Rất
Cần Tình Bác Ái Huynh Đệ
Chúa nhật XXIII thường niên năm - A
(Mt 18, 15 - 20)
"Bác ái huynh đệ trong cộng đoàn tín hữu" là chủ để nổi bật hơn cả của Chúa nhật tuân này. Quả thật, "hiệp nhất nhân danh Chúa Giêsu",
bác ái, tha thứ cho nhau và giúp nhau thăng tiến là điều ai cũng muốn và cần
làm. Đây không đơn giản chỉ là tương quan xã hội trong cuộc sống hàng ngày. Việc
sửa lỗi huynh đệ đã có trong sách Lêvi : "Ngươi không được để lòng ghét người anh em, nhưng phải mạnh dạn quở
trách người đồng bào, như thế, ngươi sẽ khỏi mang tội vì nó " (Lv 19,
17). Vì bác ái với dân Israel, Chúa đã làm cho Êdêkiel "trở nên người lính canh nhà Israel",
và truyền ông phải nói cho "kẻ gian
ác bỏ đường lối mình", để được sống, nếu không "thì chính kẻ gian ác sẽ chết" (x. Ed 33, 7-9).
Thánh Phaolô nói : "Anh em chớ mắc nợ ai ngoài việc phải yêu mến
nhau" (Rm 13, 8). Thì ra chúng ta phải mắc nợ nhau về tình mến. Cùng một
thân thể mầu nhiệm Đức Kitô, thánh Phaolô mời gọi ta mặc lấy tâm tình của Đức
Kitô, sống hiền lành, khiêm nhường và liên đới với nhau. Bởi tất cả đều do Thiên
Chúa tạo dựng, được Đức Giêsu Kitô cứu chuộc, chúng ta là anh em với nhau
trong Chúa, nên hãy đối xử với nhau bằng tình yêu và lòng mến, vì toàn bộ luật
của Thiên Chúa được nên trọn trong tình yêu, kể cả Mười Điều Răn "và nếu có điều luật nào khác, thì cũng tóm lại
trong lời này là: Ngươi hãy yêu mến kẻ khác như chính mình" (x. Rm 13,
8-10).
Lời thánh Phaolô trong bài ca đức ái:
" Lòng yêu thương không làm hại kẻ
khác " (1Cr, 9), cho thấy Giáo hội được qui tụ làm thành Thân Thể Chúa
Kitô, lãnh nhận sứ mạng bày tỏ Thân Thể này theo ý muốn của Thiên Chúa. Chúng
ta là những chi thể của cùng một Thân Thể, tuy khác nhau, nhưng cùng qui về
Giáo hội, liên đới với nhau như một bản giao hưởng tình bác ái. Nên ai phạm lỗi,
người ấy thiếu tình bác ái không chỉ với một người, mà con đối với toàn thân thể.
Cứ sự thường ai xúc phạm đến ta, ta
không can thiệp gì hết. Viện cớ : nó đã xúc phạm đến tôi ! Tôi sẽ
không nói gì hết, dứt khoát là không. Vậy làm gì bây giờ ? Nó đã xúc phạm
đến tôi : Mắt đền mắt, răng đền răng ư ? Đây không phải là giải pháp,
làm thế sự xấu sẽ xấu hơn. Tôi sẽ đi gặp anh em và nói: Anh đã làm tổn thương
tôi, không được ! Anh được Thiên Chúa tạo dựng, vì tình bác ái, tôi phải
kéo anh về. Chúng ta không loại trừ vì lỗi cá nhân họ, nhưng giúp họ sửa mình để
trở nên xứng đáng trong cộng đoàn mà họ là thành viên.
Sửa lỗi, cụ thể hơn là phê bình hiệu quả
hay góp ý xây dựng là những cụm từ đã từ lâu trở nên quen thuộc trong nghệ thuật
giao tiếp. Bị người khác phê bình, cho dù đó là góp ý hay chỉ trích, cũng đều
cho chúng ta thấy bản thân mình có khiếm khuyết. Đã là con người thì chắng mấy
ai muốn thật lòng thừa nhận điều đó. Cho dù ta thuộc tuýp người nào đi chăng nữa
thì lời phê bình cũng là thứ mà không ai mong muốn được nghe. Làm được điều đó
không phải là chuyện dễ bởi chúng ta cần có cả sự tự tin lẫn đức khiêm tốn để
thừa nhận chúng ta đã lầm lỗi. Đồng thời, phải nhìn nhận mặt sáng trong mỗi người.
Phê bình là vì chính lợi ích của chúng ta, chứng tỏ tình yêu huynh đệ chất chứa
trách nhiệm hỗ tương.
Chúa Giêsu đưa ra các cấp độ hành xử với
anh em trong cộng đoàn, dựa trên sự tôn trọng và yêu thương lẫn nhau miễn sao lợi
được người anh em. Tin Mừng (Mt 18, 15-20) cho thấynếu anh em có lỗi, tôi phải
thể hiện tình yêu với họ, trước hết, nói chuyện riêng với anh về sai lầm mà anh
đã nói hay làm là không tốt. Hành vi này được gọi là sửa lỗi huynh đệ: đây không
phải là phản ứng đối với hành vi người phạm lỗi, nhưng là cử chỉ yêu thương dành
cho người anh em.
Và nếu nó không chịu nghe ngươi? Cấp tiếp theo,
hãy nói chuyện về anh ta với hai hoặc ba người để giúp anh ý thức hơn về những
gì anh đã làm; nếu anh ta vẫn bỏ ngoài tai, bất chấp điều này, phải nói cho cộng
đoàn; và nếu anh ta không nghe cộng đoàn, thì phải làm cho anh ta nhận ra rằng
chính anh tự tách biệt khỏi cộng đoàn Hội Thánh. Đặt ra khỏi cộng đoàn thành
viên không chịu hối cải, không có nghĩa là lên án. Chúng ta cần phải giữ liên hệ
với nhau, vì đây là mối liên hệ do Thánh Thần thêu dệt. Chúng ta bước vào trong
cộng đoàn và xây đắp bình an để mang lại cho sức sống cho cộng đoàn. Dù giới
hạn cũng như khuyết điểm cá nhân ta, chúng ta vẫn được mời gọi đón nhận sửa lỗi
nhau trong tình huynh đệ và giúp đỡ người khác qua việc sự tế nhị này. Đây
trách nhiệm sống của chúng ta với nhau.
Khi áp dụng hết mọi cách, vẫn không có
hiệu quả, chúng ta hãy phó thác người anh em cho lòng nhân hậu của Thiên Chúa
: "Lòng yêu thương không làm hại kẻ
khác. Vậy yêu thương là chu toàn cả lề luật " (Rm 13, 10).
Hoa quả của đức ái trong cộng đoàn là cầu
nguyện : " Ở đâu có hai hoặc ba người
tụ họp nhân danh Thầy, thì Thầy ở giữa những người ấy "(Mt 18, 19-20).
Chúng ta quả quyết : Ở đâu có tình yêu, ở đó có Chúa Cha, Chúa Con và Chúa
Thánh Thần ngự trị. Cầu nguyện cá nhân chắc chắn là quan trọng, cần thiết, nhưng
Chúa bảo đảm sự hiện diện của mình trong cộng đoàn ngay cả cộng đoàn nhỏ, vì nó
qui chiếu vào sự hiệp thông hoàn hảo của Thiên Chúa Ba Ngôi. Origen nói rằng
"chúng ta phải thực hiện bản giao hưởng
này" nghĩa là sự hòa hợp trong cộng đoàn tín hữu.
Nhờ sự chuyển cầu của Đức Trinh Nữ
Maria, Mẹ Thiên Chúa và là Mẹ chúng ta, xin Chúa liên kết chúng ta trong tình
yêu Chúa. Amen.
Lm. Antôn Nguyễn Văn Độ