Chúa Nhật Thứ 2 Mùa Vọng
(9-12-2001)
Is 11, 1-10: (3) Lòng kính sợ ÐỨC CHÚA làm cho Người hứng
thú, Người sẽ không xét xử theo dáng vẻ bên ngoài, cũng không phán quyết theo
lời kẻ khác nói, (4) nhưng
xét xử công minh cho người thấp cổ bé miệng, và phán quyết vô tư bênh kẻ nghèo
trong xứ sở. Lời Người nói là cây roi đánh vào xứ sở, hơi miệng thở ra giết
chết kẻ gian tà.
Rm 15, 4-9: (4) Mọi lời trong Kinh Thánh đều được chép để
dạy dỗ chúng ta. Những lời ấy làm cho chúng ta nên kiên nhẫn, và an ủi chúng
ta, để nhờ đó chúng ta vững lòng trông cậy.
TIN
MỪNG: Mt 3, 1-12
Ông
Gio-an Tẩy Giả rao giảng
(//
Mc 1, 1-8; Lc 3, 1-18; Ga 1, 19-28)
(1) Hồi ấy, ông Gio-an Tẩy
Giả đến rao giảng trong hoang địa miền Giu-đê rằng: (2) Anh em hãy sám hối, vì Nước Trời đã đến
gần. (3) Ông chính là
người đã được ngôn sứ I-sai-a nói tới: Có tiếng người hô trong hoang địa: Hãy
dọn sẵn con đường cho Ðức Chúa, sửa lối cho thẳng để Người đi.
(4) Ông Gio-an mặc áo lông
lạc đà, thắt lưng bằng dây da, lấy châu chấu và mật ong rừng làm thức ăn. (5) Bấy giờ, người ta từ Giê-ru-sa-lem và
khắp miền Giu-đê, cùng khắp vùng ven sông Gio-đan, kéo đến với ông. (6) Họ thú tội, và ông làm phép rửa cho họ
trong sông Gio-đan. (7) Thấy nhiều người thuộc
phái Pha-ri-sêu và phái Xa-đốc đến chịu phép rửa, ông nói với họ rằng: Nòi rắn
độc kia, ai đã chỉ cho các anh cách trốn cơn thịnh nộ của Thiên Chúa sắp giáng
xuống vậy? (8) Các anh hãy sinh hoa
quả để chứng tỏ lòng sám hối. (9) Ðừng tưởng có thể bảo
mình rằng: "Chúng ta đã có tổ phụ Áp-ra-ham". Vì, tôi nói cho các anh
hay, Thiên Chúa có thể làm cho những hòn đá này trở nên con cháu ông Áp-ra-ham.
(10) Cái rìu đã đặt sát gốc
cây: bất cứ cây nào không sinh quả tốt đều bị chặt đi và quăng vào lửa. (11) Tôi, tôi làm phép rửa cho các anh trong nước
để giục lòng các anh sám hối. Còn Ðấng đến sau tôi thì quyền thế hơn tôi, tôi
không đáng xách dép cho Người. Người sẽ làm phép rửa cho các anh trong Thánh
Thần và lửa. (12) Tay Người cầm nia,
Người sẽ rê sạch lúa trong sân: thóc mẩy thì thu vào kho lẫm, còn thóc lép thì
bỏ vào lửa không hề tắt mà đốt đi.
Câu hỏi gợi ý:
1. Gio-an Tẩy Giả kêu gọi chúng ta sám hối để
đón Chúa đến. Nhưng để sám hối một cách hữu hiệu và nền tảng, chúng ta cần thay
đổi cái gì?
2. Ðể đón Chúa đến và để được cứu rỗi thì
việc lãnh nhận bí tích rửa tội để trở thành Ki-tô hữu đã đủ chưa? Còn thiếu
điều gì nữa?
3. Gio-an yêu cầu mọi người sửa lối cho thẳng. Chúng ta phải thực
hiện lời yêu cầu ấy một cách cụ thể như thế nào?
1. Ðiều căn bản nhất trong việc sám
hối là điều chỉnh lại quan niệm của mình theo Tin Mừng
Hãy sám hối vì Nước Trời đã đến gần. Câu nói ấy của Gio-an Tẩy Giả cho thấy: nếu Nước
Trời sắp đến thì con người cần phải sám hối. Sám hối là gì? Sám hối trước tiên
là nhận ra mình đã phạm sai trái, lầm lỗi hay có tội, đồng thời hối tiếc vì
thấy được hậu quả tai hại của chúng, sau đó quyết tâm thay đổi, sửa chữa, không
tái phạm nữa. Nhưng điều quan trọng cần sám hối và sửa sai chính là quan niệm
của mình. Quan niệm sai lầm sẽ dẫn đến tư tưởng và hành động sai lầm. Nhưng
nhận ra quan niệm hiện có của mình là sai lầm là một điều hết sức khó: ai cũng
cho quan niệm của mình là đúng. Vì có cho là đúng thì mình mới dùng nó làm căn
bản để tư tưởng và hành động. Tuy nhiên, có một tiêu chuẩn để biết quan niệm
của mình đúng hay sai, đó là đối chiếu nó với quan niệm của Thiên Chúa, được
bầy tỏ trong Tin Mừng qua Ðức Giê-su.
Chẳng
hạn, rất nhiều Ki-tô hữu quan niệm sai lầm về đạo đức, về sự thánh thiện. Họ
nghĩ đạo đức thánh thiện là siêng năng làm các việc đạo đức. Ðối với họ, các việc
đạo đức chủ yếu là tham dự thánh lễ, xưng tội, rước lễ, đọc kinh (chung
hoặc riêng), lần chuỗi, bỏ tiền vào nhà thờ, v.v. Và khi siêng năng làm các
việc ấy, họ cảm thấy an tâm về phần rỗi của mình vì nghĩ rằng mình là một người
đạo đức, mặc dù họ thường cư xử thiếu tình nghĩa với những người chung quanh,
mặc dù những việc đạo đức ấy chẳng
ảnh hưởng bao nhiêu đến cách sống và hành xử của họ.
Quan
niệm như thế quả rất khác với quan niệm của Tin Mừng. Theo Tin Mừng, người đạo
đức là người biết quên mình, biết coi nhẹ cái tôi và quyền lợi riêng của
mình, biết vượt thắng bản năng ích kỷ để yêu
Chúa và thương tha nhân hữu hiệu hơn, sẵn sàng hy sinh, chịu thiệt chịu khổ
vì tình yêu ấy. Ðạo đức thật sự phải được thể hiện cụ thể qua cách sống, cách
cư xử đầy công bình và bác ái với mọi người. Các việc đạo đức như tham dự thánh lễ, lãnh
nhận các bí tích. chỉ là những phương tiện đem lại ơn Chúa và sức mạnh để ta
thật sự yêu Chúa và tha nhân bằng những hành động cụ thể. Nếu ta không nhắm
thực hiện sự yêu thương ấy như là điều cốt yếu nhất của đạo đức, mà lại coi
những việc đạo đức kia là chính yếu,
thì những việc đạo đức ấy trở nên
phản tác dụng. Chúng có thể thành cớ để ta tự mãn và lên mặt với mọi người,
đang khi thực tế trước mặt Chúa ta chẳng có giá trị gì. Còn biết bao nhiêu quan
niệm sai lầm khác ảnh hưởng tai hại đến đời sống tâm linh của ta.
Vì
thế, để sám hối, không gì quan trọng và nền tảng bằng lấy ánh sáng Tin Mừng để
chỉnh đốn lại những quan niệm sai lầm đang chi phối tư tưởng và cách hành động
của ta. Tư tưởng và hành động mà sai trái chính là vì quan niệm chưa đúng. Khi
đã sửa đổi quan niệm cho đúng, tự khắc tư tưởng và hành động cũng sẽ đúng theo.
Ðiều này đòi hỏi ta phải dành nhiều thì giờ đặt mình trước mặt Chúa để suy
nghĩ, phản tỉnh và tự xét.
2. Ðừng
tự hào mình là người Ki-tô hữu.
Biết
bao người cảm thấy an tâm về phần rỗi đời đời của mình, đồng thời tự hào trước
mặt mọi người vì mình là Ki-tô hữu, là tín đồ của một tôn giáo do chính Thiên
Chúa thiết lập. Nhưng Gio-an Tẩy Giả đã cảnh cáo bọn kinh sĩ: Ðừng tưởng có thể bảo mình rằng: "Chúng
ta đã có tổ phụ Áp-ra-ham". Vì, tôi nói cho các anh hay, Thiên Chúa có thể
làm cho những hòn đá này trở nên con cháu ông Áp-ra-ham. Ðiều quan trọng là
hãy sinh hoa quả để chứng tỏ lòng sám hối,
cái rìu đã đặt sát gốc cây: bất cứ cây nào không sinh quả tốt đều bị chặt
đi và quăng vào lửa. Như vậy, điều quan trọng và cần thiết để được cứu rỗi
không phải là chuyện có là Ki-tô hữu hay không, mà là có sống tinh thần Ki-tô
hữu, tức tinh thần yêu thương của Ðức Ki-tô hay không.
Nếu
Thiên Chúa có thể biến những hòn đá thành con cháu Áp-ra-ham, thì cũng có thể
biến chúng thành những Ki-tô hữu. Ðiều Thiên Chúa đòi hỏi ta chính là tình yêu,
là hoa quả tất yếu của lòng sám hối. Và tình yêu ấy cũng phải sinh hoa kết trái
thành hành động, để đem lại bình an, hạnh phúc và những điều tốt đẹp khác cho
những người chung quanh ta, cho Giáo Hội và xã hội. Tôi rất thích tư tưởng sau
đây của Raoul Follereau: Thiên Chúa không
thích những bàn tay tinh sạch nhưng trống rỗng cho bằng những bàn tay tuy hơi
dơ nhưng lại đầy quà dâng lên Ngài. Ngài đòi hỏi chúng ta nếu có 5 nén thì
phải làm lợi thành 10 nén, nếu chỉ có 2 thì cũng phải làm thành 4 (x. Mt
25,14-30, Lc 19,12-27). Nếu không sinh hoa kết trái, chúng ta chỉ là những
Ki-tô hữu hữu danh vô thực. Chúng ta
cần phải tỏ ra mình là người Ki-tô hữu qua cách hành xử của chúng ta trong mọi
tình huống và qua cách cư xử của chúng ta đối với mọi người. Phải làm sao để
người khác nhìn thấy Chúa Ki-tô và tinh thần của Ngài trong cách sống của chúng
ta.
3. Sứ
điệp của Gio-an: Hãy sửa lối cho thẳng để
Ngài đi
Gio-an
dùng lời của ngôn sứ I-sa-i-a để nói lên sứ điệp của mình: Hãy dọn sẵn con đường cho
Ðức Chúa, hãy sửa lối cho thẳng để
Ngài đi. Ðường và lối ở đây chắc chắn không hiểu theo
nghĩa vật chất, mà chủ yếu theo nghĩa tâm linh. Nghĩa là tâm hồn chúng ta phải
thật thẳng, không quanh quéo. Thiên Chúa của chúng ta là một Thiên Chúa của
Công Lý, Ngài ưa thích sự công minh chính trực, đường đường chính chính, luôn
luôn sáng tỏ. Ngài rất ghét sự quanh co, mờ ám, dối trá. Tuy rất ghét sự xấu,
sự ác, nhưng Ngài vẫn sẵn sàng tha thứ cho người xấu người ác khi họ hối cải.
Ðiều Ngài ghét thậm tệ là sự xấu ác được che đậy bằng cái vỏ thánh thiện, đạo
đức. Ta thấy: Ðức Giê-su cũng như Gio-an Tẩy Giả không hề kết án hay chửi rủa
những người tội lỗi như bọn đĩ điếm, thu thuế. Ðối tượng để các Ngài kết án và
chửi rủa là:
- những hạng đạo đức giả hình kiểu khẩu Phật tâm xà: bên ngoài thì có vẻ công chính trước mặt thiên hạ, nhưng bên trong thì
toàn là giả hình và gian ác (Mt 23,28), rửa
sạch bên ngoài chén đĩa, nhưng bên trong thì đầy những chuyện cướp bóc và ăn
chơi vô độ (23,25).
- những người có chức có quyền trong đạo
Do Thái nhưng đã dùng những chức quyền ấy chẳng phải để bênh vực người nghèo,
người bị áp bức, mà trái lại để hà hiếp bóc lột họ: họ nuốt hết tài sản của các bà goá, lại còn làm bộ đọc kinh cầu nguyện
lâu giờ (Mt 23,14). Những người này đã coi tôn giáo như một cơ hội thuận
lợi giúp mình thăng quan tiến chức hầu có thể sống trên đầu trên cổ người khác.
Các
Ngài chửi rủa họ một cách thậm tệ, có thể nói là cạn tàu ráo máng: nào là Nòi
rắn độc kia! (Mt 3,7), nào là mồ mả
tô vôi, bên ngoài có vẻ đẹp, nhưng bên trong thì đầy xương người chết và đủ mọi
thứ ô uế (Mt 23,27), v.v.
Vì
thế, để đón Chúa đến, người Ki-tô hữu phải tránh tất cả mọi thứ quanh quéo
trong tâm hồn, lời nói và hành động. Không dùng những xảo thuật như treo đầu dê bán thịt chó, lập lờ đánh lận
con đen, tráo trở, có nói không không nói có, nói một đằng làm một nẻo. Trái lại, cần phải có tâm hồn ngay thẳng:
hễ "có" thì phải nói
"có", "không" thì phải nói "không". Thêm thắt
điều gì là do ác quỷ (Mt 5,36). Khi phải lên tiếng thì cứ theo công tâm mà nói, không thiên lệch bên
nào, không nói lấy được cho mình, cho phe của mình, cho tôn giáo của mình. Ðiều chúng ta phải bênh vực là công lý và
tình thương, chứ không phải một đối tượng nào khác. Nếu có bênh vực người
nghèo thì không phải vì họ nghèo, mà vì họ thường là nạn nhân của bất công.
Ðừng để cho quyền lợi cá nhân hay tập thể chi phối lời nói và hành động của ta,
làm ta mất đi sự trong sáng và công tâm của mình. Ðừng nói quá nhiều quá hay,
mà làm thì quá ít quá dở; đó cũng là một thứ thiếu thẳng thắn.
Là
người Ki-tô hữu, môn đệ của Ðức Giê-su, chúng ta phải hành xử làm sao để mọi
người có thể tin vào lương tâm, vào lời nói của chúng ta, nhất là những người
chính thức mang danh theo Chúa. Nếu
không, chúng ta sẽ làm ô danh Ðức Giê-su và tôn giáo mà chúng ta theo. Ðó là
cách tốt nhất để đón Chúa đến trần gian, nhất là đến trong tâm hồn mình.
Lạy
Cha, chúng con đang đón chờ Ðức Giê-su trở lại trần gian lần thứ hai. Xin cho
chúng con biết đón Ngài đến bằng sự sám hối, bằng một sự thay đổi hữu hiệu, mà
quan trọng nhất là thay đổi quan niệm. Xin cho chúng con quan niệm mọi sự giống
như Ðức Giê-su đã quan niệm, được bày tỏ trong các sách Tin Mừng. Xin cho chúng
con biết yêu những gì Ngài yêu như sự ngay thẳng, công bình, trong sáng, và
ghét những gì Ngài ghét như sự giả hình, quanh co, che đậy. Ðể càng ngày chúng
con càng nên hoàn hảo, giống Ngài hơn. Amen.