Chúa Nhật thứ 33
Thường Niên
(17-11-2002)
ÐỌC LỜI CHÚA
Cn 31,10-13.19-20.30-31: (10) Tìm đâu ra một người vợ đảm đang? Nàng quý giá vượt
xa châu ngọc. (11)
Chồng nàng hết dạ tin tưởng nàng, chàng sẽ chẳng thiếu chi lợi lộc. (12) Suốt đời, nàng đem lại hạnh phúc chứ không gây tai
hoạ cho chồng
1Tx 5,1-6: (2) Ngày của Chúa sẽ đến như kẻ trộm ban đêm. (3) Khi người ta nói: Bình an biết bao, yên ổn biết bao!, thì lúc ấy tai hoạ sẽ thình lình ập xuống, tựa cơn
đau chuyển bụng đến với người đàn bà có thai, và sẽ chẳng có ai trốn thoát
được.
TIN
MỪNG: Mt 25,14-15.19-21
Dụ ngôn những yến bạc (// Lc 19,12-27)
(14) Có người kia sắp đi xa, liền gọi đầy tớ đến mà giao phó của cải mình cho họ. (15) Ông cho người này năm yến, người kia hai yến, người khác nữa một yến, tuỳ khả năng riêng mỗi người. Rồi ông ra đi. Lập tức, (16) người đã lãnh năm yến lấy số tiền ấy đi làm ăn buôn bán, và gây lời được năm yến khác. (17) Cũng vậy, người đã lãnh hai yến gây lời được hai yến khác. (18) Còn người đã lãnh một yến thì đi đào lỗ chôn giấu số bạc của chủ. (19) Sau một thời gian lâu dài, ông chủ đến tính sổ với các đầy tớ và thanh toán sổ sách với họ. (20) Người đã lãnh năm yến tiến lại gần, đưa năm yến khác, và nói: Thưa ông chủ, ông đã giao cho tôi năm yến, tôi đã gây lời được năm yến khác đây. (21) Ông chủ nói với người ấy: Khá lắm! hỡi đầy tớ tài giỏi và trung thành! Ðược giao ít mà anh đã trung thành, thì tôi sẽ giao nhiều cho anh. Hãy vào mà hưởng niềm vui của chủ anh! (22) Người đã lãnh hai yến cũng tiến lại gần và nói: Thưa ông chủ, ông đã giao cho tôi hai yến, tôi đã gây lời được hai yến khác đây. (23) Ông chủ nói với người ấy: Khá lắm! hỡi đầy tớ tài giỏi và trung thành! Ðược giao ít mà anh đã trung thành, thì tôi sẽ giao nhiều cho anh. Hãy vào mà hưởng niềm vui của chủ anh! (24) Rồi người đã lãnh một yến cũng tiến lại gần và nói: Thưa ông chủ, tôi biết ông là người hà khắc, gặt chỗ không gieo, thu nơi không vãi. (25) Vì thế, tôi đâm sợ, mới đem chôn giấu yến bạc của ông dưới đất. Của ông đây, ông cầm lấy! (26) Ông chủ đáp: Hỡi đầy tớ tồi tệ và biếng nhác! Anh đã biết tôi gặt chỗ không gieo, thu nơi không vãi, (27) thì đáng lý anh phải gởi số bạc của tôi vào ngân hàng, để khi tôi đến, tôi thu được cả vốn lẫn lời chứ! (28) Vậy các ngươi hãy lấy yến bạc khỏi tay nó mà đưa cho người đã có mười yến. (29) Vì phàm ai đã có, thì được cho thêm và sẽ có dư thừa; còn ai không có, thì ngay cái đang có, cũng sẽ bị lấy đi. (30) Còn tên đầy tớ vô dụng kia, hãy quăng nó ra chỗ tối tăm bên ngoài: ở đó, sẽ phải khóc lóc nghiến răng.
CHIA SẺ
Câu hỏi gợi ý:
1. Trên đời, kẻ được Thiên Chúa ban cho rất nhiều thuận lợi, kẻ lại bị
Ngài cho gặp rất nhiều nghịch cảnh. Vậy Ngài có phải là một Thiên Chúa bất công
không? Nếu không bất công thì phải giải thích sự bất bình đẳng này ra sao?
2. Người được nhiều thuận lợi có trách nhiệm gì về những thuận lợi của
mình không? Trách nhiệm thế nào?
3. Thiên Chúa phán xét con người dựa trên những thành quả, mức độ
hoàn hảo mà con người đạt được, hay dựa trên mức độ nỗ lực mà con người đã làm
để trở nên hoàn hảo hơn?
Suy tư gợi ý:
1. Trên
đời, sự phân phối những điều tốt đẹp không đồng đều
Không ai có thể chối cãi điều
này: trên đời, người ta khác nhau về đủ mọi phương diện: tính tình, khuynh
hướng, khả năng, quan niệm, tư tưởng, đạo đức, sức khỏe, v.v. Ðúng như cổ nhân
nói: Bá nhân bá tánh, chín người
mười ý. Và ngay trong từng phương diện, người ta cũng khác nhau về
mức độ, chẳng ai tuyệt đối bằng ai, y hệt như: Bàn
tay ngón thấp ngón cao. Ðiều đó tạo nên sự phong phú đa dạng trong
thế giới con người. Trong những lãnh vực khác của thiên nhiên vạn vật cũng có
sự đa dạng y như thế. Như vậy, phải chăng Thiên Chúa bất công? Phải chăng những
người có tài đức hơn người, có nhiều điều kiện phát triển hơn người, giàu có
hơn người. thì được lợi hơn những người khác?
2. Ai nhận
được nhiều thì bị đòi hỏi nhiều
Bài Tin Mừng hôm nay cho thấy:
Thiên Chúa cho ai nhiều, thì Ngài đòi hỏi người ấy nhiều. Ngược lại Ngài cho ai
ít, thì lại đòi hỏi người ấy ít. Ðức Giê-su đã từng nói: Hễ ai đã được
cho nhiều thì sẽ bị đòi nhiều, và ai được giao phó nhiều thì sẽ bị đòi hỏi
nhiều hơn
(Lc 12,48). Người được Thiên Chúa ban nhiều ân huệ mà không làm những ân huệ
sinh lợi cho Thiên Chúa, cho bản thân, cho tha nhân, thì ân huệ ấy trở thành án
phạt cho mình. Cho nên ân huệ nhiều thì trách nhiệm cũng nhiều. Vậy ai nhận
được nhiều thì cũng nên lo lắng về trách nhiệm của mình. Còn ai được ít thì
cũng nên tự an ủi vì trách nhiệm của mình ít. Như vậy kẻ được nhiều không hẳn
đã hay, và kẻ được ít không hẳn đã dở. Mới nghĩ thì thấy Thiên Chúa không công
bằng, nhưng nghĩ cho kỹ thì thấy Ngài tuy chủ trương đa dạng nhưng lại rất công
bằng.
Những ân huệ ta nhận được cũng
như món tiền ta vay của ngân hàng, phải trả tiền lời theo định kỳ, mỗi tháng
hoặc mỗi năm. Do đó, vay càng nhiều tiền thì càng phải sinh lợi ra nhiều để có
thể trả số lời tương ứng với số tiền mình vay. Giả như lãi suất là 10% một năm
(tức 0,83% một tháng), thì trong 10 năm, tiền lời sẽ lên cao bằng tiền vay ban
đầu. Nếu vay trong 20 năm, tiền lời thành gấp đôi tiền vay ban đầu. Nếu vay
nhiều mà không đủ khả năng sinh lợi ra nhiều, thì sẽ không có tiền để trả lãi,
và vay càng lâu thì tiền lời càng cao, nếu không sinh lợi thì càng nguy hiểm.
Vì tới kỳ hạn cuối cùng, phải thanh toán cả vốn lẫn lời, nếu không có khả năng
trả hết thì có nguy hiểm phải ngồi tù. Do đó, nếu không có khả năng làm ăn sinh
lợi, thì vay được nhiều không phải là điều tốt đẹp mà trái lại có thể là nguyên
nhân gây ra tai họa. Vay càng nhiều, họa càng lớn. Tương tự, được Thiên Chúa
ban nhiều thuận lợi chớ vội mừng hay tự hào, vì nếu không làm cho chúng sinh
lợi thì rất có thể những thuận lợi ấy lại trở thành tai họa.
3. Hãy ý thức
trách nhiệm về những thuận lợi mình đang hưởng
Vậy chúng ta hãy tự xét xem
chúng ta được Thiên Chúa ban cho những thuận lợi nào: khỏe mạnh, thông minh,
được giáo dục tử tế, có văn hóa, nhà giàu có, nhiều tài năng, v.v. Chúng ta
thường hãnh diện, tự hào với mọi người về những thuận lợi đó, mà rất ít khi
nghĩ đến trách nhiệm vì được những thuận lợi hơn người đó. Thiết tưởng, khi
được những thuận lợi hơn người, người Ki-tô hữu phải nghĩ đến trách nhiệm hơn
là tự hào về chúng. Những thuận lợi đó phải được đem ra làm ích lợi cho Thiên
Chúa, cho bản thân, và cho tha nhân. Nếu thuận lợi ta được quá nhiều, mà ích
lợi ta làm ra được từ những thuận lợi đó lại quá ít, ắt nhiên ta không thể
tránh được hình phạt của Thiên Chúa. Ðược quá nhiều thuận lợi mà không sinh lợi
cho ai, điều ấy chứng tỏ ta không có tình yêu, và như thế là ta không có Thiên
Chúa trong chúng ta: Nếu ai có của cải thế gian và thấy
anh em mình lâm cảnh túng thiếu, mà chẳng động lòng thương, thì làm sao tình
yêu Thiên Chúa ở lại trong người ấy được (1Ga 3,17). Thật vậy, nếu về mặt vật chất mà Thiên
Chúa còn đòi buộc chúng ta ai có hai áo, hãy
chia cho người không có; ai có gì ăn, cũng hãy làm như vậy (Lc
3,11), thì về mặt tinh thần, Ngài còn đòi hỏi chúng ta phải chia sẻ hơn vậy rất
nhiều. Vì sự chia sẻ vật chất thì rất giới hạn, còn chia sẻ tinh thần thì ít bị
giới hạn hơn rất nhiều.
4. Ðừng vội
tự hào hay kiêu hãnh về những thuận lợi của mình
Vậy khi xét xử, Thiên Chúa
không xét theo mức độ đạo đức, những thành quả tâm linh mà chúng ta đang có hay
đã đạt được, mà xét theo mức độ cố gắng của chúng ta để nên hoàn thiện hơn. Nếu
Thiên Chúa ban cho ta 5 yến bạc, mà ta chẳng làm lợi ra được yến nào, nghĩa là
ta không phát huy được những thuận lợi của ta, không dùng những thuận lợi ấy để
làm ích cho ai, thì ta sẽ không được Ngài kể là công chính bằng một người chỉ
được Ngài ban một yến, nhưng đã làm lợi ra được gấp 3, thành 3 yến. Tuy người
ấy chỉ có 3 yến, nghĩa là kém ta tới 2 yến, nhưng người ấy được Thiên Chúa coi
là công chính hơn ta rất nhiều. Có như thế, Ngài mới là một Thiên Chúa công
bằng thật sự.
Vì thế, đừng tưởng ta đạo đức
hơn người, làm được nhiều việc tốt lành hơn người mà nghĩ rằng ta công chính
hơn người. Coi chừng kẻo lầm to: ai tưởng mình đang đứng vững, hãy
coi chừng kẻo ngã (1Cr 10,12). Vì không thể so sánh thấy kết quả của mình hơn người
khác mà kết luận mình công chính hơn họ. Phải so sánh những thành quả mình làm
được với những thuận lợi ban đầu Thiên Chúa ban cho, xem đã tương xứng chưa: Mỗi người hãy xem xét việc làm của chính mình (.) chứ
đừng so sánh với người khác (Gl 6,4).
Ði vào cụ thể, ta thử so sánh
hai người sau đây: Một người sinh ra từ một cha mẹ trộm cướp hay đĩ điếm, không
được giáo dục đầy đủ, nhưng anh đã cố gắng hết sức mình ra vượt ra khỏi vòng
tội lỗi do cha mẹ mình để lại. Anh nỗ lực vươn lên sự thiện suốt cả cuộc đời,
và anh đã trở thành một người khá lương thiện. Còn người kia được sinh ra từ một
cha mẹ đức hạnh, được giáo dục đầy đủ, vì thế, dù anh chẳng cố gắng hay nỗ lực
nhiều, anh vẫn được mọi người coi là rất tốt, và nhờ đó có một địa vị khá cao
trong xã hội hay Giáo Hội. Như vậy, trước mặt người đời, người thứ hai chắc
chắn được đánh giá là công chính hơn người thứ nhất. Nhưng rất có thể trước mặt
Thiên Chúa, Ngài thấy nỗ lực vươn lên của người thứ nhất lớn hơn gấp nhiều lần
nỗ lực của người thứ hai. Như thế chắc chắn phần thưởng Thiên Chúa dành cho
người thứ nhất sẽ phải lớn hơn phần thưởng cho người thứ hai.
Quả thật cách phán xét của
Thiên Chúa khác hẳn với cách phán đoán của người đời. Ngài đã từng nói với các
các thượng tế và kỳ mục trong dân, là những người được dân chúng tôn trọng và
cho là đạo đức: Những người thu thuế và
những cô gái điếm vào Nước Thiên Chúa trước các ông (Mt 21,31). Tại
sao? Có thể vì những người tội lỗi ấy đã cố gắng vươn lên sự thiện nhiều hơn cả
những bậc được coi là đạo đức kia! Nên khi Gio-an Tẩy giả và Ðức Giê-su đến,
những người bị coi là tội lỗi ấy đã sám hối và tin theo ngay!
Cầu nguyện
Lạy Cha,
nhiều khi con vui mừng vì được Cha ban cho rất nhiều thuận lợi trong đời sống.
Và con đã hãnh diện và tự hào với những người kém may mắn hơn con. Qua bài Tin
Mừng này, con thấy mình thật dại dột, vì nếu con không dùng những thuận lợi ấy
để bù đắp lại cho những người kém may mắn hơn con, thì vào ngày Cha phán xét,
chính những thuận lợi ấy lại trở thành những gì gây bất lợi cho con. Xin cho
con ý thức được trách nhiệm của con đối với họ.
Joan Nguyễn Chính
Kết