CN 8 TN - LỄ CHÚA BA NGÔI B
Đnl 4,32-34.39-40 ; Rm 8,14-17 ; Mt 28,16-20
HIỆP THÔNG YÊU THƯƠNG VÀ CHIA SẺ
1. LỜI CHÚA:
Thánh Phao-lô dạy: “Tình yêu thì nhẫn nhục, hiền hậu,
không ghen tuông, không vênh vang, không tự đắc, không làm điều bất chính,
không tìm tư lợi, không nóng giận, không nuôi hận thù, không mừng khi thấy sự
gian ác, nhưng vui khi thấy điều chân thật. Tình yêu tha thứ tất cả, tin tưởng
tất cả, chịu đựng tất cả” ( 1 Cr 13,4-7).
2. SUY NIỆM:
Với trí khôn tự nhiên, lòai người chúng ta chỉ nhận biết
có Đấng Tạo Hóa là Đấng tạo thành vũ trụ vạn vật và an bài mọi sự cho trật tự
và ngày càng tiến hóa nên hòan thiện hơn. Tuy nhiên chính nhờ Chúa Giê-su mặc
khải mà lòai người chúng ta mới biết về mầu nhiệm Một Chúa Ba Ngôi. Vậy mặc
khải nói gì về mầu nhiệm này? Vai trò của mỗi Ngôi thế nào trong công trình
sáng tạo vũ trụ vạn vật và ban ơn cứu độ lòai người? Các nhà thần học đã dùng
những hình ảnh nào để diễn tả về mầu nhiệm Một Chúa Ba Ngôi hầu giúp chúng ta
lãnh hội được phần nào về mầu nhiệm quan trọng này? Cuối cùng các tín hữu chúng
ta phải sống mầu nhiệm Một Chúa Ba Ngôi ra sao?
1) MẦU NHIỆM MỘT CHÚA BA NGÔI TRONG THÁNH KINH:
1- Cựu Ước nhấn mạnh về một đức tin độc thần: Chỉ một Đức Chúa là Thiên Chúa độc
nhất hiện hữu và là Đấng ban ơn cứu độ. Trong Cựu Ước, Thiên Chúa chưa mặc khải
về mầu nhiệm Một Chúa Ba Ngôi. Điều răn trọng nhất trong mười điều răn được Đức
Chúa ban cho dân Ít-ra-en qua ông Mô-sê như sau: “Ngươi không được có thần nào
khác đối nghịch với Ta” (Xh 20,3). Ngôn sứ I-sai-a cũng tuyên sấm lời Thiên
Chúa: “Trước Ta, chẳng có thần nào khác được hình thành. Và sau Ta cũng vậy.
Chính Ta đây là Đức Chúa. Ngoài Ta ra, chẳng có ai cứu độ” (Is 43,10-11).
2- Tân Ước mặc khải về mầu nhiệm Một Chúa Ba Ngôi:
+Tin Mừng Mát-thêu thuật lại câu chuyện Đức Giê-su chịu
phép Rửa của Gio-an Tẩy Giả, trong đó có đề cập đến mầu nhiệm Một Chúa Ba Ngôi
như sau: “Khi Đức Giê-su chịu phép rửa xong, thì các tầng trời mở ra. Người thấy
Thần Khí Thiên Chúa đáp xuống như chim bồ câu ngự trên Người. Và kìa, có tiếng
từ trời phán rằng: “Đây là Con yêu dấu của Ta, Ta hài lòng về Người” (Mt 3,16).
Tiếng phán từ trời là lời của Chúa Cha (Ngôi I), Đức Giê-su đứng dưới sông là
Chúa Con (Ngôi II) và chim bồ câu ngự trên Người là hình ảnh của Chúa Thánh
Thần (Ngôi III). Ngòai ra Tin mừng Mát-thêu cũng ghi lại lệnh truyền của Chúa
Phục Sinh cho các môn đệ trước khi lên trời trong đó có nói đến mầu nhiệm Một
Chúa Ba Ngôi như sau: “Vậy anh em hãy đi và làm cho muôn dân trở thành môn đệ,
làm phép rửa cho họ nhân danh Chúa Cha, Chúa Con và Chúa Thánh Thần”
(Mt 28,19).
+Thánh Lu-ca trong Công vụ Tông đồ đã thuật lại bài giảng của Tông đồ
Phê-rô nói về mầu nhiệm Một Chúa Ba Ngôi như sau: “Thiên Chúa Cha (Ngôi
I) đã ra tay uy quyền nâng Người lên (Ngôi II), trao cho Người Thánh
Thần (Ngôi III) đã hứa, để Người (Ngôi II) đổ xuống. Đó là điều anh em đang
thấy đang nghe” (Cv 2,33).
+Tin Mừng Gio-an nhiều lần đề cập đến mầu nhiệm Một
Chúa Ba Ngôi như sau: “Thầy (Ngôi II) sẽ xin Chúa Cha (Ngôi I),
và Người (Ngôi I) sẽ ban cho anh em một Đấng Bảo Trợ khác (Ngôi III),
đến ở với anh em luôn mãi (Ga 14,16). - “Mọi sự Chúa Cha có (Ngôi I) đều
là của Thầy (Ngôi II). Vì thế, Thầy (Ngôi II) đã nói: Người (Ngôi
III) lấy những gì của Thầy (II) mà loan báo cho anh em” (Ga 16,15). Nơi
khác: “Tôi (Ngôi II) và Chúa Cha (Ngôi I) là Một” (Ga 10,30).
+Thánh Phao-lô diễn tả về Mầu Nhiệm Một Chúa Ba
Ngôi trong lời chào như sau: “Nguyện xin ân sủng Đức Giê-su Ki-tô (Ngôi
II), tình yêu của Chúa Cha (Ngôi I) và ơn thông hiệp của Chúa Thánh
Thần (Ngôi III) ở cùng tất cả anh chị em” (2 Cr 13,13) ; Trong thư
Ga-lát, Phao-lô viết: “Để chứng thực anh em là con cái, Thiên Chúa (Ngôi
I) đã sai Thần Khí (Ngôi III) của Con mình (Ngôi II) đến ngự
trong lòng anh em mà kêu lên “Áp-ba, Ba ơi!” (Gl 4,6) ; Trong thư
Ê-phê-sô: “Thật vậy, nhờ Người (Ngôi II), cả đôi bên, chúng ta được liên
kết trong một Thần Khí (Ngôi III) duy nhất, mà đến cùng Chúa Cha
(Ngôi I)” (Ep 2,18) ; “Chỉ có một thân thể, một Thần Khí (Ngôi III),
cũng như anh em đã được ơn để chia sẻ cùng một niềm hy vọng. Chỉ có một Chúa
(Ngôi II), một niềm tin, một phép rửa. Chỉ có một Thiên Chúa, Cha của
mọi người (Ngôi I), Đấng ngự trên mọi người và trong mọi người” (Ep 4,4-6) ;
Trong thư Ti-tô: “Thiên Chúa (Ngôi I) đã tuôn đổ đầy tràn ơn Thánh
Thần (Ngôi III) xuống trên chúng ta, nhờ Đức Giê-su Ki-tô (Ngôi II)
Đấng cứu độ chúng ta” (Tt 3,6).
2) NỘI DUNG MẦU NHIỆM MỘT CHÚA BA NGÔI:
1- Chỉ có Một Thiên Chúa và “Thiên Chúa là Tình Yêu” (1 Ga 4,7), nhưng Người lại có Ba
Ngôi: Ngôi thứ Nhất là Cha, Ngôi thứ Hai là Con, Ngôi thứ Ba là Thánh Thần.
Vì Ba Ngôi cùng chung một bản tính và cùng một quyền năng, nên trong Ba Ngôi,
không Ngôi nào lớn hơn.
2- Về vai trò của từng Ngôi:
+ Chúa Cha sáng tạo và quan phòng: Khi sáng tạo vũ trụ vạn vật và
loài người. Thiên Chúa Ngôi thứ Nhất xuất hiện như một người Cha. Người dùng
Lời quyền năng (Ngôi Hai) làm cho vạn vật từ không xuất hiện (x. St 1,3), và
tiếp tục quan phòng gìn giữ để các tạo vật ấy tồn tại, phát
triển và tiến hóa ngày một hòan thiện hơn. Người cứu độ loài người bằng việc
sai Con Một (Ngôi II) nhập thể cứu chuộc và ban Thánh Thần (Ngôi III) tiếp tục
chương trình cứu độ lòai người qua Hội Thánh.
+ Chúa Con dạy dỗ và cứu chuộc: Khi tới Giờ đã định, Chúa Cha (Ngôi
I) sai Con Một là Chúa Con (Ngôi II) xuống thế làm người chính là Đức Giê-su
Ki-tô (x. Ga 3,16). Người thi hành sứ mệnh Thiên Sai bằng việc đi khắp nơi công
bố Tin mừng Nước Trời, làm nhiều phép lạ cứu nhân độ thế, và cuối cùng tình
nguyện chịu chết trên thập giá để đền tội thay cho loài người và sống lại để
ban ơn cứu độ loài người. Đức Giê-su là “Đấng Thiên Sai, Con Thiên Chúa hằng
sống” (x. Mt 16,16), là “Con rất yêu dấu luôn làm hài lòng Cha” (Mc 1,11).
Người là phản ảnh vẻ huy hoàng, là hình ảnh trung thực của bản thể Thiên Chúa
(x. Dt 1,3). Ai thấy Người là thấy Chúa Cha (x. Ga 14,9). Người luôn hiệp nhất
với Chúa Cha (x. Ga 17,22).
* Về phẩm chức là Con Thiên Chúa, Đức
Giê-su ngang hàng với Thiên Chúa Cha như Người đã nói: “Tôi và Chúa Cha
là một” (Ga 10,30.33).
* Về vai trò là Đấng Thiên Sai, Đức Giê-su luôn
lệ thuộc vào Chúa Cha trong mọi sự (x. Ga 5,19), và không thể lớn hơn
Chúa Cha như Người đã nói: “Tôi tớ không lớn hơn chủ nhà, kẻ được sai đi
không lớn hơn người sai đi” (Ga 13,16), “Bởi vì Chúa Cha cao trọng hơn Thầy”
(Ga 14,28).
* Về mối tương quan giữa Chúa Cha và Chúa Con,
Thánh Phao-lô dạy: “Đức Giê-su Ki-tô vốn dĩ là Thiên Chúa (Ngôi II), mà không
nghĩ phải nhất quyết duy trì địa vị ngang hàng với Thiên Chúa (Ngôi I), nhưng
đã hoàn toàn trút bỏ vinh quang, mặc lấy thân nô lệ, trở nên giống phàm nhân,
sống như người trần thế. Người lại còn hạ mình, vâng lời cho nỗi bằng lòng chịu
chết, chết trên cây thập tự. Chính vì thế, Thiên Chúa (Ngôi I) đã siêu tôn
Người (Ngôi II) và tặng ban danh hiệu trổi vượt trên muôn ngàn danh hiệu. Như
vậy, khi vừa nghe danh thánh Giê-su, cả trên trời dưới đất và trong nơi âm phủ,
muôn vật phải bái quì, và để tôn vinh Thiên Chúa Cha, mọi loài phải mở miệng tuyên
xưng rằng: “Đức Giê-su Ki-tô là Chúa” (Pl 2,6-11).
+ Chúa Thánh Thần thánh hóa và phù trợ: Thánh Thần tuôn đổ thần khí ân
sủng xuống trên các Tông đồ và các môn đệ vào ngày lễ Ngũ tuần, ban ơn soi sáng
giúp chư dân gia nhập vào Nước Trời là Hội thánh, tiếp tục trợ giúp Hội thánh
chu toàn ba sứ vụ của Chúa Giê-su: Một là làm ngôn sứ rao giảng Tin mừng;
Hai là làm tư tế thánh hóa loài người nhờ cử hành các phép bí tích do
Chúa Giê-su thiết lập; Ba là làm vương đế phục vụ đoàn chiên được
trao…Đấng ấy là Chúa Ngôi Ba, là Chúa Thánh Thần, Thánh Linh hay Thần Khí.
3) MỘT SỐ CÁCH DIỄN TẢ MẦU NHIỆM BA NGÔI KHI DẠY GIÁO LÝ:
Một Chúa Ba Ngôi là chân lý đức tin do Đức Giê-su Con
Thiên Chúa làm người đã dạy, nhưng lại khó hiểu đối với trí khôn hữu hạn của
lòai người. Nhằm giúp các tín hữu hiểu biết phần nào về mầu nhiệm này, các nhà
thần học đã cố gắng diễn giải bằng các hình ảnh trong thực tế đời thường, dù đó
chỉ là những cách diễn tả bất tòan như sau:
1- Thánh Pa-trick dùng hình ảnh lá cây “Tam
diệp thảo”: tuy chỉ có một lá, nhưng do ba lá nhỏ dính liền với nhau
tạo thành.
2- Thánh I-nha-xi-ô dùng hình ảnh một hợp âm trên
dòng nhạc, gồm ba nốt nhạc chồng lên nhau.
3- Ngoài ra, chúng ta có thể diễn tả mầu nhiệm
Một Chúa Ba Ngôi bằng mấy hình ảnh đời thường như:
+ Nước tuy chỉ là vật chất nhưng có thể xuất hiện
dưới ba dạng khác nhau là: Thể hơi, thể đặc và thể lỏng;
+ Một Hình
tam giác đều tuy chỉ là một hình, nhưng có ba góc và ba cạnh
bằng nhau.
+ Một người đàn ông trong gia đình tuy chỉ là một
người nhưng có 3 vai trò khác nhau: là “cha” của con cái, là “con” của bố đẻ,
là “chồng” của vợ.
4) SỐNG MẦU NHIỆM HIỆP THÔNG YÊU THƯƠNG VÀ CHIA SẺ:
1- Hiệp thông bằng việc năng tuyên xưng đức tin Một Chúa
Ba Ngôi: Mỗi lần làm
dấu thánh giá và đọc kinh Sáng Danh, người tín hữu tuyên xưng đức tin vào mầu
nhiệm Ba Ngôi Thiên Chúa.
2- Hiệp thông bằng việc năng cầu nguyện kết hiệp với Chúa
Ba Ngôi: Người tín hữu
cần năng cầu nguyện với Thiên Chúa bằng « kinh Lạy Cha » như Đức
Giê-su đã dạy (x Mt 6,9-13). Năng thưa chuyện với từng Ngôi là: Chúa Cha, Chúa
Con Giê-su và Chúa Thánh Thần, ít nhất 5 lần mỗi ngày: buổi sáng khi vừa thức
giấc, trước ba bữa ăn và trước lúc nghỉ đêm.
3- Nội dung những lời cầu nguyện với Thiên Chúa: có thể quy về 5 điều chính sau:
+ Một là ngợi khen Cha: noi gương Chúa Giê-su
đã tôn vinh Chúa Cha “Lạy Cha là Chúa tể trời đất, con xin ngợi
khen Cha, vì Cha đã giấu không cho bậc khôn ngoan thông thái biết những điều
này, nhưng lại mặc khải cho những người bé mọn” (Mt 11,25) ; như
Đức Maria đã tôn vinh Thiên Chúa sau khi được bà Ê-li-sa-bét khen có phúc “Linh
hồn tôi ngợi khen Đức Chúa, thần trí tôi hớn hở vui mừng vì Thiên Chúa Đấng cứu
độ tôi…” (Lc 1,46-55).
+ Hai là tạ ơn Cha: mỗi khi được may lành noi
gương một trong mười người phong cùi lương dân đã quay lại tạ ơn Thiên Chúa sau
khi được ơn chữa lành như lời Đức Giê-su trách những người Do thái vô ơn:
“Không phải cả mười người đều được sạch sao? Thế thì chín người kia đâu? Sao
không thấy họ trở lại tôn vinh Thiên Chúa, mà chỉ có người ngọai bang này” (Lc
17,17-18).
+ Ba là xin lỗi Cha: như đứa con thứ đã hồi
tâm quay về nhà bày tỏ lòng sám hối với cha trong dụ ngôn « người
cha nhân hậu » : “Thôi ta đứng lên, đi về cùng cha và thưa với người: Thưa
cha, con thật đắc tội với Trời và với cha, chẳng còn đáng được gọi là con cha
nữa. Xin coi con như một người làm công cho cha vậy” (Lc 15,18-19).
+ Bốn là phó thác cậy trông vào Cha: noi
gương Đức Giê-su đã cầu nguyện với Chúa Cha: “Cha ơi, nếu được, xin cho chén
này rời khỏi con. Nhưng xin đừng theo ý con, mà xin theo ý Cha” (Mt 26,39),
hoặc như Đức Ma-ri-a đã thưa với sứ thần đến truyền tin: “Vâng, tôi đây là nữ
tỳ của Chúa. Xin Chúa cứ làm cho tôi như lời sứ thần nói” (Lc 1,38).
+ Năm là cầu xin Cha ban ơn lành hồn xác: xin Chúa
ban bánh ăn phần xác cũng như ơn cứu độ phần hồn: “Lạy Cha chúng con là Đấng
ngự trên trời, xin làm cho Danh thánh Cha vinh hiển, triều đại Cha mau đến, ý
Cha thể hiện dưới đất cũng như trên trời, Xin Cha cho chúng con hôm nay lương
thực hằng ngày. Xin tha tội cho chúng con, như chúng con cũng tha cho những
người có lỗi với chúng con. Xin đừng để chúng con sa chước cám dỗ, nhưng cứu
chúng con cho khỏi sự dữ” (Lc 6,9b-13).
4-Sống yêu thương tha nhân noi gương Gia Đình Ba Ngôi
Thiên Chúa: Người ta thường ví Chúa Ba Ngôi giống như một gia đình với ba Ngôi vị là
Chúa Cha, Chúa Con và Chúa Thánh Thần. Ba Ngôi yêu thương nhau là khuôn mẫu cho
các thành viên trong gia đình tín hữu và tình yêu vị tha mở rộng đến hết mọi
người. Thánh Gio-an trong thư thứ nhất đã viết: “Thiên Chúa là Tình Yêu. Ai ở
lại trong tình yêu thì ở lại trong Thiên Chúa và Thiên Chúa ở lại trong người
ấy” (1 Ga 4,16b). “Nếu ai nói: Tôi yêu mến Thiên Chúa mà lại ghét anh em mình,
người ấy là kẻ nói dối: Vì ai không yêu thương người anh em mà họ trông thấy,
thì không thể yêu mến Thiên Chúa mà họ không trông thấy. Đây là điều răn mà
chúng ta đã nhận được từ Người: Ai yêu mến Thiên Chúa thì cũng yêu thương anh
em mình”(1 Ga 4,20-21).
3. LỜI CẦU:
LẠY CHÚA GIÊ-SU. Mầu nhiệm Một Chúa Ba Ngôi dạy chúng con
bài học này : “Thiên Chúa là Tình yêu” (1 Ga 4,7). Từ trước đến nay, con vẫn
chưa sống được giới răn yêu thương như Chúa dạy: con còn hay nghĩ xấu cho người
khác. Con thường tỏ ra ích kỷ, không quan tâm đến người bên cạnh, con thường
làm ngơ và không mau mắn đáp ứng nhu cầu chính đáng của những người nghèo đói
bệnh tật đau khổ... Từ nay con quyết tâm sẽ sống yêu thương để nên con ngoan
hiếu thảo của Chúa Cha. Xin giúp con luôn biết quảng đại để sẵn
sàng tha thứ những lỗi phạm của người khác, biết vâng lời cha mẹ thày dạy, thuận
hòa với anh chị em trong gia đình và bạn bè đồng nghiệp. Xin cho con biết nhìn
thấy Chúa đang bị bỏ rơi nơi những người bất hạnh, để thể hiện tình thương bằng
những việc làm cụ thể như: viếng thăm an ủi và quảng đại chia sẻ cơm áo gạo
tiền… giúp họ vượt qua hoàn cảnh khó khăn, như lời Chúa dạy, tóm lại trong kinh
“Thương Người Có Mười Bốn Mối” và kinh “Hòa Bình” của thánh Phan-xi-cô.
X) HIỆP CÙNG MẸ MA-RI-A. – Đ) XIN CHÚA NHẬM LỜI CHÚNG
CON.
LM ĐAN VINH - HHTM