CHÚA NHẬT LỄ THÁNH GIA
Người gia trưởng gương mẫu
Lắng nghe sứ điệp của bài Tin Mừng (Mát-thêu
2:13-15,19-23)
Giữa bầu khí tưng bừng của lễ Giáng Sinh, có một người vẫn
thầm lặng, khiêm tốn, nhưng lại làm bất cứ điều gì Thiên Chúa muốn. Không ai khác, đó là thánh Giu-se, người Gia
trưởng của Thánh Gia và cũng là gương mẫu cho các gia trưởng Công giáo. Bài Tin Mừng hôm nay thuật lại hai công việc
thánh Giu-se thực hiện với tư cách người chủ gia đình: đưa Mẹ Ma-ri-a và Hài Nhi đi Ai-cập để lánh nạn,
rồi khi tai qua nạn khỏi lại đưa gia đình về an cư lạc nghiệp tại
Na-da-rét. Việc làm và ý nghĩa của những
biến cố này đã đủ để nói lên vai trò của thánh Giu-se và là gương mẫu cho người
gia trưởng trong gia đình Công giáo hôm nay.
Thay đổi chỗ ở và thích nghi với môi trường sống mới luôn là
điều hầu hết chúng ta ngại ngùng. Có bao
nhiêu vấn đề phải giải quyết. Với kinh
nghiệm riêng, chúng ta chỉ hiểu được một phần rất nhỏ những khó khăn của Thánh
Gia khi phải lánh nạn, di chuyển từ Do-thái sang Ai-cập và từ Ai-cập trở về. Vậy mà Gia trưởng Giu-se đã chu toàn sứ mệnh
một cách tuyệt vời. Cách hành xử của Ngài
dạy chúng ta rất nhiều bài học. Bài học lớn
nhất, đó là lập tức thi hành kế hoạch của
Thiên Chúa. Quả thực là một kế hoạch
không giống ai! Để tránh sự bách hại của
vua Hê-rốt, đâu cần phải chạy mãi sang Ai-cập, một hành trình cần tới hàng năm
trời. Nhưng thánh Giu-se đã vâng lời. Thực hiện ý Chúa đòi chúng ta phải mau mắn, đặt
hết tin tưởng vào sự quan phòng của Người.
Thánh sử Mát-thêu đã nêu cao tinh thần phó thác của thánh Giu-se khi Ngài
thực hiện ý Chúa qua những lời trích dẫn Kinh Thánh Cựu Ước: Ngài đã thi hành điều Chúa dạy, để ứng nghiệm
lời Chúa phán xưa qua miệng ngôn sứ, là “Ta đã gọi con Ta ra khỏi Ai-cập” và
“Người sẽ được gọi là người Na-da-rét”.
Bài học tiếp theo là quan
tâm chăm sóc của vị gia trưởng đối với gia đình mình. Thánh Giu-se đã “trỗi dậy và đang đêm, đưa
Hài Nhi và mẹ Người trốn sang Ai-cập”.
Ngài không thể đợi đến sáng vì sự an toàn của Hài Nhi. Hơn nữa, khởi hành ban đêm là thời gian thuận
tiện để tránh tai mắt của những thuộc hạ vua Hê-rốt đang lùng kiếm Hài
Nhi. Vị gia trưởng này biết phải ứng phó
thế nào với tình huống. Sau thời gian ở
Ai-cập, được sứ thần dạy phải trở về đất Ít-ra-en, ngài cũng “trỗi dậy”, nhưng
không cần đi ban đêm nữa vì nguy hiểm đã qua.
Tuy nhiên, khi trở về Do-thái, thánh Giu-se vẫn lo lắng cho sự an toàn của
Thánh Gia nên chưa biết phải ở chỗ nào cho yên ổn. Ngài cần có sự hướng dẫn của Thánh Thần. Được sứ thần “báo mộng”, một cách hoạt động của
Thánh Thần, thánh Giu-se đã đưa Thánh Gia “lui về miền Ga-li-lê”. Tới đây, quyết định ở chỗ nào là tùy sự khôn
ngoan của vị gia trưởng. Ngài biết ở đâu
Ngài có thể làm việc và giúp đỡ gia đình, nên Ngài đã quyết định đem Mẹ Ma-ri-a
và Hài Nhi về sống tại Na-da-rét. Vị gia
trưởng đã biểu lộ lòng yêu thương qua bổn phận chăm sóc cho gia đình mình.
Còn một bài học nữa, đó là thái độ “ít nói” của Gia trưởng Giu-se.
Từ đầu tới cuối câu chuyện và cả suốt đời nữa, thánh Giu-se không hề lên
tiếng. Ngài đã chọn cách biểu lộ bằng
hành động chứ không phải bằng lời nói.
Thinh lặng không có nghĩa là không biết, nhưng lại được phát biểu bằng
hành động. Một hành trình gian khổ, tất
cả đổ vào đầu vị gia trưởng, đã nói lên tình yêu vô cùng lớn lao của thánh
Giu-se dành cho Mẹ Ma-ri-a và Hài Nhi.
Thánh Giu-se không thuộc hạng người hay nói mà không làm!
Sống sứ điệp Tin Mừng
Dĩ nhiên chúng ta có nhiều bài học khác từ Mẹ Ma-ri-a và
Chúa Giê-su, nhưng bài Tin Mừng hôm nay đặc biệt đề cao gương mẫu Giu-se, vị
Gia trưởng của Thánh Gia. Trách nhiệm và
lối sống của thánh Giu-se quả thực là một bài học vĩ đại cho tất cả các gia trưởng
hôm nay. Đời sống gia đình có thể thay đổi
ít nhiều theo hoàn cảnh xã hội, nhưng trách nhiệm và cách hành xử của người gia
trưởng thì vẫn thế. Chúng ta, nhất là những
người chồng và người cha hôm nay, cần học những đức tính cao đẹp của thánh
Giu-se: mau mắn chu toàn bổn phận Chúa
trao, sống trách nhiệm yêu thương, biết bảo vệ gia đình trước những nguy hiểm
đe dọa mạng sống và lòng đạo đức của người thân. Thánh Giu-se vạn tuế!
Lm.
Đa-minh Trần đình Nhi