VUÔNG TRÒN
_____________________________________
Trăm
năm tính chuyện vuông tròn
I. LỜI CHÚA.
Thánh
Phaolô khuyên tín hữu Philipphê cần có lòng thương cảm, một ý hướng và đồng tâm
nhất trí với nhau trong mọi công việc. Nếu mọi người biết bỏ ý riêng, bỏ tư lợi
mà nhắm lợi ích cho người khác thì cuộc sống của cộng đàn sẽ trôi chảy và thu
được nhiều lợi ích. Chúng ta hãy nghe
lời ngài khuyên dạy :
“Anh em hãy có cùng một cảm nghĩ, cùng một
lòng mến, cùng một tâm hồn, cùng một ý hướng như nhau. Đừng làm chi vì ganh tị
hay vì hư danh, nhưng hãy lấy lòng khiêm nhường mà coi người khác hơn mình. Mỗi
người đừng tìm lợi ích cho riêng mình, nhưng hãy tìm lợi ích cho người khác”
(Pl 2,2b-4).
II. TÍNH CHUYỆN VUÔNG TRÒN.
1. Câu chuyện vuông tròn.
Người
Việt nam quan niệm trời tròn đất vuông. Vuông tròn hòa hợp thì mọi sự sẽ trôi
chảy. Vì thế, từ thời vua Hùng Vương người ta đã làm bánh dầy theo hình tròn và
bánh chưng theo hình vuông. Trong các lễ hội, cưới xin hay Tết nhất, người ta
thường dùng bánh dầy và bánh chưng, có lẽ tượng trưng cho sự hoà hợp giữa trời
và đất, giữa âm với dương hầu đem lại hạnh phúc cho con người.
Trong
việc kiến thiết các ngôi nhà, nhất là đình chùa, ta thấy có mái cong. Tại sao
lại có đường cong ? Đường cong là sự
kết hợp hài hòa giữa đường thẳng và vòng tròn. Vì thế, đường cong diễn tả tâm
hồn người Việt nam rất uyển chuyển, nhịp nhàng và hài hòa.
Mái
cong không phải là nét đặc trưng của Trung quốc như nhiều người tưởng mà là nét
riêng của Việt nam vì mái cong có lẽ đã xuất hiện từ thời Hùng Vương cách đây
bốn ngàn năm, còn mái cong ở Trung quốc mới xuất hiện từ đời Đường vào thế kỷ
thứ bảy sau công nguyên.
2. Vợ chồng hòa hợp.
Không
phải vô tình mà người Việt nam gọi việc cưới xin là chuyện vuông tròn, vì việc
kết hợp hài hòa giữa vuông và tròn nói lên sự kết hợp giữa âm và dương, giữa
nam và nữ để cho họ “không còn là hai nữa mà đã trở nên một xương một thịt” (Mt
19,6 ; Mc 10,8).
Chúng
ta tạm coi vợ là tròn, chồng là vuông. Vuông và tròn là hai hình thể khác biệt
nhau, nhưng nếu cho hình tròn vào trong hình vuông, hoặc hình vuông vào trong
hình trò thì lại trở nên một hình vuông tròn hay tròn vuông rất hài hòa. không
có gì đối chọi nhau.
Cũng
thế, vợ chồng là hai cá thể khác biệt nhau về sinh lý và tâm lý như âm với
dương, nhưng nếu âm dương kết hợp với nhau thì rất hài hòa, bổ túc cho nhau.
Trong cuộc sống hằng ngày vợ chồng có đời sống tâm lý rất khác nhau, có khi là
đối chọi nhau như trong khóa giáo lý hôn nhân chúng tôi đã đưa ra năm định luật
về sự khác biệt tâm lý như luật ưu tiên, luật phân cách, luật chi tiết, luật
bất đồng cảm, luật thính giác.
Vậy
trước sự khác biệt tâm lý của nhau, vợ chồng phải xử trí ra sao ? Ta hãy dùng lời khuyên của Đức Khổng Tử
:”Hòa nhi bất đồng”, nghĩa là vợ chồng chỉ có thể hòa hợp lại với nhau, trong
khi đó vợ vẫn giữ được đặc tính của vợ, chồng vẫn giữ được đặc tính của chồng,
không bao giờ vợ chồng có thể trở nên đồng nhất đuợc. Biết trước được như vậy,
anh chị em thanh niên cần phải tìm hiểu nhau trước khi đi đến quyết định kết
hôn :
Trăm năm tính chuyện vuông tròn,
Phải dò cho hết ngọn
ngành lạch sông.
(Ca dao)
Hãy
nhớ lời thánh Phaolô khuyên bảo :”Anh em là những người được Thiên Chúa tuyển
chọn, hiến thánh và yêu thương. Vì thế, anh em hãy có lòng thương cảm, nhân
hậu, khiêm nhu, hiền hòa, nhẫn nại. Hãy chịu đựng và tha thứ cho nhau, nếu
trong anh em, người này có điều gì trách móc người kia” (Cl 3,12-13).
Chịu
đựng và tha thứ cho nhau là chìa khóa của sự
thành công trong đời sống gia đình. Người phụ nữ Việt nam có đặc tính ấy
khi có sự căng thẳng giữa vợ chồng :
Chồng giận thì vợ làm lành,
Miệng cười hớn hở rằng : Anh
giận gì ?
(Ca dao)
Trong
cuộc sống gia đình không thể nào tránh được
cảnh “cơm chẳng lành, canh chẳng ngọt”, bởi vì trời có lúc mưa lúc nắng,
mặt hồ thu phẳng lặng đôi lúc cũng gợn sóng. Thỉnh thoảng vợ chồng lại có sự va
chạm nhưng phải chịu đựng để rồi mọi sự sẽ qua đi vì sau cơn mưa thì trời lại
sáng, có đâu âm u mãi ! Truyện mưa nắng trong gia đình luôn luôn xẩy ra nhưng
không sao, đó chỉ là gian đoạn đổi bầu khi gia đình thôi, nó cũng có cái hay
của nó như người Việt nam ta thường nói về thời tiết :”Trời nắng tốt dưa, trời
mưa tốt lúa”.
Truyện
vui
Một
người diễn thuyết rất hùng biện, giọng nói của diễn giả rất cao, ở điểm cao
nhất của bài diễn thuyết, ông ta nói :
-
Người mà nhượng bộ khi họ thấy mình sai là một kẻ khôn ngoan. Trái lại, kẻ
nhượng bộ khi họ có lý là...
-
Người đã có vợ. Một thính già hay pha
trò ngắt lời ông ta.
KẾT
LUẬN
Hãy
thực hiện lời Chúa dạy :”Hãy học cùng Ta vì Ta hiền lành và khiêm nhường trong lòng”. Nếu biết thực hành lời Chúa
trong gia đình thì chắc chắn vợ chồng sẽ tránh được những sự va chạm đáng tiếc,
bất cứ cái gì gai góc vợ chồng cũng cố gắng vo cho tròn, gia đình đó đã trở nên
thiên đàng rồi.
Lm Giuse Đinh lập Liễm
Giáo xứ Kim phát
Đà lạt