Bài I
Ở trong Chúa để sinh nhiều trái tốt
SUY NIỆM CHÚA
NHẬT V PHỤC SINH - B
( Ga 15, 1 - 8 )
" Mục tử" và "đàn chiên" là hình ảnh tuyệt đẹp và
cảm động để diễn tả tương quan rất dễ thương giữa Thiên Chúa với Dân Ngài. Cây
với cành nho được Chúa Giêsu dùng còn hơn thế nữa, khi Người ám chỉ chẳng những
kết hợp chặt chẽ giữa Thiên Chúa với Dân Người, mà còn thông truyền sự sống,
cành sống nhờ cây, cây truyền nhựa cho cành, cả cây lẫn cành ngoài tùy thuộc
vào đất cát, khí trời, còn phụ thuộc vào người trồng nho nữa.
1) Ở trong…
Với
phúc dụ về cành và cây nho, Chúa Giêsu nhấn mạnh đến sự « ở trong ». « Ở trong » là động từ chìa khóa của
Tin Mừng Gioan, nghĩa là thiết định một chỗ ở, ở nói lên sự ổn định ‘an cư lạc
nghiệp’. Đây là kế hoạch đầy tình thương của Thiên Chúa : chúng ta là
những thụ tạo bất xứng, tội lỗi, thế mà Chúa mời gọi chúng ta ở với Chúa.
Salomon đã ngỡ ngàng kêu lên ngày ông thánh hiến Đền thờ Giêrusalem : « Liệu, có thực, Thiên Chúa ở trên mặt đất
không? » (1 V 8,
27).
Sự ngạc
nhiên của Salomon chẳng có là gì so với người kitô khi được Thiên Chúa chọn ở
trong đời và trong lòng ta. Thiên Chúa quyết định ở trong chúng ta, thật là
tuyệt vời, nhưng Tình Yêu vô biên của Thiên Chúa không thể tháp nhập vào lòng chúng
ta được, nếu chính Thiên Chúa không ban ơn để chúng ta lãnh nhận. Thiên Chúa
chỉ ở trong tâm hồn những người như Đức Maria, Trinh Nữ, người tớ nữ khiêm
nhường của Thiên Chúa, và là Mẹ Thiên Chúa, hơn ai hết, Mẹ đã dành để cho
Thiên Chúa một chỗ xứng đáng trong đời của Mẹ, thân xác Mẹ chính là nơi Thiên
Chúa ngự.
Như Đức
Maria, điều quan trọng là phải có lòng chân thành và ngay thẳng, nghĩa là tâm
hồn ước muốn : chỉ một điều là Con Thiên Chúa đến ở cùng chúng ta. Người
tín hữu cần phải có ước muốn cao thượng là nên thánh. Như thế, chúng ta có thể
tìm thấy nơi Thiên Chúa sự an toàn, niềm vui, lòng thương xót và bình an. Để
minh họa hình ảnh này, Chúa Giêsu nói : « Thầy là cây nho, các con là nhành. Ai ở trong Thầy và Thầy ở trong
người ấy, kẻ ấy sẽ sinh nhiều trái…» (x. Ga 15,4-8). Ở trong Chúa Giêsu
không thể không sinh trái được, trái lại, ai ở trong Chúa sẽ sinh nhiều hoa
trái, là những trái tình yêu, tình yêu nảy sinh niềm vui. Chúng ta có thể nói
mà không sợ lầm rằng niềm vui là hoa quả
đích thực, dấu chỉ sự hiện diện của Thiên Chúa. Cây nho sản sinh ra rượu nho,
rược làm hoan hỉ lòng người, dấu chỉ của niềm vui.
2)
Chúa Kitô là cây nho thật
Cựu Ước mô tả Thiên Chúa có một vườn nho chính là dân Chúa, có lúc Chúa than phiền : « Có điều chi nên làm cho vườn nho ta mà ta không làm cho nó chăng? Cớ sao khi ta mong sanh trái nho, thì nó lại sanh trái nho hoang vậy? » (Is 5,6). Trong Cựu Ước, nói đến vườn nho là nói đến sự mong đợi của Thiên Chúa. Tân Ước khẳng định chính Chúa là cây nho « Thầy là cây nho thật ». Cây nho thật sinh nhiều trái tốt. Ngược lại, cây nho « xấu » không có trái, có đi chăng nữa thì cũng chỉ là trái chua chát.
Thật
khủng khiếp biết bao khi Thiên Chúa đến tìm hoa trái nơi con người là tình yêu
mà không thấy con người đáp trả tình yêu của Chúa. Người đầu tiên đáp lại tình
yêu của Thiên Chúa lại là chính Con Một Thiên Chúa, đã trở nên con của lòng
người, đây là Cây Nho sinh toàn trái thơm, trái ngọt như Thiên Chúa mong muốn
: hoa thơm quả ngọt là tình yêu. Chúa Giêsu là cây nho thật sinh trái tình yêu
dâng lên Chúa Cha và trao tăng cho anh em.
Đối với
Thiên Chúa, việc cây nho không đáp ứng được sự mong chờ của ông chủ nên mới có
thảm kịch, ông chủ tự hỏi : « Có điều chi nên làm cho vườn nho ta mà
ta không làm cho nó chăng? ». Nho sinh trái dại là một điều bi thảm
đối với người trồng nho.
Khi
nói : «Thầy là cây nho, các con là
cành. Ai ở trong Thầy và Thầy ở trong người ấy, kẻ ấy sẽ sinh nhiều trái … » (Ga 15,4-8). Vậy nếu chúng ta ở kết hợp với Chúa Giêsu,
chúng ta sẽ có sự sống nơi Người, và chúng ta sẽ sinh nhiều hoa trái. Khi ở và
kết hiệp với Người chúng ta tiếp tục công việc của người là trao ban sự sống và
tình yêu cho tha nhân ; khi tách lìa Người chúng ta phá hủy công việc của
người và sinh ra hoa trái sự chết.
3) Thực hành
Vậy
thì, ở trong Người như thế nào, gắn bó và kết hiệp với Người ra làm sao ?
Trước hết hãy cầu xin Chúa ban ơn để chúng ta có thể « ở trong
Người », thiết lập tương quan Tình Yêu đối với Người. Nếu chúng ta không
nài xin Tình Yêu, chúng ta không thể lãnh nhận được ân sủng và Tình Yêu.
Thứ
đến, hãy vun trồng lòng biết ơn lúc ở trong nhà Chúa, vì một tấm lòng biết ơn
là một tấm lòng trung thành, phúc cho những ai được Thiên Chúa yêu thương,
người ấy không còn là tôi tớ nhưng là bạn, bạn hữu của Chúa Giêsu, người ấy yêu
Chúa và yêu tha nhân.
Chúng
ta hãy cầu xin Chúa ban cho chúng ta một đức tin vững vàng, đức cậy nồng nàn và
lòng mến yêu tha thiết, để chúng ta tin tưởng tháp nhập vào Chúa, gắn chặt với
Chúa trong tình yêu, để sinh hoa quả tình yêu là việc lành phúc đức, ngõ hầu
thông truyền tình yêu và lòng bác ái cho anh chị em chúng ta. Amen.
Lm. Antôn Nguyễn Văn Độ
Bài 2
Cành
tín hữu - Cây Giêsu
SUY
NIỆM CHÚA NHẬT V PHỤC SINH - B
( Ga 15, 1 - 8 )
Chúa
nhật thứ IV vừa qua Chúa Giêsu đã dùng một hình ảnh cụ thể tuyệt đẹp và đầy cảm
động để diễn tả tương quan rất dễ thương giữa Thiên Chúa với Dân Ngài là
" Mục tử" và "đàn chiên". Tin Mừng hôm nay Chúa Giêsu
dùng một bức họa phúc dụ về cây nho và nhành nho, tự ví von mình là cây nho
thật, các môn đệ là nhành và Chúa Cha là người trồng nho. Chúa nói : "Thầy là cây nho thật, và Cha Thầy là người
trồng nho" (Ga 15,1). Các môn đệ là nhành để có nhiều hoa trái thì
phải kết hợp với Chúa như cành với cây, như dây với đàn. Điều này không có gì
lạ, vì trong Kinh Thánh, rất nhiều lần dân Itraen được sánh ví với vườn nho sai
trái khi trung tín với Thiên Chúa; nhưng một khi họ xa Chúa, tức cành lìa khỏi
cây, họ trở nên khô héo, không còn khả năng làm ra "loại rượu làm phấn khởi lòng người" nữa (x. 104,15).
Thuật
ngữ "hoa trái" được lặp đi
lặp lại cả thảy sáu lần trong đoạn Tin Mừng (Ga 15,1-8), cho thấy hoa trái là
điều tối cần đối với cây. Người trồng nho nào khi cắm nho xuống đất lại chẳng
hy vọng vào tương lai vườn nho sẽ cho nhiều hoa trái. Chúa Cha muốn chúng ta
sinh nhiều hoa trái, đó là chuyện bình thường. Chúa Giêsu khẳng định: "Chính Ta đã chọn các ngươi, và đã đặt các ngươi ra, ngõ hầu các ngươi đi và
sinh trái, và trái trăng của các ngươi còn mãi " (Ga 15,16).
Ngày
chúng ta chịu phép Rửa tội, Giáo Hội đã tháp nhập chúng ta như những nhành cây
nho vào Mầu nhiệm Phục sinh và Khổ Nạn của Chúa Giêsu là thân cây nho. Từ gốc
nho này chúng ta lãnh nhận nhựa sống và sống sự sống của Chúa Giêsu, tự bản chất
là sinh hoa kết quả khi kết hiệp với Chúa Giêsu, hầu được tham dự vào cuộc sống
vĩnh hằng. Như các môn đệ, chúng ta cũng vậy, nhờ sự trợ giúp của các Mục tử
trong Giáo hội, chúng ta lớn lên trong vườn nho của Chúa, được bao bọc trong
tình yêu của Ngài. Đức nguyên Giáo hoàng Bênêđictô XVI viết :"Nếu hoa trái của chúng ta là tình yêu, thì
điều tạo ra hoa trái này chính là việc "ở lại" cách thâm sâu và trung
tín với Chúa" (Gesù di Nazaret, Milano 2007, 305). Ðiều quan trọng là
luôn gắn kết với Chúa Giêsu, phụ thuộc vào Người bởi vì "nhành nho tự nó không thể sinh trái được,
nếu không dính liền với cây nho" (Ga 15,4). Chúa Giêsu nói rõ ràng,
"các con cũng vậy, nếu không ở trong
Thầy" (Ga 15,5).
Chúng
ta là kitô hữu, nghĩa là người có Đức Kitô, sinh nhiều hoa trái chứng tỏ chúng
ta là môn đệ, là chi thể đích thực của Chúa Kitô. Chúa đã từng lên án những cây
vả cằn cỗi chỉ có lá không có quả. Người kết án tên đầy tớ vô dụng đã mang bạc
của chủ đi chôn. Người trách mắng những người Pharisêu không làm công việc của
cha họ là Abraham (Ga 8, 39). Chúng ta đã được ghép vào thân cây mới, cây nho
Giêsu. Chính nhựa Giêsu, và sự hiện diện của Chúa Giêsu khi chúng ta nhận lãnh
trong Thánh Thể đổi mới chúng ta: " Nhành
nào sinh trái thì Cha Thầy tỉa sạch để nó sai trái hơn'' (Ga 15, 2). Chúa
Giêsu nói: "Thầy là cây nho thật"
(Ga 15, 1).
Hoa quả
mà Chúa Cha hy vọng nơi chúng ta, là những việc lành phúc đức, là những công
việc tốt chúng ta làm. Mang lại hoa trái không có nghĩa là làm những điều phi
thường, nhưng là những điều bình thường. Hoa quả ấy là những việc lành phúc
đức, là những việc tốt chúng ta làm. Nhưng thử hỏi : kết hiệp với Đức Kitô
như thế nào để giúp chúng ta sinh nhiều hoa trái ? Thưa, đức tin và đức
ái, nghĩa là ở trong ân sủng của Thiên Chúa. Nếu chúng ta sống trong ân sủng,
các hành vi đạo đức của chúng ta sẽ là hoa trái dễ chịu của Chúa Cha. Thật quí
trọng biết bao khi luôn được sống trong ân sủng của Thiên Chúa! "Ai không ở trong Thầy, thì bị vứt ra ngoài
như ngành nho, và sẽ khô héo, người ta sẽ thu lại, quăng vào lửa cho nó cháy đi"
(Ga 15, 6).
Để là
những cây sinh trái, chúng ta phải gắn bó với Chúa Kitô như nhành nho với cây
nho, được Chúa Thánh Thần soi sáng, chúng ta mới có thể sinh nhiều hoa trái.
Hoa trái ở đây theo thánh Phaolô là hoa trái của Thần Khí cụ thể như: "Bác ái, hoan lạc, bình an, nhẫn nhục, nhân
hậu, từ tâm, trung tín, hiền hoà, tiết độ" (Gl 5,22-23)
Mang lại hoa trái là đưa ban tay
ra giúp người ốm đau bệnh tật, thăm người già sống cảnh cô đơn, giúp đỡ những
người khổ đau nghèo đói, an ủi và biết cách lắng nghe cũng như khuyến khích và
tha thứ cho những người xúc phạm chúng ta, tích cực tham gia vào đời sống của
giáo xứ, chia sẻ với mọi người.
Để có được nhiều hoa trái, chúng
ta phải là những nhành cây duy trì mối quan hệ thường xuyên với Thầy Chí Thánh
Giêsu là thân cây. Vì vườn nho thật của Thiên Chúa, có cây nho thật là Chúa
Giêsu. Như Ðức Kitô ở lại trong tình yêu của Chúa Cha, các môn đệ cũng thế,
những người được cắt tỉa nhờ Lời của Thầy mình. Nếu các môn đệ gắn kết với Thầy
cách thâm sâu, họ trở thành những nhành nho sai trái, làm cho vụ mùa bội thu.
Thánh Phanxicô de Sale viết: "Cành
liên kết với thân và sinh trái không bởi tự chính nó nhưng là nhờ thây cây:
hiện nay chúng ta được gắn kết trong tình mến với Đấng Cứu Thế như chi thể với
đầu. Vì thế, những việc lành phúc đức hưởng nhờ từ Người đem lại cho chúng ta
sự sống vĩnh cửu" (Trattato dell'amore di Dio, XI, 6, Roma 2011, 601).
Thiên Chúa cần chúng ta để tái tạo một
thế giới tốt hơn, một thế giới của sự tôn trọng, huynh đệ và yêu thương. Thiên
Chúa cần đến bàn tay, đôi chân và tấm lòng của chúng ta. Lời Chúa nhắc nhớ
chúng ta rằng nếu kết hợp với Đức Kitô, như cành nho với cây nho, chúng ta sẽ
nhận được sức mạnh và sức sống, chúng ta yêu mến nhau và chúng ta sinh nhiều
hoa trái. "Ai ở lại trong Thầy kẻ ấy
sẽ sinh nhiều hoa trái" (Ga 15, 5).
Lạy Chúa Giêsu, xin giúp chúng con biết
luôn gắn bó và kết hiệp với Chúa cho đến trọn đời ngõ hầu sinh được nhiều hoa
thơm trái tốt như lòng Chúa mong ước. Amen.
Lm. Antôn Nguyễn Văn Độ