Năm đức tin với thánh Tôma. (Bài 40)
Điều Răn Thứ
Mười
“Ngươi
không được ham muốn vợ người ta” (Xh 20, 17).
Như đã nói lần trước, thánh Tôma đã đảo ngược thứ tự của hai điều
răn cuối cùng: bàn về sự tham lam tài sản trước, rồi mới đến ham muốn vợ chồng
người. Có lẽ tác giả muốn theo sát thứ tự như trong sách Đệ nhi luật, theo đó
người vợ là một thành phần của khối tài sản. Dù sao, trong bài trước, thánh
nhân bàn đến lòng ham muốn tài sản, còn bài này đề cập đến dục vọng xác thịt.
Bài huấn giáo gồm hai phần:
1/ Trong phần thứ nhất, thánh Tôma bàn đến ba cấp độ của sự khống
chế của dục vọng: a) trong trái tim (ưng thuận); b) bằng ngôn ngữ; c) bằng hành
động.
2/ Trong phần thứ hai,
tác giả bàn đến bốn phương thế để chế ngự dục vọng: a) tránh cơ hội; b) khổ
chế; c) cầu nguyện; d) học hành.
-----------------
Thánh Gioan viết trong thư thứ nhất rằng: “Tất cả mọi sự trong thế gian là như dục
vọng của tính xác thịt, dục vọng của đôi mắt và thói cậy mình có của” (1 Ga
2,16). Do đó tất cả các đối tượng dục vọng đều được gói ghém trong ba dục vọng
ấy. Tuy nhiên ta có thể ghi nhận rằng điều răn này chỉ ngăn cấm hai dục vọng mà
thôi: “Ngươi không được ham muốn nhà
người ta.” Ở đây “nhà cửa” bao hàm cả chức quyền nữa,như vịnh gia đã khẳng
định: “vinh dự và tài sản ở trong nhà của họ ” (Tv 111,3). Điều này muốn nói rằng ai ham
muốn nhà cửa thì cũng ham muốn chức quyền. Do đó, sau khi điều răn cấm ham muốn
nhà của người thân cận, Thiên Chúa đã đặt điều răn khác ngăn cấm ước muốn xác
thịt: “Ngươi không được ham muốn vợ của người thân cận.”
I. Ba cấp độ dục
vọng
Nên biết rằng kể từ khi phạm tội, do sự hư hỏng mà tội lỗi lôi kéo
theo, không ai thoát khỏi dục vọng, ngoại trừ Đức Kitô và Mẹ Maria vinh hiển.
Và ở đâu có dục vọng thì ở đó cũng có tội, hoặc là tội nhẹ hoặc là tội trọng
nếu nó thống trị linh hồn. Thánh Tông đồ đã viết cho các tín hữu Rôma (6,12): “Đừng
để tội lỗi ngự trị trong thân xác phải chết của anh em nữa”. Người không
viết “đừng để cho nó xuất hiện”, bởi vì chính Người đã viết:“Tôi biết rằng
sự thiện không ở trong tôi, nghĩa là trong thân xác tôi” (Rm 7,18).
Thứ nhất, tội lỗi thống trị trong thân xác khi dục vọng ngự trị
trong trái tim qua sự thỏa
thuận. Vì thế, thánh Phaolô sau khi nói “Đừng
để tội lỗi thống trị thân xác phải chết của anh em nữa” thì nói thêm rằng: “vì nghe theo những dục vọng của thân xác” (Rm 6,12).Chúa Giêsucũng đã dạy: “Ai nhìn người phụ nữ mà thèm muốn, thì
trong lòng đã ngoại tình với người ấy rồi” (Mt 5,28). Vì đối với Thiên
Chúa, một ý định sẽ đưa đến hành động.
Thứ hai, tội lỗi thống trị trong thân xác khi dục vọng làm chủ cái miệng, khi lòng muốn bộc lộ ra thành
lời nói: “Vì lòng có đầy, miệng mới nói ra” (Mt 12,34). Và có lời khác
lại nhắc nhở rằng: “Anh em đừng bao giờ để lời xấu xa thốt ra ngoài miệng
anh em” (Ep 4,29). Vì vậy, những kẻ sáng tác những bài hát ca hão huyền
không thể không mắc tội; ngay cả các triết gia cũng nghĩ như vậy, bởi vì ngày
xưa những thi sĩ sáng tác các bài hát dâm ô cũng bị trục xuất ra khỏi các thành
thị.
Cuối cùng, tội lỗi thống trị trong thân xác khi nó bộc lộ ra hành động, nghĩa là thân thể được sử
dụng để phục vụ dục vọng, như thánh Phaolô đã nói: “Anh em đã dùng chi thể
của mình mà làm những điều ô uế và sự vô luân” (Rm 6,19).
Đó là ba cấp độ tiệm tiến của dục vọng.
II. Bốn phương thế
để chế ngự dục vọng
Chúng ta phải nhìn nhận rằng việc tránh dục vọng đòi hỏi nhiều nỗ
lực, vì nó nằm ngay ở bên trong con người chúng ta.Thật vậy, kẻ nội thù thì khó
trị hơn.Tuy vậy, chúng ta có thể vượt thắng bằng bốn cách.
1/ Trước hết, tránh những cơ hội bên ngoài, ví dụ: tránh người bạn
xấu và bất cứ điều gì trở thành cơ hội phạm tội, như Kinh thánh đã nói: “Đừng
chòng chọc nhìn nàng trinh nữ, kẻo con sa ngã mà bị phạt với nàng… Ngoài đường
phố, mắt đừng láo liên, trong ngõ hẻm, chớ có la cà.Hãy tránh đừng nhìn người
phụ nữ nhan sắc, cũng đừng ngắm nghía một giai nhân xa lạ.Vì sắc đẹp đàn bà mà
bao kẻ đảo điên, cũng vì thế mà ái tình bừng lên như lửa. Chớ ngồi bên người
phụ nữ có chồng, đừng uống rượu với nàng trong các bữa tiệc, kẻo vì nàng mà
lòng con nghiêng ngửa, và tâm thần chao đảo tiêu vong” (Hc 9,5-9). Và sách
Châm Ngôn cũng cảnh báo rằng: “Có ai dấu lửa trong người mà không bị cháy
áo?” (Cn 6,27). Và vì thế, ông Lót cũng được lệnh phải tránh xa tất cả
những thành xung quang Sođôma (x. St 19,17).
2/ Phương cách thứ hai là đừng để cho những ý tưởng lẻn vào, bởi vì
chúng sẽ kích thích dục vọng. Điều này phải được thực hành bằng việc khổ chế
xác thịt, như thánh Phaolô đã nói: “Tôi bắt thân thể tôi phải chịu cực và
phục tùng” (1 Cr 9,27).
3/ Phương cách thứ ba là kiên trì cầu nguyện bởi vì: “nếu Chúa
chẳng xây nhà, thợ nề vất vả cũng là uổng công” (Tv 126,1). Và tác giả sách
Khôn Ngoan cũng kể rằng: “Tôi biếtlà tôi
không thể có được đức tiết độ, nếu không đượcThiên Chúa ban cho tôi” (Kn
8,21). Trong khi đó, Tân ước thì khẳng định: “Giống quỷ này không chịu ra,
nếu người ta không ăn chay và cầu nguyện” (Mt 17,21). Thật vậy, nếu hai
người đang vật lộn và bạn chỉ muốn ủng hộ một bên, thì tất nhiên bạn phải ngưng
hỗ trợ bên kia. Cũng vậy, một trận chiến liên lỉ diễn ra giữa tinh thần và thân
xác; nếu bạn mong muốn cho tinh thần chiến thắng, thì bạn phải trợ giúp nó bằng
lời cầu nguyện, và tương tự như thế, nếu bạn muốn rút sự hỗ trợ cho thân xác
thì bạn phải ăn chay; nhờ ăn chay mà thân xác trở nên yếu đi.
4/ Phương cách thứ tư là tránh nhàn cư, bằng cách giữ cho mình luôn bận rộn với những công việc
lành mạnh: “nhàn cư vi bất thiện” (Hc 33,28). Và sách Êdêkien nói: “Đây là tội
của Sôđôma: kiêu căng, ăn chơi phè phỡn, của cải sung túc và nhàn cư” (Ed
16,49). Vì thế thánh Giêrônimô khuyên: “Hãy luôn bận rộn làm việc lành, nhờ đó
ma quỷ thấy bạn bận rộn mà không cám dỗ được.” Công việc tốt nhất là nghiên cứu
Kinh thánh, như thánh Giêrônimô nói tiếp: “Hãy yêu mến việc nghiên cứu Kinh
thánh và bạn sẽ không còn quyến luyến những thói hư tật xấu của xác thịt nữa”
(Ad Paulinum).
(daminhvn.net) Thứ bảy, 13 Tháng 7 2013 23:01