Chúa Nhật XXVIII Thường Niên B
Bỏ Mọi Sự Để Theo Thầy
Mc 10,17-31: 17 Khi Người vừa lên đường, có một người
chạy đến và quỳ gối xuống hỏi Người: “Thưa Thầy tốt lành, tôi phải làm gì để
được sự sống đời đời làm gia nghiệp?” 18 Đức Giêsu đáp lại người ấy: “Sao anh
nói tôi là tốt lành? Không có ai tốt lành cả, trừ một mình Thiên Chúa. 19 Anh
đã biết các điều răn: Chớ giết người, chớ ngoại tình, chớ trộm cắp, chớ làm
chứng gian, chớ làm hại ai, hãy thờ cha kính mẹ.” 20 Người ấy nói: “Thưa Thầy,
tất cả những điều đó, tôi đã tuân giữ từ thuở nhỏ.” 21 Đức Giêsu nhìn anh ấy và
yêu mến anh. Người bảo người ấy: “Anh chỉ thiếu một điều; hãy đi, những gì anh đang
có hãy bán và cho người nghèo, và anh sẽ có một kho tàng trên trời, rồi hãy đến
theo tôi.” 22 Nhưng bị sốc bởi lời ấy, người ấy ra đi trong buồn sầu; vì người
ấy có nhiều của cải.
23 Rảo mắt nhìn quanh Đức Giêsu nói với các môn đệ của
Người: “Thật khó những người có của sẽ vào Nước Thiên Chúa!” 24 Nhưng các môn
đệ sững sốt về những lời nói của Người. Nhưng để trả lời Người lại nói tiếp: “Các
con ơi, vào Nước Thiên Chúa thật khó biết bao! 25 Con lạc đà chui qua lỗ kim
còn dễ hơn người giàu vào Nước Thiên Chúa.” 26 Các ông càng sửng sốt hơn nữa và
nói với nhau: “Thế thì ai có thể được cứu?” 27 Đức Giêsu nhìn thẳng vào các ông
và nói: “Đối với loài người thì không thể được, nhưng không phải thế đối với
Thiên Chúa, vì mọi sự đều có thể được đối với Thiên Chúa.”
28 Ông Phêrô lên tiếng thưa Người: “Thầy xem, chúng tôi đã
bỏ mọi sự mà theo Thầy!” 29 Đức Giêsu đáp: “Thầy bảo thật anh em: Chẳng ai bỏ
nhà cửa, anh em, chị em, mẹ cha, con cái hay ruộng đất, vì Thầy và vì Tin Mừng,
30 mà lại không nhận được gấp trăm ngay bây giờ, ở đời này, nhà cửa, anh em,
chị em, mẹ, con hay ruộng đất, cùng với sự bắt bớ, và sự sống muôn đời trong
thời đang đến. 31 Vì nhiều người đứng đầu sẽ xuống hàng cuối, còn những người đứng
cuối sẽ lên hàng đầu.”
Chúa Giêsu tiếp tục dạy
dỗ các môn đệ (9:30-10:31). Lần nầy Người dạy họ điều cần thiết phải làm để vào
được Nước Thiên Chúa. Đoạn 10:17-31 có thể được phân chia thành ba phần dựa trên
ba cuộc đối thoại khác nhau: 1- Đối thoại giữa Chúa Giêsu và người giàu có: mời
gọi bán của cải đi và theo Người (10:17-22); 2- Giữa Chúa Giêsu và các môn đệ: rất
khó vào Nước Thiên Chúa (10:23-27); 3- Giữa Chúa Giêsu và Phêrô: bỏ mọi sự để theo
Người và sự sống muôn đời (10:28-31). Cụm từ “sự sống muôn đời” đóng khung đoạn
nầy (10:17.30).
Câu hỏi của người giàu
có mở đầu giáo huấn về của cải và sự sống muôn đời (10:17). Hành vi cúi gối xuống
trước Chúa Giêsu khi đặt câu hỏi với Người, như người phong hủi đã làm (x.
1:40), cho thấy người nầy đang cần một giải đáp đúng đắn liên quan đến sự sống
muôn đời mà không ai thể giải đáp được, ngoại trừ Chúa Giêsu mà người ấy nhận
ra là vị “Thầy tốt lành” (10:17.20). Để trả lời, trước tiên Chúa Giêsu nhắc lại
cho người ấy là “không có ai tốt lành ngoại trừ Thiên Chúa”. Qua đó Người ám chỉ
tương quan của Người với Thiên Chúa là cùng bản tính tốt lành (10:18; x. 2:7.10).
Những điều răn Chúa Giêsu nói ra được ghi trong Thập giới đã được Thiên Chúa
ban cho dân Người trên núi Sinai (Xh 20:12-16; Đnl 5:16-21). Tuy nhiên, đối với
Chúa Giêsu tất cả những điều nầy mà người giàu có đã tuân giữ từ thuở nhỏ vẫn
chưa đủ. Chúng chỉ đề cập đến những điều xấu không được làm cho tha nhân (10:19-20).
Phần tiếp theo là giáo huấn riêng của Chúa Giêsu. Người nói đến những điều tích
cực hơn. Người đưa ra một dãy các mệnh lệnh
trực tiếp nói với người ấy “Hãy đi”, “Hãy bán”, “Hãy cho”, kèm theo lời hứa
“kho tàng trên trời”, và “Hãy theo Tôi”. Như thế, Người muốn người ấy không chỉ
không làm điều gì hại đến tha nhân, mà còn bán của cải người ấy đang có mà cho
người nghèo để có được “kho tàng trên trời”, là sự sống muôn đời; rồi sau khi đã
thực hiện điều ấy, hãy đến và đi theo làm môn đệ của Người (x. 1:17.19; 2:14). Tuy
nhiên, người ấy chỉ dừng lại ở Luật cũ, và từ chối làm theo lời Người (10:22).
Vậy, điều duy nhất mà người giàu có nầy thiếu là sự tự do đối với những của cải
đang có, nên không thể đi theo Người.
Sau khi người giàu có đã
đi rồi, Chúa Giêsu tiếp tục câu chuyện với các môn đệ của Người về tương quan của
người giàu có nói chung và Nước Thiên Chúa (10:23-27). Đoạn nầy được phân chia
thành hai: 10:23-25 và 10:26-27. Trong 10:23-25, Chúa Giêsu dùng cụm từ “vào Nước
Thiên Chúa” đến ba lần (10:23.24.25); đến hai lần cụm từ nầy được dùng trong câu
ta thán (10:23.24). Lần thứ nhất, nhấn mạnh đến khó khăn để vào Nước Trời của
người giàu có nói chung; lần thứ hai, nhấn mạnh đến việc phải vào trong Nước ấy,
nhưng rất khó; lần thứ ba, nhấn mạnh đến sự khó khăn không thể vượt qua ấy đối
với người giàu có; được minh họa cách ẩn dụ qua hình ảnh con lạc đà chui qua lỗ
kim. Điều nầy dẫn đến kết luận ở câu 10:26-27 là chỉ một mình Thiên Chúa quyền
năng, mới có thể giải thoát con người khỏi nguy hiểm do của cải và ban sự sống
cho họ. Vậy, từ sự chối từ của người giàu có ấy, Chúa Giêsu nói đến sự khó khăn
cách chung của một người giàu có để vào Nước Thiên Chúa.
Sau cùng là cuộc đối
thoại về cùng đề tài trên giữa Chúa Giêsu và Phêrô, đại diện nhóm, “chúng tôi”
(10:28-31). Điều khác biệt nổi bật giữa các môn đệ và người giàu có là họ đã bỏ
mọi sự (x. 1:18-20), và đi theo Người cho đến lúc nầy (10:28). Chúa Giêsu đón
nhận lời của Phêrô. Cách nói mở đầu câu “Quả thật, tôi nói với anh em” (10:29)
nhấn mạnh là điều sắp nói sẽ có giá trị cho mọi thời, chứ không chỉ cho các môn
đệ lúc ấy. “Vì Tôi và vì Tin Mừng” gặp lại ở đây như để xác định cách cụ thể hơn
là việc theo Chúa tất dẫn đến việc từ bỏ mọi sự, nghĩa là mất sự sống đời nầy (x.
8:35). Tuy nhiên, từ bỏ không phải là mất đi, mà là nhận lãnh tất cả trong trật
tự mới. Tất cả những ai sống theo lời Người - ở đây là từ bỏ mọi sự - sẽ được tự
do trong mọi sự để theo Người và sẽ hiệp thông với nhau và với Chúa Giêsu cách
trọn vẹn. Do đó, tương quan thân thiết ở đời nầy sẽ lớn lên “gấp trăm” (x.
3:34-35). Còn sự bắt bớ mà Người hứa ban là cơ hội tuyệt hảo để người ấy thực
hiện sự từ bỏ trọn vẹn chính mình và dứt khoát theo Người (x. 4:17; 13:9-13). Vậy,
lời hứa của Chúa Giêsu không chỉ là sự sống muôn đời trong tương lai, mà cả sự
bắt bớ và “mọi sự” trong hiện tại.
Chúa Giêsu không từ chối
người giàu có, nhưng cho thấy cách thẳn thắng sự giàu có cản trở việc đón nhận
sự sống muôn đời và việc vào Nước Thiên Chúa. Người muốn các môn đệ của Người được
tự do trong mọi sự để đi theo Người.
Lm. Luigi Gonzaga Đặng Quang Tiến