Bài 21:
XÉT
MÌNH VÀ ĂN
- Lời Chúa : Lời Chúa 15, 17-24
- Ý chính : Khi đi xưng tội, ta cần xét mình và ăn năn
dốc lòng chừa.
- Giáo cụ trực quan : Tranh “Người Cha
nhân hậu 2” (Số 108).
Lạy Chúa Giêsu, chúng con là những tội nhân luôn cần sự tha thứ của
Chúa, xin Chúa ban Chúa Thánh Thần để Người soi sáng cho chúng con hiểu được cách
thế đón nhận sự tha thứ của Chúa cách tốt nhất qua bài học hôm nay.
Hát : Cầu xin Chúa Thánh Thần.
II. DẪN VÀO LỜI CHÚA
1. Ôn bài cũ và kiểm
tra quyết tâm.
+ Ôn bài cũ:
- Bí tích Giao hoà là gì?
- Bí tích Giao hoà đem lại cho ta những ơn
ích nào?
+ Kiểm tra quyết tâm:
Trong tuần qua khi xét mình mỗi tối trước
khi đi ngủ, các em có xin Chúa tha thứ những lỗi lầm mình trót phạm trong ngày
và quyết tâm sống tốt hơn không?
2. Dẫn vào Lời Chúa.
Đa-vít là một cậu bé
khoảng 12-13 tuổi. Vì là con một trong nhà nên Đa-vít được ba mẹ yêu thương, chiều
chuộng lắm. Chính vì thế mà Đa-vít đâm ra hư
đốn, hay chơi bời lêu lổng với tụi bạn xấu tính.
Một hôm Đa-vít lấy trộm của ba mẹ một số
tiền lớn rồi bỏ nhà ra đi tới một nơi xa xôi và ăn chơi tiêu xài phung phí ở đó.
Mấy tháng sau, Đa-vít không còn đồng xu nào trong túi, cậu phải sống đói khát, cực
khổ… Lúc này cậu mới ăn năn hối hận vì lỗi lầm của mình, cậu quyết định viết thư
cho mẹ:
“Mẹ
kính yêu! Trong vài ngày nữa, con sẽ đi xe lửa ngang qua nhà mình. Vậy mẹ xin
ba cho con, nếu ba bằng lòng cho con trở về nhà, thì xin ba cột một miếng vải
trắng lên cây táo ở đàng trước nhà mình mẹ nhé!”
Mấy
ngày sau, Đa-vít lên xe lửa để về, lúc gần tới nhà cậu rất hồi hộp, lo sợ. Trong
tâm trí cậu cứ tưởng tượng ra lúc thì trên cây táo treo đầy vải trắng, lúc lại
không có miếng nào cả. Xe lửa càng đến gần nhà cậu càng lo sợ, tim cậu càng đập
nhanh hơn nữa. Qua khúc quẹo kia là tới nhà cậu rồi, nhưng cậu không dám nhìn mà
phải nhờ ông già ngồi bên cạnh:
- Ông ơi, lát nữa tới
khúc quẹo bên tay phải ông sẽ thấy một cây táo, ông nhìn lên cây táo ấy xem có
cột miếng vải trắng nào không nhé.
Lúc xe lửa chạy qua rồi, Đa-vít mới cất tiếng
run run hỏi ông già:
- Ôâng ơi có miếng vải
nào không ạ?
Ông già rất ngạc nhiên và trả lời:
-
Ô hay! Ở cành nào cũng treo đầy vải trắng, treo hết cả cây luôn, nhiều lắm.
. Theo các em, ba của Đa-vít cóùõ tha cho cậu không?
(Có).
Đúng rồi, cậu chỉ xin cột một miếng vải thôi,
nhưng ba cậu lại cột rất nhiều. Điều này chứng tỏ ba cậu tha và đang mong chờ cậu
trở về phải không các em?
Thiên Chúa là Cha chúng ta, Ngài luôn yêu thương
mong chờ chúng ta trở về với Chúa để lãnh nhận ơn tha thứ những khi chúng ta phạm
tội. Phần chúng ta, để được Chúa tha thứ, chúng ta phải làm gì? Lời Chúa hôm nay sẽ giúp chúng ta hiểu điều ấy.
Mời các em đứng, chúng ta cùng lắng nghe Lời
Chúa.
III. CÔNG BỐ LỜI CHÚA
Lc 15, 17-21
IV. GIẢI THÍCH LỜI
CHÚA
1. Dẫn giải Lời Chúa.
- Các em hãy nhìn bức tranh này (Số 108) và
hãy cho biết nó nói tới dụ ngôn nào? (Dụ ngôn người con hoang đàng trở về nhà).
- Hay còn gọi là dụ ngôn gì? (Người
cha nhân hậu).
- Khi nhận ra tội lỗi mình đã phạm, người
con thứ quyết định làm gì? (trở về với cha mình).
-Thái độ của người cha thế
nào? (vui
mừng đón con và sai người mở tiệc ăn mừng).
- Người con đại diện cho
ai? (cho
chúng ta là những người tội lỗi).
- Người cha đại diện cho
ai? (Chúa
Cha ).
Các em thân mến! Dụ ngôn
chúng ta vừa nghe được gọi là dụ ngôn “ Người cha nhân hậu”. Qua dụ ngôn này, Chúa
Giêsu muốn nói cho chúng ta biết người cha ấy chính là Chúa Cha, còn chúng ta là
hình ảnh của người con thứ. Mỗi khi phạm tội là chúng ta đã tự rời bỏ Thiên Chúa
là cha, đã phản bội lại tình yêu của Ngài. Nhưng Chúa Cha vẫn một lòng yêu thương,
chờ đợi ta quay trở về để tha thứ cho ta. Vì thế chúng ta hãy tin tưởng, phó thác
cho lòng nhân hậu của Chúa mà xưng thú những lỗi lầm chúng ta trót phạm. Nhưng
muốn lãnh nhận bí tích Giao hoà ta cần phải làm những gì? Chúng ta cùng tìm hiểu nhé.
2. Giải thích câu hỏi
thưa.
* Đọc chung câu 1:
1- H. Khi đi xưng tội
ta cần làm những việc gì? (SGLC 1450, 1460,
1491)
T. Ta cần làm
5 việc này:
- Một là xin ơn Chúa Thánh Thần soi sáng
- Hai là xét mình
- Ba là ăn năn dốc lòng chừa tội
- Bốn là xưng tội
- Năm là đền tội.
Để xứng đáng lãnh nhận ơn tha thứ, khi xưng
tội ta cần làm những việc sau:
- Xin ơn Chúa Thánh Thần soi sáng:
Trước hết ta dâng
mình cho Chúa Thánh Thần, xin Ngài soi sáng để ta nhận biết những lỗi lầm của
mình, mà thật lòng ăn năn quay về với Thiên Chúa là Cha.
- Xét mình: Ta thành tâm nhìn lại những lỗi lầm của mình.
- Ăn năn dốc lòng chừa:
Ta hối hận vì đã xúc phạm đến Chúa và quyết
tâm chừa tội (SGLC 1451)
- Xưng tội: Xưng thú các tội ta đã phạm đến Chúa với
linh mục giải tội.
- Đền tội: Làm những việc do cha giải tội chỉ định để tỏ
lòng ăn năn.
Tóm lại, khi đi xưng tội ta cần làm những việc gì? (ta cần
làm 5 việc ...)
* Đọc chung câu 2 và 3:
2- H. Xét mình là gì?
T. Là nhìn lại những điều đã làm, đã nói,
đã nghĩ, xem ta sống theo Lời Chúa dạy như thế nào.
3- H. Phải xét mình thế nào?
T. Phải xét
mình hằng ngày và xét mình thật chu đáo để biết rõ và diệt trừ những gốc rễ tội
lỗi trong ta.
- Khi đi học ở trường, hôm nào bài làm được ít điểm các em có buồn
không? (Có).
Nếu là học sinh biết cố gắng, em hãy về nhà
xem lại bài làm của mình đã sai ở chỗ nào, chỗ nào còn thiếu sót để sửa lại
ngay. Mỗi lần như thế, các em sẽ nhớ bài hơn và lần sau gặp những loại bài tập
như thế em sẽ làm tốt hơn.
Các em thân mến! Từ việc
xem xét lại bài kiểm tra ở lớp, chúng ta hướng tới việc xem xét lại bản thân
mình nhé.
-Khi xét lại cách sống của mình đúng hay sai ta phải dựa vào tiêu
chuẩn nào đó để xét. Vậy theo câu giáo lý số 2 các em vừa đọc, chúng ta phải dựa
vào tiêu chuẩn nào? (Lời Chúa).
-Ta có thể xét mình lúc nào là tốt nhất? (Ngay
sau khi phạm tội, hoặc xét mình buổi tối trước khi đi ngủ và trước khi chịu Bí
tích Giao hòa).
-Khi xét mình dưới ánh sáng của Lời Chúa, chúng ta có cần đi tìm
nguyên nhân tại sao mình đã phạm tội không?
(Rất cần, vì khi biết rõ nguyên nhân
phạm tội, với ơn Chúa giúp, dần dần mội ngày một ít, chúng ta sẽ dễ từ bỏ được những thói quen
tội lỗi và sống đẹp lòng Chúa hơn).
Tóm lại: - Thế nào là xét mình? (là nhìn lại những điều đã làm, đã nói, đã nghĩ
xem đã sống theo Lời Chúa dạy chưa)
- Muốn xét mình cho chu đáo, em
phải xét mình làm sao? (phải xét mình hằng ngày để biết rõ và diệt trừ gốc rễ của tội lỗi).
* Đọc chung câu 4:
4- H. Ta dựa vào đâu để xét mình?
T. Ta có thể dựa
vào lương tâm mà xét theo lòng yêu mến đối với Thiên Chúa, đối với người khác, và
đối với chính mình, hoặc xét theo kinh cải tội bảy mối có bảy đức, kinh Mười điều
răn và kinh Sáu điều răn.
Con người tội lỗi của chúng
ta không thể đặt ra tiêu chuẩn cho đời sống của mình. Chỉ có Thiên Chúa là Đấng
thánh thiện vô cùng đã dạy con người muốn trở nên hoàn thiện hãy giữ luật Chúa
truyền. Vậy luật Chúa truyền được ghi ở đâu?
- Mười giới răn:
Ngày xưa Thiên Chúa đã ban
Mười giới răn cho dân Do Thái tại núi Si-nai. Mười giới răn này đã gìn giữ và bảo
vệ Dân trong suốt bao năm trường. Đến khi Chúa Giêsu đi rao giảng, Ngài vẫn tôn
trọng Mười giới răn, nhưng Chúa kiện toàn Luật và chỉ cho dân biết phải giữ luật
với lòng yêu mến: “Ngươi phải yêu mến Đức Chúa, Thiên Chúa ngươi hết lòng, hết
linh hồn và hết trí khôn ngươi, đó là điều răn trọng nhất. Còn điều răn thứ hai:
Ngươi phải yêu mến người khác như chính mình. Tất cả Luật Mô-sê và các sách Ngôn
sứ đều tuỳ thuộc vào hai điều răn ấy”.
- Kinh Sáu điều răn Hội Thánh, kinh
Cải tội bảy mối:
Sáu điều răn Hội Thánh và
kinh Cải tội bảy mối đều giúp chúng ta giữ 10 giới răn Chúa cho trọn vẹn.
- Tiếng lương tâm:
Con người chúng ta được Thiên
Chúa dựng nên cao quý hơn loài vật là : có xác và linh hồn, chúng ta có ý chí, lý
trí và tự do.
Nhờ lý trí (suy xét), con
người nhận ra tiếng nói của Thiên Chúa trong tâm hồn thúc đẩy làm lành lánh dữ.
Tiếng Chúa nói trong tâm hồn mình là tiếng lương tâm (SGLC 1704-1706)
Tóm lại: - Ta có thể dựa
vào đâu để xét mình? (10 giới răn Chúa, 6 điều răn Hội Thánh, kinh Cải tội bảy mối).
- Ngoài ra, ta còn dựa vào đâu để xét
mình nữa? (tiếng lương tâm).
* Đọc chung câu 5:
5- H. Khi đi xưng tội, ta xét mình thế nào?
T. Ta ôn lại
những nơi đã lui tới, những việc đã làm và những người đã gặp, từ khi xưng tội
lần trước tới nay và nhớ xem đã phạm những tội gì, mỗi tội mấy lần và những trường
hợp làm cho tội thêm nặng hơn.
Dựa vào câu giáo lý trên, các em hãy trả lời những câu hỏi sau đây:
- Khi xét mình, ta cần ôn lại những gì? (ôn lại
những nơi đã lui tới, những việc đã làm và những người đã gặp…).
- Sau đó ta cần nhớ lại điều gì nữa? (nhớ xem
đã phạm những tội gì, phạm mấy lần).
* Đọc chung câu 6:
6- H. Ăn năn dốc lòng
chừa tội là gi?
T. Ăn năn dốc lòng chừa tội là thật lòng
thống hối vì đã phạm tội mất lòng Chúa và quyết tâm chừa cải.
Như thế khi ăn năn tội, ta phải làm mấy việc? (2 việc:
ăn năn tội và dốc lòng chừa tội)
- Ăn năn tội: Tức là thật lòng
đau đớn vì đã xúc phạm đến Thiên Chúa
- Việc ăn năn tội phải đi liền
với việc dốc lòng chừa: Quyết tâm chừa cải (không phạm tội nữa).
Ăn năn dốc lòng chừa cải
là điều kiện cần thiết để được tha tội.
V. CẦU NGUYỆN GIỮA GIỜ
1. Gợi tâm tình.
Tất cả chúng ta là những người có tội, nhưng
chúng ta hãy tin tưởng vào lòng nhân từ thương xót của Thiên Chúa là Cha nhân hậu,
Ngài luôn mong chờ những đứa con hoang đàng như chúng ta quay trở về để Ngài
tha thứ cho. Trước tình yêu bao la của Chúa, chúng ta hãy thành tâm ăn năn tội
của mình và xin Ngài ban ơn tha thứ cho chúng ta.
2. Lời nguyện.
Lạy Cha rất nhân từ, chúng con xin cảm tạ
tình thương tha thứ Cha đã dành cho chúng
con. Chúng con xin dâng lên Cha linh hồn và thân xác chúng con, cả những lỗi lầm,
yếu đuối của chúng con nữa. Xin Cha lấy lòng nhân hậu mà xót thương chúng con, xin
thanh tẩy lòng trí chúng con nên trong sạch, để chúng con xứng đáng hưởng niềm
vui được Cha thứ tha. Chúng con nguyện xin nhờ Đức Kitô, Chúa chúng con. Amen.
- Hát bài: Chúa nhân từ
VI. SINH HOẠT
VII. BÀI TẬP: Em hãy
khoanh tròn vào câu trả lời đúng nhất.
1. Những việc ta cần làm khi đi
xưng tội là:
a. Xin ơn Chúa Thánh
Thần, tham dự thánh lễ, dốc lòng chừa.
b. Xin ơn Chúa Thánh
Thần, xưng tội, đền tội, rước lễ.
c. Xin ơn Chúa Thánh Thần, xét mình, ăn năn dốc lòng chừa tội, xưng
tội, đền tội.
d. Câu a và b đúng.
2. Để xét mình, ta nên dựa vào:
a. Lương tâm.
b. Kinh 10 điều răn.
c. Kinh cải tội bảy
mối và kinh sáu điều răn.
d. Cả 3 câu đều đúng.
VIII. SỐNG LỜI CHÚA
Mỗi tối, khi xét
mình, các em quyết tâm xét kỹ xem mình đã phạm tội gì, ở đâu, khi nào và tại
sao mình đã phạm tội đó.
IX. CẦU NGUYỆN KẾT THÚC
Lạy Chúa, lại một ngày
nữa sắp trôi qua trong cuộc đời chúng con. Chúng con cám ơn Chúa đã luôn gìn giữ
những lúc chúng con vui chơi, khi chúng
con học hành…. Xin Chúa giúp chúng con mỗi tối biết nhìn lại bản thân mình, để
với ơn Chúa giúp ngày mai chúng con sẽ sống tốt hơn. Amen.
Đọc kinh Sáng Danh.
CÂU
HỎI CHO HỌC SINH
Bài 21: XÉT MÌNH VÀ ĂN
“Thưa Cha, con thật đắc
tội với Trời và với Cha, chẳng còn đáng gọi là con Cha nữa”. (x.Lc
15, 17-21).
1-H. Khi đi xưng tội ta cần làm những việc gì?
T. Ta cần làm 5 việc này:
- Một là xin ơn Chúa Thánh Thần soi sáng,
- Hai là xét mình,
- Ba là ăn năn dốc lòng chừa tội,
- Bốn là xưng tội,
- Năm là đền tội.
2-H. Xét mình là gì?
T. Là nhìn lại những điều
đã làm, đã nói, đã nghĩ, xem đã sống theo Lời Chúa dạy như thế nào.
3-H. Phải xét mình thế nào?
T. Phải xét mình hằng
ngày và xét mình thật chu đáo để biết rõ và diệt trừ những gốc rễ tội lỗi trong
ta.
4-H. Ta dựa vào đâu để xét mình?
T. Ta có thể dựa vào
lương tâm mà xét theo lòng yêu mến đối với Thiên Chúa, đối với người khác và
đối với chình mình, hoặc xét theo kinh cải tội cải mối có bảy đức, kinh mười
điều răn và kinh sáu điều răn.
5-H. Khi đi xưng tội ta xét mình như thế nào?
T. Ta ôn lại những nơi đã
lui tới, những việc đã làm và những người đã gặp, từ khi lần trước tới nay và
nhớ xem đã phạm tội gì, mỗi tội mấy lần và những trường hợp nào cho tội thêm
năng hơn.
6-H. Ăn năn dốc lòng chừa tội là gì?
T. Ăn năn dốc lòng chừa
tội là thật lòng thống hối vì đã phạm tội mất lòng Chúa và quyết tâm chứa cải.