CHÚA NHẬT IV THƯỜNG NIÊN C
Gr 1,4-5.17-19 ; 1 Cr 12,31-13,13 ; Lc
4,21-30
ƠN GỌI VÀ SỨ VỤ NGÔN SỨ
I.
HỌC LỜI CHÚA
1. TIN MỪNG: Lc 4,21-30
(21) Đức Giê-su bắt đầu nói với họ: “Hôm nay đã ứng nghiệm
lời Kinh thánh quý vị vừa nghe”. (22) Mọi người đều tán thành và
thán phục những lời hay ý đẹp thốt ra từ miệng Người. Họ bảo nhau:
“Ông này không phài là con ông Giu-se đó sao?”.(23) Người bảo với họ:
“Hẳn là các ông muốn nói với tôi câu tục ngữ: Thầy lang ơi, hãy chữa
lấy mình! Tất cả những gì chúng tôi nghe nói ông đã làm tại
Ca-phác-na-um, ông cũng hãy làm tại đây, tại quê ông xem nào! (24)
Người nói tiếp: “Tôi bảo thật các ông: Không một ngôn sứ nào được chấp
nhận tại quê hương mình”. (25) “Thật vậy, tôi nói cho các ông hay:
thiếu gì bà góa ở trong nước Ít-ra-en vào thời ông Ê-li-a, khi trời
hạn hán suốt ba năm sáu tháng, cả nước phải đói kém dữ dội. (26)
Thế mà ông không được sai đến giúp một bà nào cả. Nhưng chỉ được sai
đến giúp bà góa thành Xa-rép-ta miền Xi-đon. (27) Cũng vậy, thiếu gì
người phong hủi ở trong nước Ít-ra-en vào thời ngôn sứ Ê-li-sa. Nhưng
không người nào được sạch, mà chỉ có ông Na-a-man, người xứ Xy-ri-a
thôi”. (28) Nghe vậy, mọi người trong hội đường đầy phẫn nộ. (29) Họ
đứng dậy, lôi Người ra khỏi thành (thành này được xây trên núi). Họ
kéo Người lên tận đỉnh núi, để xô Người xuống vực. (30) Nhưng Người
băng qua giữa họ mà đi.
2. Ý
CHÍNH: ĐỨC GIÊ-SU BỊ NGƯỜI ĐỒNG HƯƠNG BÁCH HẠI.
Tin mừng hôm nay cho thấy Đức
Giê-su đã bị người đồng hương Na-da-rét không tin và bách hại: vì họ
đã không được thỏa mãn khi đòi hỏi Người phép lạ để chứng minh sứ
mệnh Thiên Sai. Người đòi họ phải có đức tin là điều kiện để có
phép lạ, Người trưng dẫn hai nhân vật là bà góa nghèo ở Sa-rép-ta
thời Ê-li-a và quan Na-a-man ở xứ Sy-ri-a thời Ê-li-sa đã được phép lạ
nhờ có đức tin. Do không được thỏa mãn yêu cầu, nên dân Na-da-rét đã
biến từ thán phục ban đầu sang tức tối muốn bách hại Người.
3. CHÚ
THÍCH:
- C
21-22: + “Hôm nay đã ứng nghiệm lời Kinh thánh quý vị vừa
nghe”: Đức Giê-su trình bày sự xuất hiện của Người như khai
mở thời kỳ hồng ân mà các ngôn sứ đã loan báo, nhưng không dành riêng
cho dân Ít-ra-en mà dành cho mọi dân tộc. Tin mừng Lu-ca thường nhấn
mạnh đến tính cách hiện tại của ơn cứu độ bằng từ “hôm nay” (x. Lc
2,11). + “Ông này không phải là con ông Giu-se đó sao?”: Khi
ra giảng đạo Đức Giê-su được 30 tuổi và thiên hạ vẫn cho rằng Người
là con của ông Giu-se (x. Lc
3,23).
- C
23-24: + “Thầy lang ơi, hãy chữa lấy chính mình!”: Đức Giê-su
đã dùng câu tục ngữ này để nói lên tâm trạng của dân Na-da-rét, muốn
được ưu tiên nhìn thấy Người làm phép lạ phục vụ đồng hương như Người
đã từng làm ở nhiều nơi khác. + Ca-phác-na-um: là một
thành phố nằm về hướng Tây Bắc biển hồ Ga-li-lê, và là trung tâm hoạt
động của Đức Giê-su. Tại đây, Người đã chữa lành nhiều bệnh nhân và
làm nhiều phép lạ (x. Mc 1,21-28), tha tội cho người bại liệt (x. Mc 2,1-12),
quan tâm những người tội lỗi (x. Mc 2,15-17), khoan dung về luật ăn chay
và hưu lễ (x. Mc 2,18-27). + “Ông cũng hãy làm tại đây, tại quê
hương ông xem nào!”: Dân Na-da-rét đang lặp lại cơn cám dỗ của
Xa-tan là muốn thử thách Người. Họ tính lợi dụng lòng tốt của
Người để phục vụ cho ích lợi của họ (x. Lc 4,1-14). Cũng vì tưởng
mình đã biết rõ nguồn gốc Đức Giê-su, nên họ không tin Người là Con
Thiên Chúa từ trời mà đến. Họ đòi Người phải làm phép lạ để chứng
minh sứ mệnh Thiên Sai của Người (x. Lc 11,16). + “Không một Ngôn
sứ nào được chấp nhận tại quê hương mình”: Ngôn sứ hay tiên tri
là phát ngôn viên của Thiên Chúa để an ủi những người đau khổ tuyệt
vọng, tiên báo một tương lai tốt đẹp sắp dến và động viên dân trung
thành với đức tin vào Thiên Chúa (x. Is 49,8-15); Cáo trách tội của
vua quan và dân chúng như Sa-mu-en đã trách phạt vua Sa-un (x. 1 V
15,12-23); Na-than cáo trách tội “giết chồng đoạt vợ” của vua Đa-vít
(x. 2 Si-mon 12,1-15); Giê-rê-mi-a lên
án dân chúng phụng thờ tà thần (x. Gr 7,30-34)... Chính vì “Trung ngôn
nghịch nhĩ”-“Lời thật khó nghe” mà nhiều ngôn sứ đã bị người đời
giết hại (x. Lc 6,23b). Câu “Không một ngôn sứ nào được tiếp nhận tại
quê hương mình” ở đây đồng nghĩa với câu “Bụt nhà không thiêng” của
Việt Nam chúng ta.
- C
25-27: + Tôi nói cho các ông hay: Đức Giê-su muốn trình bày
tính phổ quát của ơn cứu độ, nghĩa là cho mọi dân mọi nước, chứ
không chỉ dành cho dân Ít-ra-en hay cho quê hương Na-da-rét mà thôi. Trong
thời gian giảng đạo, Đức Giê-su cũng thường đề cao đức tin của dân
ngọai như: khen viên đại đội trưởng Rô-ma (x. Lc 7,9) ; Dạy làm theo
người Sa-ma-ri (x. Lc 10,36-37) ; Khen người đàn bà Ca-na-an (x. Mt 15,28).
+ Ê-li-a và bà góa ngoại giáo thành Xa-rép-ta được qua cơn đói
kém: Ê-li-a là một ngôn sứ rất nổi tiếng, sống vào thế kỷ
thứ chín trước công nguyên. Một bà góa ở thành Xa-rép-ta miền Xi-đon
sắp bị chết đói vì nạn hạn hán mất mùa. Bà may mắn gặp được ngôn
sứ Ê-li-a. Nhờ tin và làm theo lời Ê-li-a dạy mà bà đã được ông làm
phép lạ cho hũ bột và bình dầu nhà bà đầy mãi cho tới khi hết nạn hạn
hán (x. 1 V 18,1tt). + Ê-li-sa và quan Na-a-man ngoại giáo bị phong
cùi: Ê-li-sa là đồ đệ của Ê-li-a, nổi tiếng vì khả năng chữa
bệnh lạ lùng. Tại xứ Xy-ri-a có viên sĩ quan Na-a-man bị bệnh phong
cùi. Nhờ được một nữ tì mách bảo, ông đã sang nước Ít-ra-en tìm tới
ngôn sứ Ê-li-sa để xin chữa bệnh. Nhờ tin vào quyền năng của Thiên
Chúa và khiêm tốn làm theo lời ngôn sứ xuống sông Gio-đan tắm 7 lần và
sau đó ông đã được khỏi bệnh (x. 2 V 5,1-14).
- C
28-30: + Mọi người trong hội đường đầy phẫn nộ: Họ phẫn nộ
vì Đức Giê-su đã không thỏa mãn đòi hỏi của họ muốn xem phép lạ.
Họ còn tức giận vì Người đã đề cao dân ngoại hơn dân Do thái được Đức
Chúa ưu tuyển. Họ ganh tị vì Người coi trọng thành Ca-phác-na-um
ngoại giáo, hơn quê hương Na-da-rét của Người. Sự kiện này tiên báo
Người sẽ bị người đời chống đối, mà ông già Si-mê-on đã báo trước
(x. Lc 2,34), và sau này Người sẽ bị kết án tử hình thập giá (x. Lc
20,15). + Nhưng Người băng qua giữa họ mà đi: Trước sự
chống đối của dân Na-da-rét, Đức Giê-su đã băng qua giữa họ mà đi trên
đường của Người sẽ chỉ kết thúc tại thành Giê-ru-sa-lem (x. Lc 13,33).
4. CÂU
HỎI: 1) Tin mừng Lu-ca cho biết khi
ra giảng đạo Đức Giê-su được bao nhiêu tuổi và người đời nghĩ Người
là con của ai? 2) Ngôn sứ và tiên tri giống hay khác nhau và sứ vụ của
họ là gì? 3) Tại sao dân Na-da-rét đòi Đức Giê-su phải làm phép lạ
cho họ xem và họ đã có thái độ thế nào khi không được như ý? 4) Hãy kể ra
một số trường hợp Đức Giê-su đã đề cao đức tin của dân ngọai? 5) Khi
nêu ra hai phép lạ của ngôn sứ Ê-li-a và Ê-li-sa đã làm cho hai người thuộc
dân ngoại, Đức Giê-su muốn nói gì với người đồng hương Na-da-rét? 6)
Tại sao các người Na-da-rét nổi giận và muốn giết hại Đức Giê-su?
II.SỐNG LỜI CHÚA
1. LỜI CHÚA: “Người băng qua giữa họ mà đi” (Lc 4,30).
2. CÂU
CHUYỆN: SỨC MẠNH CỦA SỰ THẬT.
Thôi Trữ
là một quyền thần nước Tề, định giết vua Trang Công để đoạt ngôi
báu. Ông ta cho mời các quan chức triều đình đến tư dinh để cùng bàn
mưu tính kế và uống máu ăn thề với nhau. Sau khi nghe Thôi Trữ công
khai tuyên bố chống lại nhà vua, các quan chức triều đình có mặt đều
tỏ ra khiếp nhược trước uy thế của Thôi Trữ và răm rắp nghe theo. Duy
chỉ có Án Tử là vẫn điềm nhiên tự tại và không chịu thề hứa chi
cả. Bấy giờ Thôi Trữ bảo Án Tử rằng: “Nếu ngươi theo ta, thì sau khi
ta thâu đoạt được ngai vàng, ta sẽ chia một nửa nước cho. Còn nếu
không nghe ta thì ngươi sẽ lập tức bị tiêu diệt!”. Trước khí thế của
quân phản loạn, Án Tử vẫn giữ bình tĩnh. Ông trả lời rằng: “Lấy
cái lợi để nhử và bắt người ta chống lại Quân vương là bất trung.
Lấy binh khí để hiếp đáp làm lòng người sợ hãi phải nghe theo là
thất đức. Giết thì giết! Ta đây quyết không làm theo việc bất trung
thất đức của ngươi đâu!”. Nói xong Án Tử đứng dậy ung dung ra về, thế
mà Thôi Trữ cũng không dám ra lệnh cho quân lính ngăn lại và giết hại như
đã đe dọa trước đó.
3. SUY NIỆM:
1. Ơn gọi và sứ
vụ của ngôn sứ: Ngôn sứ là những người được Đức
Chúa tuyển chọn và cho thấy trước trong giấc chiêm bao về những hình phạt Ngài
sắp giáng xuống trên những kẻ quyền thế hay trên tòan dân, để kêu gọi họ phải cấp thời ăn năn sám hối
các tội đã phạm, hoặc tiên báo tin mừng họ sẽ được Chúa cất đi những hình phạt
đang phải chịu nếu trung thành giữ giao ước. Những lời sấm ngôn của các ngôn sứ
trong Cựu Ước ít nhiều đều liên quan đến Đấng Thiên Sai (Mê-si-a) sẽ đến. Lời sấm
ngôn của các ngôn sứ về sau đã được ghi lại thành sách trong Thánh Kinh Cựu Ước.
Trong số 16 ngôn sứ có 4 ngôn sứ lớn (để lại nhiều sấm ngôn) là: I-sai-a,
Giê-rê-mi-a, Ê-dê-ki-en, Đa-ni-en và 12 ngôn sứ nhỏ (để lại ít sấm ngôn hơn)
như: Hô-sê, Giô-en, A-mốt, Ô-va-di-a, Giô-na, Mi-kha, Na-khum, Kha-ba-cúc,
Xô-phô-ni-a, Khác-gai, Da-ca-ri-a, Ma-la-khi. Ngôn sứ có nhiệm vụ đại diện Đức
Chúa để giáo huấn dân Ít-ra-en và phải nói điều Chúa muốn họ nói dù người nghe
có nhận hay không (1 Cr 9,15-16)).
2. Đức Giê-su
thi hành sứ vụ ngôn sứ:
- Tin Mừng hôm nay cho thấy Đức Giê-su đã công bố chương trình cứu độ của
Người: Nhân dịp về thăm quê hương và theo thói quen ngày sa-bát, Người đã vào hội
đường Na-da-rét và
đọc
một đọan trong sách ngôn sứ I-sai-a về sứ vụ của Đấng Thiên Sai rồi sau đó
tuyên bố: “Hôm nay đã ứng nghiệm lời Kinh Thánh quý vị vừa nghe’ (Lc 4,21).
- Phản ứng của người đồng hương: Lúc đầu
họ thán phục về tài ăn nói lưu lóat khôn ngoan của Đức Giê-su, nhưng không chấp
nhận sứ vụ Thiên Sai của Người vì họ mang thành kiến về nghề thợ mộc thấp kém
và về gia thế tầm thường của Người. Họ muốn xem Đức Giê-su làm dấu lạ như Người
đã làm trước đó tại thành Ca-phác-na-um. Khi Người không thỏa mãn đòi hỏi ấy vì
họ không tin thì họ sinh ra tức giận vì cho rằng Người coi khinh đồng hương và
hè nhau lôi Người lên triền núi để xô xuống vực cho chết đi. Nhưng “người đã
băng qua giữa họ mà đi” vì Giờ của Người chưa đến..
3. Sứ vụ ngôn sứ của người tín hữu hôm nay: Mỗi tín hữu hôm nay nhờ phép rửa tội và
phép thêm sức cũng được Chúa mời gọi làm ngôn sứ cho Người. Vậy chúng ta cần
tránh những gì và cần phải làm gì rút ra được từ Tin Mừng hôm nay để chu tòan sứ
vụ ngôn sứ này?
-Cần tránh thành kiến với tha nhân: Thành kiến hay định kiến là sự đánh giá
người khác không dựa trên lời nói việc làm của họ, mà dựa vào gia thế và tình cảm
yêu ghét dành cho họ. Đây là thói xấu mà có lẽ ai trong chúng ta cũng ít nhiều
mắc phải: Cùng một lời nói hay một việc làm mà nơi một người địa vị cao hay có
uy tín thì được mọi người khen ngợi và đánh giá cao, đang khi nếu do một người
thấp cổ bé miệng thực hiện lại bị chê và đánh giá thấp!
-Cần tránh thái độ ích kỷ cục bộ: Đức Giê-su muốn cho hết mọi người đều được
hưởng ơn cứu độ. Người muốn các tín hữu chúng ta tránh đóng khung các họat động
truyền giảng Tin Mừng hay chia sẻ bác ái chỉ trong phạm vi khu vực của mình,
đang khi lẽ ra phải biết mở rộng tầm nhìn đến với mọi người cần được giúp đỡ.
-Cần trung tín nói lời Chúa cho tha nhân: Làm ngôn sứ không dễ, vì một đàng phải
nói lời Chúa cách trung thực cho người khác, mà sự thật thường hay mất lòng.
Nhưng đã là ngôn sứ thì phải trung thành nói lời Chúa muốn và sẵn sàng đón nhận
những hậu quả thiệt thòi cho bản thân như lời Đức Giêsu cảnh báo: “Nếu thế gian
ghét anh em, anh em hãy biết rằng nó đã ghét Thầy trước … Tôi tớ không lớn hơn
chủ nhà. Nếu họ đã bắt bớ Thầy, họ cũng sẽ bắt bớ anh em” (Ga 15,18-20).
-Cần dũng cảm bênh vực công lý: Làm ngôn sứ nhiều khi phải lội ngược
dòng, không thể chiều theo dư luận xấu hay theo số đông lầm lạc bất công, nhưng
phải biết khôn ngoan chọn lối ứng xử phù hợp với lợi ích chung tập thể và rịêng
cá nhân theo lời Chúa dạy, theo giáo huấn của Hội Thánh và luật pháp xã hội quy
định. Chính lối sống ngược dòng này đòi chúng ta phải dũng cảm và khôn ngoan để
vừa giữ được hòa khí với mọi người, nhưng đồng thời cũng trung thành với công
lý và khi cần sẵn sàng đón chịu thiệt thòi để làm theo lương tâm mách bảo.
Chính sự can đảm ấy sẽ làm cho đức tin của chúng ta chiếu sáng trước mặt anh em
lương dân như lời Chúa dạy: “Ánh sáng của anh em phải chiếu giãi trước mặt
thiên hạ, để họ thấy những công việc tốt đẹp anh em làm, mà tôn vinh Cha của
anh em, Đấng ngự trên trời” (Mt 5,16).
4. THẢO LUẬN: Đức Giê-su đã luôn tỏ ra ưu ái và đề cao
dân ngoại. Vậy noi gương Đức Giê-su, chúng ta sẽ phải đối xử thế nào
với anh em lương dân mà chúng ta có dịp gặp gỡ tiếp xúc hằng ngày,
để giới thiệu Chúa cho họ?
5. NGUYỆN CẦU
Lạy Chúa Giê-su. Xin giúp chúng con biết
chu tòan sứ vụ làm ngôn sứ là rao giảng Lời Chúa trong xã hội hôm nay. Xin cho
chúng con năng học sống Lời Chúa trong giờ kinh tối gia đình hằng ngày. Xin cho
chúng con biết làm chứng cho Chúa là “Sự Thật” (x Ga 14,6) bằng lối ứng xử thân
thiện và khiêm tốn phục vụ, nhất là phục vụ những người đau khổ bất hạnh hay
đang lạc xa Chúa. Xin cho chúng con luôn tin vào sức mạnh tất thắng của lẽ phải
và sự thật như lời Chúa dạy: “Sự thật sẽ giải phóng các ông” (Ga 8,32). – A-men.
X) HIỆP CÙNG MẸ MA-RI-A.- Đ) XIN CHÚA NHẬM LỜI CHÚNG
CON
LM ĐAN VINH
www.hiephoithanhmau.com