HIỆP SỐNG TIN MỪNG CN LỄ HIỂN LINH
Is 60,1-6 ; Ep 3,2-3a.5-6 ; Mt 2,1-12
LÀ ÁNH SÁNG CHIẾU SOI MUÔN DÂN
I.HỌC LỜI
CHÚA
1. TIN MỪNG:
Mt 2,1-12
(1) Khi Đức
Giê-su ra đời tại Bê-lem, miền Giu-đê, thời vua Hê-rô-đê trị vì, có mấy
nhà chiêm tinh từ phương Đông đến Giê-ru-sa-lem (2) và hỏi: “Đức Vua dân
Do Thái mới sinh hiện đang ở đâu? Chúng tôi đã thấy vì sao của Người
xuất hiện bên phương Đông, nên chúng tôi đến bái lạy Người”. (3) Nghe
tin ấy, vua Hê-rô-đê bối rối, và cả thành Giê-ru-sa-lem cũng xôn xao.
(4) Nhà vua liền triệu tập tất cả các thượng tế, các kinh sư trong
dân lại, và hỏi cho biết Đấng Ki-tô phải sinh ra ở đâu? (5) Họ trả
lời: “Tại Bê-lem, miền Giu-đê, vì trong sách ngôn sứ có chép rằng: (6)
“Phần ngươi hỡi Bê-lem, miền đất Giu-đa. Ngươi đâu phải là thành nhỏ
nhất của Giu-đa. Vì ngươi là nơi Vị Lãnh Tụ chăn dắt Ít-ra-en dân Ta
sẽ ra đời”. (7) Bấy giờ vua Hê-rô-đê bí mật vời các nhà chiêm tinh đến,
hỏi cặn kẽ về ngày giờ ngôi sao đã xuất hiện. (8) Rồi vua phái các
vị ấy đi Bê-lem và dặn rằng: “Xin qúi ngài đi dò hỏi tường tận về
Hài Nhi, và khi đã tìm thấy, xin báo lại cho Trẫm, để Trẫm cũng đến
bái lạy Người”. (9) Nghe nhà vua nói thế, họ ra đi. Bấy giờ ngôi sao
họ đã thấy ở phương Đông lại xuất hiện dẫn đường cho họ đến tận nơi
Hài Nhi ở mới dừng lại. (10) Trông thấy ngôi sao, họ mừng rỡ vô cùng.
(11) Họ vào nhà, thấy Hài Nhi và thân mẫu là bà Ma-ri-a, liền sấp
mình bái lạy Người. Rồi mở bảo tráp, lấy vàng, nhũ hương và mộc
dược mà dâng tiến. (12) Sau đó họ được báo mộng là đừng trở lại
gặp vua Hê-rô-đê nữa, nên đã đi lối khác mà về xứ mình.
2. Ý CHÍNH:
NHỜ ÁNH SAO DẪN ĐƯỜNG, DÂN NGOẠI ĐÃ TÌM THẤY CHÚA.
Khi Đức Giê-su giáng sinh tại Bê-lem, có mấy đạo
sĩ từ phương Đông đã theo ngôi sao lạ đi tìm Đấng Cứu Thế. Nhờ ánh
sao dẫn đường và sau khi vượt qua nhiều trở ngại, cuối cùng các ông
đã gặp được Hài Nhi Cứu Thế. Các ông đã biểu lộ đức tin bằng thái
độ sụp lạy và tiến dâng lễ vật là vàng, nhũ hương và mộc dược. Sau
đó, các ông vâng lời thiên thần để theo con đường khác trở về quê
hương.
3. CHÚ
THÍCH:
- C 1-2: +Vua Hê-rô-đê: Đây là Hê-rô-đê Đại Vương, một con người đa nghi,
độc ác và tham quyền cố vị, băng hà vào năm 4 sau Công Nguyên (x. Mt
2,15). Phân biệt với Hê-rô-đê An-ti-pa hay Hê-rô-đê Con, kế vị vua cha cai
trị xứ Ga-li-lê. Hê-rô-đê Con cũng độc ác không kém vua cha. Chính ông
đã ra lệnh chém đầu Gio-an Tẩy Giả và có lần đã xét xử Đức Giê-su
trong cuộc khổ nạn của Người. +Mấy nhà chiêm tinh: Cũng gọi
là đạo sĩ, đến từ phương Đông (x. Ds 23-24). Đây là những nhà thông
thái, am tường khoa chiêm tinh. Dựa vào 3 lễ vật họ dâng mà người ta
quả quyết có 3 vị. Truyền thuyết dân gian còn kể tên 3 vị ấy:
Melchior da trắng ; Gaspar da vàng ; Balthaza da đen để nói lên rằng: Ơn
cứu độ phổ quát cho mọi dân tộc, màu da hay tiếng nói, không chỉ
riêng cho dân Do Thái.
- C 5-6: +Họ trả lời: “Tại Bê-lem.”..: Có một sự đối nghịch về thái độ đối với Đấng
Cứu Thế giữa dân Do Thái và lương dân: Các thượng tế và kinh sư là
những người dựa vào Kinh Thánh biết rõ nơi sinh của Hài Nhi Cứu Thế
là Bê-lem, nhưng lại thờ ơ. Đang khi dân ngoại vất vả đi tìm Người. +Thành
Bê-lem: Là một thị trấn nhỏ thuộc miền núi xứ Giu-đê, cách
Giê-ru-sa-lem 10 cây số về phía Nam. Bê-lem này là quê hương của vua
Đa-vít (x. 1 Sm 16,1 tt).
- C 7-8: +Hỏi cặn kẽ về ngày giờ ngôi sao đã
xuất hiện: Vì Hê-rô-đê muốn biết đích xác
tuổi của Hài Nhi Cứu Thế và đã ra lệnh cho quân lính giết các trẻ
nam tại Bê-lem và vùng phụ cận từ hai tuổi trở xuống.
- C 9-10: +Ngôi sao họ đã thấy ở phương Đông lại
xuất hiện dẫn đường cho họ:
Đây là một ngôi sao có những đặc tính khác thường như: Lúc ẩn lúc
hiện, lúc đi trước dẫn đường và lúc thì dừng lại... do Thiên Chúa
ban, để trợ giúp các nhà chiêm tinh đi tìm Hài Nhi Cứu Thế.
- C 11-12: +Họ vào nhà: Chắc chắn sau đêm Chúa giáng sinh, hai ông bà
Giu-se Ma-ri-a không tiếp tục cư ngụ tại cánh đồng Bê-lem vì thiếu các
tiện nghi tối thiểu mà đã vào thị trấn Bê-lem thuê một căn nhà ở
tạm.+
Sấp mình bái lạy Người: Các đạo sĩ biểu lộ đức tin Hài Nhi
là Đấng Cứu Thế Con Thiên Chúa. + Lấy vàng, nhũ hương và mộc dược mà
dâng tiến: Các nhà chiêm tinh dâng lên Hài Nhi ba lễ vật là
vàng, nhũ hương và mộc dược, là đặc sản của quê hương các ông. Vàng
tượng trưng đức tin, nhũ hương tượng trưng đức cậy và mộc dược tượng
trưng đức mến. Theo các giáo phụ thì Vàng ám chỉ tước vị Vua, nhũ
hương chỉ tước vị Tư Tế, mộc dược ám chỉ cuộc tử nạn và mai táng
bằng dầu thơm sau này. + Đi lối khác về xứ mình:
Hê-rô-đê không thể chống lại quyền năng, tình thương và ơn cứu độ của
Thiên Chúa. Những ai chống lại Thiên Chúa sớm muộn cũng sẽ thất bại
và chuốc lấy hậu quả tai hại cho mình mà thôi.
4. CÂU
HỎI: 1) Phân biệt Hê-rô-đê Đại Vương khác với vua Hê-ro-đê An-ti-pa
thế nào trong sự đối xử với Đức Giê-su và về sự gian ác quỷ quyệt?
2) Các nhà chiêm tin trong Tin Mừng có phải là vua không? Vì sao người
ta gọi là 3 vua và theo truyền thuyết thì tên ba vị là gì và mang ý
nghĩa như thế nào? 3) Các thượng tế và kinh sư Do thái dựa vào đâu
mà nói nơi sinh của Đấng Cứu Thế là Bê-lem? So sánh giữa thái độ của
các nhà thông thái của dân Do thái và của các đạo sĩ ngoại giáo
trước việc Đấng Cứu Thế ra đời như thế nào? 4) Hê-rô-đê hỏi về ngày
giờ ngôi sao lạ xuất hiện để làm gì? 5) Các đạo sĩ biều lộ đức tin
thế nào khi gặp Hài Nhi Cứu Thế? 6) Ý nghĩa tượng trưng của ba lễ
vật các đạo sĩ dâng là gì? Các giáo phụ giải thích ba lễ vật như
thế nào?
II. SỐNG LỜI CHÚA
1. LỜI CHÚA:
“Họ vào nhà, thấy Hài Nhi với thân mẫu là bà Ma-ri-a, liền sấp mình
bái lạy Người, rồi mở bảo tráp, lấy vàng nhũ hương và mộc dược mà
dâng tiến” (Mt 2,11).
2. CÂU
CHUYỆN:
1) CHIẾU SÁNG
LÀ SỰ CẢM THÔNG VÀ SẴN SÀNG GIÚP ĐÕ THA NHÂN CÁCH CỤ THỂ:
Có một bé gái cùng với mẹ đi viếng hang đá. Bà mẹ giải
thích cho em rằng ba nhà Đạo Sĩ dâng tiến của lễ cho Chúa Hài Nhi là vàng, nhũ
hương và mộc dược. Cô bé nhìn Hài Nhi trong máng cỏ một cách cung kính rồi quay
sang hỏi mẹ: “Tại sao các đạo sĩ không mang đến cho Chúa Hài Nhi một cái giường
nhỏ, mà để Chúa phải nằm trong máng rơm lạnh lẽo như vậy hả mẹ ?”
Một tấm lòng và một sự quan tâm thực sự đến nhu cầu của
tha nhân. Cô bé cảm nhận được nhu cầu của cuộc sống thực tế đời thường. Sự kiện
Chúa Giêsu sinh ra nơi hang lừa, máng cỏ đã khơi dậy được tâm tư và sự cảm
thông của lòng em gái này. Chúa đến trong nghèo nàn để mời gọi chúng ta cùng
chia sẻ tâm tình với những người cùng khổ nghèo đói chung quanh chúng ta. Nhu
cầu thực tế của cuộc sống là miếng cơm manh áo và một chỗ để nương thân. Hài
Nhi Giêsu đã chạm đến cái cùng cực nghèo khó của thân phận con người. Từ đó,
Chúa mời gọi chúng ta: "Ta bảo thật các ngươi: mỗi lần các ngươi làm như
thế cho một trong những anh em bé nhỏ nhất của Ta đây, là các ngươi đã làm cho
chính Ta vậy."(Mt 25, 40).
2) CHIẾU SÁNG
ĐỨC ÁI LÀ BIẾT CHO NGƯỜI NGHÈO QUẦN ÁO CÒN TỐT.
Một buổi chiều nọ, anh con trai thấy một người
hành khất áo quần rách nát đứng xin trước cổng nhà. Anh ta liền vào
nhà rồi lấy ra một bộ quần áo cho người ăn xin. Bộ đồ này đã cũ
và bị rách toạc một miếng ngay tại đầu gối, nên từ lâu anh này không
thèm mặc. Nhận được bộ đồ cũ, người hành khất mừng và cám ơn rối
rít, vì tuy cũ nhưng nó cũng còn tốt hơn bộ quần áo ông ta đang mặc.
Sau đó lão hành khất liền mặc ngay bộ đồ mới vào người. Còn anh
thanh niên thì cảm thấy vui vì nghĩ mình đã làm được một việc thiện
cho người nghèo.
Mấy tháng sau, một hôm người hành khất kia lại
đến xin. Lần này ông ta mặc bộ đồ lành lặn và còn mới. Chàng thanh
niên thấy ông lão mặc bộ đồ màu sắc giống như bộ đồ của mình liền hỏi:
“Sao ông có bộ đồ mới thế kia ?” Lão hành khất liền tươi cười trả
lời: “Thì đây cũng là quần áo của anh đó ! Số là cách đây một
tuần, khi tôi mặc bộ quần áo anh cho hôm trước, đến xin thì gặp ba
anh. Thấy tôi mặc bộ đồ rách, ông cụ hỏi ai cho. Tôi trả lời là một
anh ở trong nhà ông. Ông im lặng rồi vào nhà đem ra bộ đồ tôi đang mặc
đây và nói: “Xin lỗi ông, lần trước con tôi đã lấy lộn bộ đồ rách bỏ
đi mà cho ông. Hôm nay tôi thay nó để biếu ông bộ đồ tốt này”.
Sau khi người hành khất ra về, chàng thanh niên lập
tức vào nhà tìm cha và cằn nhằn tại sao ông lại đem cho bộ đồ mà
anh vẫn còn đang sử dụng. Bấy giờ người cha liền tươi cười nói rằng:
“Con ơi, cha rất vui khi thấy con biết thương người và cho người nghèo
quần áo để mặc. Nhưng cha biết con còn nhiều quần áo không sử dụng
đến mà tại sao con không cho ? Lần sau nếu cho ai thứ gì, thì con nên
cho những gì còn dùng được. Chứ nếu cho họ bộ đồ đã rách thì họ
làm sao có thể mặc được hả con ?”
3. SUY NIỆM:
1) XIN THÌ SẼ
ĐƯỢC; TÌM THÌ SẼ GẶP; GÕ THÌ SẼ MỞ:
Khi hay tin Đấng Cứu Thế mới ra đời, thái độ của các
người có liên quan như thế nào?
- Các mục
đồng nghèo khó: đang chăn giữ đoàn chiên ở vùng phụ
cận Be-lem đã mau lên đường đi tìm kiếm Hài Nhi Cứu Thế dựa theo dấu chỉ mà sứ
thần đã cho họ biết. Vua Hêrôđê và hoàn cung nghe tin đã đi tìm nhưng không
phải để triều bái Người như ông đã nói với các đạo sĩ, mà là để giết hại Người.
Còn dân thành Giêrusalem thì hoảng hốt, thay vì vui mừng trước tin Đấng Cứu Thế
đã ra đời. Còn các thượng tế và luật sĩ có sự hiểu biết Lời Chúa trong Kinh
Thánh, có thể chỉ đường cho các đạo sĩ hãy tìm Đấng Cứu Thế tại Be-lem, nhưng chính
họ lại không thiết tha đi tìm. Chỉ có các vị đạo sĩ khi nhìn thấy ngôi sao lạ
bên trời Đông, đã vội vã chuẩn bị lễ vật và lên đường tìm kiếm. Các ngài đã
trải qua nhiều nỗi vất vả và trắc trở và cuối cùng đã tìm thấy Hài Nhi Cứu Thế.
Họ đã sụp lạy, dâng tiến lễ vật và nghe lời sứ thần mộng báo, họ đã chọn đi theo
con đường khác trở về quê hương mà không quay lại với con đường gian ác của vua
Hê-rô-đê muốn tìm giết hại Hài Nhi mới sinh.
- Các vị đạo
sĩ: chỉ có một dấu hiệu mơ hồ là ánh
sao lạ trên bầu trời, nhưng họ đã can đảm ra đi và kiên trì tìm kiếm, nên đã
được Chúa trợ giúp vượt qua những gian nan để tìm thấy Hài Nhi Cứu Thế, rồi tin
thờ Người và được hưởng ơn cứu độ của Người ban cho. Ngày nay cũng có rất đông anh
chị em lương dân đang miệt mài nghiên cứu tìm kiếm sự thật trong các lãnh vực:
khoa học, kỹ thuật, triết lý, nghệ thuật..., đang cố gắng tu tập để nên tốt hơn
dựa theo ánh sáng giới hạn là các điều thiện hảo nơi các tôn giáo ngoài Kitoo
giáo, hay đang tận tâm lo bảo về môi trường trái đất ngày một an toàn tốt đẹp
hơn. Chúng ta tin rằng Thiên Chúa vẫn đang đồng hành với họ mà họ không hay biết.
Xin cho họ sớm nhận ra sự hiện diện của Thiên Chúa trong trật tự lạ lùng nơi vũ
trụ, và giúp họ sớm nhận biết Chúa Giê-su là “sự thật toàn vẹn, sự sống đời đời
và là đường duy nhất dẫn đưa loài người lên trời gặp Thiên Chúa”.
- Lời Chúa
hôm nay dạy chúng ta: Nguyên việc tin
thờ Chúa tại nhà thờ, nghe Lời Chúa giáo huấn là điều cần, nhưng chưa đủ để chúng
ta nhận được ơn cứu độ của Thiên Chúa. Chúa đòi chúng ta còn phải luôn đi tìm kiếm
Chúa và thực thi thánh ý của Ngài qua việc học sống Lời Chúa trong Thánh Kinh, và
qua các dấu chỉ của thời đại. Rồi khi đã tìm gặp Chúa, chúng ta còn phải chu
toàn sứ vụ làm cho “Danh Cha cả sáng, Nước Cha trị đến, ý Cha thể hiện dưới đất
cũng như trên trời”. Chúa đến để ban ơn cứu độ cho mọi người, nhưng không phải
mọi người đều được cứu độ, mà chỉ những ai tin Đấng Cứu Thế Giê-su và đi theo con
đường của Người.
2) TRỞ NÊN
ÁNH SAO LẠ DẪN ĐƯỜNG CHO LƯƠNG DÂN TÌM GẶP CHÚA:
Ngày nay, Chúa không dùng ngôi sao xuất hiện trên trời,
nhưng muốn mỗi người chúng ta trở thành một vì sao soi dẫn mọi người đến với
Chúa.
- Là ngôi sao
là phải chiếu sáng: Ngôi sao chỉ chiếu sáng khi bản
thân nó có ánh sáng. Người Kitô hữu cũng chỉ chiếu sáng khi chính cuộc sống của
họ có ánh sáng, phản chiếu ánh sáng đón nhận từ ơn Chúa ban và từ việc thực
hành Lời Chúa trong Thánh Kinh.
- Phải chiếu
ánh sáng tin yêu: Tin yêu Chúa và tin yêu tha nhân.
Tin yêu để xây dựng một cuộc sống chan hoà tình người. Tin yêu để sẵn sàng tha
thứ hoà giải. Tin yêu để vượt qua mọi bóng tối của chia rẽ thù hận, bất hoà bè
phái. Tin yêu là ánh sáng ấm áp làm cho thế giới trở nên gần gũi nhau, con
người trở nên thân thiện với nhau, cuộc đời trở thành đáng yêu đáng sống hơn.
- Phải chiếu
ánh sáng công bình, bác ái: Tin Chúa
được biểu lộ bằng sự tôn trọng sự công bình trong cuộc sống. Yêu Chúa phải được
thể hiện qua lối sống bác ái với tha nhân.
Tất cả những làn ánh sáng nói trên góp lại thành ánh sáng
đạo đức thánh thiện. Một người chỉ mong tìm kiếm vật chất tiền bạc sẽ luôn sống
trong bóng tối tuyệt vọng và cô đơn tàn nhẫn. Chỉ có ánh sáng thánh thiện mới
đủ sức phá tan những bóng tối tội lỗi gian ác ấy và mới làm cho thế giới ngày
một an hòa hạnh phúc và vui tươi.
- Phải chiếu
sáng hy vọng ơn cứu độ của Chúa: Niềm
hy vọng vào một “Trời Mới Đất Mới” cho ta thêm sức mạnh góp phần xây dựng xã
hội ngày một tốt đẹp hơn. Niềm hy vọng vào hạnh phúc thiên đàng đời sau giúp chúng
ta đánh gía đúng mức của cải vật chất đời này, để “Trước hết hãy tìm kiếm Nước
Thiên Chúa và đức công chính của Người. Còn tất cả những thứ kia, Người sẽ thêm
cho” (Mt 6,33).
3) ĐIỀU KIỆN
ĐỂ ĐƯỢC ƠN CỨU ĐỘ CỦA CHÚA:
Thế giới hôm nay đang mong chờ ánh sao dẫn đường. Chính
qua ánh sáng ấy, mọi người trên thế giới sẽ nhận biết và tin yêu Chúa.
- Muốn tìm thấy
Chúa đòi ta phải hy sinh: Các đạo
sĩ phải ra khỏi nhà, sẵn sàng đón nhận bất ngờ trong cuộc sống: Họ nghĩ
Đấng Cứu Thế phải là con của nhà vua, phải sinh ra tại kinh thành hoa
lệ, nên họ đã đến thủ đô Giê-ru-sa-lem vào hoàng cung mà hỏi: “Vua Do
thái mới sinh hiện ở đâu ?” Nhưng Hài Nhi Cứu Thế lại không sinh ở nơi
giàu có sang trọng, mà tại một cái hang chiên bò hôi tanh, trong hình hài một
trẻ thơ mới sinh yếu đuối bọc trong tã và nằm trong máng cỏ nghèo hèn.
- Muốn tìm
thấy Chúa đòi ta phải dấn thân đi tìm: Các
Thượng tế và kinh sư biết rõ nơi sinh của Đấng Cứu Thế là thành Bê-lem,
nhưng lại không đi tìm, đang khi các đạo sĩ dù chỉ suy đóan mơ hồ, nhưng
họ lại quyết tâm lên đường tìm kiếm, nên cuối cùng họ đã gặp được Hài
Nhi Cứu Thế.
- Muốn tìm
thấy Chúa đòi ta phải chuẩn bị tinh thần: Khi đi tìm Chúa, các đạo sĩ đã chuẩn bị lễ vật để mang theo
là các đặc sản từ quê hương như: vàng, nhũ hương và mộc dược để làm lễ
vật dâng tiến Hài Nhi. Những lễ vật này chỉ là những biểu hiệu của
lễ vật thiêng liêng là đức Tin, đức Cậy và đức Mến. Khi dâng vàng,
các đạo sĩ cũng tuyên xưng vương quyền của Hài Nhi Giê-su. Dâng nhũ
hương, các ngài nhận Hài Nhi là tư tế của Giao Ước Mới; Dâng mộc dược
là các ngài đề cao mầu nhiệm Tử Nạn và Phục Sinh của Đấng Thiên Sai
sau này.
- Rồi khi
gặp được Chúa, đòi ta phải đổi mới đời sống: Sau khi gặp Chúa, các đạo sĩ đã nghe lời sứ thần
mộng báo, để không quay lại với vua Hê-rô-đê độc ác, nhưng đã chọn đi đường
khác trở về quê hương mình. Đây cũng là bài học cho chúng ta: Một khi
đã có đức tin, đã gặp được Chúa là nguồn Chân Thiện Mỹ, chúng ta
phải dứt khoát với quá khứ tội lỗi gian ác, để quyết tâm sống theo
con đường tin yêu là khiêm tốn phục vụ noi gương Chúa Giê-su.
4. THẢO
LUẬN:
1) Bạn có khi
nào cảm phục một ai đó trong số các nhà khoa học gia, nghệ sĩ, diễn
viên điện ảnh, thầy cô hay bạn bè ngoại giáo không ? 2) Ngày nay bạn
có thấy Chúa tiếp tục tỏ mình ra nơi những người lương hay không ? 3) Bạn
sẽ làm gì để trở thành ngôi sao lạ dẫn đường cho các bạn bè ngoại
giáo tìm thấy Chúa và tin theo Người ?
5. NGUYỆN
CẦU:
- LẠY CHÚA GIÊ-SU. Hôm nay chúng con mừng ngày Chúa
tỏ mình ra cho dân ngoại, mà các đạo sĩ là đại diện. Các vị này
tuy chỉ thấy một ánh sao lạ, mà đã nhận biết Đấng Cứu Thế ra đời.
Các ngài đã vất vả tìm kiếm Chúa và sau nhiều gian lao vất vả, đã
gặp được Người. Nhờ đức tin, các ngài đã nhận ra Hài Nhi nghèo hèn
chính là Vị Vua Cứu Thế, nên đã khiêm nhường sấp mình bái lạy và
dâng tiến lễ vật quý giá là vàng, nhũ hương và mộc dược.
- LẠY CHÚA. Biết bao lần chúng con đến nhà thờ
nhưng đã không gặp được Chúa. Đạo con giữ mới chỉ là những thói quen;
Lễ con dâng chỉ là những lời kinh sáo rỗng nhàm chán; Của cải con cho
người nghèo chỉ là những thứ đồ hư vất bỏ… Nhưng con lại tưởng mình
đạo đức thánh thiện và đang làm chứng cho Chúa. Ước gì hôm nay con
nhận ra những thiếu sót của mình, để của lễ con dâng phải là thứ
vàng đức tin quý giá, là nhũ hương của đức cậy khiêm nhu, là mộc
dược của lòng hy sinh mến Chúa nồng nàn. Hy vọng Chúa sẽ vui nhận,
và ban muôn hồng ân cho chúng con. Để khi gặp được Chúa, như các vị đạo
sĩ xưa, chúng con sẽ tránh xa những thói gian ác lọc lừa, biết làm
theo những Lời Chúa dạy, biết sống hiệp nhất xin vâng và phục vụ để
sau này cùng được về quê trời hưởng hạnh phúc với Chúa đời đời.
X) HIỆP CÙNG MẸ MA-RI-A.- Đ) XIN CHÚA NHẬM LỜI
CHÚNG CON
LM ĐAN VINH - HHTM