Sống bác ái, hiệp thông để cùng
nhau thăng tiến
Chúa nhật XXIII thường niên năm - A
(Mt 18, 15 - 20)
Bước vào Chúa nhật XXIII, chủ để nổi bật hơn cả là " bác ái huynh đệ trong cộng đoàn tín
hữu".
Sống
trong Giáo hội Chúa Kitô
"Hiệp nhất
nhân danh Chúa Giêsu", bác ái, tha thứ cho nhau và giúp nhau thăng
tiến là điều ai cũng muốn và cần làm. Đây không đơn giản chỉ là tương quan xã
hội trong cuộc sống hàng ngày. Việc sửa lỗi huynh đệ đã có trong sách Lêvi :
"Ngươi không được để lòng ghét người
anh em, nhưng phải mạnh dạn quở trách người đồng bào, như thế, ngươi sẽ khỏi
mang tội vì nó " (Lv 19, 17). Vì bác ái với dân Israel, Chúa đã làm
cho Êdêkiel "trở nên người lính canh
nhà Israel", và truyền ông phải nói cho "kẻ gian ác bỏ đường lối mình", để được sống, nếu không "thì chính kẻ gian ác sẽ chết" (x. Ed 33, 7-9).
Thánh Phaolô nói : "Anh em chớ mắc nợ ai ngoài việc phải yêu mến nhau" (Rm 13, 8).
Thì ra chúng ta phải mắc nợ nhau về tình mến. Cùng một thân thể mầu nhiệm Đức
Kitô, thánh Phaolô mời gọi ta mặc lấy tâm tình của Đức Kitô, sống hiền lành, khiêm
nhường và liên đới với nhau. Bởi tất cả đều do Thiên Chúa tạo dựng, được Đức
Giêsu Kitô cứu chuộc, chúng ta là anh em với nhau trong Chúa, nên hãy đối xử
với nhau bằng tình yêu và lòng mến, vì toàn bộ luật của Thiên Chúa được nên
trọn trong tình yêu, kể cả Mười Điều Răn "và nếu có điều luật nào khác, thì cũng tóm lại trong lời này là: Ngươi hãy
yêu mến kẻ khác như chính mình" (x. Rm 13, 8-10).
Tình
yêu và sự kiên nhẫn
Lời thánh Phaolô trong bài ca đức ái: " Lòng yêu thương không làm hại kẻ khác
"(1Cr, 9), cho thấy Giáo hội được qui tụ làm thành Thân Thể Chúa Kitô,
lãnh nhận sứ mạng bày tỏ Thân Thể này theo ý muốn của Thiên Chúa. Chúng ta là
những chi thể của cùng một Thân Thể, tuy khác nhau, nhưng cùng qui về Giáo hội,
liên đới với nhau như một bản giao hưởng tình bác ái. Nên ai phạm lỗi, người ấy
thiếu tình bác ái không chỉ với một người, mà con đối với toàn thân thể.
Cứ sự thường ai xúc phạm đến ta, ta không can thiệp
gì hết. Viện cớ : nó đã xúc phạm đến tôi ! Tôi sẽ không nói gì hết,
dứt khoát là không. Vậy làm gì bây giờ ? Nó đã xúc phạm đến tôi : Mắt
đền mắt, răng đền răng ư ? Đây không phải là giải pháp, làm thế sự xấu sẽ
xấu hơn. Tôi sẽ đi gặp anh em và nói: Anh đã làm tổn thương tôi, không
được ! Anh được Thiên Chúa tạo dựng, vì tình bác ái, tôi phải kéo anh về.
Chúng ta không loại trừ vì lỗi cá nhân họ, nhưng giúp họ sửa mình để trở nên
xứng đáng trong cộng đoàn mà họ là thành viên.
Chúa Giêsu đưa ra các cấp độ hành xử với anh em
trong cộng đoàn, dựa trên sự tôn trọng và yêu thương lẫn nhau miễn sao lợi được
người anh em. Tin Mừng (Mt 18, 15-20) cho thấy, tình yêu huynh đệ chất chứa
trách nhiệm hỗ tương, nếu anh em có lỗi, tôi phải thể hiện tình yêu với họ,
trước hết, nói chuyện riêng với anh về sai lầm mà anh đã nói hay làm là không
tốt. Hành vi này được gọi là sửa lỗi huynh đệ: đây không phải là phản ứng đối
với hành vi người phạm lỗi, nhưng là cử chỉ yêu thương dành cho người anh em.
Thánh Augustinô nói: "Anh ấy đã xúc
phạm bạn, và khi xúc phạm, anh ấy đã làm
cho bạn tổn thương : bạn không quan tâm đến thương tích của người anh em
bạn sao ? (...) Vậy, hãy quên đi những sai lầm họ đã xử với bạn, chứ không
phải là vết thương bạn phải chịu vì người anh em" (Discours 82, 7).
Và
nếu nó không chịu nghe ngươi? Cấp
tiếp theo, hãy nói chuyện về anh ta với hai hoặc ba người để giúp anh ý thức hơn
về những gì anh đã làm; nếu anh ta vẫn bỏ ngoài tai, bất chấp điều này, phải
nói cho cộng đoàn; và nếu anh ta không nghe cộng đoàn, thì phải làm cho anh ta
nhận ra rằng chính anh tự tách biệt khỏi cộng đoàn Hội Thánh. Đặt ra khỏi cộng
đoàn thành viên không chịu hối cải, không có nghĩa là lên án. Chúng ta cần phải
giữ liên hệ với nhau, vì đây là mối liên hệ do Thánh Thần thêu dệt. Chúng ta bước
vào trong cộng đoàn và xây đắp bình an để mang lại cho sức sống cho cộng đoàn.
Dù giới hạn cũng như khuyết điểm cá nhân ta, chúng ta vẫn được mời gọi đón nhận
sửa lỗi nhau trong tình huynh đệ và giúp đỡ người khác qua việc sự tế nhị này. Đây
trách nhiệm sống của chúng ta với nhau.
Hoa
quả của đức ái
Khi áp dụng hết mọi cách, vẫn không có hiệu quả, chúng
ta hãy phó thác người anh em cho lòng nhân hậu của Thiên Chúa : "Lòng yêu thương không làm hại kẻ khác. Vậy
yêu thương là chu toàn cả lề luật " (Rm 13, 10).
Hoa quả của đức ái trong cộng đoàn là cầu nguyện :
" Ở đâu có hai hoặc ba người tụ họp
nhân danh Thầy, thì Thầy ở giữa những người ấy "(Mt 18, 19-20). Chúng
ta quả quyết : Ở đâu có tình yêu, ở đó có Chúa Cha, Chúa Con và Chúa Thánh
Thần ngự trị. Cầu nguyện cá nhân chắc chắn là quan trọng, cần thiết, nhưng Chúa
bảo đảm sự hiện diện của mình trong cộng đoàn ngay cả cộng đoàn nhỏ, vì nó qui
chiếu vào sự hiệp thông hoàn hảo của Thiên Chúa Ba Ngôi. Origen nói rằng "chúng ta phải thực hiện bản giao hưởng này"
nghĩa là sự hòa hợp trong cộng đoàn tín hữu.
Có người sẽ nói: chúng tôi đang tụ họp với nhau trong
cùng một khuôn viên nhà thờ, đang lắng nghe tiếng của mục tử chúng tôi, cùng
hát thánh ca và hiệp nhất trong lời cầu nguyện, chúng tôi chẳng đang nhân danh
Chúa mà tụ họp với nhau đó sao ? Làm gì có sự bất hòa?
Đúng, chúng ta là một gia đình đang được cùng một mục
tử hướng dẫn, không có chia rẽ, nếu bình tĩnh lại, thinh lặng ra khỏi nhà thờ,
những lời chỉ trích, xúc phạm người khác, kèm theo là ghen tị, đố kỵ và tham
lam, hận thù, dối trá và gian lận ... tình bác ái được đặt ra. Vì vậy, chúng ta
hãy tôn trọng Bàn Tiệc Thánh, Chúa Kitô đã hy sinh vì chúng ta, chúng ta hãy
thông hiệp với nhau.
Giờ đây chúng ta hướng lòng lên Chúa và dâng lên
Ngài lời tha thiết nguyện xin cho cộng đoàn tín hữu khắp nơi được hiệp nhất
trong Chúa Kitô, nhờ sự chuyển cầu của Đức Trinh Nữ Maria, Mẹ Thiên Chúa và là
Mẹ chúng ta.
Lm. Antôn Nguyễn Văn
Độ