Chúa Nhật Thứ 3
Mùa Vọng
ÐỌC LỜI CHÚA
Is 61,1-2a.10-11: (1) Thần khí của Ðức Chúa là Chúa
Thượng ngự trên tôi, vì Ðức Chúa đã xức dầu tấn phong tôi, sai đi
báo tin mừng cho kẻ nghèo hèn, băng bó những tấm lòng tan nát, công
bố lệnh ân xá cho kẻ bị giam cầm, ngày phóng thích cho những tù
nhân, (2) công bố một năm hồng ân của Ðức Chúa, một
ngày báo phục của Thiên Chúa chúng ta.
1 Tx 5,16-24: (16) Anh em hãy vui mừng luôn mãi (17) và cầu
nguyện không ngừng. (18) Hãy tạ ơn trong mọi hoàn cảnh.
Anh em hãy làm như vậy, đó là điều Thiên Chúa muốn trong Ðức Ki-tô
Giê-su.
TIN MỪNG: Ga 1,6-8.19-28
Lời
chứng của ông Gio-an (Mt 3,1-12; Mc 1,1-8; Lc
3,1-18)
(6) Có một người được Thiên Chúa sai đến, tên là
Gio-an. (7) Ông đến để làm chứng, và làm chứng về ánh sáng,
để mọi người nhờ ông mà tin. (8) Ông không phải là ánh sáng,
nhưng ông đến để làm chứng về ánh sáng.
(19) Và đây là lời chứng của ông Gio-an, khi người
Do-thái từ Giê-ru-sa-lem cử một số tư tế và mấy thầy Lê-vi đến hỏi
ông: «Ông là ai?» (20) Ông tuyên bố thẳng thắn
rằng: «Tôi không phải là Ðấng Ki-tô». (21) Họ lại hỏi ông: «Vậy ông có phải là ông Ê-li-a không?» Ông nói: «Không phải». - «Ông có phải là vị ngôn sứ
chăng?»
Ông đáp:
«Không». (22) Họ liền nói với ông: «Thế ông là ai để chúng tôi còn trả lời cho những
người đã cử chúng tôi đến? Ông nói gì về chính ông?» (23) Ông nói: Tôi là tiếng người
hô trong hoang địa: Hãy sửa đường cho thẳng để Ðức Chúa đi, như ngôn
sứ I-sai-a đã nói. (24) Trong nhóm được cử đi, có
mấy người thuộc phái Pha-ri-siêu. (25) Họ hỏi ông: «Vậy tại sao ông làm phép rửa, nếu ông không phải
là Ðấng Ki-tô, cũng không phải là ông Ê-li-a hay vị ngôn sứ?» (26) Ông Gio-an trả lời: «Tôi đây làm phép rửa trong nước. Nhưng có một vị
đang ở giữa các ông mà các ông không biết. (27) Người sẽ đến sau tôi và tôi
không đáng cởi quai dép cho Người». (28) Các việc đó đã xảy ra tại Bê-ta-ni-a, bên kia sông
Gio-đan, nơi ông Gio-an làm phép rửa.
Câu hỏi gợi ý:
1. Thời nay, Thiên Chúa có cần người làm
chứng cho Ngài không? Nếu Ngài cần và mời gọi bạn, bạn có sẵn
sàng chấp nhận lời mời ấy không?
2. Rao giảng và làm chứng có khác nhau
không? Cái nào cần thiết hơn?
3.Làm chứng có cần phải nói sự thật
không? Có thể lấy cớ bảo vệ Giáo Hội, bảo vệ tôn giáo để làm
chứng dối, để phản lại sự thật không? Tại sao?
CHIA SẺ
1. Thiên Chúa cần người làm chứng cho Ngài
Qua bài Tin Mừng, ta thấy khi Ðức Giê-su đến trần gian, Thiên Chúa cần một người làm chứng cho Con của Ngài, và người ấy là Gio-an Tẩy giả. Ông này được kêu gọi để làm công việc ấy. Suốt lịch sử Giáo Hội, thời nào ta cũng thấy Thiên Chúa cần những người làm chứng cho Ngài, cho sự thật, cho công lý, và cho tình thương của Ngài. Có thể nói lịch sử của Giáo Hội là một lịch sử của «làm chứng» và «rao giảng». Rao giảng là để giúp người ta hiểu, nắm vững, còn làm chứng là để giúp người ta tin.
Hiểu
và tin là hai chuyện rất khác nhau. Nhiều người hiểu rất rõ mà vẫn
không tin, chẳng hạn: nhiều người tìm hiểu Ki-tô giáo không phải để
tin theo, mà để bài bác một cách «nói có sách, mách có chứng». Ngay trong số những
người rao giảng Tin Mừng, nhiều người có đời sống thực tế chứng tỏ
rằng họ không tin, thậm chí không tin một chút nào điều họ vẫn rao
giảng một cách thật hùng hồn, mạnh mẽ. Trường hợp đánh động nhất là
trường hợp của Mahatma Gandhi,
người giải phóng dân tộc Ấn Ðộ.
Gandhi rất hiểu, rất yêu mến, rất đồng cảm với Ðức Giê-su, thậm chí ông còn sống tinh thần quên mình, từ bỏ và yêu thương của Ðức Giê-su một cách gương mẫu (có thể hơn rất nhiều Ki-tô hữu), nhưng ông hoàn toàn không tin Ngài là Con Thiên Chúa, là Ðấng Cứu Thế. Ông đã lên tiếng có vẻ như thách thức người Kitô hữu, cụ thể là những người Anh đô hộ dân tộc ông : «Nếu những người Kitô hữu tại Ấn Ðộ thật sự sống đúng tinh thần của Ðức Kitô, thì chẳng cần phải mất công rao giảng, toàn Ấn độ sẽ trở thành Kitô hữu hết». Trước mắt ông, người Kitô hữu - cụ thể là người Anh - cũng tham lam, bất công và tàn bạo không kém gì những kẻ xâm lăng khác. Chắc hẳn ông đã từng tự hỏi: sự siêu việt của Kitô giáo - như các Ki-tô hữu thường tự hào - nằm ở đâu? Sự siêu việt đó chẳng lẽ chỉ có thể tin chứ không thể chứng tỏ cụ thể bằng thực tế hay bằng hành động được sao?
2.Ngày nay, nhiều giáo hội rao giảng nhiều hơn làm chứng
Ðể được cứu rỗi, đức tin là một yếu tố tối cần thiết: «Ai tin và chịu phép rửa, sẽ được cứu độ; còn ai không tin, thì sẽ bị kết án» (Mc 16,16; x. Cv 16,31; Rm 10,9). Nhưng làm sao tin được một chuyện mình không biết, không thấy, nếu không có ai nói cho biết. Nhưng làm sao tin được người nói cho biết ấy, nếu người ấy không có bằng chứng hay không có đủ uy tín để bảo đảm? Làm sao tin được người nói hay rao giảng thật là hay, nhưng đời sống hay việc làm của họ thì lại hoàn toàn đi ngược lại điều họ rao giảng?
Ngày xưa, thời Giáo Hội sơ khai, Ki-tô giáo lan truyền rất nhanh, vì thời ấy, các tông đồ làm chứng nhiều hơn là rao giảng. Còn ngày nay, Ki-tô giáo lan truyền rất chậm, rất nhiều
nơi bị
giảm sút, tại sao? Vì những người làm tông đồ ngày nay quá chú trọng tới rao giảng, mà coi rất nhẹ việc làm chứng! Ðó là một sự thật mà người Ki-tô hữu cần nhận chân một lần cho sâu sắc, để chỉnh trang lại cách truyền giáo hay làm tông đồ của mình, đặc biệt nhân dịp kỷ niệm lần thứ 2002 ngày Ðức Giê-su đến trần gian.
3. Tại sao phải làm chứng? Ðể người ta tin
Ngày
nay, để tìm hiểu Ki-tô giáo, người ta chỉ có cách là tìm hiểu trong
sách vở, hoặc nghe một người Ki-tô hữu nào đó trình bày. Nhưng từ
hiểu đến tin theo là cả một quá trình khó vượt qua nếu không có một
động lực mạnh thúc đầy! Ngày nay, không còn có những nhân chứng đã
tận mắt nhìn thấy Ðức Giê-su sống, nói, hành xử, làm phép lạ, chết
và sống lại như thời Giáo Hội sơ khai nữa. Những chuyện kể về Ðức
Giê-su phần nào cũng tương tự như bao chuyện kể khác, về Lạc Long
Quân, Thánh Gióng, Ðức Phật, Ðức Khổng, v.v. Làm sao người ta có thể
tin vào Ðức Giê-su nhiều hơn là tin vào các vị giáo chủ khác? Người
thời nay chịu ảnh hưởng tinh thần khoa học thực nghiệm, lời nói suông
không còn dễ dàng được nhận là đúng. Muốn họ tin hay chấp nhận
phải có bằng chứng. Vì thế, làm tông đồ thời nay cần làm chứng hơn
là rao giảng.
Rao
giảng thì chỉ cần một mớ kiến thức, một chút suy luận; còn làm
chứng đòi hỏi một sự dấn thân thật sự, nó huy động cả một cuộc
đời, cuộc đời toàn diện. Rao giảng mà không làm chứng chỉ là nói
lên những lời nói rẻ tiền, đương nhiên ít tác dụng. Còn làm chứng
là nói lên những lời nói có giá trị sống động vì người nói dám
lấy cả cuộc đời, cả mạng sống để bảo chứng cho lời nói ấy. Nhờ
thế mà người nghe mới dám đặt niềm tin.
Những người ngoài Ki-tô giáo phải dựa vào đâu để biết Kitô giáo là chính đạo? để tin Ðức Kitô là Ðấng cứu độ, thậm chí là Ðấng cứu độ duy nhất? Làm sao họ tin được, khi mà đời sống của người Ki-tô hữu chẳng khác gì và chẳng hơn gì của họ? khi mà người Ki-tô hữu chẳng chứng tỏ được một cách cụ thể mình đã được cứu độ ở chỗ nào? Nếu được cứu độ, ít ra người Ki-tô hữu chúng ta phải tự nhiên có một lối sống nào đó chứng tỏ mình được cứu độ, chẳng hạn người khác có thể thấy nơi chúng ta nét vui tươi, hạnh phúc và tình yêu thương nhau được biểu lộ hồn nhiên trong đời sống, bất chấp thuận cảnh hay nghịch cảnh. Sống như thế chính là làm chứng!
4. Hãy xem Gio-an Tẩy giả làm chứng thế nào
Chính
vì nói thế nào sống như vậy, nên Gio-an Tẩy giả đã thu hút được
quần chúng đến với ông và làm theo những gì ông yêu cầu: «Mọi người từ khắp miền Giu-đê và thành
Giê-ru-sa-lem kéo đến với ông. Họ thú tội, và ông làm phép rửa cho
họ trong sông Gio-đan» (Mc 1,5).
Gio-an là một khuôn mẫu điển hình cho hạng người làm chứng hơn rao
giảng: «Ông đến để làm chứng, và
làm chứng về ánh sáng, để mọi người nhờ ông mà tin» (Ga 1,7). Còn giới lãnh
đạo tôn giáo Do Thái là điển hình cho hạng rao giảng hơn làm chứng: «Các kinh sư và các người Pha-ri-sêu ngồi trên toà
ông Mô-sê mà giảng dạy. Vậy, tất cả những gì họ nói, anh em hãy
làm, hãy giữ, còn những việc họ làm, thì đừng có làm theo, vì họ
nói mà không làm» (Mt 23,2-3).
Ðiều đó được thể hiện qua một số chi tiết:.Gio-an ăn mặc đơn giản: «mặc áo lông lạc đà, thắt lưng bằng dây da» (Mc 1,6), khác hẳn với
cách ăn mặc của các kinh sư: «đeo những hộp kinh thật lớn, mang những tua áo thật
dài» (Mt 23,5); «ưa dạo quanh, xúng xính trong bộ áo thụng» (Mc 12,38). Gio-an sống khó nghèo, thanh đạm, «ăn châu chấu và mật ong rừng», còn các kinh sư thì
giàu sang phần nào nhờ «nuốt hết tài sản của các bà
goá, lại còn làm bộ đọc kinh cầu nguyện lâu giờ» (Mt 23,14). Gio-an thì
khiêm nhường tự hạ: «Người sẽ đến sau tôi và tôi
không đáng cởi quai dép cho Người» (Ga 1,27), còn các kinh
sư thì thích tự đưa mình lên: «Họ thích được người ta chào hỏi ở những nơi công
cộng, ưa chiếm ghế danh dự trong hội đường, thích ngồi cỗ nhất trong
đám tiệc» (Mc 12,38-39).
Ta
thấy khi làm chứng, Gio-an không màng tiếng khen, không tìm vinh quang
cho mình, đang khi nhiều người mang danh làm chứng cho Thiên Chúa, nhưng
thực tế là đang tự làm chứng cho mình, để mình được khen ngợi, vinh
danh, hầu có quyền lực, tiền bạc địa vị. Nhưng điều quan trọng nhất
của người làm chứng là phải dám nói sự thật.
5. Người làm chứng phải dám nói sự thật
Nói
sự thật có thể bất lợi cho mình hoặc cho người khác. Gio-an đã dám nói
sự thật, dù phải chết. Ông không sợ quyền lực, không hùa theo kẻ
có quyền lực. Trước điều sai trái, ông không im lặng để được an
toàn bản thân, để được xã hội ưu đãi, nhưng ông lên tiếng làm
chứng cho lẽ phải, ông không thể nói ngược lại lương tâm mình. Không
thể nói điều sai trái là đúng, hay nói điều đúng là sai trái.
Không
thể lấy cớ bảo vệ tôn giáo để nói sai sự thật, để hùa theo những
kẻ sai trái. Tôn giáo mà cần dối trá hay hùa theo quyền lực để tồn
tại là thứ tôn giáo bỏ đi, không giá trị. Ðức Giê-su không hề bảo
vệ uy tín cho giới lãnh đạo tôn giáo khi họ vẫn ngoan cố với những
điều sai trái (x. Mt 23). Gio-an Tẩy Giả cũng không bảo vệ uy tín của
nhà vua khi nhà vua cố tình làm điều sai trái (x. Mt 14,3-12). Chính vì
thế, Gio-an đã bị trảm quyết, còn Ðức Giê-su đã bị coi là kẻ phá
hoại tôn giáo! Ngài đã coi sự thật cao trọng hơn chính tôn giáo! Theo
Ngài, bảo vệ sự thật mới chính là bảo vệ tôn giáo. Còn bảo vệ
tôn giáo bằng cách nói sai sự thật, hay hùa theo quyền lực sai trái
chính là phá hoại tôn giáo từ bản chất!
Khi ta
làm chứng cho chân lý, chắc chắn sẽ có những người bạn khuyên ta: «Anh thật là dại dột, can gì phải làm cho người ta
ghét mình như vậy?» Nói như thế,
họ mặc nhiên cho rằng những người như Ðức Giê-su hay Gio-an Tẩy giả
chính là phường dại dột! Thế mà họ vẫn tuyên xưng Ðức Giê-su là
Thầy của họ. Thật mâu thuẫn!
Cầu nguyện
Tôi
nghe Chúa nói với tôi: «Thời nào cũng có vô số
người sẵn sàng rao giảng sự thật, nhưng rất hiếm người sẵn sàng làm
chứng cho sự thật. Nhưng sự thật chỉ có thể tin khi có người dám làm
chứng. Làm chứng thì phải trả giá, đôi khi rất mắc. Con có sẵn sàng
làm chứng không?»
Joan
Nguyễn Chính Kết