Chúa Nhật thứ 1
Mùa Vọng
(1-12-2002)
ÐỌC LỜI CHÚA
Is 63,16b-17; 64,1.3b-8: (5) Tất cả chúng con đã trở nên như
người nhiễm uế, mọi việc lành của chúng con khác nào chiếc áo dơ.
Tất cả chúng con héo tàn như lá úa, và tội ác chúng con đã phạm,
tựa cơn gió, cuốn chúng con đi
1Cr 1,3-9: (6) Lời chứng về Ðức Ki-tô đã ăn sâu vững chắc vào lòng trí anh em, (7) khiến anh em không thiếu một ân huệ nào, trong lúc mong đợi ngày Ðức Giê-su Ki-tô, Chúa chúng ta, mặc khải vinh quang của Người.
TIN MỪNG: Mc 13,33-37
Phải
tỉnh thức và sẵn sàng (// Mt
24,36-44)
(33) Khi ấy, Ðức Giê-su nói với các môn đệ: «Anh em phải coi chừng, phải tỉnh thức, vì anh em không biết khi nào thời ấy đến. (34) Cũng như người kia trẩy phương xa, để nhà lại, trao quyền cho các đầy tớ của mình, chỉ định cho mỗi người một việc, và ra lệnh cho người giữ cửa phải canh thức. (35) Vậy anh em phải canh thức, vì anh em không biết khi nào chủ nhà đến: Lúc chập tối hay nửa đêm, lúc gà gáy hay tảng sáng. (36) Anh em phải canh thức, kẻo lỡ ra ông chủ đến bất thần, bắt gặp anh em đang ngủ. (37) Ðiều Thầy nói với anh em đây, Thầy cũng nói với hết thảy mọi người là: phải canh thức!»
CHIA SẺ
Câu hỏi gợi ý:
1. Nếu biết trong tuần tới kẻ trộm sẽ
đến nhà bạn, không biết vào lúc nào, ngày hay đêm, bạn có làm gì
khác lạ hơn bình thường không? Tại sao?
2. Tỉnh thức nghĩa là là gì? Cho một vài
thí dụ khác nhau về tỉnh thức.
3.Ðể tỉnh thức theo tinh thần bài Tin
Mừng hôm nay, một cách cụ thể thì phải làm những gì?
Suy tư gợi ý:
1. Nếu tôi biết tuần này kẻ trộm sẽ đến nhà tôi, thì .
Chúng
ta thử xét một cách thật nghiêm túc xem: phản ứng, tư tưởng và thái
độ của ta sẽ thế nào khi được báo tin chắc chắn một bọn trộm cướp
đã dự định đến «thăm» nhà ta tuần này. Ðược tin ấy, thử hỏi ban đêm
ta còn ngủ yên như mọi khi không? Nếu ta đoán kẻ trộm cũng có thể
đến cả vào ban ngày nữa, thì ta có đề phòng cả ban ngày không? Ta
có dám bỏ nhà đi đâu xa những ngày này, và giao phó nhà cửa cho
đám con cái còn bé nhỏ chưa kinh nghiệm không? - Nếu đoán biết kẻ
trộm sẽ đến, chắc chắn ta sẽ gia tăng đề phòng, không để cho chúng
lấy đi của ta bất kỳ đồ vật gì. Muốn đề phòng hữu hiệu, ta phải
canh thức liên tục, không ngừng nghỉ. Ngừng đề phòng lúc nào là kẻ
trộm có thể đến lúc ấy, nhất là vào những lúc chúng biết ta mệt
mỏi, lơ là. Nếu đề phòng liên tục, chắc chắn kẻ trộm sẽ thất bại.
Chỉ vì
sợ mất của cải vật chất chóng qua mà ta lo canh phòng như vậy, lẽ
nào mạng sống tâm linh của ta, của cải tâm linh của ta là cái quí
hơn hàng trăm ngàn lần, ta lại không lo lắng canh giữ?
2. Cách sống hiện tại quyết định số phận vĩnh cửu
Số
phận vĩnh cửu của ta tùy thuộc cách sống hiện tại của ta. Cuộc sống
hiện tại trong thời gian là mầm cho cuộc sống vĩnh cửu mai sau. Mầm
tốt sẽ trở thành cây tốt, mầm xấu sẽ trở thành cây xấu. Cuộc
sống vĩnh cửu đã bắt đầu ngay trong cuộc sống hiện tại, và định hình
vĩnh viễn ngay khi ta chấm dứt cuộc sống này, nghĩa là ngay khi ta
chết. Nhưng ta chết lúc nào? Không ai biết được! Những người chết
trong hai tòa nhà cao tầng ở New York ngày 11-9-2001, hay trong tòa nhà
6 tầng các Trung Tâm Thương Mại tại Sàigòn ngày 29-10-2002 không ai
ngờ được trước khi vào đó rằng hôm ấy là ngày tận số cuộc đời
mình. Không ngờ được vì thấy rằng còn gì bảo đảm an toàn hơn khi ở
trong những tòa nhà kiên cố ấy? Thế mới biết tai họa hay cái chết
có thể đến bất kỳ lúc nào, trong bất kỳ hoàn cảnh nào, ở bất kỳ
nơi nào. Ðối với cái chết, chẳng lúc nào, chẳng nơi nào, chẳng tình
trạng sức khỏe nào là an toàn cả! Thật đúng như thánh Phao-lô nói:
«Khi
người ta nói: "Bình an biết bao, yên ổn biết bao!" thì lúc ấy tai họa
sẽ thình lình ập xuống» (1Tx 5,3). Cái chết đến quả thật như
kẻ trộm! không thể biết trước hay đoán trước được lúc nào, cách
nào, và thế nào! Tuy nhiên, chết lúc nào, cách nào không phải là
chuyện quan trọng. Vấn đề hết sức quan trọng chính là: số phận đời
sau của mình thế nào?
Số
phận của chúng ta đời sau chính là kết quả của cách sống đời này.
Nếu đời này chúng ta sống vị tha, yêu thương mọi người đúng theo bản
chất của mình là «hình ảnh của Thiên Chúa» cũng là «con cái
Thiên Chúa», thì đời sau chúng ta sẽ được sống trong một
môi trường đầy yêu thương, được gần gũi với chính Thiên Chúa của
Tình Thương. Trái lại, nếu đời này ta sống ích kỷ, ít tình thương,
không tình nghĩa, thường lãnh đạm, nhạt nhẽo, ganh ghét, hận thù. với
tha nhân, thì đời sau chúng ta sẽ phải sống trong một môi trường
không có tình thương, đầy hận thù và xa cách Thiên Chúa. Ðiều đó
xảy ra không khác gì một quy luật, luật nhân quả: «Cây tốt thì sinh quả tốt, cây xấu
thì sinh quả xấu» (Mt 7,17). Tương tự như một người luôn yêu
thương và vui vẻ với mọi người, dễ dàng hy sinh, sẵn sàng chịu thiệt
thòi cho người khác, thì tự nhiên người ấy tạo ra chung quanh mình một
bầu khí vui tươi, thoải mái, yêu thương, và những ai ở gần người ấy
đều tự nhiên cảm thấy hạnh phúc và quí mến người ấy. Trái lại,
một người ích kỷ chỉ nghĩ tới mình, chẳng biết yêu thương hay hy sinh
cho ai, chỉ mong người khác hy sinh, chịu thiệt cho mình, tự nhiên người
ấy sẽ tạo ra chung quanh mình một bầu khí ảm đạm, căng thẳng, buồn
tẻ, và chẳng mấy ai cảm thấy hứng thú gì khi ở với người ấy.
3. Ngày của Chúa
Ðối
với mỗi cá nhân, Ngày của Chúa - hay ngày Chúa đến - chính là ngày
ta chấm dứt cuộc đời trần thế để đến trình diện trước mặt Chúa hầu
được quyết định về số phận vĩnh cửu của mình. Ðối với toàn thế
giới, Ngày của Chúa chính là ngày tận thế, ngày mà tất cả mọi
người đã từng sống trên trần gian đều phải trình diện trước mặt Chúa.
Ngài sẽ phán xét Giáo Hội cũng như tất cả mọi thể chế trần gian,
mọi tôn giáo, mọi chủ nghĩa, mọi ý thức hệ, mọi nền văn hóa, mọi
chế độ, mọi quốc gia, mọi tầng lớp, mọi giai cấp, mọi tập thể. Lúc
đó mọi dân mọi nước, mọi tôn giáo, mọi nền văn hóa sẽ biết rõ
ràng và dứt khoát đâu là đúng đâu là sai. Lúc đó, tất cả mọi bí
mật trên thế giới trong tất cả mọi lãnh vực đều được tỏ lộ, phanh
phui cho tất cả mọi người thấy, không một che dấu nào mà không bị
hiển lộ. Trước mọi sự được tỏ bày, ai nấy đều tự mình biết mình là
công chính hay tội lỗi, và công chính hay tội lỗi ở mức độ nào. Mọi
người sẽ tâm phục khẩu phục khi thấy số phận của mình, của mọi
người và từng người được ấn định một cách hết sức công bằng, hợp
lý và quang minh.
Ngày ấy sẽ là ngày vui mừng, vinh quang cho những người thật sự công chính, vì họ sẽ được giải oan, được mọi người nhìn nhận sự trong sạch, ngay thẳng, và tất cả những gì tốt đẹp của mình, đồng thời được hưởng hạnh phúc vĩnh cửu. Nhưng ngày ấy sẽ là ngày u buồn, nhục nhã, xấu hổ cho những người giả công chính, giả đạo đức, những kẻ gian ác, vì mọi giả dối, xấu xa, gian ác của họ, dù được giấu diếm kỹ càng đến đâu cũng đều bị lột trần, phanh phui trước mọi người, và số phận của họ sẽ là đau khổ muôn đời.
4. Thái độ tỉnh thức và sẵn sàng
Ngày
của Chúa đến như kẻ trộm, không ai biết trước được, và là ngày qui
định dứt khoát số phận đời đời của ta. Vì thế, thái độ khôn ngoan
nhất của ta là luôn luôn tỉnh thức, lúc nào cũng ở trong tư thế sẵn
sàng, để ngày ấy dù có bất ngờ tới đâu, cũng là ngày đem lại vinh
quang và hạnh phúc vĩnh cửu cho ta. Như vậy, thái độ tỉnh thức là
thái độ nào?
Tỉnh
thức trái với ngủ quên, trái với tình trạng mê mải, bị thu hút bởi
một sự việc gì, khiến ta quên mất điều ta phải nhớ, phải canh chừng.
Một minh họa cụ thể: Nhiều khi người nhà tôi bận việc, yêu cầu tôi
canh chừng ấm nước sôi. Tôi nhận lời với tất cả ý thức. Nhưng chờ
lâu quá, để tiết kiệm thì giờ, tôi lại tiếp tục viết bài. Tới lúc
chợt nhớ tới ấm nước thì đã quá muộn, ấm đã cạn sạch nước. Chậm
một chút nữa là ấm sẽ bị cháy! Công việc đã thu hút tôi đến mức
làm tôi quên canh chừng!
Tỉnh
thức theo nghĩa của bài Tin Mừng hôm nay là luôn luôn ý thức được
mục đích cuộc đời mình là sống xứng với phẩm giá cao cả của mình là
hình ảnh và là con cái Thiên Chúa, nhờ đó đạt hạnh phúc vĩnh cửu.
Ðiều đó đòi hỏi tôi phải sống phù hợp với tinh thần Tin Mừng là
tinh thần yêu thương, cụ thể nhất là yêu thương những người gần mình nhất. Ðiều tôi cần quan tâm không chỉ là tránh gây nên những bất lợi cho tha nhân, mà còn là làm những gì họ cần tôi làm cho họ. Trong đoạn Tin Mừng về ngày phán xét cuối cùng (Mt 25,31-46), ta thấy Thiên Chúa đặc biệt phán xét về những thiếu sót, những điều mà ta không làm cho tha nhân khi họ cần ta làm. Ta thường tưởng rằng mình không làm điều gì bất lợi cho tha nhân thì có nghĩa là mình vô tội, mình công chính. Nhưng thực ra khi mình không
làm những việc mình phải làm hoặc có thể làm cho tha nhân, thì mình
đã trở thành kẻ có tội và đáng bị kết án rồi. Cụ thể như khi đứng
trước một bất công, giả như tôi lên tiếng thì bất công ấy đã không xảy ra, hoặc sự công bằng đã được trả lại cho người bị bất công, nhưng tôi đã không lên tiếng chỉ vì một sợ hãi mơ hồ nào đó. Ðiều đó chứng tỏ rằng tôi không có đủ tình thương. Chính những tội về thiếu sót ấy làm tôi không xứng đáng với hạnh phúc vĩnh cửu.
Chúng
ta có thể trở nên «mê ngủ», mất tỉnh thức khi ta bị thu
hút bởi danh, lợi, quyền, thú vui trần tục. Nhiều người mê mải tìm
kiếm tiền bạc, quyền lực. đến nỗi chẳng những quên đi bổn phận mình
phải làm cho tha nhân (đói cho ăn, khát cho uống, lên tiếng trước
bất công.), mà còn sẵn sàng làm những điều bất lợi cho tha nhân
nữa (vu khống, gây bất công, thù oán, giết người.) Bất kỳ điều gì
có thể làm chúng ta say mê trong cuộc đời, thậm chí là những điều
tốt (công việc, chuyện làm ăn, sở thích.), cũng có thể làm ta mất
tỉnh thức. Ngay cả việc thờ phượng Chúa (dâng lễ, đọc kinh, cầu
nguyện.) cũng có thể ru ngủ ta, làm ta quên cả bổn phận mình phải
làm cho tha nhân. Thờ phượng Chúa kiểu này chắc chắn không phải là
kiểu đẹp lòng Thiên Chúa, Ngài rất nhờm tởm kiểu thờ phượng này
(x. Is 1,11-19). Ðáng lẽ việc thờ phượng Thiên Chúa đích thực phải
giúp ta ý thức đến bổn phận của ta đối với tha nhân một cách hữu
hiệu. Vậy, một cách cụ thể, tỉnh thức chính là luôn luôn ý thức,
quan tâm làm những việc mình phải làm hoặc có thể làm cho tha nhân.
Cầu nguyện
Lạy Cha, thì ra có rất nhiều điều có thể làm con mê ngủ, không tỉnh thức. Ðiều làm con rất ngạc nhiên là ngay cả những đam mê tốt lành như đam mê đi lễ, đam mê cầu nguyện, đam mê làm tông đồ, đam mê làm ăn. có thể làm con quên đi bổn phận mà con phải làm đối với những người chung quanh con: cha mẹ, anh chị em, vợ con, bạn bè, hàng xóm. Con có bổn phận rất quan trọng là phải làm cho họ nên tốt lành và được hạnh phúc. Xin Cha đừng để những đam mê tốt lành ấy làm con mất tỉnh thức.
Joan
Nguyễn Chính Kết