CHÚA NHẬT 7 TN A
Lv 19,1-2.17-18; 1 Cr 3,16-23; Mt 5,38-48
YÊU KẺ THÙ VÀ LÀM ƠN CHO KẺ GHÉT MÌNH
I. HỌC LỜI
CHÚA
1. TIN MỪNG:
Mt 5,38-48.
38 "Anh em đã nghe Luật dạy rằng: Mắt đền mắt,
răng đền răng. 39 Còn Thầy, Thầy bảo anh em: đừng chống cự người ác, trái
lại, nếu bị ai vả má bên phải, thì hãy giơ cả má bên trái ra nữa. 40 Nếu
ai muốn kiện anh để lấy áo trong của anh, thì hãy để cho nó lấy cả áo ngoài. 41 Nếu
có người bắt anh đi một dặm, thì hãy đi với người ấy hai dặm. 42 Ai xin,
thì hãy cho; ai muốn vay mượn, thì đừng ngoảnh mặt đi.
43 "Anh em đã nghe Luật dạy rằng: Hãy yêu đồng
loại và hãy ghét kẻ thù. 44 Còn Thầy, Thầy bảo anh em: hãy yêu kẻ thù và
cầu nguyện cho những kẻ ngược đãi anh em.45Như vậy, anh em mới được trở nên con
cái của Cha anh em, Đấng ngự trên trời, vì Người cho mặt trời của Người mọc lên
soi sáng kẻ xấu cũng như người tốt, và cho mưa xuống trên người công chính cũng
như kẻ bất chính. 46 Vì nếu anh em yêu thương kẻ yêu thương mình, thì anh
em nào có công chi? Ngay cả những người thu thuế cũng chẳng làm như thế sao? 47 Nếu
anh em chỉ chào hỏi anh em mình thôi, thì anh em có làm gì lạ thường đâu? Ngay
cả người ngoại cũng chẳng làm như thế sao? 48 Vậy anh em hãy nên hoàn
thiện, như Cha anh em trên trời là Đấng hoàn thiện.
2. Ý CHÍNH: Trong Tin Mừng hôm nay Chúa Giêsu dạy chúng ta phải yêu
thương hết mọi người: kẻ thù của mình, kẻ ghét mình, kẻ ngược đãi và vu khống
mình… để chúng ta được nên trọn lành giống như Chúa Cha trên trời, "là
Đấng làm cho mặt trời mọc lên trên người lành cũng như kẻ dữ, và cho mưa trên
người công chính cũng như kẻ bất lương."
3. CHÚ THÍCH:
- C 38-39: + Anh em đã nghe Luật dạy rằng: Mắt đền mắt,
răng đền răng: Đây là luật hình sự dựa trên nguyên tắc đối trọng: ai đã
gây thiệt hại, thì phải sửa chữa thiệt hại đã gây ra. (x. Xh 21,23-25; Lv
24,19-20; Đnl 19,21). + Còn Thầy, Thầy bảo anh em: đừng chống cự
người ác, trái lại, nếu bị ai vả má bên phải, thì hãy giơ cả má bên trái ra nữa: Đức Giê-su dạy môn đệ khi bị kẻ khác xúc
phạm, hãy đối xử từ bi nhân ái để biến thù thành bạn.
- C 41-42: + Nếu có người bắt anh đi một dặm, thì hãy đi với người ấy hai dặm:
Có lẽ đây là một dịch vụ do người
Rô-ma bắt buộc người Do thái phải làm, như trường hợp quân Rô-ma bắt ông Si-môn
Ky-rê-nê vác đỡ thập giá của Đức Giê-su. + Ai xin, thì hãy cho; ai muốn vay mượn, thì
đừng ngoảnh mặt đi: Ở bên đất
thánh Pa-lét-ti-na, "cho vay” cũng giống như “bố thí” (x. Hn 29,1). Nghĩa
là người Do thái không được cho người đồng chủng Do thái vay tiền để lấy tiền
lãi (x. Xh 22,24).
- C 43-44: + Thầy bảo anh em: hãy yêu kẻ thù và cầu nguyện cho những kẻ ngược đãi
anh em: Đức Giê-su muốn các môn đệ mở rộng
tình thương đến các người dân ngoại và cả với những kẻ đối xử không tốt hoặc có
hành vi ngược đãi mình.
- C 45-48: + Vậy anh em hãy nên hoàn thiện, như Cha
anh em trên trời là Đấng hoàn thiện: Đức Giê-su dạy môn đệ phải có tình thương tột
đỉnh noi gương Thiên Chúa Cha trên trời, đã không phân biệt đối xử khi ban ơn
cho cả những kẻ xấu và kẻ bất lương.
4. CÂU HỎI:
1) Luật “Mắt đền mắt, răng đền răng” là luật gì
và có nghĩa thế nào? 2) Đức Giê-su muốn dạy các môn đệ chúng ta điều gì
qua bài Tin Mừng hôm nay: “Đừng chống cự người ác; sẵn sàng đi gấp đôi số dặm
mà những kẻ mạnh thế bắt mình phải đi; quảng đại đáp ứng nhu cầu của kẻ ăn xin
vay mượn; yêu kẻ thù…” ?
II. SỐNG LỜI
CHÚA
1. LỜI CHÚA: Chúa
phán: “Vậy anh em hãy nên hoàn thiện, như Cha anh em trên trời là Đấng hoàn
thiện” (Mt 5,48).
2. CÂU
CHUYỆN:
1) SỨC MẠNH HOÁN CẢI TỘI NHÂN CỦA
LÒNG NHÂN ÁI:
Ngày kia thánh Clementê đi vào một tiệm ăn, ngửa tay ra
và nói:
- Xin quý ông rộng lượng bố thí cho các em mồ côi một
miếng cơm, một manh áo.
Tức thì các thực khách cười lên hô hố tỏ vẻ khinh bỉ. Sau đó, một anh thợ giày
đã nói:
- Một miếng ư, được lắm.
Rồi anh ta uống một ngụm bia, phùng má trợn mắt phun
thẳng vào mặt thánh nhân. Chúng ta thử tưởng tượng xem thánh nhân đã phản ứng
thế nào? Có lẽ ngài sẽ giáng cho anh ta một cái tát tai. Nhưng không, ngài vẫn
bình tĩnh, rút khăn lau mặt, rồi lại ngửa tay và nói:
- Thưa quý ông, đó là phần của tôi, còn phần của các em
mồ côi đâu chưa thấy.
Anh thợ giày bỗng té nhào xuống đất như bị một cú đấm
thôi sơn, vì anh ta không thể rằng trên cõi đời nham nhở này mà lại có người
khí phách như vậy. Anh lồm cồm ngồi dậy và lắp bắp nói:
- Tôi... tôi sẽ gởi tặng cho các em.
Sau đó, anh đã dành một phần sản nghiệp và trao tận tay
thánh nhân số tiền lớn để tạ lỗi.
2) GIÓ VÀ MẶT
TRỜI AI MẠNH HƠN AI?
Cơn gió bão đòi ra tay trước. Nó tạo ra một luồng gió
xoáy dữ dội nhất từ trước đến giờ, và ngay từ lần cố gắng đầu tiên, gần như nó
đã có thể xé rách cái áo choàng của người bộ hành. Nhưng người đàn ông kia đã
dùng tay ôm chặt chiếc áo choàng, và còn nằm đè lên chiếc áo choàng, khiến gió bão
dù tốn rất nhiều sức lực mà vẫn không làm cho chiếc áo bung ra khỏi người khách
bộ hành được. Sau cùng cơn gió bão đành chấp nhận chịu thua.
Đến lượt mặt trời ra tay. Đầu tiên mặt trời xua tan những
đám mây đen giăng kín bầu trời và rọi những tia nắng xuống đầu người khách bộ
hành. Một vài phứt sau, cảm thấy mồ hôi xuất ra do nhiệt độ tăng đột ngột,
người khách bộ hành vội vã cởi chiếc áo choàng ra phơi và đến chỗ cây có che bóng
râm gần đó tránh nắng, và chung cuộc mặt trời đã chiến thắng gió bão.
Như vậy trong việc giáo dục con người, dùng tình thương thuyết phục sẽ có hiệu
quả hơn dùng biện pháp đánh phạt chửi
mắng.
3)
TÔI ĐÃ TRẢ THÙ ĐƯỢC RỒI ! :
Có hai người đàn
ông thổ dân nước Nam Phi rất thù hằn ganh ghét nhau. Ngày kia một trong hai
người gặp thấy đứa con gái nhỏ của kẻ thù đang dạo chơi trong rừng, liền bắt cô
bé chặt đứt ngón tay út rồi thả ra. Cô bé bị đau la khóc dùng tay còn lại ôm
chặt bàn tay bị chặt đứt ngón út chạy mau về nhà chữa trị, đang khi tên hung
thủ la to rằng: “Ta đã trả thù được rồi!”.
Mười năm sau, cô bé
bị chặt ngón đã lấy được một người chồng công giáo giàu có trong vùng. Ngày
kia, một kẻ ăn xin tới xin ăn, bà chủ nhà nhận ngay ra kẻ trước đây đã chặt ngón
tay của mình. Bà vào trong nhà, sai gia nhân đem cơm thịt ra đãi người ăn xin.
Khi kẻ thù đã ăn no, bà mới giơ bàn tay có ngón út bị cụt ra và nói: “Hôm nay tôi
đã trả thù được rồi!”.
Tên ăn mày lập tức nhận
ra người đàn bà đối xử tốt với mình không ai khác hơn là cô bé năm xưa đã từng
bị hắn chặt đứt ngón tay để trả thù, nên hắn rất hối hận và đã quỳ gối cám ơn
bà không những không chấp nhất tội hắn mà còn đối xử nhân hậu là cho hắn một
bữa ăn ngon.
3. SUY NIỆM:
1) “ĐỪNG CHỐNG
CỰ NGƯỜI ÁC...":
- So sánh Luật đạo cũ với đạo mới: Luật
Mô-sê đã tiến bộ hơn nếu so sánh với thời đại trước đó, vì về việc báo oán, Luật
Mô-sê chỉ đòi kẻ tấn công bị đối xử ngang bằng điều xấu mà hắn đã gây ra cho nạn
nhân. Thực vậy, sách Sáng thế ký đã ghi lại lời của La-méc: "Ca-in sẽ được
báo thù gấp bảy, nhưng La-méc thì gấp bảy mươi bảy" (St 4,24), đang khi Mô-sê
ra luật trả báo công bình như sau: “Nếu hai người đàn ông đánh nhau mà có gây
tổn thương… , thì ngươi phải lấy mạng đền mạng, mắt đền mắt, răng đền răng, tay
đền tay, chân đền chân, vết bỏng đền vết bỏng, vết thương đền vết thương, vết
bầm đền vết bầm” (Xh 21,22-25). Tuy nhiên Đức Giêsu trong Tin Mừng hôm nay lại
kêu gọi môn đệ nên hoàn thiện bằng thái độ nhẫn nhịn chịu đựng và lấy tình
thương xóa bỏ hận thù như sau: "Nếu ai vả má bên phải, thì hãy giơ cả má
bên trái ra nữa... Nếu ai muốn kiện anh để lấy áo trong của anh, thì hãy để cho
nó lấy cả áo ngoài... Nếu có người bắt anh đi một dặm, thì hãy đi với người ấy
hai dặm... Ai xin thì anh hãy cho; ai muốn vay mượn thì anh đừng ngoảnh mặt
đi" (c 39-42).
- Trước những lời dạy nầy của Đức
Giê-su, những kẻ suy nghĩ nông cạn vội cho đây là thái độ của kẻ hèn nhát nhu
nhược, khuyến khích kẻ gian ác lộng hành: “Chúng được đằng chân, sẽ lân đằng
đầu”; Nhưng những người khôn ngoan lại công nhận đây là lối hành xử tối ưu để
giải quyết tận gốc các xung đột xã hội và mang lại hòa bình lâu dài. Thực vậy, nếu
bị kẻ ác đánh một cái mà ta đánh lại, thì chắc chắn chúng sẽ đánh tiếp và bạo
lực sẽ ngày một gia tăng. Nhưng nếu ta chịu đựng và nói chuyện phải quấy thì có
thể kẻ đó sẽ bị khuất phục. Chúng ta có thể ví bạo lực giống như sức mạnh của
cây búa tạ trong tay thợ đập đá, tảng đá dù cứng rắn đến đâu, cũng sẽ bị bể tan!
Đang khi hồ nước mềm mại có bị búa tạ bổ xuống vẫn không hề hấn gì, trái lại còn
có thể nhấn chìm cây búa tạ kia xuống đáy hồ. Trước cơn bão táp cuồng phong,
những cây cổ thụ cao lớn cứng cáp kháng cự lại sẽ bị gãy cành trốc gốc, đang
khi rặng tre, lau sậy chịu uốn mình theo chiều gió nên vẫn được an toàn. Thế
nên Lão tử đã dạy các môn sinh: “Lấy nhu thắng cương, nhược thắng cường”. Môn
phái Judo cũng theo quy luật nầy dùng sự mềm dẻo để tự vệ, đánh bại đòn tấn
công hung hãn của đối phương.
- Khi dạy các điều trên, chắc chắn
Đức Giêsu không muốn duy trì tình trạng những người thân yếu thế cô phải cam
chịu sự đàn áp của những kẻ tàn bạo gian ác. Nhưng nếu chủ trương lấy ác báo ác,
thì con người sẽ lâm vào vòng xoáy bạo lực: Thay vì chỉ có một kẻ ác, giờ đây
lại thêm kẻ ác thứ hai là người đang bị áp bức. Đức Giêsu muốn các môn đệ lấy
thiện thắng ác, lấy tình yêu đáp trả hận thù để hóa giải và biến thù thành bạn.
Nhưng giả như kẻ ác vẫn cố chấp thì bấy giờ mới xử lý, giống như Đức Giê-su trước
Thượng Hội Đồng Do thái đã bị một tên gia nô của thượng tế Khan-na tát, đã
không giơ má kia, nhưng hạch lại hắn: "Nếu tôi nói sai, anh chứng minh xem
sai ở chỗ nào. Còn nếu tôi nói phải, sao anh lại đánh tôi?” (Ga 18,23).
2) HÃY YÊU KẺ
THÙ VÀ CẦU NGUYỆN CHO NHỮNG KẺ NGƯỢC ĐÃI ANH EM:
- Thái độ thông thường của người đời
chúng ta là yêu ai yêu mình, và ghét những kẻ ghét hại mình và chống lại Thiên
Chúa như Sách Thánh đã ghi lại lời cầu nguyện của dân Do thái: "Lạy Chúa,
ước chi Ngài tiêu diệt kẻ gian tà... Lạy Chúa, kẻ ghét Ngài, làm sao con không
ghét? Con ghét chúng, ghét cay, ghét đắng, chúng trở thành thù địch của chính
con" (Tv 139,19-22).
- Nhưng Đức Giê-su dạy các môn đệ phải
vượt lên những điều bình thường này bằng cách yêu những kẻ ghét mình noi gương
Chúa Cha: "Còn Thầy, Thầy bảo anh em: hãy yêu kẻ thù và cầu nguyện cho
những kẻ ngược đãi anh em. Như vậy, anh em mới được trở nên con cái của Cha anh
em, Đấng ngự trên trời. Vì Người cho mặt trời của Người mọc lên soi sáng kẻ xấu
cũng như người tốt, và cho mưa xuống trên người công chính cũng như kẻ bất
chính" (Mt 5,44-45).
3) HÃY NÊN HOÀN
THIỆN NOI GƯƠNG CHÚA CHA NHƯ ĐỨC GIÊ-SU:
- Đức Giê-su đã
yêu thương tha thứ cho những kẻ thù ghét làm hại mình: Người nhẫn nhịn chịu đựng khi bị xét
xử bất công, bị xỉ vả đánh đập, bị lột áo trong áo ngoài, bị hành hình đóng
đinh tay chân vào thập giá giữa hai tên trộm cướp… Người đã cầu xin Chúa Cha
tha thứ cho những kẻ làm khổ mình: “Lạy Cha, xin tha cho họ, vì họ không biết
việc họ làm” (Lc 23,34).
- Chúng ta cũng phải tha thứ cho tha nhân: khi giận hờn, căm ghét người khác,
tâm hồn chúng ta sẽ mất bình an, ta sẽ không còn thiết ăn uống vì dạ dày không làm
việc, sẽ hay suy nghĩ thở dài và không ngủ yên giấc, bệnh tim mạch gia tăng và
sẽ bị đột quỵ... trong khi kẻ bị ta thù ghét vẫn sống yên ổn! Như vậy sự giận
ghét không những không làm hại kẻ thù mà còn quay ra làm hại chính ta và cắt
ngắn tuổi thọ của ta. Vậy chúng ta còn đợi gì mà không tha thứ cho tha nhân
theo lời Chúa dạy?
- Hãy cầu
nguyện và làm điều tốt để đáp trả kẻ đang thù ghét làm hại mình: Thay vì nuôi lòng thù hận, chúng ta
hãy cầu xin Chúa thay đổi lòng trí kẻ thù ghét ta. Hãy tìm dịp thuận tiện để khen
ngợi nói tốt cho họ. Khi nghe ai chỉ trích nói xấu họ, thay vì “đổ dầu vào lửa”,
chúng ta hãy làm trạng sư để bào chữa lỗi lầm cho họ…
4. THẢO LUẬN: 1) Bạn có đồng ý về các tai hại của thái độ
giận ghét và ích lợi của thái độ khoan dung tha thứ các lỗi lầm cho tha nhân
không? Tại sao? 2) Hãy tự xét xem hiện giờ bạn đang giận ghét người nào nhất?
Bạn sẽ làm gì để thực hành lời Chúa dạy hôm nay?
5. LỜI CẦU:
Lạy Chúa Giê-su,
Hình ảnh đẹp nhất là hình ảnh của Chúa xưa kia trên núi Sọ:
Dù đang bị đám đông thù ghét phỉ báng, hành hạ, đòi phải đóng đinh vào thập giá
mà Chúa vẫn nhẫn nhịn chịu đựng và còn cầu xin Chúa Cha tha cho những kẻ làm
hại mình. Xin ban cho chúng con tình yêu thương và lòng từ bi nhân hậu của Chúa,
bằng thái độ bao dung cảm thông, sẵn sàng tha thứ cho những kẻ đã nói lời xúc
phạm đến chúng con, hầu chúng con nên “con yêu dấu luôn làm đẹp lòng Chúa Cha” noi
gương Chúa khi xưa.
X) HIỆP CÙNG MẸ MA-RI-A.- Đ) XIN
CHÚA NHẬM LỜI CHÚNG COM.
LM ĐAN VINH -
HHTM