Từ Manna đến Chúa Giêsu
Suy niệm Tin Mừng Chúa nhật XIX – B
(Ga 6, 41 – 52)
Khởi đi từ phép lạ hóa bánh ra
nhiều để nuôi đám đông dân chúng, phụng vụ Lời Chúa các tuần tiếp theo giúp
chúng ta đọc lại hầu như toàn bộ chương 6 Tin Mừng theo thánh Gioan. Đây là cơ
hội để khám phá ra Tấm Bánh đích thực bởi Trời có tên là Giêsu, Bánh do Thiên
Chúa Cha tặng ban để thế nhân ăn mà sống muôn đời.
Tin Mừng thánh Gioan hôm nay
ghi lại cuộc tranh luận giữa Chúa Giêsu với người Do Thái về bánh hằng sống,
khơi lại manna thời Cựu Ước và nguồn gốc của Chúa Giêsu. Với lời tuyên bố : “Ta là
hằng sống bởi trời mà xuống” (Ga 6,41). Chúa Giêsu đã gặp phải điều
cấm kỵ trong dân Do Thái. Nhất là câu “Ai ăn bánh này, sẽ sống đời đời.
Và bánh Ta sẽ ban, chính là thịt Ta, để cho thế gian được sống” (Ga 6,
51 ). Người dẫn chứng : “Cha ông các ngươi đã ăn Manna trong sa mạc và
đã chết”, khiến họ kêu trách: “Chớ thì ông này chẳng phải là
Giêsu, con ông Giuse sao? Chúng ta đều biết rõ cha mẹ của ông. Vậy làm sao ông
lại nói: ‘Ta bởi trời mà xuống”(Ga 6, 42).
Manna là gì?
Căn cứ vào
tiếng Do Thái thì Manna bắt nguồn từ “Man” có nghĩa là
“Quà tặng”, nên Manna là quà Thiên Chúa ban tặng cho dân. Trên hành
trình về Đất Hứa, qua sa mạc Sin, giữa Êlim và Sinai, dân Israel nổi loạn kêu
trách Môsê đã dẫn họ ra khỏi Ai Cập để vào đây phải chết đói (x. Xh
16,3). Chính họ cảm thấy hối tiếc vì đã bỏ đất Ai Cập, dù làm thân nô lệ
nhưng còn có thức ăn. Sau khi xảy ra chuyện phàn nàn này, Môsê đã xin
Thiên Chúa ban cho Manna từ trời xuống làm của ăn dòng dã 40 năm trường (x. Xh
16, 1- 36 ). Thiên Chúa đã nhận lời và ban bánh xuống như mưa sa cho dân
mỗi sáng thu nhặt bánh ăn thỏa thích trong ngày.
Đến lượt Êlia,
người Tisbê, ở Galaad, sứ ngôn của Thiên Chúa, trong thời kỳ hạn hán không có
mưa, có sương, Thiên Chúa đã dùng quạ ở thung lũng Cơrít và bà góa thành
Xarépta nuôi ông (x. 1V 17, 1-15). Và trong cuộc hành trình đến núi Horeb của
Thiên Chúa, ngài đã dùng chính Thiên Thần mang bánh đến cho ông ăn, nhờ “sức
của nuôi ấy, ông đi bốn mươi ngày bốn mươi đêm mới tới Horeb, núi của Thiên
Chúa” (1V 19, 8).
Manna hình
ảnh báo trước về Chúa Giêsu
Lời
ông Môsê trong sách Đệ Nhị Luật cho thấy, manna là thứ mà Thiên Chúa ban cho
dân trong sa mạc ăn y cho đỡ cái đói đời sống tạm bợ này. Vì: “Con người
sống không nguyên bởi bánh, mà còn bởi mọi lời do miệng Thiên Chúa phán ra”
(Đnl 8,3).
Môsê đã tiên
báo cho dân Do Thái biết về lương thực
Thiên Chúa sẽ ban cho dân Chúa sau này là chính Chúa Giêsu Kitô : “Thiên
Chúa sẽ ban cho các người của ăn mà các ngươi và cha ông các người chưa từng
biết tới” (x. Đnl 8, 2-3.14b-16).
Chúa Giêsu
mạc khải chính mình là Bánh bởi Trời
Cho dù là Manna
từ trời xuống nuôi dân chúng trong sa mạc, hay bánh Thiên Thần mang đến
cho Êlia nuôi sống người ta 40 ngày cùng lắm là 40 năm đi nữa, thì những thứ
bánh đó cũng chỉ nuôi sống con người cách rất tạm bợ, kẻ ăn những thứ bánh ấy
vẫn đói và vẫn chết. Hôm nay, Chúa Giêsu tự giới thiệu cho mình : “Ta
là hằng sống bởi trời mà xuống. ai ăn bánh này sẽ sống đời đời” (Ga
6,41). Thật không dễ để những người Do Thái thời Chúa Giêsu đón nhận Người
là Bánh Hằng Sống, thứ bánh họ cần thiết phải kiếm tìm, và ăn không phải nhằm
thỏa mãn thể lý trong một thời gian, nhưng còn để sống vĩnh viễn.
Những lời trên
khiến cho những cùng quê với Chúa Giêsu sửng sốt. Chẳng những khước từ, họ còn
coi đó là gương mù gương xấu. Họ lẩm bẩm với nhau, bới lông tìm vết :
" Chớ thì ông này chẳng phải là Giêsu, con ông Giuse sao? Chúng ta
đều biết rõ cha mẹ của ông. Vậy làm sao ông lại nói: 'Ta bởi trời mà xuống"
(Ga 6,42). Cuộc sống của Chúa Giêsu rất đỗi bình thường giữa người làng xóm,
thường đến nỗi khiến người ta vấp phạm vì lời Người. Thấy họ lẩm bẩm, Chúa
Giêsu nói : "Các người chớ thì thầm với nhau. Không ai đến được với Ta
nếu Cha, là Đấng sai Ta, không lôi kéo kẻ ấy", và Người thêm: "Ai
tin vào Ta thì có sự sống đời đời" (Ga 6, 44.47).
Người Cha mà
Chúa Giêsu nói với họ không ai nhìn thấy bao giờ là người cha nào ? Bánh
từ Trời xuống là bánh gì mà người ta ăn vào sẽ sống đời đời ? Trong khi
đó, manna của ăn trong sa mạc, cha ông họ đã ăn và đã chết thì Chúa phủ nhận,
nay tuyên bố : "Ta là bánh hằng sống từ trời xuống. Ai ăn bánh này, sẽ
sống đời đời" (Ga 6, 51). Thịt của Chúa có thể là thức ăn cho con
người được không?
Chúa Giêsu muốn
giúp họ hiểu ý nghĩa sâu xa của phép lạ hóa bánh ra nhiều để họ đón nhận lời
loan báo của Chúa là Bánh từ Trời xuống (x. Ga 6,41) sẽ làm thỏa mãn một cách
vĩnh viễn. Dân Do thái đã sống kinh nghiệm ăn manna trong hành trình vào Đất
Hứa. Giờ đây Chúa Giêsu nói về chính Người như Bánh từ Trời xuống, có khả năng
duy trì sự sống không phải chỉ trong một lúc hay một đoạn đường, mà luôn mãi :“Ai
ăn bánh này, sẽ sống đời đời” (Ga 6, 51 ). Chúa Giêsu tỏ mình là Con
Một Thiên Chúa, từ Chúa Cha mà đến để trao ban cho con người thứ lương thực ban
sự sống đời đời. Chúa khẳng định Người là Bánh bởi Trời và khích lệ dân chúng
tin vào Người.
Chúng ta ngày
hôm nay tự hỏi : Tôi có tin Chúa Giêsu là Con Thiên Chúa không? Tôi có khao
khát Bánh bởi Trời là chính Người không? Thật ra, ăn Bánh Hằng Sống có nghĩa là
tin nơi Chúa và ai tin thì ăn.
Lạy
Mẹ Maria, xin Mẹ hướng dẫn chúng ta tới gặp Chúa Giêsu, để trong tình hiệp
thông tràn đầy với Chúa Giêsu Con Mẹ, Bánh Hằng Sống từ Trời xuống; chúng con
được kết hợp với Người ngay từ bây giờ và mãi mãi. Amen.
Lm. An-tôn Nguyễn Văn Độ