dụ về sự hư hỏng. Vậy sự hư
hỏng thối nát ở chỗ nào? Trong thực tế, Chúa Giêsu nhấn mạnh sự kiện con người,
khi họ chỉ giới hạn vào việc hưởng thụ cuộc sống, thì lầm lạc đến độ mất ý thức
về sự hư hỏng, làm hại phẩm giá và làm cho ý nghĩa của phẩm giá vị ô nhiễm. Và
họ sống thiếu suy nghĩ ngay cả đối với sự hư hỏng, như thể đó là điều bình
thường của an sinh con người. Những thiện ích của cuộc sống được tiêu thụ,
hưởng dùng không chút bận tâm về phẩm chất tinh thần của cuộc sống, không chăm
sóc môi trường của căn nhà chung. Không bận tâm đến cực khổ và suy thoái mà
nhiều người phải chịu, và cả sự ác làm cho hư hỏng cộng đoàn. Bao lâu cuộc sống
bình thường có thể được làm đầy bằng “hạnh phúc”, thì chúng ta không muốn bận
tâm đến điều làm cho nó thiếu công lý và tình thương.
Sự hư hỏng trở nên bình thường
Sự hư
hỏng có thể trở thành bình thường hay không? Rất tiếc là có. Vậy cái gì mở
đường cho nó? Thưa, đó là sự thiếu suy nghĩ chỉ làm ta lo đến việc chăm sóc bản
thân: đó là giai đoạn mở đầu cho sự hư hỏng làm cho cuộc sống mọi người bị chìm
lỉm. Sự hư hỏng tận dụng từ sự nhẹ dạ không tốt: nó làm suy yếu sự tự vệ của
chúng ta, làm lu mờ lương tâm và vô tình làm cho chúng ta trở nên đồng lõa.
Giá trị của tuổi già
Tuổi
già ở trong vị thế thích hợp để nhận ra trò lường gạt của sự bình thường hóa
một cuộc sống chỉ lo hưởng thụ và thiếu đời sống nội tâm: cuộc sống thiếu suy
nghĩ, không hy sinh, không có nội tâm, không có vẻ đẹp, không chân lý, không
công lý và chẳng có tình thương. Sự nhạy cảm đặc biệt của tuổi già đối với
những chú ý, những tư tưởng và tình cảm làm cho chúng ta trở nên con người hơn,
phải tái trở thành ơn gọi của bao nhiêu người. Đó sẽ là một sự chọn lựa yêu
thương của người già đối với các thế hệ trẻ. Phúc lành của Thiên Chúa chọn tuổi
già, vì đoàn sủng rất nhân bản và làm cho ta trở nên nhân đạo.
Và ông
Noe là mẫu gương về tuổi già khai sáng: Ông Noe không giảng, không than vãn,
không trách mắng, nhưng chăm sóc tương lai của thế hệ đang bị lâm nguy. Ông
kiến tạo con tàu đến đón tiếp và đưa vào trong đó con người và súc vật. Trong
khi chăm sóc sự sống dưới mọi hình thức, ông Noe chu toàn mệnh lệnh của Thiên
Chúa: một phúc lành mới, một công trình tạo dựng mới (Xc St 8,15-9-17). Ơn gọi
của ông Noe vẫn luôn thời sự. Vị thánh tổ phụ này còn phải chuyển cầu cho chúng
ta.
Chào
thăm và nhắn nhủ
Bài
huấn dụ bằng tiếng Ý trên đây của Đức Thánh cha được các thông dịch viên lần
lượt tóm lược trong các thứ tiếng khác nhau, kèm theo lời chào thăm của Đức
Thánh cha.
Với các
tín hữu Ba Lan, Đức Thánh cha chào thăm mọi người và đặc biệt là những bạn trẻ
đang theo tinh thần sáng kiến cầu nguyện “Một người cho tất cả, tất cả cho một
người”, “họ sẽ tụ họp tại Đền thánh Đức Mẹ Jasna Góra, và trong các giáo xứ của
họ, ngày thứ Bảy và Chúa nhật tới đây để cầu nguyện theo các ý nguyện thuộc sứ
vụ của tôi. Tôi cám ơn anh chị em vì cử chỉ này. Xin anh chị em, lần này đặc
biệt cầu nguyện cho hòa bình tại Ucraina.” Ucraina, mở cửa biên giới, tâm hồn
và những cánh cửa nhà cho người Ucraina tị nạn chiến tranh.
Sau
cùng bằng tiếng Ý, Đức Thánh cha đặc biệt chào thăm các nữ tu nam nữ của Tình
Yêu Thương Xót, và khích lệ họ hãy phục vụ Thiên Chúa và anh chị em với niềm
vui được đổi mới. theo đoàn sủng của vị sáng lập là Chân phước Mẹ Speranza.
Sau
cùng, như thường lệ, Đức Thánh cha nghĩ đến những người già, các bệnh nhân,
người trẻ và các đôi tân hôn. Ngài nói: “Trong Mùa chay này, tôi mời gọi anh
chị em hãy nhìn lên Chúa Kitô, kín múc sức mạnh từ Chúa để trung thành sống đời
Kitô hữu.
Buổi
tiếp kiến chung kết thúc với kinh Lạy Cha và phép lành của Đức Thánh cha.