Bài 12 :
XỨC DẦU BỆNH NHÂN
“Bằng việc xức dầu thánh và lời cầu nguyện của linh mục,
Hội Thánh phó thác các bệnh nhân cho Chúa Kitô đau khổ và vinh hiển để Người an
ủi và cứu rỗi họ ; hơn nữa, Hội Thánh còn thúc giục họ sẵn sàng kết hợp với
Chúa Kitô đau khổ và chịu chết để mưu ích cho Dân Thiên Chúa (LG
11)”
(GLHTCG 1499).
Phụng vụ Bí tích Xức
dầu bệnh nhân là việc linh mục xức dầu, đặt tay và cầu nguyện để nâng đỡ bệnh
nhân và người già yếu về phần hồn cũng như phần xác.
I. Ý NGHĨA CỬ
HÀNH XỨC DẦU BỆNH NHÂN
Bệnh tật và đau khổ là những thử thách nặng nề nhất, có thể làm cho con
người xao xuyến, bi quan, đôi khi đưa tới tuyệt vọng và nổi loạn chống lại
Thiên Chúa. Bệnh tật liên lụy đến thân xác nhưng cũng ảnh hưởng tới tinh thần
và nhiều khi cũng làm tắc nghẽn những liên hệ với tha nhân. Chúa Kitô, Lương
Y, tận tâm chữa lành con người cả hồn lẫn xác (chữa
bệnh và tha tội) biết cách liên kết chúng ta với cuộc khổ nạn cứu độ của
Người. Hội Thánh tin và tuyên xưng trong bảy bí tích có một bí tích để nâng đỡ
người bệnh tật là Bí tích Xức Dầu bệnh nhân (Mc 6,13 ; Gc
5,14-15).
“Chính
Đức Kitô thiết lập Bí tích Xức Dầu như một bí tích thực sự và đúng nghĩa của
Giao Ước Mới. Bí tích này đã được thánh Mác-cô nhắc đến (Mc 6,13), thánh Giacôbê, tông đồ và là
người anh em với Chúa, đã ra chỉ thị và công bố (Gc 5,14-15).
Trong truyền thống Phụng Vụ của
Đông cũng như Tây Phương, từ xa xưa có những dấu chứng chắc chắn cho thấy Bí
tích Xức Dầu đã được cử hành với Dầu đã được thánh hiến. Theo thời gian, bí
tích này dần dần chỉ được ban cho những người hấp hối. Vì thế, còn gọi là “Xức
Dầu lần cuối”. Dầu vậy, Hội Thánh không bao giờ quên cầu xin Chúa cho bệnh
nhân được lành bệnh, nếu hữu ích cho phần rỗi của họ” (GLHTCG
1511-1512)
Thiên Chúa không bao giờ bỏ rơi chúng ta trong cơn hoạn nạn mà lại không
làm cho chúng ta cảm nghiệm được sự hiện diện có sức cứu rỗi của Người. Bí tích
Xức Dầu bệnh nhân làm dịu sự đau khổ và trấn an những khắc khoải lo âu. Bí tích
này không có ý thay thế thuốc men và sự chữa trị y khoa; nhưng có mục đích
thánh hóa làm cho việc săn sóc chữa trị bệnh nhân có một ý nghĩa tôn giáo. Kinh
nghiệm cho thấy nỗ lực chữa trị của con người không luôn luôn thành công vì
thân xác con người chúng ta vốn mỏng dòn và đời sống trần thế chúng ta không
phải là vô cùng vô tận. Vì thế, “chúng ta đặt tất cả hy vọng của chúng ta
trong Thiên Chúa Hằng Sống” (1Tm 4,10).
II. NGƯỜI BAN
VÀ NGƯỜI NHẬN BÍ TÍCH XỨC DẦU BỆNH NHÂN
Thánh Giacôbê viết thư cho các giáo đoàn và căn dặn :
“Ai trong anh em đau yếu ư ?
Người ấy hãy mời các kỳ mục của Hội Thánh đến; họ sẽ cầu nguyện cho người ấy, sau
khi xức dầu nhân danh Chúa. Lời cầu nguyện do lòng tin sẽ cứu người bệnh; người
ấy được Chúa nâng dậy, và nếu người ấy đã phạm tội, thì sẽ được Chúa thứ tha” (Gc
5,14-15).
Bản văn này cho thấy ngay từ đầu Hội Thánh đã hiểu và
thực thi mệnh lệnh của Chúa Giêsu đã truyền cho các môn đệ : “Anh em hãy
chữa lành người đau yếu !” (Mt 10,8).
Chỉ có linh mục (hay giám mục) mới có quyền ban Bí tích Xức Dầu
bệnh nhân .
“Xức dầu bệnh nhân không phải
chỉ là bí tích dành cho những người hấp hối. Do đó, thời gian thích hợp để lãnh
nhận Bí tích Xức Dầu Thánh là khi người tín hữu bắt đầu lâm cơn nguy tử vì bệnh
tật hay già yếu” (GLHTCG 1514).
Trong cùng một cơn bệnh, có thể lãnh nhận bí tích này nhiều lần, cứ mỗi
lần trở nặng. Trước khi chịu đại phẫu, hoặc người lớn tuổi, suy yếu cũng nên
lãnh nhận Bí tích Xức Dầu bệnh nhân. Vì thế,đừng để thân nhân gần kề ngưỡng cửa
sự chết mới đi mời linh mục ban Bí tích Xức Dầu.
III. NGHI THỨC
XỨC DẦU BỆNH NHÂN
Như các bí tích khác, Xức Dầu bệnh nhân cũng là một cử hành phụng vụ có
tính cộng đoàn, dù được cử hành riêng tư.
- Cử hành Lời Chúa là cần thiết vì Lời Chúa là sức bổ dưỡng cho người đau
yếu, là bàn tiệc cho những ai đang rã rời, và là ánh sáng chỉ đường cho cuộc lữ
hành trần thế.
- Nếu hoàn cảnh cho phép nên cử hành Bí tích Giải Tội trước khi
ban Bí tích Xức Dầu (có thể ban ơn Toàn Xá), và tiếp sau đó là trao
Thánh Thể như của ăn đàng để bước vào cuộc sống vĩnh cửu đối với người
hấp hối.
- Nghi thức chính yếu là linh mục đặt tay trên bệnh
nhân và đọc lời nguyện xin Thiên Chúa nhờ sức mạnh của Thánh Thần sẽ
chữa trị linh hồn bệnh nhân, và nếu Chúa muốn thì thể xác cũng được chữa lành.
Kế đến, linh mục lấy Dầu bệnh nhân (OI) xức trán và hai
tay bệnh nhân và đọc :
“Nhờ việc xức Dầu Thánh này, và nhờ lòng từ bi nhân hậu của
Chúa, xin dùng ơn Chúa Thánh Thần mà giúp đỡ con để Người giải thoát con
khỏi mọi tội lỗi, cứu chữa con và thương làm cho con thuyên
giảm”. AMEN.
IV. HIỆU QUẢ
CỦA BÍ TÍCH XỨC DẦU BỆNH NHÂN
- Ân sủng trợ giúp
đặc biệt của Chúa Thánh Thần :
Ơn căn bản của bí
tích này là ơn sức mạnh, bình an và can đảm để lướt thắng những khó khăn do
bệnh tật hay tuổi già, chống trả các cám dỗ, không sợ chết, thêm tin tưởng và
phó thác vào Thiên Chúa. Chiến đấu chống lại bệnh tật là một cách muốn chiến
thắng ‘sự dữ’. Bệnh tật là kết quả hiển nhiên của ‘sự dữ’ mà con người phải
gánh chịu vì hậu quả tội nguyên tổ.
“Ngoài ra, nếu bệnh
nhân đã phạm tội thì sẽ được Chúa thứ tha” (Gc
5,15 ; GLHTCG 1520). Thật vậy, bí tích này tha thứ các tội mà bệnh nhân vì
cơn bệnh không thể xưng thú lỗi lầm và đồng thời tha cho việc đền tội phải làm.
- Kết hiệp với Đức Kitô chịu khổ nạn :
Nhờ kết hiệp với Chúa Kitô chịu khổ nạn, họ được thánh
hiến để sinh hoa trái cứu độ. Bệnh nhân dễ dàng chấp nhận những bất trắc trong
lúc chữa trị và an tâm đón nhận ý Chúa trong sự nâng đỡ của ơn thánh.
- Ân sủng mang tính Hội Thánh :
Khi cử hành bí tích này, trong sự hiệp thông của Dân
Thánh, Hội Thánh cầu nguyện cho bệnh nhân ; và bệnh nhân nhờ ân sủng của bí
tích, góp phần thánh hóa Hội Thánh và mưu ích cho mọi người. Lời cầu nguyện và
việc xức dầu này là khởi điểm của Bí tích Xức Dầu bệnh nhân. Qua tác vụ của Hội
Thánh, Chúa Kitô hằng sống tỏ cho bệnh nhân thấy tình yêu và sự trìu mến của
Người khi họ liên kết đức tin của mình với đức tin của Hội Thánh.
- Chuẩn bị cho cuộc ra đi lần cuối :
Việc xức dầu lần cuối cùng (trước đây đã có xức dầu
trong Bí tích Thánh Tẩy và Thêm Sức) giúp chúng ta an tâm trong cuộc chiến
đấu cuối cùng trước khi về Nhà Cha. Y khoa có thể chữa lành nhiều bệnh tật,
nhưng chỉ một mình Chúa Giêsu mới có thể toàn thắng bệnh tật và tội lỗi. Bí
tích Xức Dầu bệnh nhân là dấu chỉ của ơn thánh có sức chữa lành và cứu độ.
V. CỬ HÀNH NGHI
THỨC AN TÁNG
Tất cả mọi bí tích đề xoay quanh mầu nhiệm Vượt qua của
Chúa Kitô, và chính mầu nhiệm này sẽ soi sáng cho cuộc vượt qua cuối cùng của
mỗi tín hữu từ sự chết bước vào đời sống mới trong Nước Thiên Chúa.
Người quá cố đã từ giã chúng ta, Thiên Chúa không còn gặp
người đó bằng các dấu chỉ như chúng ta nữa, nhưng đã gặp người quá cố của chúng
ta mặt giáp mặt. Chúng ta tụ họp nhau để cầu xin cho người mới từ trần
được bước từ cõi chết sang cõi sống, được tẩy rửa khỏi mọi bợn nhơ và được lên
trời cùng với các thánh trong khi chờ đợi thân xác phục sinh. Đây là sự vĩnh
biệt của cộng đoàn dành cho người ly trần, là lời chúc “được ở cùng Thiên
Chúa muôn đời”.
Nghi thức an táng Công giáo là một cử hành phụng vụ (nhưng
không phải là bí tích) tiễn đưa người đã chết bước vào sự sống của Thiên
Chúa trong tinh thần hiệp thông. Tiến trình nghi thức an táng nhu sau : nghi
thức tẩm liệm, nghi thức di quan, nghi thức từ biệt và phó dâng, nghi thức hạ
huyệt.
Mỗi lần tham dự lễ nghi an táng của người thân, dù đây
không phải là một bí tích, chúng ta càng thêm xác tín vào các bí tích mà chúng
ta lãnh nhận, vì tất cả mọi ơn ban bí tích đều dẫn đến sự sống vĩnh cửu mai
sau. Đứng trước thi hài của người quá cố, giờ đây chỉ là một thân xác bất động
nhưng đã là ‘đền thờ của Chúa Thánh Thần’; chúng ta phải tin rằng Chúa
Thánh Thần đã làm cho Chúa Giêsu sống lại thì Người cũng sẽ làm cho người tín
hữu đã chết được sống lại làm một với Chúa Kitô.
Bí tích Hòa Giải và
Xức Dầu Bệnh Nhân là hai bí tích phục hồi hay chữa lành những
hoen ố tinh thần do tội lỗi gây ra, hoặc những suy yếu do bệnh tật gây nên.
Cũng như Thánh Tẩy, Thêm Sức và Thánh Thể hợp thành “ba bí tích khai tâm
Kitô giáo”, thì Giải Tội, Xức Dầu và Thánh Thể hợp thành “các bí tích
chuẩn bị về Quê trời” hay là “các bí tích hoàn tất cuộc lữ hành trần
thế”.
TÓM LƯỢC :
1* H. Phụng vụ Bí
tích Xức Dầu bệnh nhân là gì?
-T. Phụng vụ Bí tích Xức dầu
bệnh nhân là việc linh mục đặt tay,cầu nguyện và xức dầu để nâng đỡ bệnh nhân
và người già yếu về phần hồn cũng như phần xác.
2* H. Bí tích Xức
Dầu bệnh ban cho ta những ơn gì ?
-T. Bí tích Xức Dầu bệnh ban cho
ta những ơn này : một là thêm tin tưởng phó thác cho Chúa ; hai là kết hiệp với
cuộc khổ nạn của Chúa để sinh ơn cứu độ ; ba là cả Hội Thánh cùng hiệp thông
cầu nguyện cho bệnh nhân ; bốn là chuẩn bị cho cuộc ra đi cuối cùng.
3* H. Nghi thức Xức
Dầu bệnh nhân gồm những gì ?
-T. Nghi thức chính yếu của bí
tích Xức Dầu bệnh nhân là việc linh mục đặt tay, cầu xin ơn Chúa Thánh Thần,
rồi xức dầu bệnh nhân và đọc lời nguyện xức dầu.
CẦU NGUYỆN :
Xin Chúa tiếp nhận con
sau khi đã dẫn dắt con
suốt cuộc lữ hành trần thế
tới đích Chúa đã thiết định.
Xin Chúa cho con được xuất hiện trước Nhan Chúa,
được chuẩn bị kỹ càng và được thanh thản,
không phải ngập chìm trong sợ hãi,
không phải ở trong cảnh thù nghịch với Chúa,
ít là trong ngày cuối cùng của cuộc ra đi.
Xin cho con không cảm thấy mình như bị bứng rễ,
bị giựt ra bằng sức mạnh khỏi thế giới và sự sống,
để phải bước vào cuộc hành trình
ngược với ý muốn của mình.
(GP. Grégoire de Naziance)