Lễ Ðức
Mẹ Môi Khôi
(7-10-2002)
ÐỌC LỜI CHÚA
Cv 1, 12-14: (14) Tất cả các tông đồ đều đồng tâm nhất trí, chuyên cần
cầu nguyện cùng với mấy người phụ nữ, với bà Ma-ri-a thân mẫu Ðức Giê-su, và
với anh em của Ðức Giê-su.
Gl 4, 4-7: (4) Khi thời gian tới hồi viên mãn, Thiên Chúa đã sai
Con mình tới, sinh làm con một người đàn bà, và sống dưới Lề Luật.
TIN
MỪNG: Lc 1, 26-38
Truyền tin cho Ðức Ma-ri-a
(26) Bà
Ê-li-sa-bét có thai được sáu tháng, thì Thiên Chúa sai sứ thần Gáp-ri-en đến
một thành miền Ga-li-lê, gọi là Na-da-rét, (27) gặp một trinh
nữ đã thành hôn với một người tên là Giu-se, thuộc dòng dõi vua Ða-vít. Trinh
nữ ấy tên là Ma-ri-a.
(28) Sứ thần vào
nhà trinh nữ và nói: Mừng vui lên, hỡi Ðấng đầy ân sủng, Ðức Chúa ở cùng bà. (29) Nghe lời
ấy, bà rất bối rối, và tự hỏi lời chào như vậy có nghĩa gì. (30) Sứ thần liền nói: Thưa bà Ma-ri-a, xin đừng sợ, vì
bà đẹp lòng Thiên Chúa. (31) Và này đây bà sẽ thụ thai, sinh hạ một con trai, và đặt tên là Giê-su.
(32) Người sẽ nên cao
cả, và sẽ được gọi là Con Ðấng Tối Cao. Ðức Chúa là Thiên Chúa sẽ ban cho Người
ngai vàng vua Ða-vít, tổ tiên Người. (33) Người sẽ trị vì nhà Gia-cóp đến muôn đời, và triều
đại của Người sẽ vô cùng vô tận.
(34) Bà Ma-ri-a
thưa với sứ thần: Việc ấy sẽ xảy ra cách nào, vì tôi không biết đến việc vợ
chồng! (35) Sứ thần đáp: Thánh Thần sẽ ngự xuống trên bà, và
quyền năng Ðấng Tối Cao sẽ rợp bóng trên bà, vì thế, Ðấng Thánh sắp sinh ra sẽ
được gọi là Con Thiên Chúa. (36) Kìa bà Ê-li-sa-bét, người họ hàng với bà, tuy già
rồi, mà cũng đang cưu mang một người con trai: bà ấy vẫn bị mang tiếng là hiếm
hoi, mà nay đã có thai được sáu tháng. (37) Vì đối với Thiên Chúa, không có gì là không thể làm
được. (38) Bấy giờ bà Ma-ri-a nói: Vâng, tôi đây là nữ tỳ của Chúa,
xin Chúa cứ làm cho tôi như lời sứ thần nói. Rồi sứ thần từ biệt ra đi.
CHIA SẺ
Câu hỏi gợi ý:
1. Căn cứ vào bài Tin Mừng hôm nay, lý do chính yếu khiến Ðức Ma-ri-a
có diễm phúc được Thiên Chúa chọn làm Mẹ Ðức Giê-su?
2. Ðức tính nào của Ðức Ma-ri-a là căn bản nhất, nổi bật nhất, khiến
Mẹ là người đẹp lòng Thiên Chúa?
3. Bạn nghĩ gì về tinh thần tự hủy, từ bỏ, quên mình? Phải chăng đó
là một sự ngu xuẩn? Ngu xuẩn hay khôn ngoan? Tại sao?
Suy tư gợi ý:
1. Ðức
Ma-ri-a là người đẹp lòng
Thiên Chúa
Ðọc lịch sử của các dân tộc, ta
thấy có nhiều thiếu nữ nghèo nàn, thuộc giai cấp thấp nhất trong xã hội, nhưng
bỗng nhiên trở nên cao trọng thuộc loại nhất trong nước. Lý do: chỉ vì thiếu nữ
ấy là người đẹp lòng vua, được
vua yêu thương đưa lên làm hoàng hậu, một chức vụ mà ngay cả tể tướng cũng phải
kính nể. Thiếu nữ ấy đẹp lòng nhà
vua có thể vì sắc đẹp, vì tài năng, vì đức độ, hoặc vì tất cả những thứ ấy hợp
lại, tùy theo tính khí và cách suy nghĩ của từng ông vua.
Trường hợp của Ðức Ma-ri-a có
phần nào tương tự. Mẹ được chọn làm Mẹ của Ðức Giê-su, Ngôi Hai Thiên Chúa. Vì
thế, Mẹ trở nên hết sức cao trọng trước mặt Thiên Chúa và loài người, nên Mẹ
được sứ thần kính cẩn chào với tư cách Ðấng
đầy ân sủng, Ðức Chúa ở cùng bà. Lý do khiến Mẹ được như thế đã được
sứ thần cho biết: Vì bà đẹp lòng Thiên Chúa.
Một vấn đề thiết tưỏng rất ích lợi cho chúng ta là xét xem Mẹ Maria đẹp lòng Thiên Chúa chủ yếu ở điểm nào. Và
đó chính là những điểm chúng ta cần bắt chước. Bắt chước Mẹ ở điểm ấy không
phải để được trở nên cao trọng giống như Mẹ, vì khi ta vừa nhắm mục đích ấy thì
lập tức ta đã khác biệt với Mẹ một trời một vực rồi, và ta đã trở nên không đẹp
lòng Thiên Chúa ngay từ mục đích ấy rồi. Chính vì Mẹ không hề mong muốn mình
trở nên cao trọng, nên Mẹ mới đẹp lòng Thiên
Chúa, và bởi thế mà trở nên cao trọng. Vì Thiên Chúa vẫn hành động
theo kiểu: Chúa giơ tay biểu dương sức mạnh,
dẹp tan phường lòng trí kiêu căng. Chúa hạ bệ những ai quyền thế, Người nâng
cao mọi kẻ khiêm nhường (Lc 1, 51-52).
Nếu đặt việc đẹp lòng Thiên Chúa làm mục đích, thì kết
quả là bình an, hạnh phúc, cao trọng tự nhiên sẽ tới. Nhưng nếu lấy chính hạnh
phúc hay việc trở nên cao trọng của mình làm mục đích, thì mục đích ấy sẽ không
đạt được, mà có thể còn bị phản nghịch lại. Ðúng như Ðức Giê-su đã nói: Ai yêu quý mạng sống mình, thì sẽ mất; còn ai coi
thường mạng sống mình ở đời này, thì sẽ giữ lại được cho sự sống đời đời
(Ga 12,25). Như thế, mục đích phải là Thiên Chúa thì kết quả mới là hạnh phúc
của bản thân ta. Còn nếu mục đích là chính bản thân ta, thì kết quả không còn
là bản thân ta nữa, mà lại là một cái gì phản lại ta. Ðó là qui luật ta cần nắm
vững. Trong chiều hướng này, Ðức Giê-su cũng khuyên ta: Trước hết hãy tìm kiếm Nước Thiên Chúa và đức công
chính của Người, còn tất cả những thứ kia, Người sẽ thêm cho (Mt
6,33). Những thứ kia bao gồm tất
cả những gì tốt đẹp liên quan đến ta, nó sẽ đến sau như kết quả tất yếu của
việc tìm kiếm Nước Thiên Chúa mà
ta phải đặt làm mục đích. Nó chỉ có thể là kết quả chứ không thể là mục đích.
2. Coi bản
thân mình là mục đích, xem Thiên Chúa và tha nhân là phương tiện, là nguồn gốc
mọi tội lỗi và sự dữ
Theo truyền thống Ki-tô giáo,
Lu-xi-phe (Lucifer) - có nghĩa: mang ánh sáng - là một phẩm vị thiên thần tốt
đẹp nhất, đáng yêu nhất, quyền thế nhất, hơn tất cả các phẩm vị thiên thần khác
trên thiên đàng. Nếu thế, ắt hẳn ông ta phải có rất nhiều nhân đức. Và đương
nhiên mọi nhân đức đều có giá trị và đều làm đẹp lòng Thiên Chúa. Nhưng cuối
cùng thiên thần này đã trở thành ma quỉ, thành nguyên lý xấu ác vượt trên mọi
xấu ác, và thành nguồn gốc phát sinh mọi điều xấu ác và đau khổ. Lý do: ông đã
coi cái tôi của ông quá lớn, ông
đặt bản thân mình lên trên Thiên Chúa, coi Thiên Chúa là phương tiện, còn bản
thân mình là mục đích. Tật xấu này là căn bản của mọi tật xấu, và làm cho mọi
nhân đức mình đang có trở nên vô giá trị. A-đam và E-va cũng vậy, đã đánh mất
hạnh phúc của mình và của con cháu cũng vì đặt quyền lợi bản thân mình cao hơn
cả Thiên Chúa.
Thiên Chúa không phải là Ðấng
ích kỷ và cao ngạo, không muốn con cái hay tạo vật của mình lên cao bằng mình.
Cha mẹ luôn luôn mong muốn cho con cái hơn mình, vì con hơn cha là nhà có phúc. Thiên Chúa không hề kém quảng
đại và khoáng đạt hơn các bậc cha mẹ thế gian. Mọi kiểu giải thích Kinh Thánh
cho rằng chỉ vì Lu-xi-phe và con người muốn bằng Thiên Chúa, nên đã bị Thiên
Chúa chúc dữ. Giải thích như thế thì rõ ràng là đi ngược lại với kinh nghiệm
bản thân của các bậc cha mẹ là luôn luôn mong cho con cái hơn mình. Giải thích
như thế là coi Thiên Chúa cao ngạo, quá vị kỷ và đặt nặng cái tôi của mình hơn các bậc cha mẹ ở trần
gian. Giải thích Kinh Thánh như thế một cách nào đó là hạ thấp phẩm chất của
Thiên Chúa! Ðức Giê-su đã từng khuyên chúng ta: Anh em hãy nên hoàn thiện, như Cha
anh em trên trời là Ðấng hoàn thiện (Mt 5,48) Chữ như ở đây ngoài ý nghĩa là coi Ngài là
gương mẫu để bắt chước, còn có nghĩa là giống,
bằng, ngang với. Thiết tưởng ai mong muốn nên hoàn thiện bằng Thiên
Chúa, không phải vì muốn đề cao mình, mà muốn sống đúng phẩm giá Thiên Chúa ban
cho mình, là một điều đáng khen, và chắc chắn sẽ được Thiên Chúa chúc phúc.
Chính Thiên Chúa không hề đặt nặng cái tôi
của Ngài, điều đó được phản ảnh trung thực qua bản thân và đời sống Ðức Giê-su,
Ngôi Hai Thiên Chúa, Ðấng đã sống tinh thần tự hủy, nghĩa là coi nhẹ cái tôi, đến tận cùng (x. Pl 2,6-8).
Tội của Lu-xi-phe và tổ tông
con người là đã coi cái tôi của
mình quá quan trọng, quá lớn, tự biến mình thành mục đích và coi Thiên Chúa
cũng như tha nhân chỉ là phương tiện.
3. Ðiều làm
Mẹ đẹp lòng Thiên Chúa nhất
chính là Mẹ đã từ bỏ cái tôi của mình trước Thiên Chúa
Nếu coi cái tôi của mình như mục đích, coi Thiên
Chúa hay tha nhân như phương tiện là điều làm mất lòng Thiên Chúa nhất và là
nguồn gốc phát sinh mọi tội lỗi, thì trái lại, tinh thần tự hủy hay từ bỏ cái tôi là điều làm đẹp lòng Thiên Chúa
nhất, và là nguồn phát sinh an vui và hạnh phúc. Thiết tưởng đây chính là nền
tảng căn bản nhất của tình yêu, của sự thánh thiện, của mọi nhân đức. Có đầy đủ
mọi nhân đức khác, mà thiếu tinh thần căn bản này, thì mọi nhân đức ấy đều
không có nền tảng giá trị.
Sau Ðức Giê-su, thì Ðức Ma-ri-a
chính là mẫu gương sáng giá nhất về tinh thần tự hủy. Rất nhiều phụ nữ Do Thái
đồng thời với Mẹ mong ước được làm mẹ của Ðấng Thiên Sai mà các ngôn sứ hứa, để
hưởng sự giàu sang và vinh quang tột bậc cho mình. Còn Ðức Ma-ri-a thì không hề
mong muốn gì cho bản thân mình, Mẹ chỉ nghĩ tới vinh quang của Thiên Chúa và
hạnh phúc của tha nhân. Mẹ muốn mình trở nên một công cụ để thực hiện mục đích
vị tha ấy. Theo truyền thống Công giáo, Mẹ muốn hiến cuộc đời mình để phụng sự
Thiên Chúa, không tưởng nghĩ đến hạnh phúc riêng của mình, cụ thể như chuyện vợ
chồng. Việc đính hôn với Giu-se chỉ là một cách khôn ngoan trước mặt người đời
để cả hai có thể thực hiện lý tưởng ấy. Vì thế, khi được sứ thần cho biết ý
định của Thiên Chúa, Mẹ đã thắc mắc ngay: Việc
ấy sẽ xảy ra cách nào, vì tôi không biết đến việc vợ chồng!. Mặc dù
đang bị thu hút bởi lý tưởng ấy, nhưng khi biết được thánh ý Thiên Chúa muốn
mình đi theo con đường khác, thì Mẹ sẵn sàng dẹp bỏ ngay ý riêng của mình để
trả lời: Vâng, tôi đây là nữ tỳ của Chúa,
xin Chúa cứ làm cho tôi như lời sứ thần nói.
Cầu nguyện
Lạy Mẹ Maria, tinh thần tự hủy, quên mình, từ
bỏ mình chính là sợi dây xuyên suốt hiện diện trong tất cả mọi nhân đức của Mẹ.
Vì thế, khi lần chuỗi Môi Khôi, khi suy gẫm các nhân đức của Mẹ, sự thương khó
của Ðức Giê-su, sự vui mừng của Mẹ, con sẽ đặc biệt suy niệm tinh thần căn bản
này luôn hiện diện trong tất cả những mầu nhiệm, nhân đức hay biến cố cuộc đời
Mẹ. Xin Mẹ làm cho tinh thần ấy cũng là sợi chỉ đỏ xuyên suốt mọi tư tưởng, lời
nói và hành động của con cả cuộc đời.
Joan Nguyễn Chính Kết