Chúa Nhật Thứ 16 Thường Niên
(22-7-2001)
Đọc Lời
Chúa
· St 18,1-10a: (2) Áp-ra-ham ngước mắt lên thì thấy có ba người
đứng gần ông. Vừa thấy, ông liền từ cửa lều chạy ra đón khách, sụp xuống đất
lạy (3) và nói: Thưa
Ngài, nếu tôi được đẹp lòng Ngài, thì xin Ngài đừng đi qua mà không ghé thăm
tôi tớ Ngài. (4) Để
tôi cho lấy chút nước, mời các ngài rửa chân rồi nằm nghỉ dưới gốc cây. (5)
Tôi xin đi lấy ít bánh, để các
ngài dùng cho chắc dạ, trước khi tiếp tục đi, vì các ngài đã ghé thăm tôi tớ
các ngài đây! Khách trả lời:
Xin cứ làm như ông vừa nói!
· Cl 1,24-28: (24) Giờ đây, tôi vui mừng được chịu đau khổ vì
anh em. Những gian nan thử thách Đức Ki-tô còn phải chịu, tôi xin mang lấy vào
thân cho đủ mức, vì lợi ích cho thân thể Người là Hội Thánh. (25)
Tôi đã trở nên người phục vụ Hội
Thánh, theo kế hoạch Thiên Chúa đã uỷ thác cho tôi, liên quan đến anh em: đó là
tôi phải rao giảng lời của Người cho trọn vẹn.
· TIN
MỪNG: Lc 10,38-42
Hai chị em Mác-ta và Ma-ri-a
(38) Trong khi thầy trò đi đường, Đức Giê-su vào
làng kia. Có một người phụ nữ tên là Mác-ta đón Người vào nhà. (39)
Cô có người em gái tên là Ma-ri-a. Cô
này cứ ngồi bên chân Chúa mà nghe lời Người dạy. (40) Còn cô Mác-ta thì tất bật lo việc phục vụ.
Cô tiến lại mà nói: Thưa Thầy, em con để mình con phục vụ, mà Thầy không để ý
tới sao? Xin Thầy bảo nó giúp con một tay! (41) Chúa đáp: Mác-ta! Mác-ta ơi! Chị băn khoăn
lo lắng nhiều chuyện quá! (42) Chỉ có một chuyện cần thiết mà thôi. Ma-ri-a đã chọn phần tốt nhất và
sẽ không bị lấy đi.
Suy niệm
Câu hỏi gợi ý:
1. Thử đặt ngược lại vấn đề:
nếu cả Mác-ta cũng tiếp chuyện Đức Giê-su mà không có ai lo việc tiếp đãi Ngài,
cụ thể là lo nước nôi tiếp khách và bữa ăn cho Ngài, thì có nên không? Ngài có
hài lòng về cách tiếp đãi đó không?
2. Giữa hai chị em với nhau,
thái độ của mỗi người có chỗ nào hay, chỗ nào dở? Mỗi người phải sửa đổi lại
thái độ của mình thế nào cho hoàn hảo?
3. Bạn nghĩ gì về người năng
cầu nguyện mà không năng hành động, hay năng hành động mà không năng cầu nguyện?
Suy tư gợi ý:
1. Hiếu khách phải là một đặc điểm của người
Ki-tô hữu
Đức
Giê-su đến làng Bê-ta-ni-a, nơi nhà Mác-ta và Ma-ri-a, là những người rất mến
mộ Ngài. Đây là một dịp tốt để hai chị em tỏ lòng yêu thương và quí mến Ngài.
Tinh thần hiếu khách như hai chị em này là một trong những đặc điểm của người Á
Đông, mà cũng phải là đặc điểm của mọi Ki-tô hữu, vì đó là một khía cạnh quan
trọng và cụ thể của tình yêu thương vốn là nền tảng của Ki-tô giáo. Trong bài
đọc I, A-bra-ham đã tỏ ra thật hiếu khách. Không ngờ lần này khách đến lại là
sứ giả của Thiên Chúa. Nếu bình thường ông không hiếu khách, thì khi thiên sứ
đến bất ngờ dưới dạng người thường, làm sao ông tỏ ra hiếu khách với các vị ấy
được? Điều này giúp chúng ta ý thức lại: mọi người khách đến với gia đình ta
đều là hình ảnh của Thiên Chúa, và phần nào là hiện thân của chính Đấng mà ta
đang tôn thờ và muốn yêu mến hết lòng. Như thế, quí mến khách cũng là một cách
tỏ lòng quí mến Chúa.
2. Cần có sự phân công hợp lý trong gia đình,
trong tập thể
Để tiếp
đón Ngài cho phải lẽ và làm hài lòng Ngài, phải có người tiếp chuyện Ngài, vì
nếu để Ngài ngồi không một mình thì quả là bất lịch sự. Nhưng cũng phải có
người lo chuyện nước nôi và những món ăn tiếp đãi khách chứ! Vì nếu tới bữa ăn
mà để cho khách ra về bụng đói, hoặc cho khách ăn một bữa cơm quá thanh đạm,
xoàng xĩnh, thì còn gì là quí mến khách nữa? Vì thế, hai chị em không ai nói
với ai, đã tự phân công: một người hầu chuyện Ngài, một người lo chuyện phục vụ
Ngài, điều ấy thật hợp lý. Nếu cả hai cùng tiếp chuyện Ngài, thì ai lo nấu ăn?
Hay nếu cả hai đều lo nấu ăn, thì ai tiếp chuyện Ngài?
3. Cần quan tâm đến nhau và tìm cách làm cho
nhau hạnh phúc
Ưu điểm
của Mác-ta là tinh thần năng động, cô biểu lộ tình yêu và sự quí mến của mình
bằng việc phục vụ, quan tâm tới nhu cầu cụ thể của người khác. Thật là một đức
tính tốt! Nhưng cái dở của Mác-ta là ganh tị với em: thấy em ngồi nói chuyện
với Đức Giê-su, có vẻ nhàn nhã quá, để mình phải vất vả cực nhọc, thì đâm ra
buồn phiền. Cô không thể dấu trong bụng sự tị nạnh đó, mà phải bộc lộ ra, đến
độ có vẻ như trách móc Đức Giê-su: Thưa
Thầy, em con để mình con phục vụ, mà Thầy không để ý tới sao? Xin Thầy bảo nó
giúp con một tay!. Có vẻ như cô cảm thấy không được ai chú ý tới, nhất
là không ai biết tới sự khó nhọc của mình. Cái dở này rất đáng thông cảm vì tâm
lý chung mọi người đều như vậy!
Cái hay
của Ma-ri-a là biểu lộ tình yêu và lòng quí mến của mình bằng cách chăm chú
nghe và ghi nhận, học hỏi những điều hay từ Đức Giê-su. Điều này sẽ rất ích lợi
cho cô, nhất là về mặt tâm linh. Nhưng cái dở của Ma-ri-a là dành độc quyền nói
chuyện với khách, mà không nghĩ gì tới sự khó nhọc vất vả của chị mình để tìm
cách chia sẻ công việc với chị. Chẳng hạn, thỉnh thoảng cô có thể mời chị lên
tiếp chuyện với Thầy và làm bếp thay thế chị một chút. Hai chị em thay phiên
nhau, vừa tiếp Thầy, vừa lo chuyện phục vụ Thầy thì đẹp hơn biết mấy!
Trong
cuộc sống chung của gia đình hay tập thể, nếu chúng ta biết quan tâm đến nhau,
đến niềm vui, nỗi khổ, đến những nhu cầu, lo lắng, bận tâm của nhau, thì cuộc
sống chung trở nên hạnh phúc biết bao! Sự quan tâm ấy thể hiện cụ thể tình yêu
thương của ta đối với nhau. Nếu không có tình yêu thương, nếu ai cũng chỉ nghĩ
đến mình, đến niềm vui và nỗi khổ, nhu cầu và lo lắng của mình, thì cuộc sống
chung sẽ trở thành hỏa ngục.
3. Cần ưu tiên cho đời sống tâm linh.
Cách trả
lời của Đức Giê-su: Chị băn khoăn lo
lắng nhiều chuyện quá! Chỉ có một chuyện cần thiết mà thôi. Ma-ri-a đã chọn
phần tốt nhất và sẽ không bị lấy đi, khiến cho nhiều người nghĩ rằng Đức
Giê-su đã coi việc tiếp chuyện Ngài là quan trọng và đẹp lòng Ngài hơn chuyện
lo chăm sóc bữa ăn cho Ngài. Từ đó họ suy ra rằng việc cầu nguyện thì đáng quí
và làm hài lòng Chúa hơn việc hoạt động. Nhưng ta thử đặt vấn đề: nếu cả hai
chị em đều lo ngồi hầu chuyện Đức Giê-su, mà chẳng ai lo bữa ăn chu đáo cho
Ngài, thì Ngài có hài lòng lắm không?
Là người
hướng dẫn tâm linh, Ngài thấy đời sống tâm linh quan trọng hơn thể chất rất
nhiều, nhân đó Ngài muốn, bằng câu nói trên, cho hai chị em một bài học: cần
phải đặt nặng và lo cho đời sống tâm linh hơn thể chất. Tại sao? Vì người đời
thường có khuynh hướng lãng quên đời sống tâm linh, mà chỉ chú tâm đến đời sống
thể chất. Họ dành rất nhiều thì giờ và năng lực vào chuyện cơm ăn áo mặc,
chuyện tiện nghi vật chất, chuyện quyền lực địa vị, chuyện tranh đua để hơn
người khác, tóm lại là những chuyện liên quan đến đời sống tạm bợ ở trần gian.
Đa số ít quan tâm, hoặc ít người quan tâm đầu tư cho đời sống tâm linh của
mình, là điều chẳng những đem lại hạnh phúc thanh tao ở đời này, mà còn đem lại
hạnh phúc lâu dài đời sau.
4. Cần có sự điều hòa và quân bình giữa tâm
linh và thể chất, giữa cầu nguyện và hành động
Trong
thực tế, hai khía cạnh của sự sống - tâm linh và thể chất - liên quan đến nhau,
hỗ trợ nhau. Khía cạnh này tốt đẹp và lành mạnh thì cũng sẽ ảnh hưởng tốt đẹp
lên khía cạnh kia. Tuy nhiên, quá quan tâm đến khía cạnh này thì sẽ bỏ bê đồng
thời làm hại cho khía cạnh kia. Do đó, hai khía cạnh ấy của sự sống cần phải
được quan tâm một cách điều hòa và quân bình: không nên quá quan tâm đến khía
cạnh này mà bỏ bê khía cạnh kia, nhất là đối với giáo dân, là những người sống
giữa trần gian.
Cũng
tương tự như thế, cần phải có sự điều hòa và quân bình giữa sự cầu nguyện và
hành động. Cầu nguyện nhiều mà không cảm thấy có sức mạnh nào thúc đẩy mình đi
đến hành động thực tế, thì sự cầu nguyện ấy hẳn nhiên không phải là cầu nguyện
đích thực, nghĩa là không thật sự gặp gỡ Thiên Chúa. Rất nhiều Ki-tô hữu hiện
nay ở trong tình trạng này. Họ cảm thấy an tâm, tự cho mình là người đạo đức,
chỉ vì họ đã dành rất nhiều thì giờ để cầu nguyện. Nhưng sự cầu nguyện của họ
chẳng dẫn họ đến hành động để thể hiện cụ thể tình yêu thương mà đáng lẽ họ
phải đạt được khi cầu nguyện đích thực. Vì thế, rất nhiều việc đáng lẽ họ nên
làm hoặc phải làm, nhưng họ đã không làm. Và hiện nay cũng có nhiều nhà hướng
dẫn tu đức chỉ hoặc quá nhấn mạnh đến cầu nguyện, mà không quan tâm hoặc không
nhắc nhở gì đến bổn phận phải hành động.
Tuy
nhiên, năng hành động mà không năng cầu nguyện thì ta dễ đi đến chỗ hành động
chỉ vì lợi ích riêng của mình, chứ không phải vì Thiên Chúa hay tha nhân. Hành
động như thế xét về mặt tâm linh thì không mấy giá trị và ít đem lại lợi ích
thiêng liêng. Người hành động nhiều mà không cầu nguyện giống như người hành
trình vào một vùng đất lạ, chỉ biết đi tới mà không biết phải lâu lâu dừng lại
xem bản đồ để biết mình đang ở đâu, và biết phải đi đường nào để tới nơi mình
muốn. Vì thế, có rất nhiều khả năng là họ sẽ lạc đường. Hoặc như người hành
trình không biết dừng lại để ăn uống, hay để đổ xăng, hầu tiếp sức cho chính
bản thân hoặc tiếp nhiên liệu cho phương tiện di chuyển. Họ sẽ không đủ sức và
phương tiện để đi hết cuộc hành trình. Vậy, cầu nguyện và hành động đều rất cần
thiết cho đời sống Ki-tô hữu mà chúng ta cần phải thực hiện một cách quân bình
và điều hòa trong cuộc sống.
Cầu
nguyện
Lạy
Chúa, bất kỳ một nhân đức nào trong đời sống cũng đòi hỏi phải được bổ túc bằng
một nhân đức đối nghịch với nó thì nhân đức ấy mới thật sự là nhân đức. Vì thế,
xin hãy cho con ơn khôn ngoan và khiêm nhượng đi đôi với lòng can đảm, cho con
hiền lành mà cương quyết, năng cầu nguyện nhưng dám hành động, v.v. Tóm lại,
cho con vừa biết lắng nghe lời Chúa như Ma-ri-a, nhưng cũng vừa biết săn tay
lên để làm việc như Mác-ta. Amen.
Joan Nguyễn Chính Kết