CHÚA NHẬT III MÙA
VỌNG C
Xp 3,14-18a ; Pl
4,4-7 ; Lc 3,10-18
CHÚNG TÔI PHẢI
LÀM GÌ ĐÂY ?
I. HỌC LỜI CHÚA
1.
TIN MỪNG: Lc 3,10-18
(10)
Đám đông hỏi ông rằng: “Chúng tôi phải làm gì đây?” (11) Ông trả lời:
“Ai có hai áo, thì chia cho người không có. Ai có gì ăn, thì cũng làm
như vậy”. (12) Cũng có những người thu thuế đến chịu phép Rửa. Họ
hỏi ông: “Thưa thầy, chúng tôi phải làm gì?” (13) Ông bảo họ: “Đừng
đòi hỏi gì quá mức đã ấn định cho mình”. (14) Binh lính cũng hỏi
ông: “Còn anh em chúng tôi thì phải làm gì? Ông bảo họ: “Chớ hà hiếp
ai, cũng đừng tống tiền người ta. Hãy an phận với số lương của
mình”.(15) Hồi đó, dân đang trông ngóng và trong thâm tâm, ai nấy đều
tự hỏi về ông Gio-an: Biết đâu ông chẳng là Đấng Mê-si-a! (16) Ông Gio-an
trả lời mọi người rằng: “Tôi, tôi làm phép rửa cho anh em bằng nước.
Nhưng có Đấng mạnh thế hơn tôi đang đến. Tôi không đáng cởi quai dép
cho Người. Người sẽ làm phép rửa cho anh em trong Thánh Thần và Lửa.
(17) Tay Người cầm nia rê sạch lúa trong sân: Thóc mẩy thì thu vào kho
lẫm, còn thóc lép thì bỏ vào Lửa không hề tắt mà đốt đi”. (18)
Ngoài ra, ông còn khuyên dân nhiều điều khác nữa, mà loan báo Tin mừng
cho họ.
2.
Ý CHÍNH: CHÚNG TÔI PHẢI LÀM GÌ?
Bài Tin mừng hôm nay gồm 3 câu trả lời cho ba hạng
người về những việc họ phải làm để tỏ lòng sám
hối hầu đón nhận
Đấng Thiên Sai sắp đến: dân chúng phải sẵn sàng chia sẻ cơm áo cho người nghèo;
Người thu thuế
phải hành xử công bình và binh
lính phải biết tôn trọng tha nhân. Gio-an cũng cho biết phép rửa bằng nước do ông thực hiện chỉ là phương thế giúp dân
chúng lãnh phép rửa mới trong Thánh Thần và Lửa, do Đấng Thiên Sai
sắp đến thực hiện, mà ông không đáng làm nô lệ của Người. Người sẽ ban thưởng
kẻ lành và phạt kẻ dữ trong ngày
tận thế.
3.
CHÚ THÍCH:
- C
10-11: + “Ai có hai áo thì chia cho
người không có”...:
Chia sẻ cơm áo vật chất là việc tối
thiểu mà dân chúng phải làm để biểu lộ lòng sám hối.
- C
12-14: + Những người thu thế: Bọn người này thường bị dân chúng khinh dể, vì đã thu thuế cho người Rô-ma. Hơn nữa, khi làm việc thu thuế này, họ còn sách nhiễu dân chúng, nên bị dân chúng liệt vào loại người tội lỗi công
khai (x. Lc 5,30). Gio-an khuyên họ phải tránh bóc lột kẻ khác cách bất công và tránh thu
quá mức số thuế quy định. + Binh lính: Đây chắc không phải là
binh lính Rôma vốn chỉ ở trong đồn binh, chứ không trà trộn với đám đông dân chúng.
Đây cũng không phải lính Do thái, vì ngừơi Rôma cấm nước đang bị chiếm đóng tổ chức quân đội. Có lẽ đây là dân quân tự
vệ thường đi theo bảo vệ người thu thuế. Họ là những người vừa có sức
mạnh lại vừa có khí giới, nên thường hay hiếp
đáp kẻ yếu, nên họ bị dân chúng căm ghét giống như bọn thu thuế. Khi gọi bọn
người này là binh lính, có lẽ Lu-ca muốn nói lên tính phổ quát của lời rao giảng
của Gio-an Tiền Sứ. Tuy không buộc họ phải đổi nghề, nhưng ông khuyên họ
phải giữ công bình, tránh cáo gian cho người
vô tội và bằng lòng với đồng lương của mình.
- C
15-16: + Đấng Mê-si-a: Chữ Hy lạp Chris-tos có nghĩa là “Người được xức
dầu”, tương đương với chữ Mê-si-a trong tiếng Do thái (nghĩa là Đấng
Thiên Sai). Ở đây tác giả Tin mừng dùng từ Mê-si-a vì ông viết Tin
Mừng cho người Do thái theo đạo Công giáo. Tuy nhiên dân Do thái khi ấy lại
hiểu từ Mê-si-a theo nghĩa ái quốc cực đoan. Họ mong chờ Đấng Thiên
Sai đến lãnh đạo dân chống lại ách thống trị của ngoại bang (x Lc
23,2). + Cởi quai dép: Đây là hành vi phục vụ dành riêmg cho nô lệ ngoại quốc. Người Do thái không đòi
người giúp việc Do thái làm điều này, vì họ là“dòng dõi tổ phụ
Áp-ra-ham”, và thuộc dân được Chúa chọn (x. Ga 8,33).
- C
17-18: + Tay Người cầm nia rê sạch
lúa trong sân: Gio-an
mô tả Đấng Mê-si-a như một vị Thẩm Phán của ngày tận thế: Đấng Thẩm
Phán sẽ đến tách biệt người lành ra khỏi kẻ dữ, giống như người nông dân tách lúa thóc khỏi
rơm rạ. + Thóc mẩy thì thu vào kho lẫm...: Sau khi đập lúa
trước gió, hạt thóc nặng hơn sẽ rơi xuống thúng và được cất vào kho,
còn rơm rạ nhẹ hơn sẽ bay ra ngòai thúng và bị thiêu đốt trong lửa (x Gr
15,7). Cũng vậy, trong ngày thẩm phán, kẻ lành sẽ được hưởng hạnh
phúc trong Nước Thiên Chúa, còn kẻ ác tay sai của
ma quỷ sẽ bị phạt trong lửa không hề tắt là hỏa ngục
muôn đời (x. Is 66,24; Mc 9,43.48).
4.
CÂU HỎI: 1) Tại sao người thu thuế và binh lính lại bị dân chúng khinh
khi thù ghét? 2) Dân Do thái thời Đức Giê-su trông mong Đấng Mê-si-a đến
để làm gì? 3) Gio-an đã khuyên đám đông dân chúng, những người thu
thuế và binh lính phải sám hối cụ thể thế nào để chuẩn bị đón Đấng Mê-si-a
sắp đến? 4) Gio-an cho biết sứ mệnh của Đấng Mê-si-a ra sao?
II SỐNG
LỜI CHÚA
1.
LỜI CHÚA: “Ai có hai áo, thì chia cho người không có. Ai có gì ăn,
thì cũng làm như vậy” (Lc 3,11).
2.
CÂU CHUYỆN:
1) ĐƯỢC ĐỔI ĐỜI NHỜ TIN THEO ĐỨC GIÊ-SU:
- Anh đã theo đạo Công giáo rồi sao ?
- Vâng, nói đúng hơn là tôi đã đi theo làm môn đệ Ðức Giê-su.
- Vậy xin hỏi anh, ông Giê-su sinh ra ở đâu ?
- Rất tiếc là tôi đã quên mất điều đó.
- Thế ông ta sống ở trần gian được bao nhiêu năm ?
- Tôi cũng không nhớ rõ nên không dám trả lời.
- Vậy ông ta đã thuyết giảng bao nhiêu bài ?
- Thú thật với anh là tôi cũng không biết !
- Quả thật, anh đã quá hồ đồ khi vội quyết định đi theo làm môn đệ ông Giê-su!
- Anh nói đúng một phần. Tôi rất hỗ thẹn vì mình đã hiểu
biết quá ít về Ðức Giê-su. Thế nhưng, điều tôi
biết rất rõ là thế này: Ba năm trước, tôi là một người nghiện rượu, sáng say
chiều xỉn, nợ nần chồng chất khiến gia đình có nguy cơ đổ vỡ hạnh
phúc. Mỗi tối, khi trở về nhà, vợ con tôi đều tức giận buồn tủi khi tôi không mang tiền về nuôi gia đình. Nhưng từ ngày tôi
gặp được một linh mục tốt bụng. Ngài đã hướng dẫn tôi theo học khóa
giáo lý kinh thánh và không ngừng động viên tôi phải quyết tâm chừa bỏ các thói hư, như là điều kiện để được chịu phép rửa tội và trở nên môn đệ Đức Giê-su. Từ đó đến nay tôi đã được ơn Chúa
ăn năn sám hối: Đã bỏ được rượu chè và trả hết nợ, gia đình
tôi đã tìm lại được hạnh phúc như xưa. Các con tôi đều vui vẻ chờ tôi về nhà sau khi tan sở… Những điều này tôi nhận được là do Đức Giê-su đã ban cho tôi và gia đình.
Và đó là tất cả những gì tôi biết về Người.
Trong Tin Mừng hôm nay, dân chúng đã hỏi Gio-an: "Chúng tôi phải làm gì?" (Lc3,10). Trong những ngày này, chúng ta cũng hãy năng cầu nguyện: "Lạy Chúa, Chúa muốn con làm gì?" và xin vâng ý Chúa như Mẹ Ma-ri-a đã thưa
với sứ thần: "Này tôi là nữ tì của Chúa. Xin Chúa cứ làm cho tôi
như lời sứ thần nói" (Lc 1,38).
2) YÊU THƯƠNG PHỤC VỤ CHÚA QUA NGƯỜI NGHÈO :
MÁC-TANH thành Tua (Matin de
Tours) là một viên sĩ quan trong quân đội nước Pháp. Một hôm, sau chuyến đi
thị sát trở về doanh trại, ông gặp một người ăn xin ở cổng thành. Hôm đó trời
lạnh giá, nhìn thấy người ăn xin đang run rẩy vì lạnh và chìa tay xin bố
thí, Mác-tanh không có sẵn tiền trong túi, ông liền nhảy xuống khỏi lưng ngựa,
lấy kiếm đeo bên hông cắt áo choàng đang mặc làm đôi và trao cho người ăn
mày một nửa. Đêm hôm đó, trong giấc ngủ, Mác-tanh mơ thấy Chúa Giê-su mặc
nửa chiếc áo choàng mà ông vừa cho người ăn mày. Một thiên thần hỏi Chúa
Giê-su lý do mặc nửa chiếc áo choàng như vậy, thì được Người trả lời :
Tối qua Người đã thử lòng Mác-tanh, nên cải trang thành người ăn xin ngồi
bên vệ đường và
Người đã được Mác-tanh quảng
đại chia cho phân nửa chiếc áo choàng đang mặc cho đỡ lạnh. Người xác
nhận Mác-tanh chính là tôi tớ trung thành, đã sống đúng tinh thần bác ái
cụ thể là nhường cơm xẻ áo cho người nghèo khó giữa đời thường.
3) HÃY QUAN TÂM GIÚP ĐỠ NGƯỜI BẤT HẠNH Ở GẦN NGAY BÊN:
Một hôm có một thương gia vào
một quán ăn bên đường để dùng bữa trưa. Khi ngồi xuống chiếc bàn còn
trống thì phát hiện một bé gái khoảng 12 tuổi, áo quần cũ rách đang
đứng ngoài cửa sổ nhìn vào bàn ăn và ngửa tay xin bố thí. Thấy mặt
cô bé tái xanh và tay chân run rẩy vì đói, ông thương gia động lòng
thương. Ông tiến lại gần bên cầm lấy tay cô bé, rồi mời cô cùng vào ngồi
ăn chung bàn với mình. Nhưng thật bất ngờ: cô bé cương quyết từ chối.
Gặng hỏi mãi em mới nói lí nhí như sau: “Thưa ông, cháu cám ơn ông đã
cho cháu được ngồi ăn chung bàn với ông. Nhưng làm sao cháu có thể ăn
được đang khi thằng em của cháu cũng đang đói đứng ngoài kia!” Nhìn
theo tay em chỉ, ông thương gia thấy một bé trai thân hình gầy gò ốm
yếu, quần áo lôi thôi nhơ bẩn, đang đứng bên cửa sổ đối diện và cặp
mắt đang thèm thuồng nhìn vào bàn đầy thức ăn ngon lành trong quán.
Chung quanh bàn ăn là năm thanh niên nam nữ đang ngồi ăn uống thoải mái
nói cười vui vẻ, không ai thèm để ý đến cậu bé đói khát đang đứng gần
ngay bên.
“Làm sao cháu có thể ngồi ăn
chung với ông được, đang khi còn thằng em của cháu cũng đang bị đói và
đang đứng đàng kia!”, câu nói của cô bé nghèo trong câu chuyện trên là
lời nhắc nhở mỗi tín hữu chúng ta suy nghĩ và thành tâm sám hối để biết quảng đại chia sẻ cơm áo cho người
nghèo trong mùa Giáng Sinh săp đến.
4) ÔNG GIÀ NO-EN CÓ THẬT KHÔNG ?
Tháng 9 năm 1987, một bé gái tên là VƠ-GI-NI-Ơ (Virginia)
đã viết cho một tờ báo Công giáo Hoa Kỳ để hỏi về ông già No-en như sau: “Ông
già No-en có thật không?”
Vài ngày sau, trên mục quan điểm của tờ báo, người ta đọc
được câu trả lời của ông chủ nhiệm kiêm chủ bút như sau:
“Vơ-gi-ni-ơ yêu dấu của bác. Điều trước tiên bác muốn nói
với cháu là: các bạn của cháu thật là sai lầm khi bảo rằng không có ông già No-en.
Các bạn của cháu đã bị tiêm nhiễm trào lưu hoài nghi. Họ nghĩ rằng chỉ có thể
tin được những gì họ thấy tận mắt. Họ nghĩ rằng sẽ không
có những gì trí khôn không hiểu được.
Vơ-gi-ni-ơ ạ
! Ông già No-en có thực đấy. Ông có thực cũng như tình yêu và lòng quảng đại, nhờ đó
cuộc sống của cháu sẽ vui tươi và xinh đẹp. Bé ơi, nếu không có ông già No-en
thì thế giới của chúng ta sẽ như thế nào?...”.
Được biết ông già No-en là một nhân vật lịch sử có thật. Người Anh gọi ngài là Thánh Ni-cô-la
(Santa Claus). Thánh Giám mục Ni-cô-la nầy được mừng lễ ngày 6 tháng 12 hằng
năm trước lễ Giáng Sinh. Còn người Pháp lại gọi ngài cách thân mật là Cha No-en,
vì ngài có liên hệ nhiều với lễ No-en, nhất là với các trẻ em. Các em được kể rằng
nếu chúng ngoan, ông già No-en sẽ đến thăm chúng, chui vào ngôi nhà qua lò sưởi,
vào trong phòng ngủ của chúng, bỏ bánh kẹo vào những chiếc giày của chúng bên
lò sưởi hay bỏ vào những chiếc vớ treo ở chân giường…
Ông già No-en sẽ tiếp tục công việc
làm cho tâm hồn trẻ thơ được tràn đầy hoan lạc trong Mùa Giáng Sinh. Lời Chúa trong
Chúa Nhật thứ III Mùa Vọng hôm nay cũng mời gọi chúng ta “Hãy vui lên”. Không
phải vui vì được quà tặng, vì nhận được những thiệp chúc mừng, vì ánh đèn ngôi
sao lấp lánh, vì máng cỏ với Chúa Hài đồng xinh xinh… Nhưng niềm vui ấy sẽ qua
mau sau ngày đại lễ, còn niềm vui đích thực trong tâm hồn sẽ còn mãi, ngay cả
những lúc ta cảm thấy lo âu chán chường hay những khi gặp thất bại rủi ro. Niềm
vui Giáng Sinh sẽ bén rễ sâu trong lòng chúng ta nhờ trung thành đọc Lời Chúa
và cầu nguyện với Lời Chúa trong giờ kinh tối mỗi ngày.
3. THẢO LUẬN: 1) Hãy cho biết trong hai nhân đức công
bình và bác ái thì nhân đức nào quan trọng hơn và phải được ưu tiên
thực hiện? 2) Để chuẩn bị đón mừng đại lễ Giáng Sinh sắp đến, trong những
ngày mùa Vọng này, mỗi người chúng ta sẽ thể hiện lòng thương xót thế
nào đối với cha mẹ, thày dạy, anh chị em, bạn bè hay người nghèo khó
chung quanh chúng ta?
4. SUY NIỆM:
1) HÃY VUI LUÔN TRONG CHÚA VÀ CHIA SẺ NIỀM VUI CHO THA
NHÂN:
- Chúa Nhật hôm nay được gọi là Chúa
Nhật Gau-de-te - “Hãy vui lên”. Đạo Công giáo là đạo của niềm vui và thể hiện
qua phẩm phục chủ tế mặc trong thánh lễ hôm nay là mầu hồng thay vì mầu tím.
Hai ngàn năm trước, Con Thiên Chúa đã nhập thể làm người để công bố cho nhân loại
tin mừng là: “Thiên Chúa yêu thế gian đến nỗi đã ban Con Một, để ai tin vào Con
của Người thì khỏi phải chết, nhưng được sống muôn đời” (Ga 3,16). Tin mừng này
khởi đầu từ máng cỏ Be-lem qua lời thiên thần báo tin cho các mục đồng (Lc
2,10-11). Tin mừng ấy sẽ đạt đến đỉnh điểm khi Đức Giê-su chịu chết trên thập
giá và được Thiên Chúa siêu tôn khi cho Người sống lại và đặt Người làm Chúa Tể
muôn loài (x.Pl 2,8-11).
- Niềm vui này phải chứa đầy trong
tâm hồn mỗi chúng ta và phải được biểu lộ không những bằng các việc đạo đức ở
nhà thờ mà còn qua thái độ ứng xử vui tươi và chia sẻ niềm vui ơn cứu độ của
Chúa cho mọi người.
2) SỨ VỤ DỌN ĐƯỜNG
CỦA GIO-AN TẨY GIẢ:
- Bài Tin mừng ghi lại việc Gio-an Tẩy
Giả loan báo tin vui về Đấng Cứu thế sắp xuất hiện (x. Lc 3, 15-18). Dân chúng
nghĩ Gio-an chính là Đấng Thiên Sai, nhưng ông lại khẳng định mình không phải là
Đấng Thiên Sai, mà chỉ là kẻ đi trước dọn đường cho Người. Ông tiên báo về Đấng
sẽ đến sau ông, nhưng có trước ông và ông không đáng làm đầy tớ cởi quai dép cho
Người. Đấng ấy sẽ làm phép rửa bằng Thánh Thần và bằng lửa. Người sẽ xét xử để thưởng
kẻ lành và phạt kẻ dữ, giống như người nông dân sàng sảy sân lúa sau mùa gặt:
Lúa tốt thì chất vào kho, còn trấu rơm thì đốt đi trong lửa không hề tắt (x Mt
3,11-12).
- Khi Đức Giê-su xuất hiện, Gio-an
đã làm phép rửa cho Người và nhận ra Người chính là Đấng Thiên Sai trong cuộc
thần hiện. Từ đó ông đã giới thiệu Người với các đồ đệ: “Đây là Chiên Thiên
Chúa, đây Đấng xóa bỏ tội trần gian… Tôi đã thấy, nên xin chứng nhận rằng Người
là Đấng Thiên Chúa tuyển chọn” (Ga 1,29.34). Ông luôn ý thức vai trò phụ thuộc làm
tiền hô cho Người, nên đã nói với các môn đệ: “Người cần phải lớn lên, còn tôi
phải lu mờ đi” (Ga 3,30).
3) PHẢI LÀM GÌ ĐỂ ĐÓN ĐẤNG THIÊN SAI ?:
Trong Mùa vọng này, Hội Thánh mời gọi
chúng ta chuẩn bị tâm hồn đón Đấng Thiên Sai Giê-su đến bằng việc sám hối cụ thể,
không những bằng việc tham dự các buổi tĩnh tâm sám hối chung tại nhà thờ, mà còn
bằng sự quyết tâm thay đổi lối sống bằng việc thực thi công bình và bác ái như
sau:
+ “Ai có hai áo,
thì chia cho người không có; ai có gì ăn, thì cũng làm như vậy” : Áo mặc và của ăn ở đây là thăm viếng
chia sẻ cơm bánh cho những người nghèo đói, săn sóc những bệnh nhân đau liệt, lắng
nghe để đồng cảm và ủi an những người bị thua lỗ thất bại trong cuộc sống.
+ “Đừng đòi hỏi
gì quá mức đã ấn định cho mình” : Đức bác ái cần đi đôi với đức công
bình. Chẳng hạn: Không dối trá lường gạt người khác, không làm hàng gian hàng
giả, nhưng buôn ngay bán thật. Tránh nói thêm nói bớt nhưng luôn trung thực
trong lời nói khi giao tiếp và làm ăn buôn bán với tha nhân.
+ “Chớ hà hiếp ai, cũng đừng tống tiền
người ta. Hãy an phận với số lương của mình” : Cần tránh thái độ “lấy thịt đè người” hay “Cả vú lấp miệng
em”, như thái độ quan liêu hách dịch, hà hiếp bóc lột những người
“thân yếu thế cô”. Cần sử dụng chức vụ quyền bính để phục vụ thay vì lo cho bản thân. Người có quyền giải quyết công việc cần tránh hẹn tới hẹn lui, hoặc
bắt người xin phải chờ đợi hàng giờ, đang khi công việc chỉ cần giải quyết ngắn gọn trong năm
mười phút.
5.
NGUYỆN CẦU:
LẠY CHÚA GIÊ-SU. Xin giúp chúng con chuẩn bị tâm hồn
đón mừng đại lễ Giáng Sinh bằng việc quảng đại chia sẻ cơm áo vật chất, cảm
thông với những người đau khổ bất hạnh như lời Gio-an Tẩy Giả rao giảng hôm nay: “Ai có hai áo, hãy nhường cho người không
có. Ai có của ăn cũng hãy làm như vậy”.
Xin cho chúng con luôn giữ đức công bình trong khi giao tiếp, như Gio-an đã khuyên những người thu thuế:
“Các người đừng đòi gì quá mức đã ấn định”.
Cho chúng con biết tôn trọng tha nhân qua cách ứng
xử lễ độ, như lời Gio-an đã khuyên
binh lính: “Đừng ức hiếp ai, đừng cáo gian ai và hãy bằng lòng với
số lương của mình”. Nhờ đó, chúng con hy vọng sẽ nhận được hồng ân cứu độ của Chúa trong mùa Giáng Sinh sắp đến.
X) HIỆP CÙNG MẸ MA-RI-A.- Đ) XIN CHÚA NHẬM LỜI
CHÚNG CON
LM ĐAN VINH - HHTM