Những
thách đố đối với Đức Tin trong xã hội hôm nay
[gpcantho.com 16/10/2012]
Đức Tin là hồng ân vô giá mà Thiên Chúa
đã ban cho chúng ta. Đức Tin là “cửa” mở ra, đưa chúng ta đi vào đời sống kết
hiệp thân tình với Thiên Chúa và bước vào Giáo Hội của Người; đồng thời Đức Tin
là bảo chứng mang lại ơn cứu độ đời đời cho chúng ta.
Thế nhưng, sống trong xã hội hôm nay,
người tín hữu Việt Nam đang phải đối diện với những thách đố như là những
nguyên nhân chính làm cho nhiều người đánh mất Đức Tin, hoặc xa rời Giáo Hội và
dửng dưng với việc thực hành Đạo.
Trong bối cảnh của Năm Đức Tin, chúng ta
cùng suy nghĩ về những thách đố tiêu biểu đối với Đức Tin:
1- Vô thần duy vật
Thách đố trước hết đối với Đức Tin
chính là môi trường mà chúng ta đang sống và “hít thở”, đó là một xã
hội vô thần duy vật. Đây một xã hội tự bản chất chối bỏ Thiên
Chúa, đề cao vật chất và quyền lực. Sự chối bỏ Thiên Chúa sẽ là nguyên nhân
đưa tới sự sa đọa của con người và xã hội. Khi một xã hội vắng bóng Thiên
Chúa, người ta sẽ tạo ra những “thiên chúa khác” nơi một con người hoặc nơi
vật chất như người Do Thái trong Cựu Ước đã đúc ‘bò vàng” để thờ như thờ Thiên
Chúa. Xã hội chạy theo sức hấp dẫn của đồng tiền. Của cải và quyền lực lên
ngôi. Thang giá trị đạo đức bị đảo lộn. Người ta tôn thờ tiền thành tiên. Có
tiền mua tiên cũng được! Người ta tìm cách kiếm tiền để có quyền và có quyền
thì càng kiếm được nhiều tiền. Người ta đề cao những gì “mình có” mà ít quan
tâm và trau dồi những gì “mình là”. Đồng tiền trở thành phép thử. Muốn biết một
người như thế nào thì hãy “nhúng người đó vào dung dịch đồng tiền”. Trong xã
hội đó, nhiều người Công Giáo cũng bị cuốn vào ma lực của đồng tiền,
nên đánh mất Niềm Tin, xa rời Giáo Hội. Trước thách đố này, chúng ta cần
nhớ lại Lời Chúa dạy: ”Không ai có thể làm tôi hai chủ, vì hoặc sẽ ghét
chủ này mà yêu chủ kia, hoặc sẽ gắn bó với chủ này mà khinh dể chủ nọ. Anh em
không thể vừa làm tôi Thiên Chúa vừa làm tôi tiền của được.” (Mt 6,
24).
2- Gian dối và lừa lọc
lên ngôi
Thách đố thứ hai của Đức Tin đó là
xã hội Việt Nam đang bị báo động bởi đầy dẫy những bất công, lạm
quyền và giả dối lan tràn. Đạo đức suy thoái, lương tâm và nhân phẩm
bị xúc phạm. Mấy câu thơ sau đây có thể tóm tắt thực trạng xã hội:
“Nhân phẩm ngày
nay giảm giá rồi,
Chỉ còn thực phẩm
tăng giá thôi,
Lương tâm bán rẻ hơn
lương thực,
Chân lý chân giò một
giá thôi.”
Sống trong môi trường như thế, nhiều
người lập luận: người ta gian dối mà mình trung thực là mình thiệt!
Có những người Công Giáo cũng hành xử như người không tin, cũng lừa
lọc, gian lận đủ cách để làm sao mình có lợi.
Chúa Giêsu dạy chúng ta – những người
tin vào Người, hãy sống thật thà và ngay thẳng dù phải trả giá vì niềm tin: “Có
thì nói có, không thì nói không. Còn thêm thắt điều gì là do Ma Quỷ”(Mt 5,
37).
3- Sự đề cao hưởng thụ
cá nhân
Chưa hết, chúng ta đang phải đối
diện với một nền văn hóa bị thống trị bởi lối sống hưởng thục
ích kỷ, trong đó, con người chạy theo lối sống hưởng thụ cá nhân, biến
người khác như một món hàng để chiếm đoạt và mua bán. Tương quan yêu
thương và nhân bản bị xếp sau tương quan trao đổi và lợi ích kinh tế.
Xã hội này đã sinh ra những đứa con “quái thai” trong cách sống: bằng
mọi cách để kiếm tiền và hì hục hưởng thụ! Khi sống theo lối sống
này, con người trở nên ích kỷ, quy ngã, hời hợt, và ít quan tâm đến người khác,
thiếu khả năng liên vị, không biết tôn trọng và yêu thương người khác. Quan sát
cách hành xử của người Việt
Người Công giáo cần thức tỉnh trước
những lối sống này. Tin Mừng của Chúa Giêsu dạy chúng ta sống quảng đại, biết
tôn trọng và yêu thương người khác như chính mình (Mt 22, 38-39).
4- Chủ trương duy tương
đối
Còn có một thách đố lớn hơn đối
với Đức Tin mà Đức Giáo Hoàng Biển Đức XVI luôn cảnh báo, đó
là chủ trương duy tương đối. Chủ trương này khiến cho con người
hôm nay không còn muốn chấp nhận các chân lý tuyệt đối nữa, không quy chiếu
và sống theo một chuẩn mục luân lý hay giá trị đạo đức khách quan nào
nữa. Tất cả là tương đối và mỗi người có thể thay đổi các chân lý
và sống theo những chọn lựa và chuẩn mực cá nhân. Đây là sai lầm căn bản dẫn
đến những sai lầm khác của con người hôm nay.
Để chống lại lối sống này, người Công
giáo được mời gọi trở về với các Chân Lý Đức Tin, trung thành với các giá trị
Tin Mừng và kiên nhẫn thực hành Đức Tin trong mọi hoàn cảnh sống của mình.
Thay lời kết
Trên đây là những thách đố của Đức Tin
mà chúng ta có thể kể ra. Những lối sống và não trạng trên không chỉ phổ
biến ở các nước phát triển trên thế giới, nhưng chúng đã và đang len lỏi vào
các ngõ xóm, các xứ đạo của Việt Nam. Đức Tin của người Kitô hữu như
con thuyền giữa biển khơi, bị đong đưa, trôi dạt bởi những làn sóng đó.
Đức Giáo Hoàng Biển Đức XVI có lý khi
khẳng định: ”Chúng ta đang phải đối diện với một cuộc khủng hoảng đức
tin sâu xa, một sự mất ý thức tôn giáo là điều tiêu biểu cho một trong những
thách thức lớn nhất đối với Giáo Hội ngày nay” (Phát biểu tại
Assisi nhân ngày cầu nguyện cho hòa bình 27-10-2011). Theo Đức Thánh Cha,
nguyên nhân sâu xa của những thách thức đối với Giáo Hội ngày nay là khủng
hoảng Đức Tin. Hơn bao giờ hết, con người cần có Thiên Chúa; nếu không có Thiên
Chúa, trần gian sẽ biến thành hỏa ngục.
Có lẽ đây là một trong những lý do chính
mà Đức Giáo Hoàng Biển Đức XVI quyết định mở Năm Đức Tin cho toàn thể Giáo Hội
hoàn vũ. Năm Đức Tin là thời gian và cơ hội quý báu giúp mọi Kitô hữu ”tái
khám phá hành trình Đức Tin để luôn làm nổi bật niềm vui và lòng hăng say mới
của việc gặp gỡ Đức Kitô” đồng thời, “khơi dậy nơi mỗi tín hữu khát
vọng tuyên xưng Đức Tin trong sự toàn vẹn và với niềm xác tín được đổi
mới, trong niềm tín thác và hy vọng” (Tự sắc Porta Fidei, số
2 và 9).
Ngày khai mạc Năm Đức Tin 14/10/2012 tại
Giáo Phận Vinh
Lm. Phêrô Nguyễn Văn Hương