CHÚA NHẬT III MÙA VỌNG
(Gio-an 1: 6-8, 19-28)
Phụng vụ
Lời Chúa hôm nay mượn đoạn Tin Mừng thánh Gio-an để khai triển đề tài về ông
Gio-an Tẩy giả. Ông Gio-an ý thức sứ
mệnh của ông là gióng lên lời kêu gọi người ta hãy mau mắn chuẩn bị tâm hồn đón
nhận Đấng Cứu Thế. Làm như vậy, ông trở
thành một dấu chỉ của ơn cứu độ, lôi kéo người ta đến với chính Đấng Cứu Độ là
Chúa Giê-su Ki-tô. Tuy nhiên, sứ mệnh
của ông không chỉ đơn thuần như vậy, mà còn đưa ông đi xa hơn thế nữa, tức là
làm chứng nhân cho Chúa Giê-su. Thánh
sử Gio-an đã giới thiệu về ông trong phần Lời tựa sách Tin Mừng và giải thích
thêm về sứ vụ làm chứng của ông trước khi ngài thuật lại sứ vụ của Chúa
Giê-su. Làm chứng cho Chúa Giê-su có ý
nghĩa gì, đó là cốt tủy sứ vụ của mỗi Ki-tô hữu trong cuộc sống trên trần gian
này.
a) Nhiệm vụ của người làm chứng
Ta
có thể nhận ra hai đề tài chính của Tin Mừng Gio-an: trình bày Chúa Giê-su là Thiên Chúa làm người và nhấn mạnh đến sứ
mệnh của người môn đệ là phải làm chứng cho Chúa Giê-su. Điều này đã được Gio-an nói lên trong Lời
tựa (Ga 1:1-18). Riêng điểm làm chứng
cho Chúa Giê-su, thánh sử muốn giới thiệu ông Gio-an Tẩy giả như một gương mẫu
cho tất cả những ai tin vào Chúa Giê-su Ki-tô.
Ngài viết: “Có một người được
Thiên Chúa sai đến, tên là Gio-an. Ông
đến để làm chứng về ánh sáng, để mọi người nhờ ông mà tin”.
Người
làm chứng trước hết phải có căn cước và đủ tư cách để thi hành nhiệm vụ. Vậy người làm chứng ở đây đích thực có tên
là Gio-an chứ không phải một nhân vật tưởng tượng hay bịa đặt. Xuất xứ của ông rõ ràng: ông là người “được Thiên Chúa sai đến”, chứ
không phải do áp lực của một phe nhóm đưa lên hoặc do tham vọng của chính người
làm chứng. Những đặc tính này làm cho
ta nghĩ về thân phận của ta. Nhiều khi
ta muốn chối bỏ chính căn cước của ta, không muốn nhìn nhận mình là con cái
Thiên Chúa, nói chi đến sứ vụ làm chứng mà Người trao cho ta! Làm chứng là phát biểu lên một điều gì có
thực chính mắt ta đã nhìn thấy, tai ta đã nghe thấy, hoặc ta đã tiếp xúc.
Vậy
Chúa Giê-su là “Ngôi Lời, là ánh sáng thật đã đến thế gian và chiếu soi mọi
người” (Ga 1:9). Cho nên nhiệm vụ làm
chứng của ông Gio-an Tẩy giả là nói lên cho mọi người biết chân lý về Chúa
Giê-su: Người đã đến và ai đón nhận
Người thì được quyền trở nên con Thiên Chúa (Ga 1:12).
Làm
chứng ở trước tòa án đời chỉ đòi hỏi ta nói lên sự thật. Sự thật ấy không nhất thiết phải có quan hệ
với ta. Ta nhìn thấy một người làm điều
gì đó và ta phát biểu rằng ta nhìn thấy họ làm như vậy, mặc dù ta chẳng biết
người ấy là ai. Nhưng làm chứng cho
Chúa Giê-su đòi hỏi ta phải làm hơn thế, không chỉ nói lên điều mắt thấy tai
nghe, mà còn nói lên mối quan hệ cá nhân giữa ta với Người và những tâm tình
của trái tim ta đối với Người. Thánh sử
Gio-an cùng với các tông đồ khác không những đã được cùng ăn uống với Chúa
Giê-su và sống bên cạnh Người, mà các ngài còn được “nhìn thấy vinh quang của
Người, vinh quang mà Chúa Cha ban cho Người, là Con Một đầy ân sủng và sự thật”
(Ga 1:14). Các ngài đã vượt lên trên
kinh nghiệm tri giác để tiến đến kinh nghiệm đức tin, nói lên lòng tin vào Chúa
Giê-su, tin rằng Người là “Con Một đầy ân sủng và sự thật”, tức là Thiên Chúa
đầy lòng nhân lành và trung tín.
b) Ông Gio-an Tẩy giả làm chứng cho Chúa Giê-su như thế nào?
Người làm
chứng thường dễ bị lôi cuốn vượt quá giới hạn của họ để biến họ thành quan
trọng hơn cả sự kiện hoặc người mà họ làm chứng cho. Đó chính là cám dỗ ông Gio-an Tẩy giả phải đối phó. Sứ mệnh của Gio-an là làm chứng cho Đấng Cứu
Thế trước mặt dân chúng. Vậy mà những
nhà lãnh đạo Ít-ra-en lại cho rằng chính ông Gio-an là Đấng Cứu Thế hay ít ra
là vị ngôn sứ lớn và họ hết lòng kính trọng ông. Tuy nhiên, ông Gio-an luôn trung thành với sứ mệnh của ông, không
lạm dụng lòng kính trọng của người khác để mưu lợi riêng. Ông một mực nhìn nhận vai trò đích thực của
ông: “Tôi là tiếng người hô trong hoang
địa: Hãy sửa đường cho thẳng để Đức
Chúa đi”. Tiếng hô trong thành phố hay
làng mạc vẫn còn tính cách quan trọng.
Còn tiếng hô trong hoang địa thì quả thực là khiêm tốn, ít ai biết
tới. Tuy nhiên khung cảnh hoang địa
được sử dụng ở đây là để nói lên đặc tính của tiếng hô. Trong khung cảnh tĩnh lặng của hoang địa,
chỉ một tiếng động nhỏ cũng đủ cho ta nghe thấy rõ, huống chi là một tiếng
hô. Do đó, tiếng hô của Gio-an, hay nói
khác đi, lời kêu gọi sám hối của ông Gio-an là một sứ điệp rõ ràng ai ai cũng
nghe rõ được.
Sau khi xác
định rõ ràng vai trò của ông, ông Gio-an nói về Đấng ông làm chứng: “Có một vị đang ở giữa các ông mà các ông
không biết. Người sẽ đến sau tôi và tôi
không đáng cởi quai dép cho Người.” Ông
biết mọi người kính trọng ông, nên ông dùng chính sự kính trọng ấy để diễn tả
tầm quan trọng và cao cả của Đấng Cứu Thế.
Ông muốn diễn tả như sau: Các
người kính trọng tôi, coi tôi như Đấng Ki-tô hay ngôn sứ Ê-li-a. Nhưng tôi không phải là những vị đó và không
xứng đang làm đầy tớ cho Đấng đến sau tôi.
Xác tín địa vị quan trọng của Đấng Cứu Thế, ông Gio-an thi hành sứ vụ
làm tiếng hô báo tin Đấng Cứu Thế đến, với một nguyên tắc căn bản: “Người phải nổi bật lên, còn tôi phải lu mờ
đi” (Ga 3:30).
Việc
làm chứng của ông Gio-an là một tiến trình, đi từ khởi điểm là “tôi đã không
biết Người”, rồi tới “tôi đã thấy, nên xin chứng thực rằng Người là Đấng Thiên
Chúa tuyển chọn”, và sau cùng là “vui mừng hớn hở vì được nghe tiếng nói” của
chính Chúa Ki-tô, vị Tân lang Thiên Chúa ban cho nhân loại (Ga 3:29). Cao điểm tiến trình làm chứng của ông Gio-an
là chính cái chết của ông khi ông phải nói lên tiếng nói lương tâm của một
người công chính đứng trước sự dữ và bất công xã hội.
Đó là
một tiến trình gương mẫu cho mỗi Ki-tô hữu trong bổn phận làm chứng nhân cho
Chúa Ki-tô. Ta nghe lời Người mời
gọi: “Đến mà xem” (Ga 1:39), ở lại với
Người, học với Người và làm môn đệ Người.
Rồi ta sẽ được sai đi để rao giảng Tin Mừng cứu độ của Người, chia sẻ
với những người chung quanh cảm nghiệm ân sủng “vui mừng hớn hở vì được nghe
tiếng nói của Người”.
c) Chuẩn bị sứ mệnh làm chứng nhân cho Chúa Giê-su
Tất
cả những gì ông Gio-an đã chuẩn bị để thi hành sứ vụ cũng là những điều ta sẽ
học hỏi và tập luyện. Làm chứng cho
Chúa Giê-su trước hết là một sứ mệnh. Ý
thức việc làm chứng như một sứ mệnh là điều quan trọng. Ta thường hiểu lầm sứ mệnh như một bổn phận,
một gánh nặng. Nhưng đối với Thiên
Chúa, sứ mệnh là một ân sủng. Chính nhờ
hiểu được như vậy, Mẹ Ma-ri-a đã sẵn sàng lãnh nhận sứ mệnh Thiên Chúa ban cho
Mẹ. “Vâng, tôi đây là nữ tỳ của Chúa,
xin Chúa cứ làm cho tôi như lời sứ thần nói” (Lc 1:38).
Ngoài
ra, ta cũng ý thức mình làm chứng cho ai.
Làm chứng cho Chúa Ki-tô không chỉ là đọc lời tuyên xưng ta thường đọc
trong kinh Tin Kính: Tôi tin kính một
Chúa duy nhất là Đức Giê-su Ki-tô, Con Một Thiên Chúa..., nhưng là sống lối
sống của Chúa Ki-tô, để cho mình được biến đổi do quan hệ với Người, đến độ
“coi tất cả mọi sự là thiệt thòi, so với mối lợi tuyệt vời, là được biết Đức
Ki-tô Giê-su... được Đức Ki-tô và được kết hợp với Người” (Pl 3:8-9).
d) Suy nghĩ và cầu nguyện
Tôi
có ý thức nhiệm vụ làm chứng cho Chúa Ki-tô là một vinh dự như thánh Phao-lô đã
hiểu không? Khi lãnh nhận Bí tích Thêm
sức, tôi nhận lấy chức năng làm “người lính của Chúa Ki-tô”, vậy tôi đã làm gì
cho Người?
Nhìn
lại tiến trình làm chứng nhân cho Chúa Ki-tô, tôi sẽ nhận định nó như thế
nào? Từ không biết đến biết Chúa
Ki-tô? Rồi từ biết đến yêu mến và kết
hiệp với Chúa Ki-tô? Có sự tiến triển
trong tiến trình đó không?
Thánh
Gio-an Tẩy giả “vui mừng hớn hở” vì được nghe tiếng nói của Chúa Giê-su. Còn tôi, tiếng nói của Chúa Giê-su cho tôi
những tâm tình nào? Tại sao tôi chưa
cảm nghiệm được tâm tình vui mừng hớn hở ấy?
Cầu nguyện
“Lạy
Chúa Giê-su,
xin
cho con thấy Chúa thật lớn lao,
để
đối với con, mọi sự khác trở thành bé nhỏ.
Xin
cho con thấy Chúa thật bao la,
để
cả mặt đất cũng chưa vừa cho con sống.
Xin
cho con thấy Chúa thật thẳm sâu,
để
con dễ đón nhận nỗi khổ đau sâu thẳm nhất.
Lạy
Chúa Giê-su,
xin
làm cho con thật mạnh mẽ,
để
không nỗi thất vọng nào
còn
chạm được tới con.
Xin
làm cho con thật lặng lẽ,
để
con chỉ còn loan báo Chúa mà thôi.
Xin
Chúa ngự trong con thật sống động,
để
không phải là con,
mà
là chính Ngài đang sống”.
(Trích
RABBOUNI, lời nguyện 2)
Lm. Đaminh Trần Đình Nhi