Chúa
Nhật thứ 5 Thường Niên, C
(8-2-2004)
“Sống thuận theo ý Chúa thì
khôn ngoan hơn sống theo ý mình”
ĐỌC LỜI CHÚA
· Is
6,1-2a.3-8: (3) «Đức Chúa các đạo binh là Đấng Thánh! Cả mặt đất rạng
ngời vinh quang Chúa!»
· 1 Cr 15,1-11:
(10) Tôi có là gì thì cũng là nhờ ơn Thiên Chúa, và ơn Người ban cho tôi đã
không vô hiệu; trái lại, tôi đã làm việc nhiều hơn tất cả những vị khác, nhưng
không phải tôi, mà là ơn Thiên Chúa cùng với tôi.
· TIN MỪNG: Lc 5,1-11
Đức Giêsu kêu gọi bốn môn đệ đầu tiên (Mt 4,18-22; Mc
1,16-20)
(1) Một hôm, Đức
Giêsu đang đứng ở bờ hồ Ghennêxarét, dân chúng chen lấn nhau đến gần Người để
nghe lời Thiên Chúa. (2) Người thấy hai chiếc
thuyền đậu dọc bờ hồ, còn những người đánh cá thì đã ra khỏi thuyền và đang
giặt lưới. (3) Đức Giêsu xuống một
chiếc thuyền, thuyền đó của ông Simôn, và Người xin ông chèo thuyền ra xa bờ
một chút. Rồi Người ngồi xuống, và từ trên thuyền Người giảng dạy đám đông.
(4) Giảng xong, Người bảo ông Simôn: «Chèo ra chỗ nước sâu mà thả lưới bắt cá». (5) Ông Simôn
đáp: «Thưa Thầy, chúng tôi đã vất vả suốt đêm mà không bắt được gì cả. Nhưng
vâng lời Thầy, tôi sẽ thả lưới». (6) Họ đã làm như vậy, và bắt được rất
nhiều cá, đến nỗi hầu như rách cả lưới. (7) Họ làm hiệu
cho các bạn chài trên chiếc thuyền kia đến giúp. Những người này tới, và họ đã
đổ lên được hai thuyền đầy cá, đến gần chìm.
(8) Thấy vậy, ông Simôn Phêrô sấp mặt dưới
chân Đức Giêsu và nói: «Lạy Chúa, xin tránh xa con, vì con là kẻ tội lỗi!» (9) Quả vậy,
thấy mẻ cá vừa bắt được, ông Simôn và tất cả những người có mặt ở đó với ông
đều kinh ngạc. (10) Cả hai người con ông Dêbêđê, là Giacôbê và Gioan,
bạn chài với ông Simôn, cũng kinh ngạc như vậy. Bấy giờ Đức Giêsu bảo ông
Simôn: «Đừng sợ, từ nay anh sẽ là người thu phục người ta».
(11) Thế là họ đưa thuyền vào bờ, rồi bỏ hết mọi sự mà theo Người.
CHIA SẺ
Câu hỏi gợi ý:
1.
Đặt mình vào địa vị của Simon, bạn sẽ
nghĩ thế nào khi đã đánh cá suốt đêm mà không được con cá nào, mà Thầy mình lại
bảo đánh cá lần nữa?
2.
Ta có thể rút ra bài học nào từ sự kiện
trên? Giữa ý Chúa và ý ta, thực hiện ý của ai thì đem lại kết quả tốt đẹp cho
ta hơn?
Suy tư gợi ý:
1. Cứ tuân theo ý Chúa, sẽ chứng kiến nhiều việc lạ lùng
Bài Tin Mừng
hôm nay cho thấy: nhờ vâng lời Đức Giêsu, Simon đã thành công trong mẻ lưới cá
đêm ấy. Điều đáng lưu ý là lệnh truyền hay ý muốn của Đức Giêsu trong trường
hợp này rất ngược với ý muốn hay kinh nghiệm nhà nghề của Simon. Ông đã đánh cá
suốt đêm mà không bắt được con cá nào, nên theo kinh nghiệm bao năm trong nghề
của ông, ông nghĩ nếu có tiếp tục đánh nữa thì cũng chẳng có kết quả gì. Mặc dù
vậy, ông vẫn vâng lời Thầy mình, nhờ đó ông đã tận mắt chứng kiến sự lạ lùng
xảy ra.
Đó là một bài
học cho chúng ta trong cuộc đời Kitô hữu giữa trần gian. Chúng ta – dù là người
được mọi người coi là khôn ngoan nhất – không thể biết chắc chắn hành động như
thế nào thì sẽ đem lại kết quả tốt đẹp nhất. Rất nhiều tính toán – mà ai cũng
phải công nhận đó là những tính toán hết sức khôn ngoan kiểu trần gian – lại
dẫn đến những kết quả bi thảm. Chính vì thế dân gian mới có câu: «May hơn hay»,
«Người
tính không bằng Trời tính», «Mưu sự tại nhân, thành sự tại Thiên». Bài
Tin Mừng hôm nay cho thấy: để thành công và hạnh phúc, tốt nhất ta nên hành
động theo ý muốn của Thiên Chúa. Vì Ngài yêu thương ta hơn chính ta yêu thương
mình, luôn mong muốn ta được hạnh phúc. Ngài lại khôn ngoan vô cùng, chẳng
những biết cách tốt nhất và hữu hiệu nhất để ta hạnh phúc, mà còn có quyền năng
vô biên để giúp ta thực hiện cách tốt nhất ấy nữa. Vì thế, cách khôn ngoan nhất
của ta là phó mặc vận mạng của mình trong tay Ngài, và cương quyết làm tất cả
những gì Ngài muốn ta làm.
Rất nhiều
trường hợp, điều Ngài muốn ngược lại với sự khôn ngoan hay cách tính toán của
ta. Nhưng nếu ta cứ quyết tâm làm theo ý Ngài thì kết quả cuối cùng chắc chắn
sẽ có lợi cho ta hơn là ta làm theo ý muốn hay sự khôn ngoan của ta. Người
Trung Hoa có câu: «Thuận Thiên giả tồn, nghịch Thiên giả vong»
(Hành động thuận theo ý Trời thì sẽ tồn tại, còn làm ngược lại ý Trời thì sẽ
tiêu vong).
2. Chia sẻ kinh nghiệm cuộc đời
Tôi – người
viết bài này – xin chia sẻ kinh nghiệm sau đây. Cuộc đời tôi có hai giai đoạn:
giai đoạn sống theo ý muốn của mình, và giai đoạn từ bỏ mọi ý riêng để hoàn
toàn sống theo ý của Thiên Chúa. Chỉ trong giai đoạn sau tôi mới sống bình an,
hạnh phúc và mạnh mẽ.
a) Giai đoạn sống theo ý muốn của mình:
Trong giai
đoạn này, tôi lấy «cái tôi» của mình là trung tâm
(égocentrique) và coi những gì liên quan đến «cái tôi» ấy là quan trọng
(trong đó có ý kiến của tôi, quan điểm của tôi, ý muốn của tôi…) Vì thế, tôi
luôn tìm cách đề cao «cái tôi» của mình, điều này thường đồng
nghĩa với việc tìm cách hạ «cái tôi» của người khác xuống. Khi thấy
người khác được ca tụng, nổi bật, còn mình bị chìm lỉm giữa đám đông, tôi
thường cảm thấy buồn bã, đau khổ, thậm chí bị xúc phạm. Trong tôi hình thành
nhiều tham vọng về tâm linh cũng như về xã hội.
Về tâm linh,
tôi quyết tâm trở nên một vị thánh lớn như Têrêxa hay Phanxicô. Tôi muốn mọi
người phải khâm phục tôi là thánh thiện, đạo cao đức cả. Về xã hội, tôi quyết
trở nên một nhân vật nổi bật: trong Giáo Hội thì phải là một chức sắc cao,
ngoài xã hội thì phải là bậc vị vọng. Và tôi quyết tâm tu đức, học hành, cố
gắng tập luyện hầu đạt được những tham vọng đó. Tôi trở thành một con người duy
ý chí: tôi nghĩ cứ quyết tâm là được, và coi mọi ý muốn của mình là quan trọng.
Từ đó tôi có tính hay áp đặt ý muốn của mình trên người khác, muốn mọi người
phải theo ý của mình. Nếu ý mình không được thực hiện, tôi cảm thấy bị xúc phạm
và đau khổ rất nhiều.
Sống với ý
hướng như vậy hàng chục năm, tôi cảm thấy tâm hồn mình không bình an, không
hạnh phúc. Về tâm linh, tôi luôn phải đối diện và bất mãn vì những yếu đuối của
mình. Tôi quyết tâm cao độ rất nhiều điều tốt đẹp, nhưng cuối cùng xét lại
chẳng thực hiện được bao nhiêu. Về xã hội, so sánh với nhiều người, tôi thấy
mình vẫn bị thua kém, khiến tôi luôn luôn bị dằn vặt, đau khổ. Nỗ lực liên tục
trong đau khổ như thế, một thời gian sau tôi bị bệnh: bắt đầu là bệnh dạ dày,
sau đến bệnh ho lao, cơ thể tôi suy yếu, và tôi đâm ra chán chường thất vọng…
Nhưng về sau tôi đã trở nên hạnh phúc và khỏe mạnh nhờ thay đổi cách suy nghĩ
và cách sống.
b) Giai đoạn sống theo ý muốn của Thiên
Chúa:
Trong thời
gian sống khắc khoải như thế, tôi đã dành một thời gian rất dài để nghiên cứu,
tìm hiểu các tôn giáo khác. Tôi nhận ra tôn giáo nào cũng đòi hỏi con người
phải coi nhẹ «cái tôi» của mình và những gì liên quan đến «cái tôi»
ấy, đồng thời đặt nặng việc sống theo những đòi hỏi của «Đạo», của lẽ phải, của sự
khôn ngoan, hợp lý, của luật lệ tôn giáo… Nhờ vậy, trong đời sống tâm linh Kitô
hữu, tôi hiểu được sự cần thiết của tinh thần «tự xóa» (kenosis) và của lập
trường hoàn toàn làm theo thánh ý Thiên Chúa. Chính Đức Giêsu đã nêu gương sáng
ngời về hai điều ấy. Ngài đã tự xóa mình một cách hoàn toàn (x. Pl 2,6-8), và
triệt để tuân theo thánh ý Chúa Cha trọn đời Ngài: «Tôi không tìm cách làm theo ý riêng
tôi, nhưng theo ý Đấng đã sai tôi» (Ga 5,30; x. 6,38; 4,34).
Hiểu được như
thế, tôi tập sống quên mình, không lấy mình hay ý muốn của mình làm trung tâm
nữa, mà lấy Thiên Chúa làm trung tâm, đồng thời luôn cố gắng sống thuận theo
thánh ý Ngài. Theo tôi, ý của Thiên Chúa được biểu lộ qua tiếng lương tâm, qua
lời của Ngài trong Kinh Thánh, qua sự hợp tình hợp lý đòi hỏi, qua lề luật tôn
giáo, qua các định luật hay lẽ tự nhiên trong vũ trụ, qua những dữ kiện khách
quan xảy ra, qua thiên cơ hay những dấu chỉ thời đại. Tôi bắt đầu từ bỏ mọi
tham vọng, mọi ý riêng: không còn mong muốn mình trở nên một nhân vật to tát
nữa, mà sẵn sàng chấp nhận làm một người nhỏ bé, tầm thường nhất, và không còn
coi ý muốn của mình là quan trọng nữa. Tôi nhận ra ngay cả ý muốn trở nên một
vị thánh cao cả của tôi trước đây cũng chỉ là một thứ tâm lý muốn «phình to bản
ngã», một hình thức của tính kiêu ngạo.
Rất nhiều sự
việc xảy đến ngược lại sự khôn ngoan hay dự tính của tôi, mà tôi thấy trước mắt
là bất lợi cho tôi. Nhưng khi tôi thấy rằng mình không thể thay đổi được, và
nhận ra rằng ý của Thiên Chúa là muốn tôi vui vẻ chấp nhận, thì tôi sẵn sàng
vâng theo. Tôi phó thác để mặc Ngài dẫn tôi đi đâu tùy ý Ngài. Thường là sau
một thời gian, tôi nhận ra rằng điều mà trước đó tôi cho là bất lợi ấy cuối
cùng lại trở nên hết sức ích lợi cho tôi. Dần dần tôi chứng nghiệm được rằng «Thiên Chúa
làm cho mọi sự đều sinh lợi ích cho những ai yêu mến Người» (Rm
8,28). Kinh nghiệm cho tôi thấy: khi những bất lợi xảy đến, nếu cứ vui vẻ đón
nhận theo ý Thiên Chúa và kiên nhẫn chờ đợi, thì tất cả những bất lợi ấy cuối
cùng đều trở nên lợi ích.
Sống «vô ngã»
và sống không có ý riêng như vậy, tôi cảm thấy mình thanh thản hơn xưa rất
nhiều. Thay vì sợ đau khổ thì sẵn sàng chấp nhận mọi khổ đau đến với mình; thay
vì lấy hạnh phúc của mình làm mục đích phải đạt tới thì lấy thánh ý Thiên Chúa
và hạnh phúc của người khác làm đối tượng tìm kiếm và thực hiện. Sống như vậy,
tôi cảm thấy tâm hồn bình an và không còn nhạy bén với đau khổ như xưa. Dường
như càng sợ và tránh đau khổ thì ta càng nhạy bén với đau khổ và càng vướng vào
đau khổ. Còn càng chấp nhận đau khổ – bất cứ loại đau khổ nào – để thực hiện
thánh ý Thiên Chúa và hạnh phúc của tha nhân thì đau khổ càng không ảnh hưởng
được tới mình. Hiện nay tôi thấy mình hạnh phúc và thành công hơn xưa rất
nhiều. Sức khỏe tôi cũng được cải thiện, mọi bệnh tật đều tan biến, và tôi cảm
thấy tràn đầy sức sống, cả tinh thần lẫn thể chất. Một điều khá lạ lùng là
những tham vọng mà tôi đã dẹp bỏ, mà giờ đây tôi không thèm quan tâm thực hiện
nữa thì lại đang thành tựu tốt đẹp theo kiểu «bất chiến tự nhiên thành»,
hay không muốn mà được! Vì thế, tôi cho rằng sống theo ý Chúa thì khôn ngoan và
thành công hơn là sống theo ý mình.
CẦU NGUYỆN
Lạy Cha, nhiều khi đứa con nhỏ của con cứ nhất quyết làm
theo ý của nó, cách thức của nó vì nó cho rằng phải làm như thế thì mới khôn
ngoan và thành công. Trong khi đó, con lại nhìn thấy nếu nó cứ làm theo ý nó
hay cách của nó thì chắc chắn sẽ thất bại. Nhưng nó không nghe con và cuối cùng
nó đã thất bại. Từ sự việc đó, con nhận ra chính con cũng hành động ngu xuẩn
như nó khi con cứ khăng khăng làm theo ý của con chứ không theo ý của Cha. Và
con đã thất bại ê chề trong cuộc sống. Con đã sống trong đau khổ bao năm vì cứ
cố chấp sống theo ý của con. Nay con đã nhận ra rằng sống theo ý của Cha là
cách đơn giản nhất, dễ dàng nhất và khôn ngoan nhất để thành công và hạnh phúc
trong cuộc đời. Xin cho con giữ được sự khôn ngoan này suốt cuộc đời con. Amen.
Joan Nguyễn Chính Kết