CHÚA NHẬT III MÙA
CHAY C
Xh 3,1-8a.13-15 ; 1 Cr
10,1-6.10-12 ; Lc 13,1-9.
SÁM HỐI BẰNG CÁC VIỆC LÀNH
I.HỌC LỜI CHÚA
1. TIN MỪNG: Lc 13,1-9
(1) Cùng lúc ấy, có
mấy người đến kể lại cho Đức Giê-su nghe chuyện những người Ga-li-lê
bị tổng trấn Phi-la-tô giết, khiến máu đổ ra hòa lẫn với máu tế
vật họ đang dâng, (2) Đức Giê-su đáp lại rằng: “Các ông tưởng mấy
người Ga-li-lê đó tội lỗi hơn hết mọi người Ga-li-lê khác bởi lẽ họ
đã chịu đau khổ như vậy sao? (3) Tôi nói cho các ông biết: “Không phải
thế đâu ; nhưng nếu các ông không sám hối, thì các ông cũng sẽ chết
hết như vậy”. (4) Cũng như mười tám người kia bị tháp Si-lô-a đổ
xuống đè chết, các ông tưởng họ là những người mắc tội nặng hơn
tất cả mọi người ở thành Giê-ru-sa-lem sao? (5) Tôi nói cho các ông
biết: Không phải thế đâu. Nhưng nếu các ông không chịu sám hối, thì
các ông cũng sẽ chết hết y như vậy”.(6) Rồi Đức Giê-su kể dụ ngôn
này: “Người kia có một cây vả trồng trong vườn nho mình. Bác ta ra cây
tìm trái mà không thấy, (7) nên bảo người làm vườn: “Anh coi, đã ba
năm nay tôi ra cây vả này tìm trái, mà không thấy. Vậy anh chặt nó đi,
để làm gì cho hại đất? (8) Nhưng người làm vườn đáp: “Thưa ông, xin
cứ để nó lại năm nay nữa. Tôi sẽ vun xới chung quanh, và bón phân cho
nó. (9) May ra sang năm nó có trái. Nếu không thì ông sẽ chặt nó đi”.
2. Ý CHÍNH: Bài Tin mừng hôm nay gồm
hai tư tưởng chính như sau:
- Nếu không sám hối thì
sẽ phải chết: Khi ấy liên tiếp xảy ra hai sự kiện: một số người Ga-li-lê
đã bị quân Rô-ma giết chết khi đang dâng lễ trong Đền thờ, và mười
tám người khác ở Giê-ru-sa-lem đã bị tháp Si-lô-a đổ sập đè chết.
Nhiều người cho rằng những kẻ đó là người xấu nên đã bị Chúa trừng phạt.
Nhưng theo Đức Giê-su đây là lời cảnh cáo chung cho mọi người: Bất cứ ai không
mau mắn sám hối tội lỗi thì cũng đều phải chết như thế!
- Sám hối đồng nghĩa với
việc phát sinh hoa trái: Tội của cây vả trong bài dụ ngôn không phải
là sinh ra trái chua độc hại, nhưng là tình trạng bị già cỗi không
sinh hoa trái. Sở dĩ cây chưa bị chặt là nhờ người làm vườn đứng ra xin
chủ vườn khoan dung gia hạn thêm một năm. Nếu sau đó cây vẫn không phát sinh
hoa trái thì sẽ bị chặt đi. Cũng vậy, mỗi người chúng ta cũng sẽ bị tiêu
diệt nếu không biết hồi tâm sám hối bằng các việc lành bác ái phục vụ tha
nhân.
3. CHÚ THÍCH:
- C 1-3: + Người
Ga-li-lê: Là những người Do thái sống tại miền Ga-li-lê có
lòng ái quốc, đã đứng lên chống lại đế quốc Rô-ma đang cai trị. + Khiến
máu đổ ra hòa lẫn với máu tế vật họ đang dâng: Câu chuyện
xảy ra ngay trong Đền thờ Giê-ru-sa-lem, nơi chiên bò bị giết làm lễ vật
dâng tiến Đức Chúa. Có lẽ những người Ga-li-lê này hành hương về
Giê-ru-sa-lem và lợi dụng nơi tôn nghiêm để khích động dân chúng chống
lại nhà cầm quyền Rô-ma. Nhưng họ đã bị tổng trấn Phi-la-tô phát
hiện, sai quân đến vây bắt và giết chết cả bọn ngay trong Đền thờ, làm
cho máu họ đổ ra hòa lẫn với máu các con vật mà họ vừa sát tế.
+ Các ông tưởng mấy người Ga-li-lê đó tội lỗi hơn hết mọi người
Ga-li-lê khác, bởi lẽ họ chịu đau khổ như vậy sao?: Có lẽ
người thuật lại câu chuyện muốn biết Đức Giê-su có phải là Đấng
Thiên Sai ái quốc mà họ đang mong đợi hay không. Nhưng sứ mệnh của Người
không phải làm Vua Mê-si-a trần tục theo ý họ. Nên Người đã tránh cho
biết quan điểm chính trị, mà lái vấn đề sang phạm vi tôn giáo. + “Không
phải thế đâu. Nhưng nếu các ông không sám hối, thì các ông cũng sẽ
chết hết như vậy”: Người ta thường cho rằng: đau khổ, bệnh tật
và sự chết là hậu quả của tội lỗi. Nhưng Đức Giê-su lại phủ nhận
điều ấy. Theo Người những người bị giết kia không phạm tội nhiều hơn
những người khác ở Ga-li-lê, nhưng đây là dịp để mỗi người suy nghĩ
và hồi tâm sám hối, hầu tránh khỏi bị tiêu diệt giống như vậy (x. Ga
9,2-3).
- C 4-5: + Tháp
Si-lô-a: Là ngọn tháp cao được xây trên đỉnh đồi phía Tây
- C 6-9: + Một cây vả
trồng trong vườn nho: Theo Cựu ước, cây vả tượng trưng cho dân Ít-ra-en
(x. Gr 24,2-10), và vườn nho cũng ám chỉ dân này (x. Is 5,1-7).- Đã
ba năm nay tôi ra cây vả tìm trái mà không thấy: Ba năm tương ứng
với thời gian giảng đạo của Đức Giê-su. Dân Ít-ra-en được Người ưu
tiên rao giảng Tin mừng Nước Trời, nhưng họ lại từ chối vì không tin
Người là Đấng Mê-si-a do Thiên Chúa sai đến. + Người làm vườn đáp:
“Thưa ông, xin cứ để nó lại năm nay nữa. Tôi sẽ vun xới chung quanh, và
bón phân cho nó. May ra sang năm nó có trái. Nếu không thì ông sẽ chặt
nó đi”: Khác với Tin mừng Mát-thêu (x. Mt 21,19) và Mác-cô (x.
Mc 11,21), Tin mừng Lu-ca cho thấy số phận của cây vả không trái được xử
khoan dung hơn. Do lòng kiên nhẫn của chủ vườn là Thiên Chúa, và nhờ
lời cầu bầu của người làm vườn là Đức Giê-su, mà cây vả không sinh
trái là các tội nhân có thêm thời gian sám hối. Nếu họ vẫn cứng
lòng không hoán cải thì mới bị tiêu diệt.
4. CÂU HỎI: 1) Người Ga-li-lê trong Tin Mừng gồm
những người nào? 2) Tại sao mấy người Ga-li-lê lại bị quân Rô-ma giết
chết trong Đền thờ? Tại sao Thiên Chúa quyền năng lại không can thiệp
để cứu họ thóat khỏi bàn tay độc ác của quân thù? 3) Theo Đức Giê-su
thì các tai ương họan nạn người ta gặp phải trong cuộc đời, phải
chăng đều là hình phạt nhãn tiền của Thiên Chúa đối với tội của họ?
4) So sánh Tin mừng Lu-ca hôm nay với hai Tin mừng Mát-thêu và Mác-cô
thì số phận của cây vả trong Tin mừng nào được chủ vườn đối xử khoan
dung hơn? Tại sao? 5) Phải chăng tội nhân có thể lợi dụng sự khoan dung
ấy của Thiên Chúa để trì hõan sám hối?
II.SỐNG LỜI CHÚA
1. LỜI CHÚA: “Nếu các ông không sám hối thì các ông
cũng sẽ chết như vậy” (Lc 13,3).
2. CÂU CHUYỆN: ĐIỀU GÌ LÀM
TĂNG GIÁ TRỊ CỦA CÂY VĨ CẦM ?
Trong một buổi bán đấu
giá, người điều khiển chương trình cầm một cây vĩ cầm xấu xí nứt
nẻ. Ông ta nghĩ chẳng cần phí thời giờ sửa sọan cho cây đàn này làm
chi. Ông giơ cây vĩ cầm lên và rao bán như sau: “Thưa quý vị, ai sẽ bắt
đầu trả giá cho cây đàn này đây? Một đồng, hai đồng... Ai sẽ trả giá
3 đồng? À, một người đã trả ba đồng, rồi hai người trả ba đồng.
Không còn ai nữa ư?”. Bỗng từ cuối phòng, một người đàn ông tóc hoa
râm từ từ bước tới gần bục và cầm lấy cây đàn đang rao bán. Ông ta
lau sơ bụi bặm bám trên chiếc đàn cũ kỹ rồi siết lại các sợi dây
đã bị lỏng. Sau đó, ông tấu lên một khúc nhạc du dương êm dịu. Tiếng
đàn nghe thánh thót giống như bài ca của các thiên thần trên trời. Sau
khi ngưng đàn, mọi người hiện diện đều nồng nhiệt vỗ tay tán thưởng.
Sau đó, người bán đấu giá tiếp tục hỏi: “Bây giờ tôi phải định giá
lại cây vĩ cầm có âm thanh rất tuyệt này bao nhiêu tiền cho xứng đây?
Một ngàn... hai ngàn... Có ai chịu tăng lên ba ngàn không? À, một
người chịu giá ba ngàn rồi. Hai người chịu giá ba ngàn. Và còn ai
nữa không? Thôi dứt giá cây đàn là ba ngàn đô-la! Lúc đó một bé gái
ghé sát bên tai mẹ và hỏi: “Sao lạ vậy hả mẹ? Tại sao cây đàn kia
đột nhiên lại tăng giá lên gấp cả ngàn lần như thế hả mẹ?” Bấy giờ
bà mẹ đã giải thích cho con gái cưng như sau: “Chính nhờ đôi tay tài
hoa của vị nhạc sĩ kia mà cây đàn đã tăng giá trị lên gấp ngàn lần
đấy con ạ!”.
3. SUY NIỆM:
1.
Phạm tội sẽ bị phạt và sám hối sẽ được tha: Ngôn sứ Gio-na được
Đức Chúa sai đến với dân Ni-ni-vê, một thành phố giàu có và cực kỳ rộng lớn để
công bố lệnh trừng phạt vì tội lỗi của họ: “Còn bốn mươi ngày nữa Ni-ni-vê sẽ
bị phá hủy”. Nghe tin ấy, vua thành Ni-ni-vê đã lập tức ra sắc chỉ nhuj7 sau:
“Truyền cho người và súc vật, bò bê và chiên dê không được ăn uống, phải mặc quần
áo vải thô, phải từ bỏ lối sống gian ác và những hành vi hung bạo… để nài xin Đức
Chúa nguôi cơn thịnh nộ và bỏ ý định giáng phạt hầu chúng ta khỏi phải chết”.
Thiên Chúa thấy việc họ làm, thấy họ bỏ đường gian ác mà quay trở lại. Người đã
không giáng phạt họ nữa. Ngôn sứ Giô-na đã tức giận trước tình thương tha thứ
của Đức Chúa. Ông xin Chúa cất mạng sống của ông, vì ông thà chết còn hơn sống
khi thấy lời tuyên sấm của mình không ứng nghiệm. Chúa muốn cho Gio-na thấy lý
do tình thương của Người nên khi Gio-na ra ngòai thành dựng một cái lều để chờ xem
sự thể diễn tiến ra sao. Đức Chúa cho một cây thầu dầu mọc nhanh làm bóng che mát
khiến ông rất vui. Nhưng sáng hôm sau Chúa lại khiến một con sâu cắn cây thầu
dầu bị khô héo khiến Gio-na bị nắng chíếu nổi giận xin được chết đi cho xong.
Đức Chúa đã hỏi Gio-na: “Ngươi thương hại cây thầu dầu mà ngươi đã không vất vả
vì nó, và không làm cho nó lớn lên. Trong một đêm nó đã sinh ra, rồi trong một
đêm lại chết đi. Còn Ta, chẳng lẽ Ta lại không thương dân Ni-ni-vê, một thành
phố lớn trong đó có hơn một trăm hai mươi ngàn người không phân biệt được bên
phải với bên trái, và lại có rất nhiều thú vật vô tội hay sao?” (Gn 3,1-4,11).
2.
Không
sám hối sẽ bị chết: Trong
Tin Mừng hôm nay, nhân dịp mấy người đến kể lại cho
Đức Giê-su nghe chuyện những người Ga-li-lê bị tổng trấn Phi-la-tô giết khiến máu đổ ra hòa lẫn với máu tế vật họ đang dâng, Người liền
nói với họ rằng: “Các ông tưởng mấy người Ga-li-lê đó
tội lỗi hơn hết mọi người Ga-li-lê khác bởi lẽ họ đã chịu đau khổ
như vậy sao? Tôi nói cho các ông biết: “Không phải thế đâu ; nhưng nếu
các ông không sám hối, thì các ông cũng sẽ chết hết như vậy”. Cũng
như mười tám người kia bị tháp Si-lô-a đổ xuống đè chết, các ông
tưởng họ là những người mắc tội nặng hơn tất cả mọi người ở thành
Giê-ru-sa-lem sao? Tôi nói cho các ông biết: Không phải thế đâu. Nhưng
nếu các ông không chịu sám hối, thì các ông cũng sẽ chết hết y như
vậy”
3) Chỉ có thể sám hối nhờ ơn Chúa: Con người chúng ta thường
dễ hướng chiều về đàng tội : Chỉ cần một ly rượu mạnh, một tép Hê-rô-in,
một số tiền bất chính... cũng đủ làm cho nhiều người sa ngã và ngày
càng lún sâu vào vũng bùn tội lỗi, tự đánh mất phẩm giá cao quý của mình. Tuy
nhiên nếu chúng ta biết tin cậy vào lòng từ bi thương xót của Đức Giê-su, biết chạy
đến với Người và xin Người ban ơn tha thứ thì chắc chúng ta sẽ được Người ban
ơn biến đổi nên con người mới của Thiên Chúa, xứng đáng được hưởng gia
nghiệp là hạnh phúc Nước Trời đời đời.
4) Về dụ ngôn “cây vả không sinh trái”: Đức Giê-su kể dụ ngôn về
một cây vả không sinh hoa trái. Tuy không cho trái quả độc, cũng không gây thiệt
hại cho chủ vườn... Nhưng tội của cây vả không trái là đã không sinh lợi cho
chủ vườn lẽ ra phải có. Cũng vậy, nhiều người tuy không phạm tội cướp của
giết người, không tà dâm ngoại tình, không dối trá lừa gạt tha nhân...
Nhưng đã làm ngơ không giúp đỡ tha nhân gặp nạn… Họ đã được trao cho một nén
bạc, thay vì phải làm lợi gấp đôi cho chủ, lại đem chôn giấu đi (x. Mt 25,18),
thể hiện qua thái độ không quan tâm thăm viếng và chia sẻ cơm áo cho những
người đói khát bệnh tật (x. Mt 25,42), để mặc cho sự gian ác hoành hành
trong xã hội… Người tín hữu sống đạo hôm nay là phải tránh thái độ thờ ơ giống
như cây vả không sinh trái, qua thái độ không dấn thân phục vụ những người
nghèo khổ tàn tật bệnh họan…
5) “Gieo gió gặt bão.- Phạm tội sẽ bị phạt: Đây là quy luật muôn đời
của nhân lọai. Nhưng có người thắc mắc: Tại sao nhiều kẻ gian ác phạm nhiều
tội ác mà vẫn ngày càng giàu có sung túc mà không hề bị trừng phạt? Lời
Chúa hôm nay trả lời cho vấn nạn ấy: Chính là nhờ có Chúa Giê-su, giống như người
làm vườn trong bài dụ ngôn, đã đứng ra cầu thay nguyện giúp cho các tội nhân
có thêm thời gian hồi tâm sám hối. Mùa Chay chính là thời gian để chúng ta tĩnh
tâm cầu nguyện và quyết tâm đổi mới bằng việc thực thi công bình bác ái. Nếu chúng
ta tiếp tục trì hõan thì chắc chắn sẽ bị án phạt vào giờ chết của mỗi
người hay trong ngày tận thế chung tòan nhân lọai sẽ đến bất ngờ.
4. THẢO LUẬN: 1) Hãy cho
biết: Tội “những điều thiếu sót”
trong kinh “Tôi thú nhận” cụ thể là những tội gì? 2) Hiện nay bạn có
trong tình trạng khô khan biểu lộ qua thái độ lười biếng đọc kinh dự lễ và bỏ
qua các việc thăm viếng chia sẻ cơm áo giúp đỡ những người đau khổ bệnh tật thể
xác tinh thần như cây vả không ra trái trong Tin Mừng hôm nay hay không?
5. NGUYỆN CẦU:
- LẠY CHÚA GIÊ-SU. Con
thuờng hay đổ lỗi cho Thiên Chúa khi gặp phải thất bại đau khổ: Khi bị
mất mùa, con đổ lỗi tại Trời không ban mưa thuận gió hòa. Khi thấy một
người gặp tai ương hoạn nạn, con nghĩ họ đã bị Chúa phạt xứng với tội lỗi
đã phạm!... Nhưng hôm nay nhờ Lời Chúa soi dẫn, con sẽ không còn hiểu sai
lạc một chiều như vậy. Vì trong thực tế, có nhiều người tốt và đạo đức mà
vẫn gặp phải rủi ro. Ngay chính Chúa vốn là Con Thiên Chúa thánh thiện
và vô tội, mà cũng từng chịu bao đau thương và cuối cùng còn chịu chết nhục
nhã bất công trên cây thập giá.
- LẠY CHÚA. Xin cho con luôn
nhận ra tình thương của Chúa trong mọi biến cố vui buồn của cuộc đời
con. Con biết rằng: Sở dĩ Chúa để con phải đau khổ là để con có dịp
sám hối và lập công đền tội, hầu mỗi ngày biến đổi nên tốt hơn. Xin
cho con dù gặp những điều trái ý, vẫn luôn nhẫn nại chịu đựng để
được cộng tác với Chúa đền tội cho con và nhiều người. Xin cho con
luôn phó thác cuộc đời trong tay Chúa quan phòng, vì biết rằng: Tất
cả những điều may lành hay rủi ro xảy đến cho con, đều không ngoài
thánh ý Chúa quan phòng và giúp con ngày một nên hòan thiện hơn.
X) HIỆP CÙNG MẸ MA-RI-A.- Đ) XIN CHÚA NHẬM LỜI CHÚNG CON.
LM ĐAN VINH
www.hiephoithanhmau.com