Chúa Nhật
thứ 11 Thường Niên
(12-6-2005)
Lý tưởng
tông đồ trong Giáo Hội
ĐỌC LỜI
CHÚA
· Xh 19, 2-6a: (5) Nếu các ngươi thực sự nghe tiếng Ta và giữ giao
ước của Ta, thì giữa các dân, các ngươi sẽ là sở hữu riêng của Ta. Vì toàn cõi đất
đều là của Ta. (6) Ta sẽ coi
các ngươi là một vương quốc tư tế, một dân thánh.
· Rm 5, 6-11: (7) Hầu như không ai chết vì người công chính, hoạ may
có ai dám chết vì một người lương thiện chăng. (8) Thế mà Đức Kitô đã chết vì chúng ta, ngay khi
chúng ta còn là những người tội lỗi; đó là bằng chứng Thiên Chúa yêu thương
chúng ta.
· TIN MỪNG: Mt 9, 36–10, 8
Đức Giêsu sai mười hai
Tông Đồ đi giảng
(36) Đức Giêsu thấy đám đông thì chạnh
lòng thương, vì họ lầm than vất vưởng, như bầy chiên không người chăn dắt. (37) Bấy giờ, Người nói với môn đệ rằng: «Lúa chín đầy
đồng, mà thợ gặt lại ít. (38) Vậy anh em hãy xin chủ mùa gặt sai thợ ra gặt lúa về».
(1) Rồi Đức Giêsu gọi mười hai môn đệ lại, để ban cho các ông quyền trên các thần ô uế, để các ông trừ chúng và chữa hết các bệnh hoạn tật nguyền. (2) Sau đây là tên của mười hai Tông Đồ: đứng đầu là ông Simôn, cũng gọi là Phêrô, rồi đến ông Anrê, anh của ông; sau đó là ông Giacôbê con ông Dêbêđê và ông Gioan, em của ông; (3) ông Philípphê và ông Batôlômêô; ông Tôma và ông Mátthêu người thu thuế; ông Giacôbê con ông Anphê và ông Tađêô; (4) ông Simôn thuộc nhóm Quá Khích, và ông Giuđa Ítcariốt, là chính kẻ nộp Người. (5) Đức Giêsu sai mười hai ông ấy đi và chỉ thị rằng:
«Anh em đừng
đi về phía các dân ngoại, cũng đừng vào thành nào của dân Samari. (6) Tốt hơn là hãy đến với các con chiên lạc nhà
Ítraen. (7) Dọc đường hãy
rao giảng rằng: Nước Trời đã đến gần. (8) Anh em hãy chữa lành người đau yếu, làm cho kẻ chết sống lại, cho người
phong hủi được sạch bệnh, và khử trừ ma quỷ. Anh em đã được cho không, thì cũng
phải cho không như vậy».
CHIA SẺ
Câu hỏi gợi ý:
1. Tông đồ là gì? Trong Giáo Hội, ai là tông đồ
của Chúa: chỉ có các linh mục? hay cả giáo dân nữa? Mọi giáo dân, mọi linh mục
đều là tông đồ cả sao? Nếu thế thì Giáo Hội đâu có thiếu tông đồ? Vậy tông đồ
là những ai?
2. Trong Giáo Hội, có mấy con đường để thực hiện
lý tưởng tông đồ? Con đường nào hữu hiệu nhất? Những con đường khác thì sao?
3. Điều cốt yếu để là một tông đồ đích thực của
Đức Giêsu là gì? là chức thánh? là phép rửa? là lý tưởng tông đồ và lòng nhiệt
thành với lý tưởng ấy?
Suy tư gợi ý:
1. Tông đồ là gì?
Các môn đệ của Đức Giêsu là những người được Ngài
tuyển chọn và mời gọi theo Ngài. Và khi các ông vâng lệnh Ngài đi loan báo Tin
Mừng về Nước Trời cho muôn dân, thì các ông trở thành những tông đồ của Ngài.
Vậy, tông đồ là những người được Đức Giêsu mời gọi theo Ngài để tiếp nối việc
loan báo Tin Mừng và công trình cứu rỗi của Ngài. Hiện nay, Đức Giêsu không còn
ở trần gian một cách hữu hình để kêu gọi ai làm môn đệ Ngài như xưa. Nhưng Ngài
vẫn tiếp tục tuyển chọn nhiều người làm môn đệ Ngài và mời gọi họ bằng tiếng
nói từ trong tâm hồn họ.
Những người nghe được lời của Ngài từ bên trong mời
gọi họ làm tông đồ của Ngài, là những người đã thật sự cảm thấy hạnh phúc và
được tràn đầy sức mạnh của Thiên Chúa vì biết được Tin Mừng của Ngài và sống
theo Tin Mừng ấy. Thấy mình thật hạnh phúc trong khi biết bao người chung quanh
mình đang sống cảnh «lầm than vất vưởng
như bầy chiên không người chăn dắt» thì «chạnh lòng thương». Tình thương đòi buộc họ phải làm một cái gì cho
họ, phải làm sao để họ cũng được hạnh phúc như mình. Mình được hạnh phúc vì
biết Thiên Chúa và vì đã sống theo lời Ngài, nên mình cũng phải làm sao để họ
biết Thiên Chúa và sống theo lời Ngài như mình, để họ cũng được hạnh phúc. Khi
họ nghĩ được như vậy, thì lập tức họ cảm thấy tiếng Chúa thối thúc từ bên
trong, mời gọi họ làm tông đồ cho Ngài. Thật buồn cười nếu có ai chưa hề cảm
thấy hạnh phúc và nhận được sức mạnh từ Tin Mừng mà lại muốn làm cho người khác
cảm nghiệm được hạnh phúc và sức mạnh đó.
Làm tông đồ là ơn gọi và là bổn phận của tất cả mọi
Kitô hữu chứ không phải là ơn gọi của riêng ai (x. GLCG, 863, 900). Và để thực
hiện ơn gọi hay lý tưởng tông đồ ấy, mỗi Kitô hữu có thể chọn một trong ba con
đường – thường gọi là ba bậc sống – trong Giáo Hội:
– vẫn tiếp tục làm một Kitô hữu bình thường, thường được gọi là giáo dân: đây là con đường của
hầu hết các Kitô hữu trong Giáo Hội.
– làm tu sĩ: đây là con đường của những người muốn hiến cả cuộc đời cho Thiên Chúa
để phụng sự Ngài theo một linh đạo đặc biệt trong Giáo Hội (mỗi dòng tu có một
đường hướng nên thánh và phương cách làm tông đồ riêng biệt).
– làm giáo sĩ: đây là con đường của những người muốn làm tông đồ
chuyên nghiệp và chính thức trong Giáo Hội, được Giáo Hội nâng đỡ và tạo những
điều kiện đặc biệt để làm tông đồ. Trong Giáo Hội, giáo sĩ gồm những người có chức thánh như phó tế, linh mục, giám
mục.
Đó là ba con đường mà một Kitô hữu có thể chọn để
thực hiện lý tưởng tông đồ của mình. Điều tiên quyết và quan trọng nhất là có
lý tưởng tông đồ hay không, rồi mới tới việc chọn con đường nào thích hợp nhất
với mình để thực hiện lý tưởng ấy. Ba con đường ấy chỉ là những phương tiện để
thực hiện lý tưởng tông đồ mà thôi, và người ta vẫn có thể dùng những phương
tiện ấy vào những mục đích khác chứ không chỉ để làm tông đồ. Vì thế, nếu không
có lý tưởng tông đồ thì dù có làm tu sĩ hay giáo sĩ, cũng chẳng phải là tông đồ
đích thực. Do đó có những giáo dân, có những tu sĩ hay linh mục không phải là
tông đồ vì không có lý tưởng tông đồ.
2. Làm linh mục hay tu sĩ là một phương tiện rất tốt để thực hiện lý
tưởng tông đồ
Trong ba con đường kể trên, thì con đường giáo sĩ
và tu sĩ là những con đường hữu hiệu nhất để thực hiện lý tưởng tông đồ. Tuy
nhiên, nhiều Kitô hữu quan niệm những con đường hay phương tiện này như những
lý tưởng trong cuộc đời. Chẳng hạn, trong các chủng viện hiện nay, nhiều chủng
sinh vẫn coi linh mục như là lý tưởng cuộc đời họ: «lý tưởng linh mục».
Còn làm tông đồ chỉ là một trong những bổn phận hay chức năng chính yếu nhất
của lý tưởng này. Vì thế, khi một chủng sinh không còn theo đuổi «lý tưởng
linh mục» nữa, thì tất nhiên họ không còn quan tâm gì tới việc làm tông đồ
nữa. Quan niệm này quả là «đặt cái cày trước con trâu».
Đúng ra, nên hiểu rằng: vì muốn làm tông đồ, nên
mới làm linh mục. Chứ không phải là: vì làm linh mục nên có bổn phận làm tông
đồ. Từ quan niệm «đặt cày trước trâu» ấy dẫn đến quan niệm: nếu không
làm linh mục thì không có bổn phận làm tông đồ. Điều này trái với giáo lý của
Hội Thánh: tất cả mọi Kitô hữu đều có ơn gọi và bổn phận làm tông đồ: «Tất
cả các phần tử của Hội Thánh mỗi người một cách đều được sai đi. “Ơn gọi Kitô
hữu tự bản chất cũng là ơn gọi làm tông đồ”. Mọi hoạt động của Nhiệm Thể nhằm
“làm cho Nước Đức Kitô rộng mở trên khắp hoàn cầu” được gọi là “việc tông đồ”»
(GLCG, 863); «Mọi tín hữu được Thiên Chúa trao nhiệm vụ tông đồ qua bí tích
Thánh Tẩy và Thêm Sức» (GLCG, 900).
Vì thế, thiết tưởng các chủng viện cần phải chủ yếu
đào tạo nên các tông đồ chứ không phải chỉ đào tạo nên các linh mục. Một chủng
sinh nếu thật sự có lý tưởng tông đồ, thì khi không còn theo con đường linh mục
nữa, sẽ vẫn tiếp tục theo đuổi lý tưởng tông đồ trong một con đường khác. Lý
tưởng tông đồ phải là một lý tưởng mà người Kitô hữu theo đuổi suốt cả cuộc
đời, chứ không chỉ theo khi làm linh mục. Nhiều chủng sinh hoặc linh mục khi
xuất tu đã trở nên lãnh đạm hoàn toàn với công việc tông đồ. Điều đó cho thấy:
có nhiều chủng sinh khi nhập chủng viện đã không hề có lý tưởng tông đồ (nghĩa
là họ vào chủng viện vì một động lực khác). Và nền giáo dục chủng viện đã không
khơi dậy được lý tưởng tông đồ trong lòng họ suốt thời gian họ được đào tạo.
Những người này mà làm linh mục thì không thể là những tông đồ đích thực được.
Việc tông đồ khi ấy chỉ là một chức năng hay bổn phận của họ, chứ không phải là
lý tưởng cuộc đời họ. Một số chủng viện hiện nay dường như chỉ chú trọng giúp
các chủng sinh có những kiến thức, những khả năng hay đức tính cần thiết để thi
hành chức năng của linh mục, hơn là đào tạo và củng cố lý tưởng hay tinh thần
tông đồ. Như vậy là chỉ chăm lo cái ngọn hơn là cái gốc.
3. Tông đồ đích thực của Đức Giêsu
Thánh Phaolô viết: «Người Do Thái chính hiệu
không phải là căn cứ vào cái thấy được bên ngoài. Nhưng người Do Thái chính
hiệu là người Do Thái tận đáy lòng» (Rm 2,28-29). Cũng vậy, người tông đồ
chính hiệu không căn cứ trên những gì thấy được ở bên ngoài, mà là tông đồ từ
trong đáy lòng. Chính lý tưởng tông đồ mà các Kitô hữu theo đuổi suốt cuộc đời
mình và lòng nhiệt thành với lý tưởng ấy mới là lời đáp trả đích thực cho ơn
gọi tông đồ mà họ đã lãnh nhận khi chịu phép rửa tội và thêm sức. Chính lý
tưởng và lòng nhiệt thành ấy mới làm cho họ thành những tông đồ đích thực của
Đức Giêsu, cho dù họ là giáo sĩ, tu sĩ hay giáo dân. Thiếu lý tưởng và lòng
nhiệt thành này thì không thể là tông đồ đích thực được. Chính lý tưởng và lòng
nhiệt thành này nơi các tông đồ sẽ hấp dẫn mọi người, mọi dân tộc sống tinh
thần Tin Mừng, nhờ đó Nước Thiên Chúa mới được thực hiện trên trần gian. Câu «Lúa chín đầy đồng, mà thợ gặt lại ít. Vậy
anh em hãy xin chủ mùa gặt sai thợ ra gặt lúa về» (Mt 9,37-38) của Đức
Giêsu là một lời mời gọi giúp ta ý thức được sự cần thiết của những tông đồ
đích thực và cho thấy tình trạng thiếu tông đồ ở trần gian hiện nay. Là Kitô
hữu đích thực, chúng ta không thể vô tình hay lãnh đạm với lời mời gọi cũng là
nhu cầu khẩn thiết ấy.
CẦU
NGUYỆN
Lạy Cha, trước một nhân loại đầy những con người
đau khổ vì sống thiếu tình thương, lời Đức Giêsu quả rất đúng: «Lúa chín đầy đồng, mà thợ gặt lại ít. Vậy
anh em hãy xin chủ mùa gặt sai thợ ra gặt lúa về». Cha chính là «chủ mùa
gặt», xin Cha hãy sai phái những sứ giả đích thật của tình thương đến với
nhân loại, để tiếp nối công việc của Đức Giêsu. Hầu biến từng tâm hồn, từng gia
đình, từng họ đạo, từng khu phố… và cả Giáo Hội, cả thế giới thành những môi
trường chan hòa tình thương, đầy tinh thần công bằng và lòng chân thật, nghĩa
là thành Nước Trời ở trần gian. Amen.
Joan Nguyễn Chính Kết