Tiếp
Kiến Chung (11/05): Một Tuổi Trẻ Đáng Ngưỡng Mộ, Một Tuổi Già Quảng Đại
Sáng
thứ Tư 11/05, tại quảng trường thánh Phêrô, Đức Thánh đã có buổi tiếp kiến
chung hằng tuần với bài giáo lý tiếp theo trong loạt bài về tuổi già. Đức Thánh
Cha đặt câu hỏi của những người nghỉ hưu, công việc kết thúc: “Tôi sẽ làm gì
bây giờ khi cuộc sống của tôi sẽ trống rỗng, không còn những điều vốn đã lấp
đầy trong thời gian dài?”
https://www.youtube.com/watch?v=JZvEXnqGWOM
(10phut)
Vatican News 11 tháng năm
2022
Đoạn
Sách Thánh được đọc trước bài giáo lý được trích từ sách Giu-đi-tha.
Sau
những ngày đó, ai nấy trở về phần đất gia nghiệp của mình. Bà Giu-đi-tha trở
lại Bai-ty-lu-a và cư ngụ trong phần đất bà vẫn có. Ngay trong buổi sinh thời,
tiếng tăm bà đã lừng lẫy khắp nơi. Danh tiếng bà mỗi ngày một thêm lừng lẫy. Bà
sống tại nhà chồng bà, tuổi đời rất cao, thọ được một trăm lẻ năm tuổi . Bà trả
tự do cho người nữ tỳ. Cuối cùng bà qua đời ở Bai-ty-lu-a và được chôn cất
trong hang mộ bên cạnh ông Mơ-na-se, chồng bà. Nhà Ít-ra-en khóc thương bà suốt
bảy ngày. Trước khi nhắm mắt, bà Giu-đi-tha đã phân phát của cải cho tất cả bà
con bên chồng cũng như cho thân quyến của bà. (Gđt 16,21.23-24)
Bài
giáo lý của Đức Thánh Cha:
Anh chị
em thân mến, chào anh chị em!
Hôm nay
chúng ta sẽ nói về Giu-đi-tha, một nữ anh hùng trong Kinh Thánh. Phần kết của
cuốn sách mang tên bà - chúng ta vừa nghe - tóm tắt phần cuối cuộc đời của
người phụ nữ này, người đã bảo vệ Israel khỏi kẻ thù. Giu-đi-tha là một góa phụ
Híp-ri trẻ tuổi và nhân đức, nhờ đức tin, sắc đẹp và sự khôn khéo của mình, đã
cứu thành Bai-ty-lu-a và dân tộc Giuđa khỏi vòng vây của Hô-lô-phéc-nê, tướng
của Na-bu-cô-đô-nô-xo, vua nước Át-sua, một kẻ thù hống hách và khinh thường
Thiên Chúa. Và như vậy, với cách hành động thông minh của mình, người phụ nữ
này có khả năng giết chết bạo chúa chống lại đất nước mình. Người phụ nữ này
dũng cảm, nhưng bà có một đức tin ...
Sau
cuộc phiêu lưu lớn mà bà là nhân vật chính, Giu-đi-tha trở về sống ở thành phố
của bà, Bai-ty-lu-a, nơi đây bà sống một tuổi già đẹp, đến 105 tuổi. Điều này
cũng xảy ra với nhiều người: đôi khi sau một cuộc sống làm việc căng thẳng, sau
một cuộc phiêu lưu mạo hiểm, hoặc một trong những cống hiến lớn lao. Sự anh
hùng không chỉ là sự kiện trọng đại được chú ý, như vụ Giu-đi-tha đã giết chết
bạo chúa: mà sự anh hùng thường được tìm thấy ở tình yêu bền bỉ dành cho một
gia đình khó khăn và hỗ trợ một cộng đồng đang bị đe dọa.
Giu-đi-tha
đã sống hơn một trăm tuổi, một phúc lành đặc biệt. Nhưng ngày nay cũng không
hiếm người sống rất nhiều năm sau khi nghỉ hưu. Cần diễn giải thế nào, làm sao
để tận dụng khoảng thời gian này của chúng ta? Tôi sẽ nghỉ hưu hôm nay, và sẽ
còn nhiều năm nữa, và tôi có thể làm gì trong những năm này? Làm thế nào để tôi
có thể lớn thêm - về tuổi tác thì tự nó, nhưng làm thế nào tôi có thể lớn thêm
hơn về quyền bính, sự thánh thiện và khôn ngoan?
Đối với
nhiều người, viễn cảnh nghỉ hưu cũng là viễn cảnh được nghỉ ngơi xứng đáng và
mong muốn thoát khỏi các hoạt động đòi hỏi và mệt mỏi. Nhưng cũng xảy ra rằng
nó là sự kết thúc của công việc vốn thể hiện một nguồn quan tâm và được mong
đợi với một số lo lắng: “Tôi sẽ làm gì bây giờ khi cuộc sống của tôi sẽ trống
rỗng những điều vốn đã lấp đầy trong thời gian dài?”. Đây là vấn đề. Công việc
hàng ngày cũng có nghĩa là một tập hợp các mối quan hệ, sự hài lòng trong việc
kiếm sống, thực thi một vai trò, một sự cân nhắc xứng đáng, một khoảng thời
gian tròn đầy ngoài những giờ làm việc đơn giản.
Tất
nhiên, có một sự dấn thân vui vẻ và không mệt mỏi trong việc chăm sóc các cháu,
và ngày nay ông bà đóng một vai trò rất lớn trong gia đình để giúp nuôi dạy các
cháu; nhưng chúng ta biết rằng ngày nay ngày càng ít trẻ em được sinh ra, và
cha mẹ thường ở xa hơn, phải đi lại nhiều hơn, với hoàn cảnh gia đình và công
việc không thuận lợi. Thậm chí đôi khi họ miễn cưỡng với việc giao phó không
gian giáo dục của các cháu cho ông bà, và chỉ nhờ những gì rất cần sự hỗ trợ.
Nhưng có người nói với tôi, với một nụ cười khểnh, rằng: “Ngày nay, trong bối
cảnh kinh tế xã hội hiện tại, ông bà càng quan trọng hơn, vì ông bà có lương
hưu”. Họ nghĩ như thế. Có những nhu cầu mới, cũng trong lĩnh vực giáo dục và
các mối quan hệ của cha mẹ, đòi hỏi chúng ta phải định hình lại liên minh
truyền thống giữa các thế hệ.
Nhưng,
chúng ta tự hỏi: liệu chúng ta có đang thực hiện nỗ lực “phục hồi” này không?
Hay đơn giản là chúng ta phải chịu sức ì của các điều kiện kinh tế và vật chất?
Trên thực tế, sự chung sống của nhiều thế hệ đang kéo dài. Chúng ta có đang cố
gắng làm cho sự chung sống này trở nên nhân bản hơn, tình cảm hơn, công bằng
hơn, trong điều kiện mới của xã hội hiện đại? Đối với ông bà, một phần quan
trọng trong thiên chức của họ là hỗ trợ các con trong việc nuôi dạy con cái.
Những đứa trẻ học được sức mạnh của sự dịu dàng và tôn trọng đối với sự mong
manh. Đây là những bài học không thể thay thế, mà với ông bà, những bài học này
sẽ dễ dàng truyền đạt và tiếp nhận hơn. Về phần mình, ông bà học được rằng sự
dịu dàng và mong manh không chỉ là dấu hiệu của sự sa sút: đối với những người
trẻ, điều này là những bước làm nên con người tương lai.
Giu-đi-tha
sớm trở thành góa phụ và không có con cái, nhưng như một phụ nữ lớn tuổi, bà có
thể sống một mùa tràn đầy và thanh thản, với ý thức mình đã sống
trọn vẹn sứ mạng mà Chúa đã giao phó cho bà. Đối với bà, đã đến lúc để lại di
sản tốt đẹp của trí tuệ, sự dịu dàng, những món quà cho gia đình và cộng
đồng: di sản về điều tốt chứ không chỉ về tài sản. Khi chúng
ta nghĩ về sự thừa kế, đôi khi chúng ta nghĩ về tài sản, chứ không phải điều
tốt đã làm trong tuổi già và đã được gieo trồng, điều tốt đẹp đó là cơ nghiệp
tốt nhất mà chúng ta có thể để lại.
Chính ở
tuổi già, Giu-đi-tha đã “trả tự do cho người nữ tỳ của bà”. Đây là dấu hiệu của
một cái nhìn quan tâm và nhân văn đối với những người đã gần gũi với bà. Người
nữ tỳ này đã đồng hành cùng bà trong cuộc phiêu lưu để cắt cổ và chiến thắng
bạo chúa. Khi bạn già, bạn mất đi một chút thị giác nhưng cái nhìn bên trong
trở nên thấu hiểu hơn: bạn nhìn bằng trái tim. Một người có khả năng nhìn thấy
những thứ trước đây lẩn khuất. Người già biết cách nhìn và biết nhìn thấy... Nó
là thế này: Chúa không chỉ giao những nén bạc của Người cho người trẻ và người
mạnh: Người trao cho tất cả, tuỳ theo khả năng của mỗi người, phù hợp với từng
người, ngay cả đối với người già. Cuộc sống của các cộng đoàn của chúng ta phải
có khả năng tận hưởng những nén bạc và đặc sủng của nhiều người cao tuổi. Theo
biên chế thì họ đã nghỉ hưu, nhưng họ là một gia sản đáng được trân trọng. Điều
này đòi hỏi, về phía những người cao tuổi, một sự lưu tâm sáng tạo, một sự để
tâm mới, một tấm lòng quảng đại. Các kỹ năng sống hoạt bát trước đây mất đi
phần nắm giữ và trở nên nguồn để ban tặng: dạy dỗ, khuyên nhủ, xây dựng, chữa
lành, lắng nghe... Ưu tiên cho những người thiệt thòi nhất, những người không
có khả năng học tập hoặc những người bị bỏ rơi trong cô đơn của họ.
Bà
Giu-đi-tha đã trả tự do cho người nữ tỳ của mình và khiến mọi người chú ý. Khi
còn trẻ, bà đã giành được sự kính trọng của cộng đồng bằng lòng dũng cảm của
mình. Khi là một người lớn tuổi, bà xứng đáng nhận điều đó bởi sự dịu dàng vốn
làm phong phú thêm cho sự tự do và tình cảm của bà. Giu-đi-tha không phải là
một người nghỉ hưu buồn sầu, sống trong sự trống vắng của mình: bà là một cụ bà
say mê lấp đầy thời gian mà Chúa ban bằng những món quà.
Tôi
khuyên anh chị em: trong những ngày này, hãy cầm lấy Kinh Thánh và mở sách
Giu-đi-tha: nó nhỏ, anh chị em có thể đọc nó... khoảng 10 trang, không hơn. Hãy
đọc câu chuyện về một người phụ nữ can đảm kết thúc như thế, với sự dịu dàng,
với lòng bao dung, một phụ nữ cao quý. Và vì vậy tôi ước mong những người bà
của chúng ta: can đảm, khôn ngoan và để lại cho con cháu di sản không phải tiền
bạc, mà là di sản của trí tuệ, được gieo vào cháu chắt của họ.