Giữ Luật Chúa Với Tình Yêu Và Lòng Mến
Suy niệm Chúa
nhật VI thường niên - Năm A
(Mt 5,17 - 37)
"Thiên Chúa ban cho con
người sự sống và sự chết, con người có quyền lựa chọn thích thứ nào thì được thứ
ấy" (Hc 15, 17 ). Lời trên là một minh họa cụ thể cho
Cây biết biết lành biết dữ và Cây Sự Sống trong sách Sáng Thế (x. St 2 ,
9 ). Chúng ta
không "quyết định" chọn cái ác, tội
lỗi là điều không thể tránh khỏi, nhưng dưới ánh sáng của Chúa Thánh Thần,
chúng ta được mời phân biệt sự lành và sự dữ cách tự do nhờ sức mạnh Người đã
trao ban: "Nếu ngươi muốn tuân
giữ các giới răn: việc trung thành giữ các giới răn là tuỳ ở ngươi".
Đây là Tin Mừng do Đức Khôn Ngoan công bố, Đức Giêsu thực hiện, Người chết cho
tội lỗi và sống lại trong quyền năng của Chúa Thánh Thần. Khi tội lỗi bị bẻ gẫy,
sự chết bị đập tan, Thiên Chúa ban lại cho chúng ta ơn gọi làm con cái Chúa, đồng
thừa tự với Chúa Giêsu (x. 2 Pr 1, 4 ) . Đó là kế hoạch khôn ngoan nhiệm mầu của
Thiên Chúa đối với loài người : "Sự
khôn ngoan đầy nhiệm mầu của Thiên Chúa vẫn được giấu kín, mà Thiên Chúa đã tiền
định từ trước muôn thuở để làm nên sự hiển vinh của chúng tôi… Thiên Chúa đã mạc
khải điều đó cho chúng tôi do Thánh Thần của Người " (x. 1 Cr 2, 6-10)
.
Vì thế, nếu sự thật về thân phận con người là sống kết hiệp với
Đức Giêsu và hiệp nhất với Ngài trong đức tin, tình yêu và lòng mến là con đường
duy nhất dẫn đến Cây Sự Sống, phục hồi phẩm giá làm con Thiên Chúa và mở ra cho
chúng ta tình huynh đệ phổ quát. Thì Đức Giêsu đến "kiện toàn Lề Luật và lời các Ngôn Sứ”, với mục đích soi đường
chỉ lối cho chúng ta về với Thiên Chúa là Cha Đức Giêsu và là Cha chúng ta nhờ
sự vâng phục Lời Ngài. Tuy nhiên, sự khôn ngoan đầy nhiệm mầu của Thiên Chúa,
khác với "sự khôn ngoan của thế
gian" (x. 1 Cr 2, 6), như Thánh Phaolô nói với chúng ta.
Khi con người cố gắng bằng mọi cách để bảo vệ "quyền lợi" cá nhân trong công
lý, nhưng dưới cái nhìn của Đức Giêsu là chưa đủ: "Nếu các con không công chính hơn các luật sĩ và biệt phái, thì
các con chẳng được vào Nước Trời đâu" (Mt 5, 20). Vậy thế nào là công chính
hơn các luật sĩ và biệt phái?
Đức Giêsu giải thích qua một loạt các phản
đề giữa các giới răn cũ và kiểu Ngài đề nghị. Mỗi lần bắt đầu: "Các con đã nghe người xưa nói rằng...
", rồi Ngài khẳng định: "Còn Thầy, thầy bảo các con... ". Chẳng hạn: "Các con đã nghe người xưa nói rằng: Chớ
giết người; ai giết người thì đáng bị đưa ra tòa. Còn Thầy Thầy bảo các con: Ai
giận anh em mình, thì đáng bị đưa ra tòa" (x. Mt 5,21-22). Và sáu lần
như vậy. Khi nói như thế, Đức Giêsu không có ý định thêm các điều răn, nhưng
Ngài tuyên bố cần phải có bước nhảy về chất lượng, Ngài chứng tỏ Ngài chu toàn các giới răn với tình yêu của
Chúa Cha, với sức mạnh của Chúa Thánh Thần ở trong Ngài. Đến lượt chúng ta, với niềm tin nơi Ngài, để Chúa Thánh Thần hoạt động, Chúa Thánh Thần sẽ giúp chúng ta sống tình
yêu của Thiên Chúa. Vì thế, mỗi điều răn trở thành thật sự như đòi buộc của
tình yêu, vì tất cả các giới răn đều tóm về hai điều này là : trước kính Đức
Chúa Trời hết lòng hết sức, và sau là yêu người như mình ta vậy. Như Thánh
Phaolô quả quyết: "Yêu thương là chu
toàn Lề Luật" (Rm 13,10).
Đức Giêsu tiếp tục mời gọi chúng ta dứt bỏ tận căn : "Nếu con mắt phải của con nên dịp tội
cho con, thì hãy móc nó mà ném xa con; vì thà mất một chi thể còn lợi hơn là
toàn thân bị ném vào hoả ngục. Và nếu tay phải con nên dịp tội cho con, thì hãy
chặt mà ném nó xa con; vì thà mất một chi thể còn hơn là toàn thân bị ném vào
hoả ngục" (Mt 5,29-30). Hình ảnh thân thể người kitô hữu bị cắt xén
cho thấy cuộc chiến khốc liệt này và báo trước những gì không phù hợp với sủng.
Chỉ có Thần Khí mới có thể giúp chúng ta thực hiện việc hoán cải và lựa chọn dứt
khoát, cứu mạng sống ta và ném xa ta những gì ngăn cản ta với Thiên Chúa, thậm
trí tách ra khỏi chính thân mình như con mắt chẳng hạn. Liệu chúng ta có thể
cân nhắc chọn lựa giữa ngọc trai quý hiếm với kho bạc duy nhất là Sự Sống đời đời
không?
Thánh Phaolô nói: "lòng
người cũng chưa từng mơ ước tới, đó là tất cả những điều Thiên Chúa đã làm cho
những ai yêu mến Người" (1 Cr 2, 10). Chúa Thánh Thần sẽ giúp chúng ta
vượt qua quán tính của con người cũ, và sống trong tình yêu, nếu chúng ta tin
kính Chúa, "Chúa nhìn đến những kẻ
kính sợ Người, và thấu suốt mọi hành động của con người" ( Hc 15, 19
) ; "Chúa thích ngự trong những
tâm hồn ngay thẳng" ( Lời nguyện nhập lễ ).
Đức Giêsu mời gọi chúng ta hoán cải tận căn, chúng ta là con một
Cha trên Trời và là anh em với nhau. Chúng ta không đứng trước bàn thờ Chúa một
mình, nhưng cùng anh em dâng lễ vật lên Thiên Chúa. Vì vậy, Cha trên Trời làm
sao vui mừng được, khi con cái dâng lễ vật mà đang chia rẽ nhau ? Đó là lý do tại
sao Đức Giêsu bảo: "khi ngươi đang
dâng của lễ nơi bàn thờ mà sực nhớ người anh em đang có điều bất bình với
ngươi, thì ngươi hãy để của lễ lại trước bàn thờ, đi làm hoà với người anh em
ngươi trước đã, rồi hãy trở lại dâng của lễ" (Mt 5,23-24). Ai trong chúng ta là xứng
đáng với lời đề nghị trên?
Lời Chúa Giêsu gửi đến mỗi người trong chúng ta, không có chuyện
cắt chân cắt tay, hay là móc mắt, nhưng là cam kết dấn thân trong tình bác ái.
Với ơn Chúa Thánh Thần, chúng ta có thể
vứt bỏ hay ném xa những gì đe dọa chúng ta kết hợp với Chúa và tha nhân,
chọn Chúa làm gia nghiệp của đời ta. Amen.
Lm. Antôn Nguyễn Văn Độ