giaoly.org/vn October 6, 2012 By Phaolo
“Phụng Vụ là hành vi mà trong đó chúng ta … có thể gặp Thiên Chúa,
chạm đến Ngài.”
Dưới đây là bản dịch bài Giáo Lý thứ 43 về cầu nguyện của ĐTC
Bênêđictô XVI ban hành trong buổi triều yết chung ngày Thứ Tư mùng 3 tháng 10
năm 2012 tại Quảng Trường Thánh Phêrô. Hôm nay ĐTC tiếp tục loạt bài giáo
lý về cầu nguyện trong Phụng Vụ Thánh bằng cách suy niệm về bản chất của cầu
nguyện Phụng Vụ,
* * *
Anh chị em thân mến,
Trong bài giáo lý trước, tôi đã bắt đầu nói về một trong những
nguồn ưa chuộng của kinh nguyện Kitô giáo là Phụng Vụ Thánh, trong đó – như
Sách Giáo Lý của Hội Thánh Công Giáo nói – là “sự tham gia vào chính lời cầu nguyện của Đức Kitô dâng lên Chúa Cha
trong Chúa Thánh Thần. Trong Phụng Vụ, toàn thể kinh nguyện Kitô giáo tìm thấy
nguồn gốc và cùng đích nó” (số 1073). Hôm nay tôi muốn chúng
ta tự hỏi: trong cuộc đời tôi, tôi có dành đủ chỗ cho cầu nguyện hay không, và
trên hết là cầu nguyện Phụng Vụ, đặc biệt là Thánh Lễ, như sự tham gia vào kinh
nguyện chung của Nhiệm Thể Đức Kitô là Hội Thánh, đang ở chỗ nào trong mối liên
hệ của tôi với Thiên Chúa?
Để trả lời câu hỏi này, trước hết chúng ta phải nhớ rằng cầu nguyện
là mối liên hệ sống động của con cái Thiên Chúa với Cha của họ là Đấng tốt lành
khôn lường, với Con của Ngài là Đức Chúa Giêsu Kitô, và với Chúa Thánh Thần
(GLCG 2565). Vì vậy, đời sống cầu nguyện hệ tại việc sống thường xuyên
trong hiện diện của Thiên Chúa và ý thức điều đó, để sống trong mối liên hệ với
Thiên Chúa như sống các mối liên hệ thông thường của cuộc đời chúng ta, với
những phần tử thân yêu nhất của gia đình chúng ta, với bạn bè chân chính, và
quả thực, đó là mối liên hệ với Chúa, mối liên hệ mang lại ánh sáng cho tất cả
các mối liên hệ khác của chúng ta. Đời sống hiệp thông này với Thiên Chúa
Duy Nhất và Ba Ngôi, là điều khả dĩ bởi vì, nhờ Bí Tích Rửa Tội chúng ta đã mặc
lấy Đức Kitô, chúng ta đã bắt đầu trở nên một với Người (x. Romans 6:5).
Thực ra, chỉ trong Đức Kitô chúng ta mới có thể thưa chuyện với
Thiên Chúa là Cha như những người con, ngoài ra thì không thể nào được, nhưng
trong sự hiệp thông với Chúa Con, chúng ta cũng có thể thưa như Người đã thưa,
“Abba”. Trong sự hiệp thông với Đức Kitô, chúng ta có thể nhận ra Thiên
Chúa như người Cha thật của mình (x. Matthew
11:27). Cho nên kinh nguyện Kitô giáo hệ tại việc nhìn cách liên tục và
luôn mới mẻ lên lên Đức Kitô, đàm đạo với Người, im lặng với Người, lắng nghe,
hành động và chịu đau khổ với Người. Người Kitô hữu khám phá ra căn tính thật
sự của mình trong Đức Kitô, “trưởng tử trong mọi tạo vật”, nơi Người mọi sự
hiện hữu (x. Colossians 1:15tt).
Khi đồng hóa với Người, nên một với Người, tôi khám phá ra căn tính của
riêng tôi, là người con thật, người coi Thiên Chúa như một người Cha đầy yêu
thương.
Nhưng đừng quên: Chúng ta khám phá ra Đức Kitô, chúng ta nhận ra
Người như một Ngôi Vị sống động trong Hội Thánh. Hội Thánh là “Nhiệm Thể
của Người.” Sự hiện thân này có thể được hiểu từ những lời Kinh Thánh
dành cho người nam và người nữ: cả hai sẽ nên một xương một thịt (x. St 2:24,
Êp 5:30tt; 1 Corinthians 6:16tt).
Sự liên kết bất khả phân ly giữa Đức Kitô và Hội Thánh, nhờ sức mạnh hợp
nhất của tình yêu, không phủ nhận ‘anh’ và ‘em’, nhưng nâng họ lên đến sự hiệp
nhất sâu xa nhất của họ. Tìm căn tính của mình trong Đức Kitô có nghĩa là đạt
được một sự hiệp thông với Người, mà không hủy bỏ cái tôi, nhưng nâng cái tôi
lên đến phẩm giá cao nhất, đó là phẩm giá của con cái Thiên Chúa trong Đức
Kitô: “Chuyện tình giữa Thiên Chúa và
loài người hệ tại chính sự kiện là sự hiệp thông của ý muốn sẽ gia tăng trong
một sự hiệp thông của tư tưởng và tình cảm, do đó ý muốn của chúng ta và của
Thiên Chúa sẽ càng ngày càng tương đắc” (Thông điệp Deus Caritas
Est, 17). Cầu nguyện có nghĩa là được nâng lên nơi cao của Thiên Chúa
bằng một sự biến đổi từ từ và cần thiết của con người chúng ta.
Vì vậy, khi tham dự Phụng Vụ, chúng ta hãy biến ngôn ngữ của Mẹ Hội
Thánh thành ngôn ngữ của mình, chúng ta học cách nói trong và cho Hội Thánh.
Đương nhiên, như tôi đã nói, điều này xảy ra một cách tiệm tiến, từng
chút một. Tôi phải từ từ đắm mình trong những lời của Hội Thánh, với lời
cầu nguyện của tôi, cuộc sống của tôi, sự đau khổ của tôi, niềm vui của tôi và
những tư tưởng của tôi. Đó là một cuộc hành trình biến đổi chúng ta.
Vì vậy, tôi nghĩ rằng những suy tư này cho phép chúng ta trả lời
câu hỏi mà chúng ta đã đặt ra ngay từ đầu: tôi
học cầu nguyện thế nào, tôi lớn lên trong cầu nguyện của tôi ra sao?
Khi nhìn vào mô hình mà Chúa Giêsu đã dạy chúng ta, là Kinh Lạy Cha, chúng ta
thấy rằng chữ đầu tiên là “Cha”
và thứ nhì là “(của) chúng con”.
Như thế câu trả lời rõ ràng là: tôi học cầu nguyện, tôi nuôi dưỡng việc
cầu nguyện của tôi bằng cách thưa chuyện với Thiên Chúa như người Cha và cầu
nguyện cùng với những người khác, cầu nguyện cùng với Hội Thánh, chấp nhận như
món quà những lời của Hội Thánh, là những lời từ từ sẽ trở thành quen thuộc với
tôi và có ý nghĩa phong phú hơn. Cuộc đối thoại mà Thiên Chúa thiết lập
với mỗi người chúng ta, và chúng ta với Ngài trong cầu nguyện, luôn luôn bao
gồm một liên từ “với”. Chúng ta không thể cầu nguyện với Thiên Chúa theo chủ
nghĩa cá nhân. Trong cầu nguyện Phụng Vụ, đặc biệt là Thánh Lễ, và được
hình thành bởi Phụng Vụ, trong mọi kinh nguyện, chúng ta không nói một mình như
những cá nhân, nhưng trái lại chúng ta bước vào “cái chúng ta” của Hội Thánh
cầu nguyện. Và chúng ta cần phải biến đổi “cái tôi” của mình bằng cách đi vào
“cái chúng ta” này.
Tôi muốn nhắc lại một khía cạnh quan trọng khác. Trong Sách Giáo Lý
của Hội Thánh Công Giáo, chúng ta đọc: “Trong
Phụng Vụ của Giao Ước Mới, mỗi hành động Phụng Vụ, đặc biệt là việc cử hành
Thánh Lễ và các bí tích, là một cuộc gặp gỡ giữa Đức Kitô và Hội Thánh” (số
1097), cho nên, chính là “toàn thể Đức
Kitô”, toàn thể Cộng Đồng, Nhiệm Thể của Đức Kitô hiệp nhất với Đầu
của mình, mà cử hành. Như thế Phụng Vụ không phải là một lọai “tự biểu
lộ” của một cộng đồng, mà ngược lại, là một sự thoát ly khỏi việc đơn thuần
“chỉ là mình”, khỏi việc khép kín vào mình, và bước vào bữa tiệc linh đình, vào
cộng đồng sống động vĩ đại trong đó Thiên Chúa nuôi dưỡng chúng ta.
Phụng Vụ liên quan đến tính phổ quát này, và đặc tính phổ quát này phải
luôn luôn thấm nhập vào ý thức của mọi người một cách mới mẻ. Phụng Vụ
Kitô giáo là việc thờ phượng đền thờ phổ quát là Đức Kitô Phục Sinh, mà cánh
tay Người giang ra trên Thánh Giá để kéo tất cả mọi người vào vòng tay ôm ấp
của tình yêu vĩnh cửu của Thiên Chúa. Đó chính việc thờ phượng trên
trời được rộng mở. Phụng Vụ không bao giờ chỉ là biến cố của một cộng
đồng riêng rẽ trong thời gian và không gian. Điều quan trọng là mỗi Kitô
hữu cảm thấy và thực sự được đưa vào “cái chúng ta” phổ quát này, là chỗ cung
cấp nền tảng và nơi nương tựa cho “cái tôi” trong Nhiệm Thể của Đức Kitô là Hội
Thánh.
Về điều này, chúng ta phải luôn luôn ý thức và chấp nhận lý lẽ của
sự Nhập Thể của Thiên Chúa: Người đã đến gần và hiện diện bằng cách đi vào lịch
sử và vào bản tính con người, bằng cách trở nên một người trong chúng ta.
Và sự hiện diện này tiếp tục trong Hội Thánh, Nhiệm Thể của Người.
Như thế, Phụng Vụ không phải là một việc tưởng niệm những biến cố trong
quá khứ, nhưng là sự hiện diện sống động của Mầu Nhiệm Vượt Qua của Đức Kitô,
siêu việt và liên kết thời gian với không gian. Nếu trung tâm tính của
Đức Kitô không trổi vượt trong khi cử hành (Phụng Vụ), thì chúng ta sẽ không có
Phụng Vụ Kitô giáo, là điều hoàn toàn lệ thuộc vào Chúa và được nâng đỡ nhờ sự
hiện diện sáng tạo của Người. Thiên Chúa hoạt động qua Đức Kitô và chúng
ta không thể làm được gì nếu không nhờ Người và trong Người. Mỗi ngày
niềm xác tín rằng Phụng Vụ không phải là của chúng ta, không phải là “việc làm”
của tôi, nhưng là hành động của Thiên Chúa, phải lớn lên trong chúng ta và với
chúng ta.
Như vậy, không phải cá nhân, linh mục hay tín hữu, cũng không phải
nhóm cử hành Phụng Vụ, nhưng Phụng Vụ chủ yếu là hoạt động của Thiên Chúa qua
Hội Thánh, là Hội Thánh có lịch sử riêng của mình, có truyền thống phong phú và
sáng kiến của mình. Tính phổ quát và cởi mở cơ bản này, là điều thích hợp
cho toàn bộ Phụng Vụ, là một trong những lý do tại sao Phụng Vụ không thể được
chế tạo hoặc sửa đổi bởi những cộng đồng riêng rẽ hoặc bởi những chuyên gia,
nhưng phải trung thành với những hình thức của Hội Thánh Hoàn Vũ.
Ngay cả trong Phụng Vụ của những cộng đồng nhỏ bé nhất, toàn thể
Hội Thánh vẫn luôn hiện diện. Vì thế, không có “những người xa lạ” trong
Phụng Vụ của cộng đồng. Trong mọi buổi cử hành Phụng Vụ toàn thể Hội
Thánh, trời và đất, Thiên Chúa và loài người cùng tham gia. Phụng Vụ Kitô
giáo, kể cả khi được cử hành ở một địa điểm và một không gian cụ thể, và diễn
tả lời “thưa có” của một cộng đồng riêng biệt, vì bản chất Công Giáo, đều đến
từ toàn thể và dẫn đến toàn thể, trong sự hiệp thông với Đức Giáo Hoàng, các
Giám Mục cùng các tín hữu của mọi thời đại và mọi nơi. Một buổi cử hành
Phụng Vụ càng được ý thức này sinh động hóa, thì ý nghĩa thực sự của Phụng Vụ
sẽ càng được thể hiện một cách hiệu quả hơn.
Các bạn thân mến, Hội Thánh được trở nên hữu hình bằng nhiều cách:
trong các việc từ thiện, trong các dự án truyền giáo, trong việc tông đồ cá
nhân mà mọi Kitô hữu phải thực hiện trong môi trường của mình. Nhưng nơi
mà Hội Thánh cảm nghiệm trọn vẹn như Hội Thánh, chính là Phụng Vụ: Phụng Vụ là
hành vi mà trong đó chúng ta tin rằng Thiên Chúa đi vào thực tại của mình, và
chúng ta có thể gặp Ngài, chạm đến Ngài. Phụng Vụ là hành vi mà trong đó
chúng ta tiếp xúc với Thiên Chúa. Ngài đến với chúng ta và chúng ta được
Ngài soi sáng. Vì thế cho nên khi chúng ta chỉ chú ý vảo vào việc “làm
sao” để cho Phụng Vụ hấp dẫn, thích thú, thẩm mỹ, chúng ta có nguy cơ quên mất
điều chính yếu: Phụng Vụ được cử hành cho Thiên Chúa chứ không phải cho chúng
ta. Người là đối tượng; và chúng ta phải mở lòng ra cho Người và để cho
mình được hướng dẫn bởi Người và Nhiệm Thể của Ngưởi là Hội Thánh.
Chúng ta hãy cầu xin Chúa ban ơn để chúng ta mỗi ngày học cách sống
Phụng Vụ Thánh, đặc biệt là việc cử hành Thánh Lễ, bằng cách cầu nguyện trong
“cái chúng tôi” của Hội Thánh, hướng cái nhìn không phải về mình, nhưng về
Thiên Chúa, và bằng cách cảm thấy mình là thành phần của Hội Thánh sống động ở
mọi nơi và mọi thời đại. Cảm ơn anh chị em.
Phaolô Phạm Xuân Khôi chuyển ngữ