Bài 23
TRÁCH NHIỆM
LUÂN LÝ
- Lời Chúa: Rm 14, 7- 12
- Ý chính : Mỗi người đều phải chịu trách nhiệm về những
hành vi ý thức và tự do của mình.
I. CẦU NGUYỆN ĐẦU GIỜ
Lạy Chúa Thánh Thần, xin
soi sáng cho chúng con, xin cho chúng con biết say yêu Lời Chúa, đặc biệt trong
giờ học Giáo lý hôm nay, để mỗi ngày chúng con hiểu biết và yêu mến Chúa Giêsu
nhiều hơn. Amen.
Hát
: Cầu xin Chúa Thánh Thần.
II . DẪN VÀO LỜI CHÚA
1/ Ôn bài cũ và kiểm tra điều đã
quyết tâm.
+ Ôn
bài cũ :
-
Tự do là
gì?
-
(Là khả năng tự lựa chọn, tự quyết dịnh và là
sức mạnh tinh thần giúp ta trưởng thành hơn về tư cách làm người và làm con Chúa).
-
Như thế
tự do có phải là muốn làm gì thì làm không? (Không,
nhưng là tự nguyện từ bỏ những hành vi xấu và chọn lựa làm những điều Thiên Chúa
muốn).
+Kiểm tra quyết tâm :
Tuần qua, các em có cố gắng chăm
học hơn chưa ?
2/
Dẫn vào Lời Chúa.
A-cáp là vua Ít-ra-en, ông ta là
một con người độc ác, sống xa hoa, bê tha tội lỗi. Bên cạnh cung điện nhà Vua có
một vườn nho rất đẹp của Na-vốùt. A-cáp tham lam muốn chiếm đoạt. Nhiều lần ông
ngỏ ý mua lại, nhưng Na-vốt không bán vì đó là đất tổ tiên để lại. A-cáp tức giận,
bỏ ăn. Thấy vậy, Hoàng hậu I-dơ-ven đi vào
nói với Vua:
- Tại sao vua buồn như thế?
-Vua trả lời: “Tôi đã nói chuyện với Na-vốt hãy nhường vườn nho cho tôi nhưng Na-vốt
không chịu”.
-Hoàng hậu I-dơ-ven mới nói: “Bệ
hạ sẽ có mảnh vườn đó”.
Hoàng hậu nhân danh nhà vua vu
khống cho Na-vốt đã nói phạm thượng đến Thiên Chúa và tuyên án tử hình cho Na-vốt.
Sau khi Na-vốt chết, Vua A-cáp đã chiếm mảnh vườn này.
Các em thân mến! Vua A-cáp và hoàng hậu I-dơ-ben làm việc bất
chính, nhà vua đã dùng quyền lực của
mình để chiếm đoạt tài sản của người khác. Hậu quả của việc làm xấu xa này là :
chó liếm máu vua trên mảnh vườn này, còn vợ vua bị chó ăn thịt trong thành Sa-ma-ri.
Như thế, câu chuyện này cho thấy
ta phải chịu xét xử về những hành vi mình làm. Lời Chúa trong bài học hôm nay dạy
ta phải chịu trách nhiệm về chính những việc làm của mình trước mặt Thiên Chúa.
Mời các em đứng lên lắng nghe Lời Chúa.
III. CÔNG BỐ LỜI CHÚA
Rm 14, 7-12
IV. GIẢI THÍCH LỜI CHÚA
1/ Dẫn giải Lời Chúa.
-Lời Chúa các em vừa nghe được trích trong thư nào
của Thánh Phao-lô? (Thư Rôma)
-Nội dung đoạn thư này nói về điều
gì? (Mỗi
người phải chịu trách nhiệm về những việc mình làm).
Như vậy Lời Chúa hôm nay nói : Mỗi
người chúng ta phải trả lời trước mặt Chúa về những công việc mình làm.
Các em hãy mở sách Chúa nói với
trẻ em trang 92 và đọc đoạn 97 từ đầu tới “niềm hạnh phúc sống trong cộng đoàn”
để thấy Chúa sẽ xét xử về những việc mình đã làm.
Chúng ta sẽ tìm hiểu thêm trong
phần bài học sau đây.
2 / Giải thích câu hỏi thưa.
Câu 1: Muốn đánh giá một hành
vi tốt hay xấu, nặng hay nhẹ, ta dựa vào đâu?
-Mỗi ngày, các em có nói nhiều điều
và làm nhiều việc không? (Có).
-Có bao giờ các em xét xem những
lời mình nói, những việc mình làm là tốt hay xấu không? (Có). Vào lúc nào? (Lúc xét mình trước khi đi ngủ và trước khi
chịu Bí tích giải tội).
-Các em thường dựa vào tiêu chuẩn
nào để xét những lời mình nói, những việc mình làm là tốt hay xấu ?
Câu giáo lý thứ nhất hôm nay nói
có 3 tiêu chuẩn giúp chúng ta đánh giá lời nói việc làm của mình là tốt hay xấu.
Các em cùng đọc để biết 3 tiêu chuẩn này.
Đọc chung câu 1.
Câu
2 : Mục đích ta nhắm ảnh hưởng đến việc ta làm như thế nào?
-Trong câu 1 chúng ta vừa đọc, tiêu
chuẩn đầu tiên giúp ta đánh giá việc mình làm là tốt hay xấu là gì ? (Điều ta chọn đó là tốt hay xấu).
-Ví dụ ta chọn đi ăn cắp. Aên cắp
là tốt hay xấu? (Xấu).
Như thế việc ta chọn làm
là xấu nên việc làm của ta là xấu.
-Còn tiêu chuẩn thứ 2 là gì? (Khi chọn một việc làm, ta nhắm tới mục đích
tốt hay xấu).
-Khi các em giúp một bạn học
sinh nghèo một cây bút với mục đích giúp bạn ấy học tập tốt hơn thì mục đích các
em nhắm tới là tốt hay xấu (Tốt).
-Còn khi các em giúp một bạn nghèo
một cây bút và có ý để được người khác khen thì mục đích các em nhắm tới là tốt
hay xấu? (Xấu).
Như thế, mục đích hay ý hướng của
ta làm ảnh hưởng đến việc ta làm. Một việc làm tự nó là tốt (giúp bạn nghèo) có thể trở thành xấu do
ý huớng xấu.
-Ngược lại, khi các em chọn việc
làm là ăn cắp của người giầu để giúp người nghèo thì việc ăn cắp này là xấu hay
tốt? (Xấu). Mục đích giúp người nghèo
là tốt hay xấu? (Tốt). Nhưng có được
làm không? (Không). Vì sao? (Vì tự gốc rễ, việc ăn cắp là trái với ý Chúa).
Như vậy, chúng ta không bao giờ được
làm hành vi xấu dù chúng ta có mục đích hay ý hướng tốt vì mục đích tốt không
thể thay đổi được bản chất xấu của việc làm xấu. Mục đích tốt không biện minh
cho phương tiện xấu.
Đọc chung câu 2.
Câu
3: Còn các xúc cảm thì sao?
-Xúc cảm là gì? (Là các tình cảm của ta đối với việc ta làm).
-Có mấy thứ xúc cảm? (Có 7 thứ xúc cảm : mừng, giận, buồn, sợ, yêu,
ghét và ước ao).
-Các xúc cảm là tốt hay xấu? (Tự chúng, chúng chưa là tốt hay xấu).
-Khi nào chúng là tốt? (Khi chúng góp phần vào một việc làm tốt).
-Ví dụ? (Mẹ Têrêsa Calcutta rất thương người nghèo. Mẹ ước ao có nhiều người cùng
với mẹ giúp người nghèo và mẹ đã lập dòng Thừa sai bác ái để lo cho người nghèo).
Như vậy, xúc cảm thương người
nghèo của Mẹ Têrêsa góp phần vào việc làm tốt là thành lập một Hội dòng để giúp
người nghèo khổ.
-Còn khi nào các xúc cảm là xấu ?
(Khi chúng góp phần vào một việc làm xấu).
-Ví dụ? (Một người bạn xúc phạm tới mình, các em ghét người bạn đó và tìm cách
trả thù bằng việc nói xấu bôi nhọ danh dự của bạn đó).
Như vậy, xúc cảm ghét người bạn
của các em góp phần vào một việc làm xấu là nói xấu người bạn.
-Vậy để các xúc cảm của ta luôn
là tốt ta phải làm gì? (Ta tập làm chủ các
xúc cảm và quy hướng các xúc cảm đến những điều tốt).
Đọc chung câu 3.
Tóm lại, mỗi người chúng ta phải
chịu trách nhiệm về những hành vi có ý thức của mình. Những hành vi này tốt hay
xấu tùy thuộc vào điều mình chọn, ý huớng mình nhắm và hoàn cảnh ta làm các hành
vi ấy.
V. CẦU NGUYỆN GIỮA GIỜ
1/Gợi tâm tình .
Các em thân mến,
Mỗi người chúng ta đều phải chịu
trách nhiệm về những hành vi có ý thức và tự do của mình. Những hành vi này tốt
hay xấu tuỳ thuộc vào điều mình chọn, mục đích mình nhắm tới và các hoàn cảnh của
hành vi. Lời Chúa chúng ta học hôm nay nói rằng Thiên Chúa sẽ xét xử mỗi người
chúng ta về các việc ta đã làm. Vậy để được Chúa khen thưởng mình là người tốt,
đẹp lòng Chúa, chúng ta cần ơn Chúa giúp vì chúng ta vốn là những yếu đuối, ích
kỷ, hay nghiêng chiều về điều xấu. Chúng ta cùng dâng lời cầu nguyện.
2/Lời nguyện.
Lạy Thiên Chúa là Cha chúng con,
chúng con xin tạ ơn Chúa vì Chúa đã ban cho chúng con có trí tuệ để suy xét, phân
định, lựa chọn và làm chủ chính mình. Xin thương giúp mỗi người chúng con luôn có ý thức
trách nhiệm trước mỗi hành động, biết chọn làm điều tốt và loại trừ điều
xấu để chúng con mỗi ngày trở nên xứng đáng là con cái Chúa hơn. Chúng con cầu
xin nhờ Đức Kitô, Chúa chúng con . Amen.
VI. SINH HOẠT
Trò
Chơi: SỐNG – CHẾT – THIÊN ĐÀNG – HỎA NGỤC
-
Mục đích: Tập phán đoán sáng suốt, biết tự chủ.
-
Cách chơi :
Mọi người đứng thành vòng tròn. Quản
trò hô : “Sống, sống, sống!”, tất cả
chạy nhẹ tại chỗ, nhanh chậm tuỳ theo nhịp độ hô thưa của quản trò.
Bất ngờ quản
trò hô : “Chết! ”, tất cả phải đứng
im lại ngay.
Nếu nghe hô : “Thiên Đàng! ”, tất cả nhảy lên giang 2
tay lên cao hình chữ V.
Nếu nghe hô : “Địa ngục! ”, tất cả ngồi xuống, 2 tay
bó gối.
Quản trò sẽ hô một đàng làm một
nẻo, ai phản xạ chậm hoặc không đúng với tiếng hô khoảng 3 lần sẽ bị loại. Nếu
có 5 hay 6 người bị loại thì cho một trò chơi phạt, mọi người hát bài “Thiên đàng
hỏa ngục 2 bên…”.
VII. BÀI TẬP
Em hãy trả lời câu hỏi sau đây:
Trong giờ làm bài tập, bạn A giúp bạn B
làm bài tập bằng cách cho xem bài. Bạn A làm như vậy là đúng hay sai? Nếu đúng, tại sao đúng? Nếu sai, tại sao sai? (Hãy lưu ý tới việc làm và mục đích nhắm tới).
VIII. SỐNG LỜI CHÚA
Bài học hôm nay cho chúng ta biết
một việc làm là tốt khi việc ta làm là tốt và có ý hướng tốt. Vậy tuần này khi
xét mình trước khi đi ngủ, các em tập xét lại một việc mình đã làm trong ngày là
việc làm tốt hay xấu, mục đích mình nhắm tới khi làm việc đó là tốt hay xấu.
IX. CẦU NGUYỆN KẾT THÚC
Lạy Chúa Giêsu, chúng con cảm tạ
Chúa vì Chúa đã dậy chúng con cách sống của người con cái Thiên Chúa và giúp chúng
con hiểu được cách sống đó trong giờ học vừa qua. Xin Chúa giúp chúng con thực
hiện điều chúng con đã quyết tâm làm trong tuần này là tập xét lại những việc
chúng con đã làm trong ngày trước khi đi ngủ xem việc làm đó có tốt không, mục đích
làm việc đó có hợp với ý Chúa không. Xin Chúa nhậm lời chúng con.
Đọc kinh Sáng danh.