Chúa Nhật VI Phục Sinh B
Như Thầy Đã Yêu Thương Anh Em
Gv 15,9-17: 9
Như Cha đã yêu thương Thầy, Thầy cũng yêu thương anh em. Anh em hãy lưu lại
trong tình yêu của Thầy. 10 Nếu anh em giữ các điều răn của Thầy,
anh em sẽ lưu lại trong tình yêu của Thầy, như Thầy đã giữ các điều răn của Cha
Thầy và Thầy đang lưu lại trong tình yêu của Người. 11 Các điều ấy,
Thầy đã nói với anh em để niềm vui của Thầy ở trong anh em, và niềm vui của anh
em được nên trọn vẹn. 12 Đây là điều răn của Thầy là anh em hãy yêu
thương nhau như Thầy đã yêu thương anh em.13 Không ai có tình
yêu nào cao cả hơn người trao ban mạng
sống mình cho bạn hữu của mình. 14 Anh em là bạn hữu của Thầy, nếu anh em thực
hiện những điều Thầy đang truyền cho anh em. 15 Thầy không còn gọi
anh em là những tôi tớ nữa, vì người tôi
tớ đã không biết việc người chủ đang
làm; nhưng Thầy đã gọi anh em là bạn hữu, vì tất cả những gì Thầy đã nghe được nơi Cha Thầy, Thầy đã cho anh em
biết. 16 Không phải anh em đã chọn Thầy, nhưng chính Thầy đã chọn
anh em, và cắt cử anh em để anh em ra đi, và sinh hoa trái, và hoa trái của anh
em tồn tại, để bất cứ những gì anh em cầu xin cùng Cha nhân danh Thầy, Người sẽ ban cho anh em. 17
Điều Thầy truyền cho anh em là anh em hãy yêu thương nhau.
Đoạn 15:9-17 nầy liên kết chặt chẽ với đoạn tin mừng của
Chúa nhật V Phục sinh B. Chủ đề của đoạn nầy là tình yêu; đối nghịch là sự căm
ghét được bàn đến trong đoạn tiếp theo (15:18-16:4). Đoạn nầy có thể chia thành
hai. Những câu 15:9-11 nói đến việc lưu lại trong tình yêu của Chúa Giêsu;
những câu 15:12-17, trái lại, tình yêu lẫn nhau.
Đoạn 15:9-17 không phải
là sự đọc lại những đoạn 13:31-35 và 14:15.21.23-24 tuy trong đó tìm thấy những
yếu tố chung. Trung tâm của đoạn nầy là Chúa Giêsu: tình yêu và giới răn của
Người. Cấu trúc “như…., Thầy cũng…”, tiêu biểu của Gioan, muốn nhấn mạnh mẫu gương
và bản chất của hành động. Một đàng, việc Chúa Cha yêu thương Chúa Giêsu là mẫu
gương cho Người để Người có thể yêu thương các môn đệ. Đàng khác, việc Người
yêu thương các môn đệ là gương mẫu cho họ để họ có thể yêu thương nhau. Bản
chất của tình yêu nầy cũng được hiểu trong chiều hướng đó. Tình yêu của Chúa
Cha đối với Chúa Giêsu, cũng như của Người đối với các môn đệ, và của họ đối
với nhau chỉ là một (x. 6:57; 10:15;17:21; 20:21). Khi kêu gọi các môn đệ lưu
lại trong tình yêu của Người, Chúa Giêsu dùng cũng cách nói ấy là như chính
Người đã giữ giới răn của Chúa Cha, nên Người đang ở lại trong tình yêu của Cha
Người; các môn đệ cũng phải làm như vậy. Kết quả sau cùng của việc lưu lại
trong Chúa Giêsu là được hưởng niềm vui trọn vẹn. Niềm vui nầy có tính cánh
chung, như Gioan đã vui cách trọn vẹn vì thấy Chúa Giêsu đến (3:29), như các
môn đệ trong ngày Người về cùng Chúa Cha
(x. 16:24; 17:13).
Đoạn tiếp theo giải
thích nghĩa chữ “giới răn” và đưa ra những khía cạnh cụ thể của nó, mà Chúa
Giêsu đã đề cập đến trong phần trên (15:12-17). Cụm từ “yêu thương nhau” đóng
khung đoạn nầy (cc. 12 và 17); qua đó nói lên nội dung của đoạn nầy là tình yêu
lẫn nhau. Giới răn ở đây trước tiên chỉ mệnh lệnh từ Chúa Giêsu là phải hành
động như Người đã hành động: đó là yêu thương lẫn nhau như Chúa đã yêu thương
mình. Người tuyệt đối không nói gì cả về điều kiện người khác phải có để được
yêu thương; vì nếu yêu thương người khác do họ hội đủ những tiêu chuẩn mình
muốn, đó là cách yêu thương của dân ngoại (x. Mt 5:46-47).
Tiếp đến, cách thực
hành cụ thể của giới răn yêu thương ấy là trao ban mạng sống cho bạn hữu (x.
10:11.15.17-18). Chữ “người bạn” (philos) xuất phát từ gốc động từ “yêu
thương”(philein); do đó, yêu thương ai là xem người ấy như bạn hữu
(5:20; 11:3; 16:27; 20:2), là thông tri cho nhau biết và hiệp thông với nhau
như Chúa Cha đối với Chúa Con (c. 15). Điều nầy không tìm thấy trong tương quan
giữa chủ - tớ; như thế, chữ “bạn hữu” đối nghĩa với “tôi tớ”. Chúa Giêsu chọn
các môn đệ để họ có thể sống theo cách của Người. Chỉ khi nào sống như Người,
họ mới sinh nhiều hoa trái và được Chúa Cha nhận lời (cc. 16-17).
Không ai xứng đáng để
được yêu thương, thế mà Thiên Chúa đã yêu thương và trao ban Con của Người (x.
Rom 5:7-8). Con người yêu thương nhau là làm lại cho người khác hành vi yêu
thương nhưng không mà Chúa Giêsu đã làm cho họ.
Lm. Đặng Quang Tiến