CHÚA NHẬT MỪNG LỄ CHÚA THÁNH THẦN HIỆN XUỐNG
3-6-01
Theo Phụng Niên của Giáo Hội, Lễ Chúa Thánh Thần
Hiện Xuống hôm nay đây là thời điểm mở màn cho Mùa Thường Niên Hậu Phục Sinh,
cũng như Lễ Chúa Giêsu Chịu Phép Rửa mở màn cho Mùa Thường Niên Hậu Giáng Sinh
vậy. Riêng Phụng Vụ Lời Chúa cho Lễ Chúa Thánh Thần Hiện Xuống hôm nay, nếu để
ý chúng ta thấy có một một chi tiết hết sức kỳ lạ, giữa bài đọc thứ nhất theo
Sách Tông Vụ của Thánh Luca, và bài Phúc Âm theo Thánh Gioan hôm nay, đó là,
Chúa Thánh Thần được Chúa Kitô Phục Sinh thở hơi trên các tông đồ trong bài
Phúc Âm, và Thánh Thần Hiện Xuống trên các tông đồ trong Ngày Lễ Ngũ Tuần theo
Sách Tông Vụ, có khác nhau chăng? Nếu khác thì khác ở chỗ nào? Nếu chỉ là một
Thánh Thần thì tại sao các tông đồ lại nhận được hai lần?
Trước hết, theo tôi, Thánh Thần được Chúa Kitô Phục
Sinh thở hơi trên các tông đồ và Thánh Thần Hiện Xuống trong ngày Lễ Ngũ Tuần
chỉ là một Thánh Thần duy nhất. Thế nhưng, nếu là một Thánh Thần duy nhất tại
sao các tông đồ lại lãnh nhận hai lần, theo tôi, lý do của sự kiện này có thể
được căn cứ vào thời điểm các vị lãnh nhận cũng như vào cứ điểm xuất phát của
Đấng các vị lãnh nhận. Thật vậy, các tông đồ lãnh nhận cùng một Thánh Thần hai
lần, lần thứ nhất vào thời điểm các vị đang sợ hãi ẩn nấp vì Thày của các vị đã
chết, và lần thứ hai vào thời điểm các vị đang hân hoan thao thức chờ đợi Ngài
đến; đó là về thời điểm các tông đồ lãnh nhận Thánh Thần, còn về cứ điểm xuất
phát của Đấng các vị lãnh nhận, thì lần thứ nhất các vị đã lãnh nhận Thánh Thần
qua thân xác phục sinh của Chúa Kitô, và lần thứ hai các vị đã lãnh nhận Thánh
Thần từ trời hay từ Cha. Căn cứ vào hai yếu tố thời điểm các vị tông đồ lãnh
nhận Thánh Thần và cứ điểm xuất phát của Đấng các vị lãnh nhận, như vừa nhận
định và phân tách, theo tôi, các vị tông đồ lãnh nhận Thánh Thần lần thứ nhất
là để Chúa Kitô Phục Sinh có thể sống trong các vị, và lần thứ hai là để các vị
có thể làm chứng cho Chúa Kitô Phục Sinh.
Đúng thế, các vị tông đồ đã lãnh nhận Thánh Thần
lần thứ nhất "vào buổi tối Ngày Thứ Nhất trong tuần", khi "cửa
nhà của các vị còn đang đóng kín vì sợ người Do Thái" (Jn 20:19), qua hơi
thở từ thân xác của Chúa Kitô Phục Sinh, là để Chúa Kitô Phục Sinh có thể sống
trong các vị, đúng như lời Người tiên báo cho các vị trong Bữa Tiệc Ly, ở Phúc
Âm Thánh Gioan đoạn 14 câu 18 và 19: "Thày sẽ không để các con mồ côi đâu;
Thày sẽ trở lại với các con. Chỉ còn một ít lâu nữa thôi thế gian không còn
trông thấy Thày nữa, nhưng các con thì thấy, vì Thày sống và các con cũng sẽ
sống. Vào ngày ấy các con sẽ biết rằng Thày ở trong Cha Thày, và các con ở
trong Thày cũng như Thày ở trong các con". Các tông đồ còn lãnh nhận Thánh
Thần lần thứ hai nữa, là để các vị có thể làm chứng về Chúa Kitô Phục Sinh, như
lời Người cũng đã nói cho các vị biết, sau khi các vị đã nhận lãnh Thánh Thần
qua hơi thở từ thân xác của Người, tức sau khi các vị nhờ Thánh Thần lãnh nhận
lần thứ nhất này để nhận ra Thày mình đã thực sự sống lại. Lời Chúa Kitô Phục
Sinh tiên báo cho các tông đồ biết về việc các vị sẽ lãnh nhận Thánh Thần lần
thứ hai này đã được ghi nhận trong Phúc Âm Thánh Luca đoạn 24 câu 45-49 như
sau: "Bấy giờ Người mở tâm trí họ ra để họ hiểu các lời Thánh Kinh. Người
nói cùng các vị: Như đã ghi chép, Đấng Thiên Sai phải chịu khổ nạn và sống lại
từ trong cõi chết vào ngày thứ ba. Phải nhân danh Người mà rao giảng cho tất cả
mọi dân nước về lòng thông hối để họ được ơn tha tội, bắt đầu từ Giêrusalem.
Các con là những nhân chứng về điều này. Thày sai đến với các con lời Cha hứa
ban. Các con hãy ở đây trong thành này cho đến khi các con được mặc lấy quyền
lực từ trên cao". Thánh Ký Luca còn lập lại lời Chúa Kitô Phục Sinh này
một lần nữa trong Sách Tông Vụ đoạn 1 câu 8 như sau: "Các con sẽ nhận được
quyền năng khi Thánh Thần xuống trên các con; đoạn các con phải là những nhân
chứng của Thày, chẳng những ở Giêrusalem, khắp Giuđêa và Samaria, mà cho đến
tận cùng thế giới nữa".
Nếu vậy thì hình như có một tiến trình phát triển
Thánh Thần nơi các vị tông đồ giữa hai lần các vị lãnh nhận Ngài thì phải, như
thể Chúa Kitô Phục Sinh dần dần lớn lên trong các vị, từ lúc các vị nhận biết
Thày đã sống lại, cho tới khi Thánh Thần Hiện Xuống trên các vị, làm cho các vị
thực sự trưởng thành và có đầy đủ sức mạnh để làm chứng cho Chúa Kitô?
Đúng thế, một trong những dấu chứng tỏ tường cho
thấy các tông đồ đang trưởng thành và thực sự trưởng thành cho tới tầm mức trọn
vẹn giữa hai lần các vị lãnh nhận cùng một Thánh Thần, điển hình nhất là nỗi
lòng của các vị tỏ ra sau khi Vị Tôn Sư vô cùng dấu ái của các vị hoàn toàn bỏ
các vị mà về cùng Cha. Thánh Ký Luca đã ghi nhận rõ dấu hiệu trưởng thành này ở
4 câu kết Phúc Âm của mình trong đoạn 24, từ câu 50 đến câu 54, như sau:
"Bấy giờ Người dẫn các vị đi đến gần Bêtania, rồi giơ tay lên chúc phúc
cho các vị. Đang khi ban phép lành, Người rời các vị mà lên trời. Các vị phục
xuống tôn kính Người, đoạn vui mừng hớn hở trở về Giêrusalem. Ở đó người ta
thấy các vị liên lỉ ở trong đền thờ chúc tụng Thiên Chúa". Sở dĩ các tông
đồ không còn buồn thương và chán chường như thời gian Chúa Kitô bỏ các vị mà đi
tử nạn nữa, trái lại, các vị còn "vui mừng hớn hở" và "chúc tụng
Thiên Chúa" sau khi vĩnh viễn không còn được thấy Vị Thày vô cùng khả kính
khả ái của mình trên trần gian này nữa, là nhờ có Thánh Thần các vị đã lãnh
nhận lần nhất qua hơi thở của thân xác phục sinh của Thày. Ở vào thời điểm Chúa
Kitô Phục Sinh Thăng Thiên về trời này, đời sống của các vị tông đồ trong Thánh
Thần các vị lãnh nhận lần thứ nhất, có thể nói, đã đạt tới chỗ các vị trở thành
"những kẻ thực sự tôn thờ Thiên Chúa", thành phần, như Chúa Kitô nói
cho người đàn bà Samaritanô biết ở bờ giếng Giacóp, được Phúc Âm Thánh Gioan
ghi lại nơi đoạn 4 câu 23, đó là: "Những ai thực lòng tôn thờ Thiên Chúa
sẽ tôn thờ Cha trong Thần Linh và chân lý. Thật vậy, Cha tìm kiếm những người
tôn thờ chân chính này".
Phải, các tông đồ sẽ không thể nào làm chứng cho
Chúa Kitô Phục Sinh, nếu trước hết các vị không trở thành "những kẻ thực
sự tôn thờ Thiên Chúa". Bởi vì, thành phần "tôn thờ chân chính mà Cha
tìm kiếm này" là thành phần "tôn thờ Cha trong Thần Linh và chân
lý", tức là những người thực sự tin vào Thiên Chúa, Đấng thực sự hiện thân
nơi Đấng Thiên Sai của Ngài, hay nói cách khác, họ là những người "tin
rằng chính Cha là Đấng đã sai Con" (Jn 17:8, 25), và những người "tin
rằng Thày ở trong Cha và Cha ở trong Thày" (Jn 14:11, 20) như thế chính là
những người có "sự sống đời đời là nhận biết Cha là Thiên Chúa chân thật
duy nhất và Đấng Cha sai là Đức Giêsu Kitô" (Jn 17:3). Thế nhưng, để nhận
biết Thiên Chúa nơi Đấng Thiên Sai của Ngài là Đức Giêsu Kitô, tự mình các tông
đồ không thể làm được, mà phải có Thánh Thần. Đó là lý do Thánh Phaolô khẳng
định trong bài đọc hai hôm nay: "Không ai có thể nói: Đức Giêsu là Chúa
nếu không có Thánh Thần". Như thế, Thánh Thần các tông đồ lãnh nhận lần
thứ nhất qua hơi thở của thân xác Chúa Kitô Phục Sinh là để các vị nhận biết
Thiên Chúa và Đấng Ngài sai, nhờ đó, sửa soạn các vị "được rửa trong Thánh Thần", như bài đọc 1 hôm nay nói
tới, tức sửa soạn cho các vị lãnh nhận Thánh Thần lần hai, "Vị Thánh
Thần", như Thánh Phêrô khẳng định trước Hội Đồng Do Thái trong Sách Tông
Vụ đoạn 5 câu 32:"Thiên Chúa ban cho những ai thuận phục Ngài".
Thật vậy, nếu Mẹ Maria Vô Nhiễm Nguyên Tội, con
người duy nhất được đầy Thánh Thần từ giây phút đầu thai trong lòng mẹ, sau khi
thưa lời "xin vâng" với sứ thần Gabiên, đã được "Thánh Thần ngự
xuống và quyền phép Đấng Tối Cao bao phủ" (Lk 1:35), để Mẹ có thể
"thụ thai và hạ sinh. Con Đấng Tối Cao" (Lk 1:31, 32) thế nào, các
tông đồ cũng vậy, vì đã "tin vào Thiên Chúa và tin vào Thày" (Jn
14:1), được thể hiện bằng việc "ở lại trong thành" như Thày dăn dò,
mà các vị đã thực sự "mặc lấy quyền lực từ trên cao", để có thể thụ
thai và hạ sinh Chúa Kitô Phục Sinh trong lòng của 3 ngàn người lắng nghe chứng
từ của các vị, qua bài giảng tiên khởi vị trưởng tông đồ Phêrô sau biến cố được
Sách Tông Vụ trình thuật trong bài đọc thứ nhất hôm nay là: "Bỗng từ trời
phát ra tiếng động như tiếng gió thổi mạnh, lùa vào đầy nơi các vị đang tụ họp
nhau. Cũng có lưỡi như lửa xuất hiện đậu trên từng vị. Hết thẩy mọi người đều
được tràn đầy Thánh Thần và bắt đầu nói tiếng khác nhau tùy theo Thánh Thần
khiến họ nói".
Khía cạnh tu đức này được phản ảnh nơi khía cạnh
phụng vụ. Thật vậy, nếu các tông đồ lãnh nhận cùng một Thánh Thần hai lần, lần
đầu là để nhận biết Chúa Kitô Phục Sinh và lần hai là để có khả năng làm chứng
cho Chúa Kitô Phục Sinh, thì thành phần Kitô hữu tân tòng cũng thế, sở dĩ họ
trở lại với Chúa Kitô là nhờ Thánh Thần soi động họ vào một lúc nào đó trong
đời họ, để rồi, khi họ tuyên xưng đức tin qua việc lãnh nhận phép rửa, họ lại
được lãnh nhận Thánh Thần nơi Bí Tích Thêm Sức ngay sau khi lãnh nhận Bí Tích
Rửa Tội để có thể làm chứng cho Chúa Kitô. Thế nhưng, vấn đề ở đây là, đã được
lãnh nhận Thánh Thần qua Phép Rửa, Kitô hữu chúng ta đã tin Chúa Kitô ra sao,
và được lãnh nhận Thánh Thần nơi Phép Thêm Sức rồi, chúng ta đã hiên ngang làm
chứng cho Chúa Kitô chưa...?
Đaminh Maria Cao Tấn
Tĩnh, BVL
(Tin Mừng Sự Sống, buổi
phát thanh thứ ba mươi tám, Chúa Nhật 3/6/2001)