Chúa Nhật
Lễ Hiển Linh
(7-1-2001)
Nghe:
Is 60,1-6 : Vinh quang của Đức Chúa như bình minh chiếu tỏa trên
ngươi (.) Chư dân sẽ đi về phía ánh sáng của ngươi, vua chúa hướng về ánh bình
minh của ngươi mà tiến bước (.) Con cái muôn dân nước sẽ tràn đến với ngươi.
Ep 3,2-3a.5-6 : Mầu nhiệm đó (=Mầu nhiệm Đức Kitô) là: trong Đức Kitô
Giêsu và nhờ Tin Mừng, các dân ngoại được cùng thừa kế gia nghiệp với người
Do-Thái, cùng làm thành một thân thể và cùng chia sẻ điều Thiên Chúa hứa.
TIN MỪNG: Mt
2,1-12
Các nhà chiêm tinh đến bái lạy Đức Giêsu Hài Nhi
Khi Đức Giêsu ra đời tại Bê-lem, miền Giu-đê, thời vua
Hê-rô-đê trị vì, có mấy nhà chiêm tinh từ phương Đông đến Giê-ru-sa-lem và hỏi:
?Đức Vua dân Do Thái mới sinh hiện ở đâu? Chúng tôi đã thấy vì sao của Người
xuất hiện bên phương Đông, nên chúng tôi đến bái lạy Người?.
Nghe tin ấy, vua Hê-rô-đê bối rối, và cả thành Giê-ru-sa-lem
cũng xôn xao. Nhà vua liền triệu tập tất cả các thượng tế và kinh sư trong dân
lại, rồi hỏi cho biết Đấng Kitô phải sinh ra ở đâu. Họ trả lời: ?Tại Bê-lem,
miền Giu-đê, vì trong sách ngôn sứ có chép rằng: Phần ngươi, hỡi Bê-lem, miền
đất Giu-đa, ngươi đâu phải là thành nhỏ nhất của Giu-đa, vì ngươi là nơi vị
lãnh tụ chăn dắt Ít-ra-en, dân Ta sẽ ra đời?. Bấy giờ vua Hê-rô-đê bí mật vời
các nhà chiêm tinh đến, hỏi cặn kẽ về ngày giờ ngôi sao đã xuất hiện. Rồi vua
phái các vị ấy đi Bê-lem và dặn rằng: ?Xin quí ngài đi dò hỏi tường tận về Hài
Nhi, và khi đã tìm thấy, xin báo lại cho tôi, để tôi cũng đến bái lạy Người?.
Nghe nhà vua nói thế, họ ra đi. Bấy giờ ngôi sao họ đã thấy
ở phương Đông, lại dẫn đường cho họ đến tận nơi Hài Nhi ở, mới dừng lại. Trông
thấy ngôi sao, họ mừng rỡ vô cùng. Họ vào nhà, thấy Hài nhi với thân mẫu là Bà
Maria, liền sấp mình thờ lạy Người. Rồi họ mở bảo tráp, lấy vàng, nhũ hương và
mộc dược. Sau đó, họ được báo mộng là đừng trở lại gặp vua Hê-rô-đê nữa, nên đã
đi lối khác mà về xứ mình.
Ngẫm:
Câu hỏi gợi ý:
1. Những người tìm và gặp
được Chúa Hài Đồng là những ai? Tại sao không phải là những người thông Kinh
Thánh? những tư tế hay thầy Lêvi? Chúng ta có thể rút ra bài học gì?
2. Tại sao có biết bao
người ?dài cổ? trông chờ Đấng Cứu
Thế đến, thế mà khi Ngài đến họ lại chẳng hay biết gì? Họ trông chờ kiểu gì mà
?sôi hỏng bỏng không? vậy?
Suy tư gợi ý:
1. Một chuyện trớ trêu trong đoạn Tin Mừng
hôm nay
Trong bài Tin Mừng, ta
thấy có điều khá ngộ nghĩnh và buồn cười, đó là: Dân Do Thái nóng lòng trông
chờ suốt mấy trăm năm trời Đấng Cứu Thế mà các ngôn sứ loan báo trước đó. Thế
mà chẳng mấy ai muốn tìm kiếm Ngài, nên khi Ngài đến, thì chẳng mấy ai trong
nhận ra mà đến gặp Ngài. Thật đúng như Tin Mừng Gio-an nói: ?Người đã đến nhà
mình, nhưng người nhà chẳng chịu đón nhận? (Ga 1,11). Chẳng những họ không nhận
ra, mà còn bách hại Ngài nữa.
Điều ngược đời và trớ
trêu là những người đến tìm Ngài, nhận ra Ngài là Vua, là Đấng Cứu Thế, lại
không phải là những người mang danh là vẫn trông chờ Ngài đến, không phải là
những người đã từng nghe nói về Ngài, không phải là những người thông thạo Kinh
Thánh, càng không phải là người biết được Đấng Cứu Thế sẽ sinh ra ở đâu. Đúng
lý ra, chính những người trông chờ Ngài, biết nhiều về Ngài phải là những người
đến tìm Ngài và nhận Ngài đầu tiên, trước tất cả những người khác. Nhưng trớ
trêu thay, những người tìm Ngài, gặp được Ngài, và nhận ra Ngài là ai, lại là
những người ngoại giáo ở tận đâu đâu, rất xa xôi, và những mục đồng dốt nát
chẳng hề cầm đến cuốn Kinh Thánh, thậm chí có thể chẳng biết Kinh Thánh nói gì.
Điều ấy khiến chúng ta
nhớ đến lời Đức Giêsu nói khi nghe viên đại đội trưởng đến xin Ngài chữa bệnh
cho con gái ông ta: ?Tôi không thấy một
người Ít-ra-en nào có lòng tin như thế. Tôi nói cho các ông hay: Từ phương Đông
phương Tây, nhiều người sẽ đến dự tiệc cùng các tổ phụ Áp-ra-ham, I-xa-ác và
Gia-cóp trong Nước Trời. Nhưng con cái Nước
Trời thì sẽ bị quăng ra chỗ tối tăm bên ngoài, ở đó người ta sẽ phải
khóc lóc nghiến răng? (Mt 8,11-12).
2. Biết đâu chuyện trớ trêu ấy lại ứng
nghiệm nơi chúng ta!
Những sự kiện ấy khiến
chúng ta phải suy nghĩ. Nhiều khi chúng ta tự hào mình là đạo gốc, là người
thuộc hàng giáo sĩ, tu sĩ, là giáo lý viên, là giáo dân loại ?hảo hạng?, hay là người thông thạo lẽ đạo,
hiểu biết nhiều về Kinh Thánh, v.v. Vì thế, chúng ta nghĩ mình sẽ là những
người ưu tiên vào Nước Trời: ta nghĩ rằng nếu mình mà còn không được vào Nước
Trời thì còn ai vào được nữa? Suy nghĩ và tự hào như thế có thể chúng ta đã
lầm. Một cái lầm hết sức tai hại.
Chúng ta tưởng rằng mình
có đức tin, chúng ta tưởng rằng cách giữ đạo của mình hiện nay là đẹp lòng
Thiên Chúa. Chúng ta tự hào là mình đã nắm được ý muốn của Thiên Chúa, luật lệ
của Ngài, hiểu rõ lẽ đạo, chân lý của Ngài, và tưởng rằng mình đang sống đúng
đường lối của Ngài. Nhưng thật ra chúng ta đang sống một lối sống ích kỷ, kiêu
căng, tự mãn, tự hào về những công đức của mình, chẳng hề quan tâm và giúp đỡ
những người khốn khổ chung quanh ta. Có thể chúng ta có tính ganh tị, thấy ai
hơn mình, may mắn hơn mình, thì tìm cách dèm pha, hạ giá họ xuống. Có thể chúng
ta là những người không thể cộng tác với nhau và với ai, vì ?cái tôi? của chúng ta lớn quá. Có thể
chúng ta có tính không tha thứ khi có ai đó xúc phạm đến ta. Có thể chúng ta
chưa yêu thương những người sống ngay bên cạnh ta ở mức độ đúng như Chúa đòi
hỏi. Có thể chúng ta có rất nhiều hành vi có vẻ yêu thương, chứ không phải thật sự yêu thương.
Có thể chúng ta đang sống rất xa Chúa, mà cứ ngỡ là mình gần Chúa lắm.
Chúng ta tưởng rằng mình
thiện chí hơn, sống tốt hơn những người ngoại đạo, hay hơn nhiều Kitô hữu khác,
nhưng trong thực tế, chúng ta kém họ, chúng ta không quảng đại bằng họ, không
hy sinh cho những người sống chung quanh bằng họ, không cư xử có tình có nghĩa
bằng họ. Và chính vì thế, họ gặp được Chúa, được Ngài chúc phúc, còn chúng ta
thì chẳng gặp được Ngài, không nhận ra sự hiện diện rất cụ thể và tràn đầy của
Chúa ở nơi những người mình gặp, trong những biến cố hằng ngày. Và vì thế,
những người chung quanh ta không cảm thấy hạnh phúc vì có ta ở giữa họ, ở với
họ.
Những người thông luật,
thông Kinh Thánh, được tiếng là đạo đức như những người Pha-ri-siêu, các Ráp-bi
Do Thái, các tư tế, các thầy Lê-vi đã không gặp được Ngài lúc Ngài sinh ra. Và
ngay cả sau này, khi Ngài đích thân đến gặp họ, nói chuyện với họ, thì họ cũng
chẳng nhận ra Ngài, mà tệ hơn nữa, còn tìm cách hãm hại Ngài. Hãy nghiêm túc tự
hỏi: tinh thần của chúng ta hiện nay có giống họ không? giống chỗ nào? và nếu
có khác, thì khác họ ở chỗ nào? Nếu Chúa đến theo cách khác hẳn với cách mà
chúng ta vẫn nghĩ - mà chắc chắn là như vậy - thì ta có nhận ra và tiếp đón
Ngài không? hay chúng ta lại nhân danh luật đạo và niềm tin của ta để kết án
Ngài, giống như những người có vẻ đạo đức xưa kia đã làm cho Ngài? Ngài tiên báo sẽ
đến như kẻ trộm, mà kẻ trộm thì lúc nào cũng đến bất ngờ, không chỉ theo thời gian mà theo cách thế nữa. Nếu không tỉnh thức, làm sao
biết được. Coi chừng Ngài đang ở ngay bên ta, mà ta đâu có biết!
3. Đây là dịp để chúng ta xét lại cách suy
nghĩ về cách sống
Trong lịch sử cứu độ, ta
thấy Thiên Chúa dành rất nhiều ưu tiên cho Dân Ngài trong việc lãnh nhận ơn cứu
độ. Đức Giêsu cũng vậy. Ngài nói với các môn đệ: ?Anh em đừng đi về phía các dân ngoại, cũng đừng vào thành nào của dân
Sa-ma-ri. Tốt hơn là hãy đến với các chiên lạc nhà Ít-ra-en? (Mt
10,5-6), hoặc ?Ta chỉ được sai đến với các
chiên lạc của nhà Ít-ra-en thôi? (Mt 15,24). Nhưng điều tai quái xảy
ra là những kẻ được ưu tiên thì lại tự hào về sự ưu tiên ấy, để rồi sống ngược
lại với ý của Thiên Chúa, khiến họ không xứng đáng được cứu rỗi. Dụ ngôn tiệc
cưới (xem Mt 22,1-14, hay Lc 14,15-24) cho thấy rõ điều đó. Người được ưu tiên
mời thì không chịu đến, khiến cho chủ tiệc phải mời tất cả những người ở ngoài
đường vào dự tiệc. Thiên Chúa đã sai các ngôn sứ đến với họ, nhưng họ không
nhận ra đó là ngôn sứ của Thiên Chúa, trái lại họ nghe thấy các ngôn sứ nói
chói tai, và giết đi.
Phải coi chừng kẻo điều
ấy lại xảy ra tương tự cho chính chúng ta, những người đã được rửa tội, mang
danh là Kitô hữu, là người theo Chúa, là người đạo đức, nhưng nếu trong thực
tế, đời sống chúng ta lại phản lại Tin Mừng, nghĩa là ích kỷ, kiêu căng, rất tự
hào về đạo mình, khinh chê đạo khác. Liệu Đức Giêsu có thể nói với chúng ta như
đã từng nói với người Do Thái xưa: ?Tôi nói
cho các ông hay, Nước Thiên Chúa, Thiên Chúa sẽ lấy đi không cho các ông nữa,
mà ban cho một dân biết làm cho Nước ấy sinh hoa lợi? (Mt 21,43).
Lễ Hiển Linh là một tin
mừng đặc biệt cho dân ngoại. Qua nhiều đoạn Tin Mừng (như đã từng trưng dẫn ở
trên), ta thấy Thiên Chúa mạc khải rằng chính dân ngoại cũng có thể được cứu
rỗi nếu họ sống đúng theo lương tâm, hay sống đúng theo truyền thống tôn giáo
của họ, sống xứng đáng là người đúng nghĩa là con người (xem thêm Rm 2,17-29;
Rm 10,19-21; v.v.)
Nguyện:
Lạy Chúa, bài Tin Mừng về
lễ Hiển Linh khiến con phải xét lại cách sống đạo của con. Có thể con đang sống
theo kiểu người Do Thái xưa, hiểu biết về Chúa rất nhiều, nhưng lại sống một
lối sống hết sức xa lạ với tinh thần Tin Mừng. Xin Chúa hãy làm cho trái tim
của con mềm lại thành trái tim bằng thịt đích thực, biết rung cảm trước những
đau khổ, những cảnh nghèo nàn túng thiếu, những thế kẹt của những người đang
sống quanh con, đồng thời biết quảng đại ra tay giúp đỡ, dấn thân bênh vực.
Amen
(Anrê
Nguyễn hữu Nghĩa)