Hãy làm cho Ánh
Sáng tỏa sáng ra
Suy niệm Lễ Chúa
Hiển Linh
(Mt
2, 1-12)
Tiếp liền sau Đại lễ Giáng Sinh, Giáo hội cử hành lễ Chúa Hiển Linh hay còn
gọi là lễ Chúa Tỏ Mình. Theo một truyền thống rất xa xưa từ thế kỷ thứ II, thánh
Giustinô đã nói tới là Chúa Giêsu đã sinh ra trong một chuồng bò lừa tại Belem.
40 ngày sau, thánh Giuse và Đức Maria đem Hài Nhi lên Đền thờ Giêrusalem để
dâng cho Thiên Chúa như luật dạy. Phúc Âm Thánh Matthêô cho biết: sau khi dâng
Chúa trong Đền Thánh, Thánh Gia không trở về Nagiarét ngay. Trong khoảng thời
gian này đã xảy ra nhiều việc liên quan với nhau. Từ Đền Thờ, Thánh Gia lại trở
về Bêlem. Chính nơi đây, các đạo sĩ, do một ngôi sao dẫn đường từ phương Đông tới
thờ lạy Chúa Giêsu và dâng cho Người lễ vật: vàng, nhũ hương và mộc dược.
Hêrôđê thấy các đạo sĩ không trở lại Giêrusalem báo tin như lời mình dặn, sợ
ngai vàng của mình bị đe dọa, ông ra lệnh truyền giết các trẻ em ở Bêlem và các
miền phụ cận từ 2 tuổi trở xuống. Thánh Giuse được Thiên thần báo tin, đã đem
Chúa Giêsu và Đức Mẹ sang Ai-Cập và ở đó cho tới khi Hêrôđê băng hà mới trở về
Nagiarét (x. Mt 2).
Như thế, chúng ta thấy Lễ Chúa Hiển Linh trước hết có nghĩa là lễ Chúa tỏ
mình ra cho các dân tộc, mà ba nhà đạo sĩ là những đại diện.
"Epiphaino" có nghĩa là Thiên Chúa tự mặc khải trong nhân tính của
Ðức Kitô, tự làm cho mình có thể trông thấy được. Cụ thể như dùng ánh sao đêm
biểu lộ cho ba đạo sĩ biết, dẫn họ lên đường đến nơi Hài Nhi vừa mới sinh để nhận
ra Ðức Giêsu là Ðấng Cứu Thế. Nếu lễ Giáng Sinh người ta nêu bật sự ẩn mình của
Thiên Chúa trong sự khiêm hạ với điều kiện là người, nơi Trẻ Thơ Bêlem. Thì lễ
Hiển Linh lại nêu bật việc Thiên Chúa tự tỏ mình, xuất hiện qua chính nhân
tính.
Việc các đạo sĩ đến tôn thờ Chúa Hài Nhi đã sớm được nhìn nhận như là ứng
nghiệm những lời tiên tri trong Kinh Thánh. Isaia có viết: "Các dân tộc sẽ bước đi theo ánh sáng của
ngươi, và các vua chúa tiến bước theo nguồn sáng của ngươi đang mọc lên"
(Is 60,3.6). Ánh sáng của Chúa Kitô, khi xưa như được chiếu tỏa trong hang Bêlem,
nay tỏa sáng trên khắp địa cầu.
Trong lễ Chúa Tỏ Mình, Giáo Hội đề nghị một văn bản rất ý nghĩa của ngôn sứ
Isaia: "Hãy đứng lên, hãy toả sáng
ra, hỡi Giêrusalem! Vì sự sáng của ngươi đã tới, vì vinh quang của Chúa đã bừng
dậy trên mình ngươi. Kìa tối tăm đang bao bọc địa cầu, vì u minh phủ kín các
dân, nhưng trên mình ngươi Chúa đang đứng dậy, vì vinh quang của Ngài xuất hiện
trên mình ngươi. Chư dân sẽ lần bước tìm về sự sáng của ngươi, và các vua hướng
về ánh bình minh của ngươi" (Is 66,1-3).
Ðây là một lời mời hướng tới Giáo hội Chúa Kitô và hướng tới từng người
trong chúng ta, mời gọi ta ý thức hơn về sứ mệnh và trách nhiệm của mình đối với
thế giới trong việc làm chứng và đem ánh sáng mới của Tin Mừng đến khắp địa cầu.
Trong số mở đầu Hiến chế về Giáo Hội có viết: "Ánh sáng muôn dân là chính Chúa Kitô, nên Thánh Công Ðồng đang nhóm họp
trong Chúa Thánh Thần hết lòng mong ước soi dẫn mọi người bằng ánh sáng của
Chúa phản chiếu trên dung nhan Giáo Hội bằng việc rao truyền Phúc âm cho mọi tạo
vật" (LG, 1). Tin Mừng là ánh sáng không được dấu đi, nhưng để trên giá. Giáo
hội không phải là ánh sáng, nhưng nhận ánh sáng của Chúa Kitô, tiếp nhận nó để
được soi chiếu, và phổ biến ánh sáng đó ra với tất cả sự rạng ngời. Và đây là
điều cũng phải xảy ra trong cuộc sống cá nhân mỗi người chúng ta.
Các thượng tế tại Giêrusalem được Hêrôđê triệu tập để tư vấn cho ông về nơi Đấng Cứu Thế đã được sinh ra, cũng như cung cấp cho
nhà vua các thông tin mà họ đã thu thập được trong truyền thống Kinh Thánh. Tuy
nhiên, ý Chúa nhiệm mầu, vì ý định của Hêrôđê không trong sạch, ý định đó các
nhà đạo sĩ là sứ giả cho những người tìm kiếm Thiên Chúa đã được mộng báo. Việc
các nhà đạo sĩ đến kính viếng Chúa Hài Nhi cho ta thấy sứ mạng của Đức Giêsu
không chỉ dành cho Dân được tuyển chọn, nhưng cho cả nhân loại. Việc ba nhà đạo
sĩ đến Giêrusalem hỏi đường, cho thấy mối liên lạc giữa sự khôn ngoan ngoại
giáo và mạc khải Kitô Giáo thể hiện nơi con người của Chúa Giêsu thành Nagiarét
mà con người khát mong tìm kiếm. Sứ vụ phổ quát của Chúa Kitô được Thánh Phaolô
gọi là sự mặc khải của mầu nhiệm : " Ấy vì dân ngoại, cùng (với Israel) là kẻ thừa tự, là Thân mình, và là đồng
hưởng lời hứa trong Ðức Yêsu Kitô, nhờ bởi Tin Mừng" (Ep 3, 2). Ơn cứu
chuộc sẽ mở ra cho muôn người thuộc mọi
quốc gia, và các dân ngoại đã trở thành người đồng thừa tự, cùng được chia sẻ lời
hứa trong Chúa Giêsu Kitô (Ep 3, 6). Sự
gặp gỡ giữa sự khôn ngoan của những người sống bên ngoài mạc khải ( là các đạo
sĩ, dân ngoại) , và những người hiển nhiên thừa hưởng lời hứa (Dân Do Thái) từ
sự ra đời của Chúa Kitô chứng tỏ sứ mệnh của Chúa Giêsu trong sứ vụ công khai của
mình, và bản chất của Giáo hội mà Chúa Giêsu sẽ xây dựng.
Tước hiệu "Vua Do Thái", mà ba nhà đạo sĩ ám chỉ Hà
Nhì mới sinh sẽ xuất hiện trên miệng của Philatô vào lúc ông xét xử Chúa Giêsu
và trên bảng ghi trên thập giá.
Trước câu hỏi của ba nhà đạo sĩ, "Vua
người Do-thái mới sinh ra hiện đang ở đâu? " khiến nhà vua, các đại
giáo trưởng và luật sĩ thông thạo Thánh Kinh bối rối. Đó cũng là thái độ của
các nhà lãnh đạo Do Thái trong đời sống cộng đoàn và Cuộc Khổ Nạn của Chúa
Giêsu sau này.
Vì thế sự tỏ mình của Chúa Giêsu cho các đạo sĩ chính là khởi điểm của việc
thể hiện tỏ tường sẽ được thực hiện trong sự chết và phục sinh của Đức Kitô, nhất
là bừng sáng vào ngày Ngũ Tuần.
Giáo hội với sứ mạng phổ quát của mình, phải là nơi đáp ứng những khát vọng
sâu xa của con người mọi nơi, mọi thời đại về Thiên Chúa. Giống như Chúa Kitô,
Người đã chiếu tỏa vinh quang cho dân ngoại. Giáo hội cũng mời gọi chúng ta
dõi theo ánh sao cùng ba nhà đạo sĩ đến chiêm ngắm Hài Nhi Giêsu, Thiên Chúa
làm người trong khiêm hạ và nghèo khó, nhất là đón nhận chính Hài Nhi ấy là Ánh
Sáng và là Chúa Kitô vào trong chúng ta, để chúng ta có sống là sống chính sự sống
của Người, và lấy các tâm tình, tư tưởng và hành động của Người làm tâm tình,
tư tưởng và hành động của chúng ta. Như thế, mừng Giáng Sinh là biểu lộ niềm
vui, sự mới mẻ, ánh sáng mà biến cố Giáng Sinh này đã đem lại trong toàn cuộc sống
chúng ta, để chúng ta cũng là những người đem niềm vui, sự mới mẻ đích thật, và
ánh sáng của Thiên Chúa đến cho mọi người. Amen.
Linh mục Antôn Nguyễn Văn Độ