LỄ MÌNH MÁU THÁNH CHÚA KITÔ
Bí Tích Thánh Thể là tột đỉnh Giao Ước Mới
Lắng nghe sứ điệp Lời Chúa (Xh 24:3-8;
Dt 9:11-15; Mc 14:12-16, 22-26)
Khi cầu
nguyện năm Sự Sáng kinh Mân Côi, có khi nào chúng ta nghĩ đến tại sao Mầu nhiệm thứ năm lại là việc Chúa
Giê-su thiết lập Bí tích Thánh Thể không.
Có thể Phụng vụ Lời Chúa hôm nay giúp chúng ta câu trả lời. Bài đọc 1 thuật lại việc ông Mô-sê làm trung
gian giữa Thiên Chúa và dân Ít-ra-en để thiết lập Giao Ước được đóng ấn bằng
máu lễ vật rảy trên dân chúng. Trong
bài đọc 2, tác giả thư Do-thái trình bày Chúa Giê-su lấy máu mình để đóng ấn
Giao Ước Mới được thiết lập giữa Thiên Chúa và nhân loại. Cả hai bài đọc này đều nhấn mạnh đến vai trò
của máu đổ ra như ấn tín chứng nhận
giao ước được ký kết, máu của những con vật được sát tế và máu của Con Một Thiên
Chúa đổ ra trên thập giá. Tuy nhiên kế
hoạch cứu độ của Thiên Chúa là lễ hy sinh
của Chúa Giê-su trên thập giá phải được tái diễn dưới hình thức không đổ máu, tức là Bí Tích Thánh Thể,
để công cuộc cứu độ tiếp tục cho đến ngày tận thế nhờ sự hiện diện của Chúa
Giê-su như Người đã hứa: “Thầy sẽ ở lại
cùng anh em cho đến ngày tận thế”.
1. Giao ước của Thiên Chúa với dân Ít-ra-en được
đóng ấn bằng máu các con bò. Đoạn
sách Xuất Hành kể lại biến cố thiết lập Giao Ước Cũ. Ông Mô-sê là người trung gian giữa Thiên Chúa
và Ít-ra-en để thiết lập Giao Ước Cũ. Đây
là diễn tiến:
- Trước hết,
ông Mô-sê lên núi để lãnh nhận “mọi lời của Đức Chúa và mọi điều luật”, rồi ông
xuống nói lại cho dân Ít-ra-en tất cả những điều ấy.
- Khi dân
chúng đồng ý sẽ thi hành những điều Thiên Chúa đề ra, thì Mô-sê chép lại mọi lời
của Thiên Chúa, rồi cùng dân chúng lập bàn thờ để dâng lễ toàn thiêu và giết bò
làm lễ kỳ an. Máu bò được chia làm hai
phần: nửa phần sẽ được rưới trên bàn thờ
ám chỉ những điều Thiên Chúa muốn dân Ít-ra-en phải thi hành và nửa phần còn lại
sẽ được rảy trên dân chúng ám chỉ dân chúng bằng lòng thi hành những điều Chúa
muốn.
- Tiếp đến,
Mô-sê lấy cuốn sách giao ước đã chép lại mọi lời của Thiên Chúa đọc lại cho dân
chúng nghe, thì họ đồng thanh thưa: “Tất
cả những gì Đức Chúa đã phán, chúng tôi sẽ thi hành và tuân theo”.
- Sau khi
dân chúng đồng ý, ông Mô-sê lấy nửa phần máu còn lại rảy lên dân chúng để “đóng
ấn” việc họ hứa với Thiên Chúa và ông nói: "Đây
là máu giao ước Đức Chúa đã lập với anh em, dựa trên những
lời này."
- Cuối
cùng, ông Mô-sê lại lên núi và một mình ở lại đó bốn mươi đêm ngày. Sau thời gian này, ông lãnh nhận những bia đá
ghi lại “luật và mệnh lệnh” Thiên Chúa đã viết để dạy dỗ dân Ít-ra-en và xuống
núi trao lại cho dân chúng.
2. Máu Đức Ki-tô thanh tẩy lương tâm chúng ta
là ấn tín của Giao Ước Mới. Để
nhắc nhở dân Chúa thi hành lề luật Giao Ước Cũ, chức tư tế Lê-vi được thiết lập
và là “nền tảng của Lề Luật Thiên Chúa đã ban cho dân” (Dt 7:11). Các tư tế có nhiệm vụ phụng sự trong Đền Thờ. Hằng năm, vị thượng tế phải vào cung thánh
dâng lễ đền tội cho dân. Tuy nhiên các
tư tế Lê-vi đã trở nên tư tế mà không có lời thề. Hơn nữa, lễ đền tội còn phải lập đi lập lại
khi thượng tế lấy máu dê máu bò rảy lên dân chúng để thánh hóa họ. Do đó, Giao Ước Cũ chỉ mang tính cách tạm thời. Nhưng khi Chúa Giê-su, vị Thượng Tế có lời thề
và đến đem ơn phúc cứu độ, đã đổ máu ra trên thập giá để đóng ấn cho Giao Ước Mới,
nghĩa là “Người đã vào cung thánh… với chính máu của mình, Người vào chỉ một lần
thôi, và đã lãnh được ơn cứu chuộc vĩnh viễn cho chúng ta”. Cho nên Giao Ước Mới này mới có tính cách
vĩnh viễn và không thay đổi. Đoạn thư
Do-thái dựa trên chân lý này để nhận ra vai trò của Chúa Giê-su trong Giao Ước
Mới: Người là trung gian giữa Thiên Chúa
và chúng ta để “đem lại cho những ai được Thiên Chúa kêu gọi quyền lãnh nhận
gia nghiệp vĩnh cửu Thiên Chúa đã hứa”.
Nói tóm lại, so sánh giữa hai giao ước, chúng ta thấy Giao Ước Cũ chỉ
mang lại những hiệu quả tạm thời, trong khi Giao Ước Mới được ký kết bằng Máu Đức
Ki-tô thì “thanh tẩy lương tâm chúng ta khỏi những việc đưa tới sự chết, để
chúng ta xứng đáng phụng thờ Thiên Chúa hằng sống”.
3. Từ lễ hy sinh đổ máu của Đức Ki-tô trên thập
giá tới hy lễ không đổ máu của Người trên bàn thờ hay trong Bí Tích Thánh Thể. Diễn tiến từ Giao Ước Cũ tới Giao Ước Mới dừng
lại trong biến cố Chúa Giê-su lập Bí Tích Thánh Thể. Như đoạn thư Do-thái đã khẳng định: Chúa Giê-su chỉ vào cung thánh một lần, tức
là chết một lần trên thập giá, thì đã đủ để cứu chuộc chúng ta. Tuy nhiên theo kế hoạch của Thiên Chúa, lễ hy
sinh này phải được lập lại để nhân loại mọi thời mọi nơi tiếp tục được lãnh nhận
ơn cứu chuộc. Làm thế nào để lập lại biến
cố Thương khó và chết trên thập giá? Đó
là Bí Tích Thánh Thể, nhờ đó lễ hiến tế của Chúa Giê-su được lập lại dưới hình
thức không đổ máu. Bí Tích Thánh Thể được
thiết lập khi Chúa Giê-su ăn mừng lễ Vượt Qua với các thánh tông đồ. Con Chiên bị giết trong bữa Tiệc Ly là hình
bóng của Chiên Thiên Chúa chịu đóng đinh và chịu chết trên thập giá. Như thế chúng ta mới thấy ý nghĩa thực sự khi
Chúa Giê-su “cầm chén rượu, dâng lời tạ ơn, rồi trao cho các ông, và tất cả đều
uống chén này. Người bảo các ông: ‘Đây là Máu Thầy, máu Giao Ước, đổ ra vì muôn
người’”. Lời tuyên bố long trọng này khiến
chúng ta nhớ lại sự kiện ông Mô-sê rảy máu dê máu bò trên dân chúng và
nói: “Đây là máu giao ước Đức Chúa đã lập
với anh em”. Tới đây, chúng ta hãy trở lại
với thắc mắc tại sao Mầu nhiệm thứ năm của Năm Sự Sáng lại là việc Chúa Giê-su
lập Bí Tích Thánh Thể. Khi lập Bí Tích
này, Chúa Giê-su truyền lệnh: “Anh em
hãy làm việc này mà nhớ đến Thầy”. Sở dĩ
lệnh truyền này được ban ra khi Chúa thiết lập Bí Tích Thánh Thể là để các linh
mục, tức tư tế Lê-vi của Giao Ước Mới, khi cử hành Thánh lễ sẽ là thừa tác viên
được Chúa Giê-su sử dụng để “tái diễn” lễ hy sinh trên thập giá của Người: “Anh em hãy làm việc này mà nhớ đến Thầy”. Tột đỉnh của sứ vụ Chúa Giê-su trên trần gian
là cuộc Thương khó và cái chết đổ máu trên thập giá. Vì thế, để tiếp tục giúp chúng ta “nhớ đến”
Chúa Giê-su, sự kiện Người thiết lập Bí Tích Thánh Thể (tức mầu nhiệm Sự Sáng
thứ năm) được đưa vào để kết thúc cho chuỗi Mân Côi năm Sự Sáng.
Sống sứ điệp Lời
Chúa
Chúa
không chỉ lập giao ước chỉ với ông Mô-sê và dân Ít-ra-en, nhưng như là một giai
đoạn tạm thời đưa tới việc thiết lập một giao ước vĩnh viễn là Giáo Ước Mới được
đóng ấn bằng Máu Chúa Giê-su đổ ra trên thập giá. Đức khôn ngoan và tình yêu của Thiên Chúa nơi
Chúa Giê-su đã nảy ra sáng kiến thiết lập một hình thức hiến tế không đổ máu là
Bí Tích Thánh Thể để công cuộc cứu chuộc nhân loại được tái diễn mọi lúc mọi
nơi. Bao lần chúng ta tham dự Thánh lễ
hoặc lần chuỗi Năm Sự Sáng, nhưng có lẽ ít khi nhớ rằng việc thiết lập Bí Tích
Thánh Thể mang ý nghĩa vô cùng sâu xa và cảm động. Chúng ta trân quý Thánh Thể là bởi Mình Chúa
Ki-tô đã chịu chết vì chúng ta và Máu Chúa Ki-tô đã đổ ra vì chúng ta. Tại sao vì chúng ta? Có nghĩa là vì Người yêu thương chúng ta và
không muốn chúng ta phải chết đời đời, nên Người sẵn sàng chết vì sự sống đời đời
của chúng ta. Có nghĩa là Người muốn ở lại
luôn mãi với chúng ta theo một cách thức mới, để giúp chúng ta tiếp tục sống những
ơn ích của ơn cứu độ Người đã ban cho chúng ta và để chúng ta ăn Mình và uống
Máu Người cách xứng đáng thì sẽ được sống đời đời.
Lm. Đa-minh Trần đình Nhi