NGUYÊN NHÂN ĐỨC GIÊSU BỊ
KHƯỚC TỪ TẠI QUÊ HƯƠNG
CHÚA NHẬT THỨ 4 THƯỜNG
NIÊN, C
(Gr
1,4-5,17-19; 1 Cr 12,31-13,13; Lc 4,21-30)
Jos. Vinc. Ngọc Biển
Ở đời, người ta vẫn
thường nói: “Bụt nhà không thiêng”,
để nói lên thái độ khinh thường những gì là gần gũi. Nguyên nhân dẫn đến thái
độ trên chính là do thói kiêu ngạo, tự mãn...
Thật vậy, kiêu ngạo là
đầu mối sinh ra mọi giống tội.
Trong lịch sử cứu độ,
chúng ta thấy rất nhiều thái độ kiêu ngạo đã từng xảy ra. Chẳng hạn như:
Lucifer đã muốn ngang bằng
Thiên Chúa; Adam và Eva đã chống lại lệnh truyền của Người (x St 3, 1-20). Dân
chúng muốn xây tháp Babel chọc trời...(x. St 11, 1-9).
Tuy nhiên, những điều
tưởng chừng như thay thế Thiên Chúa, thì lại là mối họa cho con người, bởi lẽ
nó được khởi xướng từ Ma Quỷ, qua thái độ kiêu ngạo.
Vì thế, không lạ gì,
khi con người kiêu ngạo với Thiên Chúa, thì đương nhiêu họ cũng khước từ anh
chị em đồng loại và có nguy cơ giết chết đời sống tâm linh, đánh mất đức tin và
không đón nhận được nguồn sống từ Thiên Chúa. Suốt ngày, họ chỉ quay quắt với
chính mình, và không chừng đánh mất luôn chính bản thân!
Như vậy, sự kiêu ngạo
là con đường không thể đến với Thiên Chúa, ngược lại, nó dẫn đưa kẻ tự mãn đến
hố diệt vong.
Đây chính là khinh nghiệm
từ tạo thiên lập địa và đến muôn đời sau cho tất cả mọi người Kitô hữu.
Hôm nay, Tin Mừng
thuật lại việc Đức Giêsu bị đồng hương khước từ. Nguyên nhân cũng không là gì
khác, đó chính là sự kiêu ngạo của người đồng hương.
Vì kiêu ngạo, nên trước
mặt họ, Đức Giêsu chỉ là người bình thường nếu không muốn nói là tầm thường. Vì
thế, mắt họ mờ đi và lương tâm trở nên trai cứng. Những dấu lạ điềm thiêng nơi
Đức Giêsu đã không làm họ rung động và thay đổi đời sống, ngược lại, trước mặt
họ: “Ông này chẳng phải bác thợ mộc con
bà Maria, anh em với Giacôbê, Giuse, Giuđa và Simon sao?”.
Tại sao vậy? Thưa sự
kiêu ngạo đã là đó ngáng chỗ và lòng kiêu căng đã chiếm mất chỗ của Chúa trong
cuộc đời của họ.
Trước thái độ trên, Đức
Giêsu đã tuyên bố một câu mà muôn đời vẫn giữ nguyên giá trị: Đó là: “Tiên tri không bao giờ được tôn trọng trên
chính quê hương mình”.
Qủa đúng như vậy, vì xét theo lẽ tự nhiên, một
con người dù tài giỏi đến đâu, làm việc hiệu quả thế nào, và thành đạt trên
nhiều lãnh vực hay nhiều nơi đi nữa, thì khi trở về gia đình, quê hương, họ
luôn bị chính những người thân cận, làng xóm coi ở mức độ “thường thường bậc chung” vì lối suy nghĩ thiển cận, nên: “Gần
chùa gọi bụt bằng anh”.
Điều này Đức Giêsu đã trải qua khi Ngài trở về
quê hương của mình!
Chính vì sự coi thường
này đã khiến cho ơn cứu độ của Thiên Chúa vuột mất khỏi họ, và suốt bao thế kỷ,
họ vẫn đang chờ đợi một Đấng Kitô khác chứ không phải Đức Giêsu, Đấng đã hiện
diện giữa họ cách đây hơn 2.000 năm.
Thực trạng ấy nơi
những người đồng hương với Đức Giêsu khi xưa, hôm nay vẫn còn đây đó nơi chúng
ta, vì: thói ích kỷ, kỳ thị, chấp nhất, định kiến, ác cảm, nên ta hay giam
người anh chị em mình trong quá khứ và không bao giờ cho họ cơ hội để mở ra một
tương lai tốt đẹp hơn...
Lý do họ không nhìn
anh chị em mình dưới lăng kính màu hồng, mà toàn màu đen, bởi mắt họ đang đeo
cặp kính râm của sự kiêu ngạo! Vì thế, lối suy nghĩ nông cạn, vu vơ và trống
rỗng đã dẫn đến việc đánh giá, đối xử lệch lạc và thiếu công bằng cũng như bất
nhân. Quả đúng là: “Yêu ai thì nói quá ưa
– Ghét ai nói thiếu nói thừa như không”.
Những người nông nổi
như vậy, họ đâu có hiểu được rằng: “Sông
có khúc, người có lúc”.
Thật vậy, có người bị
coi là không tốt, đồ bỏ, vứt đi ở chỗ này, nhưng họ lại được nhiều người coi
trọng và kính nể ở một nơi khác... Còn có nhiều người được xem là nhẹ nhàng,
tao nhã, lịch thiệp chốn quan trường, ngoài xã hội, nhưng khi về đến gia đình,
họ lại là kẻ bất nhân, vô liêm sỉ với gia đình. Mở miệng ra là quát tháo, chửi
bới nên “thượng thẳng tay, hạ thẳng chân”
với người thân. Họ thuộc hạng “khôn nhà
dại chợ”; “làm phúc nơi nao để cầu ao
rách nát”; ... hay có những người ăn nói ngọt như đường mía lau, nhưng thực
ra họ thuộc dạng: “Đội trên, đạp dưới”
nên tâm địa bỉ ổi, xấu xa chẳng khác gì kẻ: “Miệng
thì thơn thớt nói cười, mà trong nham hiểm giết người không dao”.
Sứ điệp Lời Chúa hôm nay vừa nhắc nhở, vừa mời
gọi chúng ta ý thức sứ mạng tiên tri cũng như lối sống và cách thức loan báo
Tin Mừng!
Trước tiên, sứ mạng tiên tri được trao ban cho
chúng ta ngày lãnh nhận Bí tích Rửa Tội. Sứ mạng ấy càng thôi thúc mãnh liệt
khi chúng ta lãnh nhận Bí tích Thêm Sức.
Vì thế, mỗi người phải có trách nhiệm loan báo
Lời Chúa, thi hành sứ mạng ở mọi nơi, mọi lúc, dù: “Thuận tiện hay không thuận tiện”; được ủng hộ hay chống đối, được
đón nhận hay bị khước từ... được tôn vinh hay giết chết... Mặt khác, khi thi
hành sứ vụ, chúng ta không thể chọn lựa theo ý mình, mà phải nói và làm điều
Thiên Chúa muốn một cách trung thành (x. 1Cr 9,15-16); không được giả hình và
bóp méo Lời Chúa (x. 2Cr 11,10 ; 13,8).
Thứ đến, khi thi hành sứ vụ, cần nhớ nằm lòng
câu nói của Đức Giêsu: “Không tiên tri nào được kính trọng nơi quê hương mình”.
Bởi vì làm tiên tri không phải là chuyện đơn
giản, mà là: “Vô cùng phong nhiêu”,
phúc tạp! Vì Lời Chúa một đàng là lời tình yêu, nhưng một đàng là lời cật vấn
lương tâm, vạch trần tội ác, bất công, gian dối, hình thức... nên: “Nếu thế gian ghét các con, thì hãy nhớ
rằng họ đã ghét Thầy trước … Đầy tớ không lớn hơn chủ mình. Nếu họ đã bắt
bớ Thầy, thì họ cũng sẽ bắt bớ các con”(Ga 15,18-20).
Thật vậy, sứ mạng tiên tri đòi chúng ta chấp
nhận lội ngược dòng, không thể sống theo phong trào hay “hiệu ứng đám đông”. Đôi khi chấp nhận điên vì sứ vụ, khùng Tin Mừng,
khi dám nói lên tiếng nói công lý, công bằng ngay tại những nơi nguy hiểm như:
sòng bài, quán rượu, quán karaokê…, nơi những con người đang “quậy” tứ tung hay “điên cuồng” trong những cuộc chơi bất chính...
Khi lựa chọn như thế, sự lẻ loi, cô lập và chống
đối hay phải thí mạng là lẽ đương nhiên!
Mong sao, sứ mạng và số phận tiên tri của Đức
Giêsu trong thời của Ngài, cũng là của chúng ta trong thời đại hôm nay.
Ước gì vì: “Nhiệt
tâm lo việc nhà Chúa, mà tôi đây sẽ phải thiệt thân” là lựa chọn của mỗi
người Kitô hữu, vì: “Tình yêu Đức Kitô
thúc bách chúng ta” nên chúng ta “được Chúa kêu gọi để tỏa sáng như các
vì sao giữa lòng thế giới tối tăm này”(Pl 2,15).
Lạy Chúa Giêsu, xin ban cho chúng con tình yêu
của Chúa, để chúng con yêu cả những người thù ghét mình. Xin ban sức mạnh của
Chúa, để chúng con can đảm, vững bước trên con đường thi hành sứ vụ.
Xin cho chúng con mặc lấy lòng bao dung, nhân
hậu của Chúa, để chúng con đón nhận anh chị em chúng con trong tình Chúa và
tình người. Amen.