Thiên Chúa là Cha chúng ta trong Các Thư của Thánh Phaolô
Dưới đây là bản dịch bài Giáo Lý thứ 35
về cầu nguyện của ĐTC Bênêđictô XVI ban hành trong buổi triều yết chung ngày
Thứ Tư 23 tháng 5 năm 2012 tại Quảng Trường Thánh Phêrô. Hôm nay ĐTC tiếp tục
bàn về việc cầu nguyện trong các Thư của Thánh Phaolô.
* * *
Anh chị em thân mến,
Thứ tư tuần trước tôi đã chứng tỏ làm sao mà Thánh Phaolô nói
rằng Chúa Thánh Thần là vị Thầy tuyệt vời về cầu nguyện và dạy chúng ta thưa
chuyện với Thiên Chúa bằng những lời trìu mến của trẻ em, bằng cách gọi Ngài là
“Abba! Cha ơi!” Đó là điều Chúa Giêsu đã làm, ngay cả trong những giây
phút bi thảm nhất của cuộc đời trần thế của Người, Người đã không bao giờ mất
niềm tin vào Chúa Cha và đã luôn gọi Ngài với sự mật thiết của Người Con yêu
dấu. Ở vườn Ghếtsêmani, khi Người cảm nhận được nỗi thống khổ của cái chết, lời
cầu nguyện của Người là: “Abba! Cha ơi! Tất cả
đều có thể đối với Cha: xin cất chén này xa Con! Nhưng xin đừng theo ý Con, mà
theo Ý Cha” (Mc 14:36).
Từ những bước đầu tiên của cuộc hành trình của mình, Hội
Thánh đã lãnh nhận lời cầu khẩn này và đã nhận nó làm của riêng mình, đặc biệt
là trong lời cầu nguyện của Kinh Lạy Cha, trong đó chúng ta thưa mỗi ngày: “Lạy Cha chúng con… Ý Cha thể hiện dưới đất cũng
như ở trên trời” (Matthew 6:9-10). Trong các Thư của
Thánh Phaolô, chúng ta tìm thấy lời cầu khẩn này hai lần. Thánh Tông Đồ, như
chúng ta vừa nghe, nói với tín hữu Galatê, bằng những lời này: “Để chứng thực anh em là con cái, Thiên Chúa đã sai
Thần Khí của Con Mình đến ngự trong lòng anh em mà kêu lên: ‘Abba, Cha ơi!’” (Gal 4.6). Và ở trọng tâm của
bài thánh thi ấy dành cho Chúa Thánh Thần, là Chương Tám của Thư gửi Tín Hữu
Rôma, Thánh Phaolô nói: “Phần anh em, anh em đã
không lãnh nhận Thần Khí khiến anh em trở thành nô lệ và phải sợ sệt như xưa,
nhưng là Thần Khí làm cho anh em thành nghĩa tử, nhờ đó chúng ta được kêu lên:
“Abba! Cha ơi!” (Romans 8:15). Kitô giáo không
phải là một tôn giáo của sợ hãi, nhưng là của lòng tin tưởng và tình yêu của
Chúa Cha, là Đấng yêu thương chúng ta. Hai lời công bố này nói với chúng
ta về việc sai đi và đón nhận Chúa Thánh Thần, hồng của Đấng Phục Sinh, làm cho
chúng ta thành con trong Đức Kitô, Người Con Một, và đưa chúng ta vào một mối
liên hệ con thảo với Thiên Chúa, mối liên hệ của niềm tin tưởng sâu xa, như
những trẻ nhỏ; một mối liên hệ tương tự như liên hệ con thảo của Chúa Giêsu, dù
nguồn gốc và chiều sâu có khác nhau: Chúa Giêsu là Con vĩnh cửu của Thiên Chúa
làm người, còn chúng ta trở nên con cái Ngài, trong thời gian, nhờ đức tin và
các bí tích Rửa Tội cùng Thêm Sức; nhờ hai bí tích này chúng ta được dìm vào
Mầu Nhiệm Vượt Qua của Đức Kitô. Chúa Thánh Thần là món quà quý giá và
cần thiết làm cho chúng ta thành con cái Thiên Chúa, là điều thể hiện việc nhận
làm nghĩa tử mà mọi người đều được mời gọi, vì như lời chúc lành của Thiên Chúa
chứa đựng trong Thư gửi tín hữu Êphêsô, Thiên Chúa, trong Đức Kitô, “đã chọn chúng ta trước khi tạo thành vũ trụ, để
trước thánh nhan Ngài, chúng ta trở nên tinh tuyền thánh thiện, nhờ tình thương
của Ngài. Ngài đã tiền định cho ta làm nghĩa tử nhờ Đức Giêsu Kitô”(Ephesians 1:4).
Có lẽ con người hiện đại không cảm nhận được vẻ đẹp, sự cao
quý và niềm an ủi sâu xa chứa đựng trong từ “cha” mà chúng ta dùng để thưa với
Thiên Chúa trong cầu nguyện, bởi vì hiện nay khuôn mặt người cha thường không
hiện diện một cách đầy đủ; và sự hiện diện này thường không đủ tích cực trong
cuộc sống hàng ngày. Sự vắng mặt của người cha, thí dụ như vấn đề một người cha
không có mặt trong cuộc sống của đứa trẻ, là một vấn đề lớn của thời đại chúng
ta; do đó, việc hiểu ý nghĩa sâu xa khi nói về Thiên Chúa là Cha đối với chúng
ta trở nên khó khăn. Chính từ Chúa Giêsu, qua mối liên hệ con thảo của Người
với Thiên Chúa, mà chúng ta có thể hiểu một “người cha” thật sự có ý nghĩa gì,
và bản chất thật của Cha trên trời là gì. Các nhà phê bình tôn giáo đã cho rằng,
để nói về “Chúa Cha”, về Thiên Chúa, là một việc chiếu hình những người cha
nhân loại của chúng ta trên bầu trời. Nhưng ngược lại mới đúng: trong Tin Mừng,
Đức Kitô cho chúng ta thấy người cha là ai và một người cha thật giống như thế
nào, để chúng ta có thể cảm nghiệm được tình phụ tử thật sự là gì, và cũng học
vai trò làm cha thật. Hãy suy nghĩ về lời của Chúa Giêsu trong Bài Giảng Trên
Núi, khi Người nói: “Hãy yêu thương kẻ thù
và cầu nguyện cho những kẻ bách hại các con. Như thế các con mới là con cái của
Cha các con, Ðấng ngự trên trời.” (Matthew 5:44-45). Đó chính là tình
yêu của Chúa Giêsu, Người Con Một – là tình yêu đến độ tự hiến trên thập giá –
tỏ lộ cho chúng ta thấy bản chất thật sự của Chúa Cha: Ngài là tình yêu, và cả
chúng ta nữa, trong lời cầu nguyện của mình như trẻ em, chúng ta bước vào quỹ
đạo tình yêu này, tình yêu của Thiên Chúa, là tình yêu thanh tẩy những ước muốn
của chúng ta, những thái độ của chúng ta, là những điều được đánh dấu bằng sư
khép kín, bằng tính tự mãn, tự kỷ điển hình của con người cũ.
Tôi muốn ngừng lại một chút ở tình phụ tử của Thiên Chúa, ngõ
hầu chúng ta có thể để cho tâm hồn lại được sưởi ấm nhờ thực tại sâu xa này mà
Chúa Giêsu cho chúng ta biết cách trọn vẹn, và để lời cầu nguyên của chúng ta
được nuôi dưỡng trong đó. Như thế chúng ta có thể nói rằng trong Thiên Chúa,
việc làm Chúa Cha có hai chiều kích. Trước hết, Thiên Chúa là Cha chúng ta bởi
vì Ngài là Đấng Tạo Hóa của chúng ta. Mỗi người chúng ta, mỗi người nam nữ, đều
là một phép lạ của Thiên Chúa, được Ngài muốn và được Ngài biết đến cách riêng.
Trong khi sách Sáng Thế Ký nói rằng con người được tạo dựng theo hình ảnh Thiên
Chúa (x. 1:27), điều sách ấy muốn bày tỏ chính là thực tại này: Thiên Chúa là
Cha chúng ta; nhờ Ngài mà chúng ta không còn là những con người vô danh tiểu
tốt, nhưng có một tên. Và một lời trong Thánh Vịnh luôn luôn làm cho tôi cảm
động khi cầu nguyện. Tác giả Thánh Vịnh nói: “
Nhưng giờ đây tôi muốn trở lại với hai đoạn thư của Thánh
Phaolô mà chúng ta đang suy niệm về hành động này của Chúa Thánh Thần trong lời
cầu nguyện của chúng ta; ở đây hai đoạn thư cũng liên quan với nhau, nhưng chứa
đựng những sắc thái khác nhau. Thực ra, trong Thư gửi tín hữu Galatê,
Thánh Tông Đồ nói rằng Chúa Thánh Thần kêu lên trong chúng ta “Abba! Cha ơi!” Thư gửi tín hữu Roma nói rằng chính
chúng ta kêu lên “Abba! Cha ơi!” Và Thánh Phaolô muốn chúng ta hiểu
rằng cầu nguyện Kitô giáo không khi nào và không bao giờ xảy ra cách một chiều
giữa chúng ta và Thiên Chúa, nó không chỉ là “việc làm của chúng ta”, nhưng một
diễn tả về một mối liên hệ hỗ tương trong đó Thiên Chúa hành động trước: Chính
Chúa Thánh Thần là Đầng kêu lên trong chúng ta, và chúng ta có thể kêu lên vì
sự thúc đẩy của Chúa Thánh Thần. Chúng ta không thể cầu nguyện nếu lòng khao
khát Thiên Chúa và khao khát làm con cái Thiên Chúa của chúng ta không được
khắc ghi tận đáy lòng chúng ta. Từ giây phút hiện hữu, homo sapiens luôn luôn tìm kiếm Thiên Chúa; họ tìm
cách thưa chuyện với Thiên Chúa, vì Thiên Chúa đã khắc ghi chính Ngài trong tâm
hồn chúng ta. Vì vậy, sáng kiến đầu tiên đến từ Thiên Chúa, và
qua bí tích Thánh Tẩy, Thiên Chúa lại hoạt động trong chúng ta, Chúa Thánh Thần
hoạt động trong chúng ta. Ngài là Đấng khởi xướng trước tiên của cầu nguyện để
sau đó chúng ta thật sự có thể nói cùng Thiên Chúa và thưa “Abba” với Ngài. Vì
vậy, sự hiện diện của Ngài khai mở lời cầu nguyện của chúng ta và cuộc sống
chúng ta, rộng mở nó cho những chân trời của Thiên Chúa Ba Ngôi và Hội Thánh.
Chúng ta cũng hiểu, đây là điểm thứ hai, rằng lời cầu nguyện
của Thần Khí Đức Kitô trong chúng ta và lời cầu nguyện của chúng ta trong Ngài,
không phải chỉ là một hành động cá nhân, nhưng là hành động của toàn thể Hội
Thánh. Trong cầu nguyện, tâm hồn chúng ta mở rộng, chúng ta bước vào sự hiệp
thông không những chỉ với Thiên Chúa, mà với tất cả các con cái của Thiên Chúa,
bởi vì chúng ta là một. Khi đến với Chúa Cha trong căn phòng nội tâm, trong sự
im lặng và hồi tưởng, chúng ta không bao giờ một mình. Người nào thưa chuyện
với Thiên Chúa thì không bao giờ cô đơn. Chúng ta đang ở trong lời cầu nguyện
vĩ đại của Hội Thánh, chúng ta là một phần của một bản hòa tấu tuyệt vời mà các
cộng đồng Kitô hữu, rải rác khắp nơi trên trái đất và trong mọi thời đại, dâng
lên Thiên Chúa. Chắc chắn rằng các nhạc công và nhạc cụ khác nhau, và đây là
một yếu tố của sự phong phú, nhưng âm điệu chúc tụng là một và hòa hợp. Như
thế, mỗi khi chúng ta kêu lên và thưa, “Abba! Cha ơi!” thì chính Hội Thánh, toàn thể sự hiệp
thông của dân Chúa cầu nguyện là điều nâng đỡ lời cầu khẩn của chúng ta và lời
cầu khẩn của chúng ta là lời cầu khẩn của Hội Thánh. Điều này cũng được phản
ảnh trong sự phong phú của các đặc sủng, của các thừa tác vụ, các công tác
chúng ta làm trong cộng đồng. Thánh Phaolô viết cho các Kitô hữu thành Côrintô: “Có nhiều đặc sủng khác nhau, nhưng chỉ có cùng một
Thần Khí. Có nhiều tác vụ khác nhau, nhưng chỉ có cùng một Chúa. Có nhiều hoạt
động khác nhau, nhưng chỉ có cùng một Thiên Chúa, là Ðấng làm tất cả mọi sự
trong mọi người” ( 1 Corinthians 12:4-6). Lời
cầu nguyện được dẫn dắt bởi Chúa Thánh Thần làm cho chúng ta thưa “Abba! Lạy Cha!”, cùng với Đức Kitô và trong Đức Kitô,
chúng ta được ghép vào bức tranh tuyệt vời của gia đình Thiên Chúa nơi mỗi
người đều có một chỗ đứng và một vai trò quan trọng, trong sự hiệp nhất sâu xa
với toàn thể.
Một lưu ý cuối cùng: chúng ta cũng học cách kêu lên “Abba! Cha ơi” cùng với Đức Maria là Mẹ của Con Thiên
Chúa. Việc làm tròn thời viên mãn, mà Thánh Phaolô nói đến trong thư gửi Tín
Hữu Galatê (x. 4:4), xảy ra ngay giây phút thưa “Xin Vâng” của Mẹ Maria, của việc hoàn toàn tuân
theo Thánh Ý Thiên Chúa của Mẹ: “Này, tôi là tôi tớ
Chúa” (Lc 1:38).
Anh chị em thân mến, chúng ta hãy học trong cầu nguyện cách
thưởng thức vẻ đẹp việc làm bạn hữu, thực ra, làm con cái Thiên Chúa, của việc
có thể kêu lên Ngài với lòng tin tưởng và tín thác mà một trẻ em có đối với cha
mẹ là những người yêu thương em. Chúng ta hãy mở lời cầu nguyện của chúng ta ra
cho tác động của Chúa Thánh Thần để Ngài có thể kêu lên “Abba! Cha ơi!” cùng Thiên Chúa trong chúng ta, và cho
lời cầu nguyện của chúng ta có thể thay đổi và liên tục hoán cải cách suy nghĩ
và hành động của chúng ta ngõ hầu làm cho nó phù hợp hơn với Con Một Thiên
Chúa, là Đức Chúa Giêsu Kitô. Cám ơn anh chị em.
Phaolô Phạm Xuân Khôi chuyển ngữ (http://www.giaoly.org/vn/)