Chuyên gia Môi trường Phật giáo: “Thông điệp Laudato Si” đem đến niềm hy vọng cho ngôi nhà chung của chúng ta

Colombo – “Thông điệp “Laudato Si” của Đức Thánh Cha Phanxico vượt lên trên sự mong đợi của tôi. Thông điệp hỗ trợ xã hội và công lý về môi trường, điều mà những nhóm xã hội dân sự đã đấu tranh hơn nửa thế kỷ nay. Thông điệp là văn kiện mạnh mẽ: nó là niềm hy vọng mới  cho ngôi nhà chung của chúng ta” - Hemantha Withanage (trong hình), giám đốc điều hành của Trung tâm vì Công Lý Môi Trường/Bạn Bè của Trái Đất ở Sri Lanka, đã cho AsiaNews biết như thế.

“Bức thông điệp là nguồn cảm hứng thật sự cho việc bảo vệ thế giới” –nhà Lãnh đạo của người Phật giáo và là nhà hoạt động xã hội cho biết tiếp.

Sự lan truyền của nó rất bao la, bao phủ những đề tài khác nhau, không chỉ về năng lượng và khí hậu, nhưng còn là việc bảo tồn hệ sinh thái, trách nhiệm của những nước giàu đối với các nước nghèo, sự lãng phí, sự tiêu thụ, và sự đánh giá về ảnh hưởng môi trường của việc lựa chọn kinh tế. “Ngay cả Đức Thánh Cha cũng đề xuất giảm sự phát triển các nền kinh tế đã phát triển để trả món nợ sinh thái cho các nước nghèo”.

Theo nhà môi trường học, những nghiên cứu khoa học mà Đức Thánh Cha Phanxico đề cập đến đã cho thấy rằng, sự nóng lên của khí hậu toàn cầu trong những năm gần đây được liên hệ tới hiệu ứng nhà kính, gây ra bởi sự ô nhiễm do những hoạt động của con người tạo ra.

Đức Thánh Cha nhấn mạnh rằng, sự hư hỏng đang tiến triển của “chị trái đất của chúng ta” được gây ra bởi một mô hình phát triển dựa trên việc sử dụng quá nhiều chất đốt hóa thạch. Tuy nhiên, nó là một sự bắt buộc về khía cạnh đạo đức trong việc hành động hầu quan tâm tới việc biến đổi khí hậu với sự khẩn cấp và can đảm.

Tong tiếng Sinhalese, ngôn ngữ chính của Sri Lanka, từ “phát triển” được chuyển dịch như ‘san + vardayana’. Điều này có nghĩa là không có tai nạn. Theo truyền thống Phật Giáo “san” có thể có nghĩa là lobha (tính tham lam), moha (hatred) và dvesha (sự ngu dốt, không biết gì), ba loại độc tố này làm hại con người bên trong và bên ngoài.

Với thông điệp của mình, Đức Thánh Cha đã đứng về phía người nghèo và người dễ bị tổn thương, như Đức Giám mục Kikuchi đã lưu ý, bởi lẽ những người này là những người đau khổ nhất, hậu quả của sự bóc lột và coi thường đối với môi trường chính là những điều đã đưa đến cuộc khủng hoảng hiện tại.

Thật ra, trong văn kiện, Đức Thánh Cha cảnh báo chống lại mối nguy hiểm trước việc tin tưởng một cách mù quáng vào những giải pháp kỹ thuật, hoặc nền nông nghiệp công nghiệp mà nó tùy thuộc vào thuốc trừ sâu và những bộ phận bị thay đổi cấu trúc di truyền. “Việc bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và thực phẩm bị nhiễm độc là những vấn đề hóc búa nhất ngày nay” - ông Withanage cho biết.

Trong bản văn của Ngài, “Đức Thánh Cha đã mời gọi chúng ta hãy từ bỏ thuốc trừ sâu và những phương tiện kỹ thuật để nuôi sống thế giới, điều này còn quan trọng hơn là không đáp ứng những lợi tức tài chính”.

Thông Điệp “Laudato Si” tập trung vào việc bảo vệ nền công lý của khí hậu bởi, vì sự bất bình đẳng xã hội to lớn trong các quốc gia chậm phát triển.  Những quốc gia này đang thiếu thốn những phương tiện kinh tế và nguồn tài chánh để thích ứng với sự biến đổi khí hậu cũng như xử lý những thảm họa thiên nhiên.

Việc thay đổi khí hậu đang tăng lên theo cấp số nhân về phương diện môi trường đang làm cho con người phải thay đổi chỗ ở. Theo một số đánh giá, ít nhất 250 triệu người  sẽ trở thành “người tị nạn khí hậu” vào cuối thế kỷ này.

Các nước giầu phải tiếp tục chịu trách nhiệm về tình trạng đang diễn ra. Việc theo đuổi lợi nhuận một cách không kiềm chế đã không lưu tâm đến những tác động tiêu cực lâu dài trên môi trường.

Các chính phủ đang lờ đi tiếng nói của các cộng đồng địa phương, và của những nước nghèo mày họ luôn phải hứng chịu đau khổ từ những vấn đề về môi trường.

Vì thế, thông điệp của Đức Thánh Cha nhấn mạnh đến nhu cầu khẩn cấp trong việc phát triển những chính sách mạnh mẽ cho nhiều năm, cũng như phải đi đến việc làm thế nào để giảm khí CO2 và những chất phóng xạ gây ô nhiễm cao khác, và thay thế chúng với năng lượng được tái tạo.

Dụng ý đối lại với việc phát triển kinh tế tốc độ cao, điều mà Đức Thánh Cha nói, cũng được tìm thấy tại Sri Lanka; ví dụ như khu cảng mới của Colombo và những thảm họa môi trường mà nó đã gây nên.

“Trong đất nước chúng tôi”, ông nói, “ việc chấp thuận tiến hành dự án là đề tài đối với áp lực tham nhũng và chính trị. Chúng ta cần đi theo những gì Đức Thánh Cha đề cập, cụ thể là đảm bảo rằng những đánh giá về tác động của môi trường không đến sau nền kinh tế và những kế hoạch chính trị sẵn sàng thực hiện”.

Những đánh giá này “phải là phần của dự án ngay từ lúc bắt đầu và phải được thực hiện trong đường lối liên quan đến học thuật, minh bạch và tự do từ bất kỳ áp lực kinh tế hay chính trị nào. Sự khiêm tốn và sự thật là những điều kiện cần thiết cho bất cứ cuộc thảo luận nào về khoa học và chính trị” – ông Withanage kết luận

(theo AsiaNews

Thérèse Nguyễn