Ứng Xử Nhân Ái Bao Dung Noi Gương Thiên Chúa

CHÚA NHẬT 25 THƯỜNG NIÊN A

Is 55,6-9 ; Pl 1,20c-24.27a ; Mt 20,1-16a

ỨNG XỬ NHÂN ÁI BAO DUNG NOI GƯƠNG THIÊN CHÚA

I. HỌC LỜI CHÚA

1. TIN MỪNG: Mt 20,1-16a

(1) Nước Trời giống như chuyện gia chủ kia, vừa tảng sáng đã ra mướn thợ vào làm việc trong vuờn nho nhà mình. (2) Sau khi đã thỏa thuận với thợ là mỗi ngày một quan tiền, ông sai họ vào vườn nho làm việc. (3) Khoảng giờ thứ ba, ông lại trở ra, thấy có những người khác ở không, đang đứng ngoài chợ. (4) Ông cũng bảo họ: “Cả các anh nữa, hãy đi vào vườn nho, tôi sẽ trả cho các anh hợp lẽ công bằng” (5) Họ liền đi. Khoảng giờ thứ sáu, rồi giờ thứ chín, ông lại trở ra và cũng làm y như vậy”. (6) Khoảng giờ mười một, ông trở ra và thấy còn có những người khác đứng đó, ông nói với họ: “Sao các anh đứng đây suốt ngày không làm gì hết? “ (7) Họ đáp: “Vì không ai mướn chúng tôi”. Ông bảo họ: “Cả các anh nữa, hãy đi vào vườn nho !”. (8) Chiều đến, ông chủ vườn nho bảo người quản lý: “Anh gọi thợ lại mà trả công cho họ, bắt đầu từ những người vào làm sau chót cho tới những người vào làm trước nhất”. (9) Vậy những người mới vào làm lúc giờ mười một tiến lại, và lãnh được mỗi người một quan tiền. (10) Khi đến lượt những người vào làm trước nhất, họ tưởng sẽ được lãnh nhiều hơn. Thế nhưng cũng chỉ được lãnh một người một quan tiền. (11) Họ vừa lãnh vừa cằn nhằn gia chủ: (12)“Mấy người sau chót này chỉ làm có một giờ. Thế mà ông lại coi họ ngang hàng với chúng tôi là những người phải làm việc nặng nhọc cả ngày, lại còn bị nắng nôi thiêu đốt”. (13) Ông chủ trả lời cho một người trong bọn họ: “Này bạn, tôi đâu có đối xử bất công với bạn. Bạn đã chẳng thỏa thuận với tôi là một quan tiền hay sao ? (14) Cầm lấy phần của bạn mà đi. Còn tôi, tôi muốn cho người vào làm sau chót này cũng được bằng bạn đó. (15) Chẳng lẽ tôi lại không có quyền tùy ý định đoạt về những gì là của tôi sao ? Hay vì thấy tôi tốt bung, mà bạn đâm ra ghen tức ? (16a) Thế là những kẻ đứng chót sẽ được lên hàng đầu. Còn những kẻ đứng đầu sẽ phải xuống hàng chót.

2. Ý CHÍNH: DỤ NGÔN THỢ LÀM VƯỜN NHO

Bài Tin Mừng hôm nay ví Nước Trời Đức Giê-su thiết lập giống như câu chuyện một ông chủ vườn nho đi kêu người làm vườn nho cho mình. Có 4 tốp người được kêu làm vào 4 thời điểm khác nhau trong ngày: giờ thứ nhất, giờ thứ ba, giờ thứ sáu, và cả giờ thứ mười một. Khi trả lương, chủ vườn lại trả lương từ người làm giờ thứ mười một tới người làm từ giờ thứ nhất. Mỗi người đều được trả lương bằng nhau là một quan tiền. Khi có người thắc mắc ông chủ đã cho biết ông không bất công khi trả lương sòng phẳng theo thỏa thuận ban đầu là một đồng. Còn việc ông trả cho người sau bằng người đầu là do lòng nhân hậu của ông. Cũng vậy, sau này Thiên Chúa sẽ ban ơn cứu độ cho mọi người gia nhập vào Nước Trời là Hội Thánh. Dù là dân ngoại vào trễ hay dân Do Thái vào từ ban đầu, đều được hưởng ơn cứu độ như nhau, miễn có đức tin là đủ.

3. CHÚ THÍCH:

- C 1-2: + Nước Trời giống như chuyện gia chủ kia, vừa tảng sáng đã ra mướn thợ vào làm việc: Bên Do Thái vào mùa hái nho, ngay từ sáng sớm, các chủ vườn thường ra ngã ba đường hay ra chợ người để thuê người đi làm công cho mình. Chủ vườn nho tượng trưng Thiên Chúa muốn mời gọi tất cả mọi dân tộc đều được đi làm vườn nho tức là được gia nhập vào Nước Trời là Hội Thánh. + thỏa thuận với thợ là mỗi ngày một quan tiền: Vào thời Đức Giê-su, chủ vườn nho thường trả lương công nhật cho thợ làm vườn là một quan tiền. Ở đây ông chủ đã hứa trả lương công nhật là một quan tiền ngay từ khi thuê họ vào làm việc.

- C 3-7: + Giờ thứ ba: Thời bấy giờ thời gian một ngày được tính từ lúc mặt trời lặn. Vì thế luật qui đình ngày Sa-bát bắt đầu từ 18g00 chiều thứ sáu. Nhưng khi tính giờ, người Do Thái lại tính từ lúc mặt trời mọc vào buổi sáng. Thời gian từ mặt trời mọc đến mặt trời lặn được chia làm 12 giờ. Vậy giờ thứ nhất, thứ ba, thứ sáu, thứ chín và thứ mười một tương đương với 6 giờ, 9 giờ, 15 giờ và 17 giờ như ngày nay. Giờ lao động của người Do thái mỗi ngày bắt đầu từ 6 giờ sáng và kết thúc vào lúc 18 giờ chiều. + Ông chủ vườn mời người đi làm vườn nho: Thiên Chúa muốn cho mọi người đều được ơn cưu độ, và người ta có thể được gia nhập vào Nước Trời là Hội Thánh trong nhiều thời điểm khác nhau. + Tôi sẽ trả công cho các anh hợp lẽ công bằng: Trả lương công bằng, nghĩa là người làm thuê sẽ không bị thiệt thòi về tiền công. + Khoảng giờ thứ sáu rồi giờ thứ chín, ông lại ra và cũng làm y như vậy: Ông chủ nôn nóng đi kêu thợ làm trong nhiều thời điểm khác nhau trong ngày mà không tính toán thiệt hơn, cho thấy lòng bao dung nhân hậu của Thiên Chúa. Người không muốn cho kẻ có tội phải chết, nhưng muốn họ ăn năn sám hối để được sống. + Khoảng giờ mười một: Giờ thứ mười một tương đương với 17 giờ chiều, là giờ cuối trong ngày làm việc. Thợ chỉ phải làm một tiếng nữa là hết giờ lao động. + Vì không ai mướn chúng tôi: Những người này đứng không suốt ngày do không được ai thuê mướn cả. + Cả các anh nữa, hãy đi vào vườn nho !: Ông chủ kêu thợ vào làm vườn nho vào giờ cuối cùng là do lòng thương muốn giúp những người thất nghiệp, chứ không do nhu cầu công việc đòi hỏi. Điều này cho thấy ơn cứu độ là một ơn ban không, hoàn toàn do tình thương của Thiên Chúa, chứ không phải do công khó của con người.

- C 8-10: + Anh gọi thợ lại mà trả công cho họ, bắt đầu từ những người vào làm sau chót cho tới những người vào làm trước nhất: Việc trả lương mang tính cách khác thường vì bị đảo lộn thứ tự trước sau và vì số lương được trả bằng nhau là một quan tiền cho các người thợ làm việc nhiều ít khác nhau. Khi sắp xếp việc trả lương như vậy, ông chủ muốn tạo cho người làm việc từ sáng sớm tưởng rằng mình sẽ được trả nhiều hơn. Vì thế họ đã thắc mắc khi được lãnh một quan tiền bằng với người vào làm vào từ giờ thứ mười một. Điều này cho thấy tình thương của Thiên Chúa đối với hết mọi người. Bất cứ ai dù là Do thái hay dân ngoại, dù theo đạo từ khi mới sinh hay trước khi chết, nếu thành tâm tin yêu Thiên Chúa thì đều được Người cho hưởng hồng ân cứu độ.

- C 11-13: + Họ vừa lãnh vừa cằn nhằn gia chủ: Họ trách móc ông chủ hai điều: Một là họ phải làm việc vất vả suốt từ sáng sớm đến chiều tối, đang khi những người làm vào giờ thứ mười một chỉ phải làm có một giờ. Hai là họ phải chịu sự nắng nôi khó nhọc, đang khi những người làm sau vào lúc ban chiều không chịu sự nắng gắt nóng bức. Họ muốn được chủ trả lương cao hơn những người vào làm việc sau. + Này bạn: Đây là kiểu xưng hô của ông chủ với những người thợ chưa rõ tên. Kiểu xưng hô này vừa khoan dung vừa trách móc nhẹ nhàng để mong họ nghĩ lại. Giống như Đức Giê-su đã nói với Giu-đa khi anh ta dẫn dân quân Đền thờ đến bắt Người trong vườn Ghết-sê-ma-ni (x. Mt 26,50). + Tôi đâu có xứ bất công với bạn ?: Việc trả lương một quan tiền cho những người thợ đến sau không gây thiệt hại gì cho những người làm trước. Những người làm từ giờ thứ nhất đã nhận đủ một quan tiền, theo đúng thỏa thuận trước lúc vào làm việc.

- C 14-16b: + Chẳng lẽ tôi lại không có quyền tùy ý định đoạt: Việc trả lương cho người đến làm sau cũng được một quan tiền là do lòng tốt của ông chủ, chứ không phải do công lao của họ. Qua đó Đức Giê-su muốn dạy: Dân Do thái đừng ganh tị với lương dân khi Thiên Chúa cũng ban cho lương dân được thừa hưởng lời hứa cứu độ như họ. Người tín hữu đạo đức cũng đừng ganh tị với các tội nhân hay người lương khi thấy Chúa đối xử nhân từ với những người này khi họ được ơn gia nhập đạo vào giờ phút cuối cuộc đời. + Hay vì thấy tôi tốt bụng mà bạn đâm ra ghen tức: Ông chủ vạch rõ tâm địa ganh ghét xấu xa của nhóm thợ làm sáng sớm. Họ không muốn người làm sau được trả lương bằng hay hơn họ. Đức Giê-su muốn chúng ta hãy đón nhận lòng nhân hậu của Thiên Chúa chứ đừng suy nghĩ theo kiểu loài người mà phê phán công việc của Người. + Thế là những kẻ đứng chót sẽ được lên hàng đầu. Còn những kẻ đứng đầu sẽ phải xuống hàng chót: Theo Thánh Gio-an Kim Ngôn thì câu này không bắt nguồn trực tiếp từ dụ ngôn, cũng như không phải là câu tóm kết bài học của dụ ngôn. Nó được thêm vào, vì có một sự tương tự nào đó xét theo câu chuyện. Câu này nói đến sự đảo lộn về việc phát lương trước sau, đang khi trọng tâm của dụ ngôn nhấn mạnh đến việc trả lương đồng đều giữa những người thợ làm trong thời gian dài ngắn khác nhau. Có lẽ tác giả khi viết thêm câu này chỉ nhằm đóng khung dụ ngôn mà thôi.

4. CÂU HỎI:

1) Ông chủ vườn nho trong dụ ngôn ám chỉ ai ? Việc ông chủ vườn nho đi kêu mời người đi làm vườn nho cho ông trong nhiều thời điểm khác nhau có ý nghĩa gì ? 2) Người Do thái thời xưa tính ngày mới bắt đầu từ khi nào ? Mỗi ngày có bao nhiêu giờ lao động và thời giờ ấy tương đương với giờ hiện nay ra sao ? Giờ thứ mười một hiện nay là mấy giờ chiều ? 3) Ông chủ hứa trả lương công nhật là bao nhiêu và hứa trả lương hợp lẽ công bằng nghĩa là gì ? 4) Việc ông chủ đi kêu thợ làm vườn nho vào nhiều thời điểm khác nhau trong ngày, nhất là vào giờ thứ mười một cho thấy ông là người thế nào ? 5) Việc trả lương thợ của ông chủ vườn nho khác thường ở điềm nào ? Điều này nhằm nói lên điều gì về tình thương cứu độ của Thiên Chúa đối với loài người chúng ta ? 6) Những người làm từ giờ thứ nhất trách móc ông chủ những gì ? 7) Qua câu trả lời, ông chủ cho thấy việc ông trả lương bằng nhau cho những người làm trong thời gian nhiều ít khác nhau có bất công như họ kêu trách không ? 8) Ông chủ phê phán thế nào về thái độ của bọn thợ vào làm vườn nho từ giờ đầu tiên ?

II. SỐNG LỜI CHÚA

1. LỜI CHÚA: Ông chủ trả lời cho một người trong bọn họ: “Này bạn, tôi đâu có xử bất công với bạn. Bạn đã chẳng thỏa thuận với tôi là một quan tiền hay sao ? Cầm lấy phần của bạn mà đi đi. Còn tôi, tôi muốn cho người vào làm sau chót này cũng được bằng bạn đó. Chẳng lẽ tôi lại không có quyền tùy ý định đoạt về những gì là của tôi sao ? Hay vì thấy tôi tốt bụng, mà bạn đâm ra ghen tức ?” (Mt 20,13-15).

2. CÂU CHUYỆN:

1) MỘT ÔNG VUA NHÂN TỪ VÀ QUẢNG ĐẠI :

Tại nước Tây Ban Nha có một ông vua tên là An-phong-sô rất nhân từ và quảng đại. Ngài thường cải trang làm thường dân vi hành đó đây để tận mắt chứng kiến những nỗi đau khổ và oan ức của nhân dân do bọn quan lại địa phương gây ra, để kịp thời sửa sai chấn chỉnh. Ngày nọ, đức vua cải trang đến một tỉnh lẻ và thuê một phòng trọ trong một nhà nghỉ bình dân. Sáng hôm sau, nhà vua yêu cầu bồi phòng mang đến cho ông một chiếc gương để cạo râu. Khi đem chiếc gương cho vị khách, anh bồi phòng thấy khuôn mặt ông khách rất dễ mến, nên đã chủ động bắt chuyện : “Này ông, tôi có cảm tưởng ông không phải là loại khách du lịch bình thường”. Nhà vua tò mò muốn biết anh bồi phòng nghĩ gì về mình, nên hỏi : “Sao anh lại nói như vậy ?” Người bồi phòng trả lời rằng : “Vì tác phong và vẻ bề ngoài của ông có cái gì đó khác với dân bình thường. Chắc ông phải là người thuộc triều đình nhà vua tại thủ đô Ma-trít (Madrid) cũng nên”. Nhà vua chỉ đáp lại cách mập mờ : “Một cách nào đó anh nói cũng đúng đó !” Anh bồi phòng lại hỏi thêm : “Vậy hẳn ông phải là một quan chức luôn được hầu cận đức vua ?” Nhà vua trả lời : “Anh đoán thật chẳng sai chút nào”. Người bồi phòng càng tò mò hơn và hỏi tiếp : “Phục vụ đức vua thì thông thường phải làm những việc gì hả ông ?” Nhà vua mỉm cười hóm hỉnh đáp : “Ồ, làm nhiều việc lắm, đại loại như bây giờ tôi sắp phải cạo râu cho ngài”.

Người bồi phòng trong câu chuyện trên đã gặp được chính đức vua và được ngài hé mở cho biết phần nào sự thật về ngài. Các câu đối đáp giữa đức vua và người bồi phòng cho thấy thái độ nhân từ và khoan dung của ông chủ vườn nho, tượng trưng cho Thiên Chúa trong Tin Mừng hôm nay. Những người đi làm sau ám chỉ dân ngoại và những kẻ tội lỗi. Họ được Thiên Chúa mời gia nhập Hội Thánh vào giờ thứ mười một, tức là theo Chúa lúc cuối đời trước khi chết. Đây cũng là trường hợp của người trộm lành trên cây thập giá bên phải Đức Giê-su. Ông ta nhờ lòng tin và thành tâm sám hối, nên đã được Người tha tội và còn hứa ban hạnh phúc thiên đàng như sau: “Tôi bảo thật anh : hôm nay, anh sẽ được ở với tôi trên thiên đàng” (x. Lc 23,42-43).

2) LẤY NHÂN ÁI BAO DUNG ĐÁP LẠI LÒNG GANH TỴ HẬN THÙ :

Theo sách Sa-mu-en, Đa-vít là vị anh hùng tài hoa trẻ tuổi đã lập được chiến công oanh liệt, đã cứu nguy cho dân quân Ít-ra-en bằng cách giao chiến một-chọi-một với tên Gô-li-át khổng lồ thuộc quân Phi-li-tinh, hạ gục y chỉ bằng một phát bắn đá và dùng chính thanh gươm của y mà chặt đầu y. Thế rồi quân Ít-ra-en thừa thắng xông lên như nước vỡ bờ, tràn lên giết hại rất nhiều quân Phi-li-tinh. "Khi Đavít thắng trận trở về, phụ nữ từ hết mọi thành của Ít-ra-en kéo ra, ca hát múa nhảy, đón vua Đa-vít với trống con, với tiếng reo mừng và tiếng não bạt. Họ ca hát như sau : "Vua Sa-un giết được hàng ngàn, Đa-vít giết hàng vạn".

Thế là từ lúc ấy, lòng ghen tỵ sục sôi trong lòng vua Sa-un, khiến nhà vua có lần phóng giáo vào Đavít khi anh đang gảy đàn để phục vụ đức vua. May mà Đa-vít đã kịp né tránh và đã thoát chết trong gang tấc. Rồi sau đó, khi Đa-vít chạy trốn, vua Sa-un đã đích truy đuổi, quyết hạ sát cho bằng được Đa-vít để trừ hậu họa. Lần kia Đa-vít đã có dịp ở ngay bên vua Sa-un trong một cái hang tối, Đa-vít đã có thể giết chết Sa-un để trả thù, nhưng ông chỉ cắt một miếng giải áo của vua để chứng minh lòng trung thành của mình mà thôi (Samuen I, ch 17-18).

3) ĐIỀU ƯỚC TỆ HẠI CỦA MỘT KẺ GANH TỊ THAM LAM:

Ở Ấn Độ truyền tụng một câu chuyện vui như sau: Trong triều đình có hai viên quan phục vụ cho nhà vua được một thời gian lâu. Một ông có tính ganh tị, còn ông kia lại có tính tham lam.

Để sửa chữa tật xấu cho hai quan chức này, vua cho triệu vời cả hai vào chầu. Nhà vua loan báo sẽ thưởng công xứng đáng cho cả hai vì đã có công phục vụ nhà vua nhiều năm qua. Vua hứa sẽ ban thưởng cho họ bất cứ điều gì. Có điều phần thưởng vua ban sẽ tùy ý muốn của hai người: Ai mở miệng xin trước sẽ được phần thưởng như ý của mình, nhưng người kia lại được vua ban thưởng cho gấp đôi người xin.

Sau khi nghe vua phán, cả hai vị quan đều im lặng để suy tính. Kẻ tham lam thì nghĩ : Nếu ta xin trước thì sẽ chỉ nhận được một nửa so với tên kia. Còn người ganh tị kia lại nghĩ : Ta dại gì mà mở miệng xin trước để cho tên kia được hưởng lợi gấp đôi ta. Cứ như thế một lúc lâu vẫn chẳng thấy ai trong hai viên quan mở miệng xin trước. Cuối cùng nhà vua yêu cầu đích danh viên quan có tính ganh tị xin trước. Hắn đã tìm ra cách xin có hại cho kẻ kia như sau : "Thần xin đức vua ban cho thần bị chột một mắt". Hắn xin như vậy để cho viên quan kia bị mù cả hai mắt. Chính sự ganh tị đã làm cho hắn không còn tình người. Câu chuyện cho thấy: Con người ta do lòng ganh tị dễ sinh ra hờn oán nhau: Chỉ một miếng ăn, một chén gạo. một món lợi nhỏ cũng khiến họ ra tay để làm hại kẻ khác ...

4) SỐ PHẬN CỦA KẺ CÓ LÒNG GANH GHÉT THÙ HẬN TRONG NGÀY PHÁN XÉT:

Trong một vở kịch, nhà đạo diễn JEAN A-NOU-ILB đã dàn dựng cảnh ngày phán xét chung theo trí tưởng tượng của ông : Những kẻ lành đang đứng thành hàng chen nhau để lần lượt được thánh Phê-rô cho vào thiên đàng … Nhưng rồi khi thấy bên hàng đối diện có nhiều người tội lỗi trộm cướp đĩ điếm cũng đang xếp hàng vào thiên đàng. Họ nhìn nhau, không thể hiểu được tại sao Chúa lại cho bọn người đầu trộm đuôi cướp kia cũng được vào thiên đàng như mình. Rồi họ bất mãn hè nhau la ó phản đối Chúa bất công. Họ nói to: “Tôi mà biết thế này thì tôi cứ ăn nhậu say xỉn cho đã và chơi bời dâm đãng ! Cần gì phải vất vả mất công sống ngay chính và làm nhiều việc thiện bác ái !”. Họ hè nhau phản đối Thiên Chúa và không thèm vào Thiên Đàng. Cuối cùng do lòng ganh ghét thù hận, cả bọn đã bị loại ra khỏi Thiên Đàng để vào Hỏa Ngục là nơi dành cho ma quỷ và những kẻ theo chúng, như lời Chúa Giê-su dạy về ngày phán xét như sau: “Rồi Đức Vua sẽ phán cùng những người ở bên trái rằng: ‘Quân bị nguyền rủa kia, đi đi cho khuất mắt Ta mà vào lửa đời đời, nơi dành sẵn cho Tên Ác Quỷ và các sứ thần của nó…” (Mt 25,41).

3. SUY NIỆM:

1) SO SÁNH NGƯỜI CON CẢ VÀ NHỮNG THỢ LÀM VƯỜN NHO ĐẦU TIÊN:

Trong dụ ngôn về người cha nhân hậu, anh con cả đã bất mãn với người cha khi ông tỏ lòng bao dung tha thứ đối với đứa em hư hỏng bỏ đi hoang trở về nhà. Không những ông không trừng phạt tội bất hiếu của nó, mà còn truyền cho gia nhân giết dê béo ăn mừng nó trở về. Người con cả đã bày tỏ thái độ ganh ghét khi không thèm vào nhà và lên tiếng trách cha: “Cha ơi, đã bao nhiêu năm trời con hầu hạ cha, và chẳng khi nào trái lệnh, thế mà chưa bao giờ cha cho lấy được một con dê con để con vui vẻ với bạn bè. Còn thằng con của cha đó, sau khi đã nuốt hết tài sản của cha với bọn đàng điếm, nay trở về, thì cha lai giết dê béo ăn mừng nó !” (Lc 15,28-30). Trong Tin mừng hôm nay, những người đi làm từ sáng sớm cũng cằn nhằn ông chủ vườn nho khi thấy ông trả lương cho người đi làm vào giờ thứ mười một. Họ chỉ làm việc một tiếng đồng hồ cũng được trả lương một quan tiền, bằng với những người làm từ giờ thứ nhất, phải chịu nắng nôi khó nhọc suốt cả ngày.

Khi Đức Giê-su ra giảng đạo, các kinh sư và người Pha-ri-sêu cũng tỏ thái độ khó chịu khi thấy Người đối xử thân tình với bọn người thu thuế, gái điếm và những kẻ tội lỗi. Như một mục tử tốt lành, Người đi tìm từng con chiên lạc, đem lại cho những người bất hạnh niềm vui và hạnh phúc. Người mời họ ăn năn sám hối và hứa ban Nước Trời cho họ. Như vậy, Đức Giê-su cho rằng người tội lỗi cũng được hạnh phúc trong Nước Trời ngang với các kinh sư và người Pha-ri-sêu, là những người tuân giữ từng điều khoản dù nhỏ mọn của luật Mô-sê và tự liệt mình vào hàng ngũ những người công chính.

2) THẾ NÀO LÀ THÓI XẤU ĐỐ KỴ GANH GHÉT ?

- Ngày từ thuở bình minh của nhân loại, sau khi nguyên tổ loài người phạm tội, sự dữ đã lọt vào thế gian. Ca-in đã ganh tị khi thấy Thiên Chúa chấp nhận lễ vật của A-ben và bỏ qua lễ vật của mình. Do lòng đố kỵ, Ca-in coi A-ben em hắn là kẻ thù và ra tay giết chết em, và cuối cùng hắn đã bị trừng phạt. Như vậy kẻ ganh tị vừa huỷ diệt người khác, lại vừa tự hủy chính mình.

- Trong Tin Mừng hôm nay, những người thợ làm việc từ sáng sớm cũng đã cằn nhằn ông chủ vì ông đã trả lương cho người làm sau một quan tiền, ngang bằng với họ đã chịu nắng nôi vất vả suốt cả ngày. Giả như ông trả cho người làm sau số tiền ít hơn thì chắc họ đã không cảm thấy khó chịu như thế. Như vậy kẻ ganh tị do thiếu tình thương nên không “vui với người vui, khóc với kẻ khóc”. Họ không coi các người thợ làm việc sau kia là bạn, nhưng là đối thủ cạnh tranh. Họ coi sự may lành của kẻ khác là mối họa cho mình.

3) ĐẶC ĐIỂM CỦA NGƯỜI CÓ LÒNG ĐỐ KỴ GANH GHÉT:

- Khó chịu khi thấy bạn bè hơn mình :

Đặc điểm thứ nhất là cảm thấy khó chịu khi thấy bạn bè hơn mình. Khi nghe một ai đó có thi đậu, có việc làm mới lương cao, được thăng chức, mới sắm được chiếc xe mới hay tậu được nhà mới, … thì người ganh tị thay vì “vui với người vui” để gửi lời chúc mừng, thì họ lại cảm thấy bực bội khó chịu và tìm cách hạ giá trị của người đó. Trái lại, khi thấy bạn bè sa cơ thất bại, thì người ganh tị lại thấy hả hê vui sướng trong lòng !

- Ưa so sánh mình với người khác :

Đặc điểm thứ hai của người đố kỵ là thích soi mói vào chuyện của người khác. Những người này hay “ngó nghiêng, ngó dọc”, để ý đến từng lời nói hành động của người mà họ không ưa. Họ cũng thường hay nhòm ngó sự thành đạt, hạnh phúc, nhan sắc của người khác rồi sinh ra tức tối buồn bực, căm ghét...

- Hay nói hành nói xấu những ai hơn mình :

Do thói đố kỵ làm mờ mắt, họ luôn nghĩ mình hơn người khác, nên khi thấy có ai hơn mình, họ sẽ nói ra các thói hư của người đó ra làm trò cười để thỏa mãn lòng ganh ghét. Nếu cần, họ sẵn sàng thêm bớt thêu dệt, “ít xít ra nhiều” để hạ giá trị của người kia.

- Không thừa nhận thành công của người khác

Người có lòng ganh tị thường không thừa nhận thành quả của người khác, vì thành công của người khác cũng đồng nghĩa với sự thất bại của mình. Vì vậy họ khinh thường người khác như lời một bài hát vui: “Như hai cô ca sĩ có khen nhau bao giờ!”. Họ hay tự hỏi:

“Tại sao người kia không tài giỏi bằng tôi, không thông minh như tôi mà lại được đặt làm sếp tôi?”

“Tại sao người kia không xinh đẹp bằng tôi, nhưng lại có được một gia đình hạnh phúc như vậy?”

“Tại sao người kia lại có cha mẹ giàu có sang trọng, đang khi tôi thì không”?...

- Không muốn kết thân với những ai tài giỏi hơn mình

Trong một số trường hợp, khi phát hiện đồng nghiệp, bạn bè có tài năng hơn mình, người đố kỵ sẽ xa lánh và không muốn kết thân với họ vì mặc cảm bị thua kém họ.

Nhà văn Pháp De Balzac đã nói “Người ganh tị khổ sở hơn bất cứ người bất hạnh nào. Bởi vì hạnh phúc của người khác càng lớn thì nỗi bất hạnh trong anh ta sẽ càng nhân lên gấp bội”.

4. CHÚNG TÔI PHẢI LÀM GÌ ?

- Mỗi người chúng ta, đều ít nhiều có tính xấu ganh ghét đố kỵ này. Điều cần làm là thay vì đố kỵ ganh tị với sự thành công của người khác, chúng ta hãy coi sự thành công của người khác là động lực thúc đẩy chúng ta phải cố gắng vươn lên bằng họ.

- Phải cố gắng « tranh đua nhưng đừng ganh đua » : Chẳng hạn trong sân đá banh, bạn phải cố chạy nhanh hơn để giành bóng đối thủ, thay vì ngáng chân cho họ té, hoặc thúc cùi chỏ vào người họ hay dùng tay nắm áo họ lại, để giành bóng...

- Cách ứng xử của ông chủ trong câu chuyện dụ ngôn chính là cách ứng xử của Thiên Chúa muốn dạy chúng ta hôm nay: Ngài mời gọi những người thu thuế bị loại trừ, những người tội lỗi bị khinh dể vào Nước Trời, vì “Thiên Chúa là Tình Yêu”. Với những ai hay so đo, tính toán với tha nhân, Thiên Chúa sẽ theo luật công bằng mà xét xử họ; Còn với kẻ biết thương xót người, thì sẽ được Ngài xét xử theo lòng xót thương. Ước gì trái tim chúng ta trở nên giống như trái tim của Thiên Chúa Tình Thương.

- Ai cũng được Chúa ban cho những khả năng khác nhau là những nén vàng... Trong ngày phán xét Chúa không hỏi: con đã làm được những gì, đã giữ những chức vụ gì ? Mà Ngài chỉ hỏi về lòng mến Chúa yêu người của chúng ta. Chính tình yêu Chúa thể hiện qua thái độ đối xứ với tha nhân sẽ là thước đo hạnh phúc của chúng ta trên thiên đàng đời sau.

4. THẢO LUẬN:

1)Trong đời sống hàng ngày chúng ta thường hay ganh ghét kẻ khác vì những nguyên nhân nào ? Ta phải làm gì để bỏ đi thói ganh tị này ? 2) Lời dạy của thánh Phao-lô : “Vui với người vui, khóc với người khóc” có thể thực hành được không ? 3) Bạn cần làm gì khi thấy người khác hơn mình như họ thi đậu còn ta bị rớt, họ hát hay và được nhiều người mến mộ còn ta thì không ?

5. NGUYỆN CẦU:

LẠY THIÊN CHÚA CHA TỪ BI NHÂN HẬU. Xin hãy ban cho chúng con trái tim bao dung dịu dàng của Chúa Giê-su và trái tim đầy từ bi nhân ái của Mẹ Ma-ri-a. Xin cho trái tim con không ích kỷ khép lại cho bản thân, nhưng biết mở ra để đón nhận tha nhân. Xin cho trái tim con nên giống trái tim nhân hậu của Chúa Giê-su. Xin cho trái tim con vượt lên mọi tranh chấp nhỏ nhen và mọi trả thù ti tiện. Xin cho tâm hồn con luôn được bình an, không giận hờn ganh ghét với những ai hơn con. Xin giúp tình cảm của con luôn quân bình: không quá vui khi thành công, cũng chẳng chán nản khi thất bại. Xin cho con biết khiêm tốn và bình tĩnh đón nhận những lời phê bình xây dựng của kẻ khác. Xin cho trái tim con đủ lớn để yêu thương hết mọi người, kể cả những kẻ không ưa con và những người con không ưa họ. Xin cho vòng tay con luôn rộng mở để đón nhận cả thế giới, để không có ai là kẻ thù, nhưng biến kẻ thù thành bạn con bằng tình thân ái bao dung.

X) HIỆP CÙNG MẸ MA-RI-A.- Đ) XIN CHÚA NHẬM LỜI CHÚNG CON.

LM ĐAN VINH - HHTM