SUY NIỆM LỄ VỌNG GIÁNG SINH
“Con
Thiên Chúa Hòa Mình Vào Lịch Sử Nhân Loại”
(Mt 1, 1-25)
Phụng vụ Thánh Lễ Vọng Giáng
Sinh dìu chúng ta về với gia phả nhân loại, có Con Thiên Chúa làm người là Đức
Giêsu Kitô sinh ra trong gia phả ấy.
Gia phả của Đức Giêsu Kitô
Người ta có cố có ông, có cha
có mẹ có ông có bà, tức là có một gia phả. Đức Giêsu dù là Thiên Chúa, nhưng
làm người, nên cũng không nằm ngoài qui luật tự nhiên ấy. Gia phả của Đức Giêsu
Kitô được Thánh sử Matthêu viết thật là dài cả thảy 42 đời, không phải một cách
hết sức chính xác và đầy đủ theo nghĩa lịch sử, nhưng mang nặng ý nghĩa thần học.
Gia phả này nhắc nhớ chúng ta rằng, “Sau
sự sa ngã phạm tội của Ađam và Evà, Thiên Chúa đã không muốn bỏ rơi nhân loại một
mình, cũng như đã không muốn phó mặc nhân loại cho sự ác. Ngài đã đáp trả
lại sự nặng nề của tội lỗi bằng sự phong phú tràn trề của ơn tha thứ. Lòng
Thương Xót luôn luôn vượt lên trên mọi mức độ của tội lỗi, và không ai có thể đặt
ra những giới hạn cho Tình Yêu tha thứ của Thiên Chúa” (x. Misericodiae
Vultus số 3). Thiên Chúa đã đi tìm Ađam và Evà và đồng hành với con người.
Thiên Chúa đã gọi Abraham người đầu tiên trong gia phả, thứ đến là các tổ phụ
khác. Thiên Chúa đã hòa mình vào lịch sử với chúng ta, một lịch sử đi từ thánh
thiện đến tội lỗi, có những thánh nhân vĩ đại nhưng cũng có những tội nhân thấp
hèn. Đó là Tình Yêu an ủi của Thiên Chúa, Đấng tha thứ và ban tặng niềm hy vọng
cho chúng ta.
Theo thánh Mátthêu, Đức Giêsu
xuất thân từ dòng dõi Abraham, và cuộc đời Người gắn kết với dân tộc Israen, một
dân được tuyển chọn trong tình thương. Đức Giêsu cũng là Con của vua Đavít, nên
Người có cơ sở để là Đấng Kitô như lời hứa.
Đức Giêsu Kitô Con Thiên Chúa
làm người, sinh ra trong một gia đình, sống trong xã hội, nên cũng chịu chi phối
bởi xã hội trong dòng lịch sử một dân tộc với tất cả những thăng trầm và biến động
của nó. Là người cuối của gia phả, nhưng lại là nhân vật trung tâm (x. Mt
1,16-17). Tất cả lịch sử của dân tộc Israen cũng là lịch sử cứu độ. Dòng lịch sử
cứu độ này đã lên đến tột đỉnh nơi Đức Giêsu Kitô. Nơi Người, Thiên Chúa đã đưa
lịch sử nhân loại đến chỗ thành toàn.
Như chúng ta đã nói ở trên,
Con Thiên Chúa hòa mình vào một lịch sử đi từ thánh thiện đến tội lỗi, một gia
phả khác thường đối với Do thái giáo. Bởi lẽ, trong gia phả Đức Giêsu có tên một
số phụ nữ, đó là chuyện lạ, vì người Do Thái thường chỉ để tên người cha. Trừ Đức
Maria ra, còn bốn phụ nữ kia đều có gốc dân ngoại. Tama và Rakháp gốc Canaan,
Rút gốc Môáp, vợ Urigia người Híttít. Mỗi bà lại có hoàn cảnh khác thường không
ai giống ai. Tama giả làm điếm để ngủ với cha chồng là Giuđa, hầu sinh con cho
nhà chồng (St 38). Rakháp là một cô điếm ở Giêricô, đã giúp Giosuê chiếm Canaan
(Gs 2). Bétsabê, vợ của Urigia, đã ngoại tình và lấy vua Đavít (x. 2Sm 11-12).
Rút đã lấy ông Bôát là người bà con gần, để nối dõi cho chồng (x. R 1-4). Đức
Giêsu đã là con cháu của các phụ nữ khác thường này, nên cũng mang trong mình
chút dòng máu của dân ngoại nếu tính theo gia phả, dẫn đến cuộc sinh hạ của Đức
Kitô cũng khác thường.
Sự giáng sinh của Con Một Chúa
Thiên Chúa muốn cứu độ con người
bằng cách sai Con Một Chúa xuống thế gian, nhập thể làm người. Cách làm người của
Con Thiên Chúa vừa bình thường lại vừa tuyệt đối khác thường. Bình thường vì
Người được sinh ra bởi một người nữ (x. Gl 4, 4). Khác thường vì Người không được
sinh ra bởi người nam (cha ruột), nhưng do quyền năng Chúa Thánh Thần (x. Mt 1,
18. 20). Mátthêu diễn tả một cách tinh tế như sau: “Giacóp sinh Giuse, chồng của bà Maria, từ bà Đức Giêsu được sinh ra,
cũng gọi là Đức Kitô” (c. 16). Có thể nói, Đức Giêsu có dược “nhập khẩu”
vào dòng dõi vua Đavít hay không đều tùy thuộc vào lời đáp trả của thánh nhân.
Nên Thánh Mátthêu đã làm nổi bật dung mạo vị cha nuôi của Chúa Giêsu, vừa nhấn
mạnh rằng, nhờ qua thánh nhân, Con Trẻ được đưa vào trong dòng dõi vua Ðavít một
cách hợp pháp, và như thế thực hiện những Lời Kinh Thánh, trong đó Ðấng Thiên
Sai được các tiên tri loan báo như là “Con
của Vua Ðavid ”. Như thế Con Thiên Chúa đã có một người mẹ để trọn vẹn là
người. Ngài có cha nuôi là thánh Giuse để được thuộc về dòng Đavít với một gia
phả. Có một gia đình cần thiết để sống và lớn lên.
Trong giờ vọng lễ Mừng Chúa
giáng sinh đêm nay, chúng ta hướng nhìn về Thánh Giuse, vị hôn phu của Ðức Nữ Ðồng
Trinh Maria, cha nuôi Đức Giêsu, mẫu gương của người “công chính” (Mt 1,19).
Vai trò của Thánh Giuse với nhân đức trổi vượt không thể nào bị rút gọn về khía
cạnh luật pháp mà thôi. Ngài được Thiên Chúa tín nhiệm trao ban quyền làm “Người
gìn giữ Ðấng cứu thế”, trong gia đoạn đầu của công trình cứu chuộc, khi hoà hợp
hoàn toàn với vị hôn thê của mình, tiếp rước Con Thiên Chúa làm người và canh
chừng cho sự tăng trưởng nhân bản của Con Thiên Chúa. Vì thế, thật xứng hợp biết
bao hướng về ngài, cầu xin ngài trợ giúp chúng ta sống trọn vẹn mầu nhiệm Ðức
Tin cao cả này.
Noi gương ngài, chúng ta mở rộng
lòng mình ra, chuẩn bị nội tâm để đón nhận và gìn giữ Chúa Giêsu trong đời sống
chúng ta. Uớc chi Chúa có thể gặp thấy trong chúng ta lòng quảng đại sẵn sàng
đón Chúa đến, như đã xảy ra như vậy tại Bêlem trong Ðêm Cực Thánh Chúa sinh ra
đời. Amen.
Lm. Antôn Nguyễn
Văn Độ